Τα playoffs και οι τελικοί του ελληνικού πρωταθλήματος μπάσκετ της Α1

Ο πρώτος γύρος των φετινών playoffs του ελληνικού πρωταθλήματος της πρώτης τη τάξει κατηγορίας Α1, έφεραν τις τέσσερις πρώτες ομάδες της βαθμολογίας της κανονικής περιόδου, τον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό, το Περιστέρι και τον ΠΑΟΚ στην πρώτη τετράδα. Το Περιστέρι έφθασε στον δεύτερο γύρο των playoffs αποκλείοντας την αξιόμαχη ιστορική ομάδα της γενέτειράς μου Ν. Φιλαδέλφειας, ΑΕΚ, με σκορ 2-0· ενώ ο ΠΑΟΚ απέκλεισε δύσκολα τον δυνατό, υποδειγματικό σύλλογο–πρότυπο μπασκετικής ανάπτυξης, Προμηθέα Πάτρας, με 2-1 (προκρινόταν όποια ομάδα έφθανε στις δύο νίκες).

Στη συνέχεια ο Ολυμπιακός, ρονταρισμένη, καλομονταρισμένη κι ομοιογενής ομάδα που έφθασε μέχρι τον τελικό της Ευρωλίγκας (!) χάνοντας το κύπελλο από την τελικώς πρωταθλήτρια Ευρωλίγκας, Ρεάλ Μαδρίτης, έπεσε στους ημιτελικούς πάνω στον ΠΑΟΚ. Τον απέκλεισε εύκολα με τρεις σερί νίκες για να φτάσει άνετα και στους τελικούς του ελληνικού πρωταθλήματος.

Ο Παναθηναϊκός αντιμετώπισε στην ημιτελική φάση των πλέι οφς, τη δύσκολη, ετοιμοπόλεμη ομάδα του Περιστερίου με προπονητή τον θρυλικό παίκτη της Ευρωλίγκας Βασίλη Σπανούλη, ο οποίος πέρσι αποφάσισε να διακριθεί και σαν προπονητής μπάσκετ και οικοδόμησε με πολύ μόχθο και φροντίδα, μέσα στη σεζόν 2022-23, ένα σύνολο με συνοχή, αγωνιστικότητα και χημεία! Το Περιστέρι ήταν η ομάδα που τελικά βγήκε τρίτη στα πλέι οφς, δηλ. «πρωταθλήτρια» των μικρότερων ομάδων που βρίσκονται πίσω από τις δυο μεγάλες ομάδες μας που παίζουν στην Ευρωλίγκα, χάνοντας 3-2 από τον ανώτερο Παναθηναϊκό· δηλαδή κερδίζοντας ηρωικά, υπερβάλλοντας εαυτόν, τα δυο παιγνίδια στην έδρα του, εφ’ όσον είχε μειονέκτημα έδρας έναντι του ΠΑΟ που έδωσε 3 αγώνες εντός έδρας στο ΟΑΚΑ, και βέβαια τα κέρδισε, χωρίς όμως να πείσει πως θα πήγαινε πανέτοιμος στους τελικούς εναντίον του Ολυμπιακού…

Τι έλειπε όλη τη χρονιά από τον Παναθηναϊκό; Ο καλός, Μαυροβούνιος, Γιουγκοσλάβος προπονητής του ΠΑΟ, Ράντονιτς, που ξεκίνησε τη χρονιά με αισιοδοξία ως κόουτς της ομάδας, διέψευσε σταδιακά τις προσδοκίες όλων και κρίθηκε ανεπαρκής για μια ομάδα με βαριά φανέλα, με πιεστικό, ένδοξο παρελθόν και πλήθος τρεχόντων προβλημάτων... Βασικό πρόβλημα απετέλεσε το ότι οι παίκτες που αποκτήθηκαν από το προπονητικό επιτελείο Ράντονιτς και Πεδουλάκη (τεχνικός διευθυντής), δεν κάλυπταν όλα τα κενά της ομάδας, π.χ. αρχικά ο ΠΑΟ δεν διέθετε παρά έναν καλό πάουερ φόργουορντ, 4άρι(*), τον Αμερικανό Ντέρικ Ουίλιαμς (αργότερα βελτίωσε πολύ την απόδοσή του ο νεαρός Μαντζούκας και αγοράστηκε ο μαχητής Δ.Αγραβάνης). Αντιστοίχως ο Παναθηναϊκός συσσώρευσε στο ρόστερ, στη σύνθεση της ομάδας, πάρα πολλούς περιφερειακούς και γκαρντ... Και όμως, λόγω του άσχημου προγραμματισμού και σχεδιασμού του ρόστερ, κατάφερε να μείνει στους τελικούς με τον Ολυμπιακό, με έναν μόνο οργανωτή πλεϊμέικερ, τον αεικίνητο, δαιμόνιο και μικρόσωμο Αμερικανό Λι – άντε προσθέστε… μισόν ακόμη, τον ανεπαρκή, κόμπο γκαρντ (δηλ. που παίζει και ως πλεϊμέικερ και ως σούτινγκ γκαρντ) Μποχωρίδη – επειδή ο κακότροπος Αμερικανός Ντουέιν Μπέικον που συμπεριελήφθη στους 6 επιτρεπόμενους ξένους παίκτες, απέκλεισε τον μισοτραυματισμένο πλεϊμέικερ Νέιτ Γουόλτερς, μα κατόπιν ετέθη δικαίως εκτός ομάδας γιατί προκάλεσε μεγάλο καυγά με έναν συμπαίκτη του. Δηλαδή παρ'όλο που ο ΠΑΟ έφθασε καταχρηστικά να έχει και 9 ξένους, τελικά έμεινε μόνο με 5, γιατί αποπέμφθηκε ο προβληματικός χαρακτήρας Ντ.Μπέικον. Ο Ράντονιτς δεν μπόρεσε να οργανώσει σωστά την ομάδα και τα ροτέισιον της, δηλ. τη χρήση και τις εναλλαγές των παικτών στις εκάστοτε πεντάδες που έπαιζαν στα παρκέ, και δεν συντόνισε καλά, δεν ταίριαξε τους παίκτες μεταξύ τους. Οι παίκτες έπαιζαν όχι ομαδικά μα ατομιστικά, κακοσυντονισμένοι, εφαρμόζοντας μέτρια τα συστήματα, αμυντικά και επιθετικά, συνήθως ένας εναντίον ενός ή… όλων στην επίθεση, όπου πρωταγωνιστούσε παραγωγικά μα… μονοπωλιακά, υπερβολικά, ο προικισμένος Μπέικον. Έτσι όμως δεν οικοδομείται ομάδα με αποτελεσματική συνοχή και χημεία…

Ο Ράντονιτς εκδιώχθηκε και στη θέση του προήχθη ο ταλαντούχος και συγκροτημένος, πρώην κόουτς του Λαυρίου, 49χρονος Σερέλης, για να μαζέψει σε περιορισμένο διάστημα τα ασυμάζευτα, κάτι που δεν μπορούσε να κάνει γιατί δεν είναι ο κόουτς Ρικ Πιτίνο (ο οποίος πέτυχε αυτόν τον στόχο το 2019, αναλαμβάνοντας τον ΠΑΟ στα μέσα της σεζόν). Ο Σερέλης κατάφερε να δώσει στους παίκτες του συγκεκριμένους ρόλους, μα η ομάδα δεν μπόρεσε να ανέβει επίπεδο γιατί είχε κτιστεί εξαρχής προβληματικά· έτσι το μόνο που κατάφερε ήταν να κερδίσει τον δεύτερο τελικό με τον Ολυμπιακό στο ΟΑΚΑ, επωφελούμενος της απουσίας των Σλούκα, Γουόκαπ και Βεζένκοφ (με τραυματισμό μέσα στον αγώνα). Οι άνθρωποι του ΠΑΟ ελπίζουν πως ο σπουδαίος, φιλόδοξος, Τούρκος κόουτς Αταμάν, που κέρδισε με την Εφές δύο σερί πρωταθλήματα της Ευρωλίγκας και παρ’ολίγον ένα ακόμη στο οποίο προηγείτο των άλλων ομάδων με διαφορά (μα το πρωτάθλημα διεκόπη λόγω κορονοϊού), θα αναμορφώσει εκ θεμελίων και θα αναστήσει τον εξάκις πρωταθλητή της Ευρωλίγκας.

Αντίθετα ο φετινός Ολυμπιακός οικοδομήθηκε δημιουργικά και πετυχημένα από τον βραβευμένο κόουτς Μπαρτζώκα, ορθολογικά, εκ του ασφαλούς, πάνω στα θεμέλια της πολύ καλής περσινής ομάδας του, που είχε κερδίσει το πρωτάθλημα 2021-22 και είχε φθάσει έως το Final Four της Ευρωλίγκας… Τα ατού, ο τρόπος παιχνιδιού του Ολυμπιακού του Μπαρτζώκα είναι το καλό passing game, που καταλήγει σε σωστές ασίστ, δηλαδή σε καλάθι· η επιθετική ανάπτυξη της ομάδας επιτελείται με πολλές, ορθές πάσες που αποσκοπούν στο να βρεθεί ένας παίκτης που θα σουτάρει σχετικά αφύλαχτος ή με μεγαλύτερο ύψος από τον αντίπαλό του που τον μαρκάρει (miss match), άρα πιο άνετα κι εύστοχα. Η ομάδα βασίζεται στη σκληρή άμυνα και στη γρήγορη και καλή κυκλοφορία της μπάλας μεταξύ των παικτών της, δηλ. στην κατάλληλη “δημιουργία” που παράγει το επιθετικό παιχνίδι της. Για να επιτευχθούν αυτά, απαιτούνται καλοί χειριστές της μπάλας, καλοί σουτέρ και καλοί ψηλοί. Ο Μπαρτζώκας πόνταρε στους τελικούς, στις επιθέσεις με τους άξιους ψηλούς του, τον γιγαντόσωμο σέντερ, τον θηριώδη, μαύρο Γάλλο Μ.Φαλ, ύψους 2μ18εκ., με μεγάλη συμβολή στις επιτυχίες· τον ευέλικτο, έγχρωμο, ρωσοκογκολέζο Μπολομπόι, που στα πλέι οφς αντικατέστησε τον τραυματία Μπλακ, και τον ιδιαίτερα εύστοχο, πρώτο σκόρερ της ομάδας και της Ευρωλίγκας, πολύ ταλαντούχο και cool, Βεζένκοφ, το βασικό «4άρι»(*), power forword, δηλαδή τον δεύτερο ψηλό της πεντάδας. Ο Ολυμπιακός είχε στους τελικούς, σαν δύο οργανωτές-καθοδηγητές, έναν πολύ καλό point guard (playmaker), τον λευκό, σκληρό κι αθλητικό Αμερικανό, Τόμας Γουόκαπ, και τον σπουδαίο Έλληνα πλεϊμέικερ, τον «εγκέφαλο» Κώστα Σλούκα. Πίσω από τα δύο βασικά πλεϊμέικερ έπαιξε αρκετά και ο νεαρός κόμπο γκαρντ Λούντζης.

Ο Ολυμπιακός κέρδισε δύσκολα το πρώτο ματς στο ΣΕΦ, έχασε όπως είπαμε πιο πάνω, με τρεις απουσίες και δύσκολα, το δεύτερο ματς που έγινε στο ΟΑΚΑ, και κέρδισε εύκολα 75-52 τον τρίτο τελικό, στο ΣΕΦ. Ακόμη ευκολότερα κέρδισε τον τέταρτο και τελευταίο τελικό μέσα στο ΟΑΚΑ, που διακόπηκε στο 3o δεκάλεπτο από τα επεισόδια των πικαρισμένων, ταπεινωμένων κι αγριεμένων χούλιγκανς του ΠΑΟ, όταν το σκορ ήταν 35-63 υπέρ του πολύ ανώτερου και πληρέστερου, φιλοξενούμενου πρωταθλητή… Ο Παναθηναϊκός τιμωρήθηκε με τέσσερις αγωνιστικές κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς οπαδούς στο ΟΑΚΑ, και πρόστιμο 17.300e στο επόμενο πρωτάθλημα του 2023-24. Θα ξεκινήσει λοιπόν από κάποια σχετική μειονεκτική θέση τη νέα φιλόδοξη προσπάθειά του. Η συνέχεια των αναμετρήσεων θα δοθεί με τον λαμπερό κι ευφυή Αταμάν στο τιμόνι της ομάδας του ΠΑΟ και πολλές ελπίδες της ότι οι δυο μεγάλες ελληνικές ομάδες θα βρεθούν σχετικά σύντομα στο ίδιο μπασκετικό επίπεδο, κάτι που δεν είναι απλό και εύκολο γιατί οι δύο ιδιοκτήτες του Ολυμπιακού, αδελφοί Αγγελόπουλοι σηκώνουν ορόφους σε ήδη γερά θεμέλια για να ξαναδιεκδικήσουν το 2024 την Ευρωλίγκα…

(*). Οι βασικές θέσεις των παικτών στην πεντάδα μιας ομάδας μπάσκετ στο παρκέ, είναι: Α) Point guard, στα ελληνικά «άσος» (το «1»), ή πλεϊμέικερ, δηλαδή οργανωτής. Β) Shooting guard, δηλ. σουτέρ γκαρντ, το «2άρι». Aυτοί οι δυο προαναφερθέντες κοντοί της πεντάδας (ύψους από 1μ75 έως 2μ) είναι τα δύο guard. Γ) Ο small forword, το «3άρι» (ο “πλάγιος” όπως λέγαμε παλιά στο ελληνικό μπάσκετ γιατί τότε σούταρε από τα πλάγια, στα πλαϊνά “φτερά” της επίθεσης· κάνει πολλές δουλειές σε άμυνα κι επίθεση, ενοποιώντας τις, κατά κάποιον τρόπο. Δ) Ο power forword, τo «4άρι», δηλ. ο κοντύτερος από τους δυο ψηλούς της πεντάδας (που πρέπει να διαθέτει και μακρινό σουτ και δυνατότητα παιγνιδιού κάτω απ' τα καλάθια). Ε) Ο σέντερ, το «5άρι», ο πιο ψηλός, που φυλάει το καλάθι της ομάδας και επιτίθεται από κοντά, κάτω από το καλάθι της αντιπάλου ομάδας.