Εθελοντές, η «ψυχή» της διοργάνωσης του 39ου Αυθεντικού Μαραθώνιου Αθηνών

Ο Αυθεντικός Μαραθώνιος Αθηνών θεωρείται το κορυφαίο αθλητικό μαζικό γεγονός της χώρας. Και όχι άδικα, μιας και κάθε δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου, τα μάτια στρέφονται στην αθλητική γιορτή που δημιουργείται στην Αττική και στην κλασική διαδρομή των 42.195 μ. με εκκίνηση τη μικρή πόλη του Μαραθώνα και τερματισμό το Παναθηναϊκό Στάδιο.

Μια γιορτή για την πόλη, πίσω από την οποία βρίσκονται πολλοί άνθρωποι που εργάζονται εθελοντικά για τη διεκπεραίωση της διοργάνωσης. Κάθε κουκίδα στον χάρτη της αγωνιστικής διαδρομής έχει όνομα και σφραγίδα... εθελοντή. Συναντώ τη Βίλλυ Μπάκα, συντονίστρια των Εθελοντών του Αυθεντικού Μαραθωνίου και Ημιμαραθωνίου της Αθήνας τα τελευταία πέντε χρόνια, ακριβώς μία εβδομάδα πριν τη διοργάνωση. Οι προετοιμασίες πυρετώδεις. Εκτός από το διήμερο του αγώνα, οι εθελοντές υποστηρίζουν όλες τις παράλληλες δραστηριότητες κατά την 20ήμερη περίοδο προετοιμασίας. Η συμβολή τους πολύτιμη, μιας και αθόρυβα, με ανιδιοτέλεια, προσφέρουν απλόχερα τον χρόνο και τις δυνάμεις τους.

«Οι εθελοντές μας είναι η κινητήρια δύναμη και η ψυχή των αγώνων και υποστηρίζουν τις συνεχώς αναπτυσσόμενες ανάγκες των δύο μεγάλων μαζικών μας διοργανώσεων. Σχεδόν κάθε οικογένεια ή παρέα που τρέχει έχει τουλάχιστον ένα μέλος που έχει συμμετάσχει στους αγώνες και τις εκδηλώσεις μας ως εθελοντής. Η επίσημη κοινωνική ευθύνη χαράζεται μέσω του Προγράμματος Εθελοντισμού και η στρατηγική της έχει ευρύτερο σκοπό να “αγκαλιάσει’’ την κοινωνία και να λειτουργήσει ως ένα δυνατό όχημα κοινωνικής αλληλεγγύης» περιγράφει η Βίλλυ και εξηγεί ότι η τάση συμμετοχής που καταγράφεται είναι αυξανόμενη. Συνολικά, στη φετινή διοργάνωση θα συνδράμουν 4.500 εθελοντές –αριθμός ρεκόρ– εκ των οποίων οι 2.000 είναι νέοι και οι υπόλοιποι έχουν συμμετάσχει τουλάχιστον μια φορά σε προηγούμενες διοργανώσεις.

Οι εθελοντές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε ιδιωτικές συμμετοχές και σε ομάδες (διασωστικές, ειδικές αποστολές, σχολεία, προσκοπισμός, οδηγισμός, σύλλογοι, φορείς, πανεπιστήμια και εταιρίες). «Οι συνεργαζόμενες εθελοντικές ομάδες έχουν την ευκαιρία να “ακουστούν” και να αγγίζουν ένα κοινό ιδιαιτέρως ευαισθητοποιημένο σε θέματα κοινωνικής αλληλεγγύης και σύμπραξης, και παράλληλα να βρεθούν στο επίκεντρο του ευρύτερου ενδιαφέροντος καθ' όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας και της διεξαγωγής του αγώνα» λέει η συντονίστρια, που παρομοιάζει την κοινότητα με αυτήν που είχε δημιουργηθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Μια ανθρώπινη αλυσίδα που τριπλασιάζεται με 100+ ομάδες ενεργές ανά χρόνο.

Και πιο είναι το κίνητρο; Γιατί κάποιος να διαθέσει τον χρόνο του και την ενέργειά του σε μια διοργάνωση εθελοντικά; «Παρά τις κοινωνικοπολιτικές προκλήσεις που διέπουν την εποχή μας, τουλάχιστον το 95% των ατόμων που προτίθενται να συμμετάσχουν εθελοντικά, απαντούν πως το κάνουν γιατί θέλουν να προσφέρουν. Αυτό υποδηλώνει όλη την ιδιοσυγκρασία ενός εθελοντή. Σίγουρα δεν έχει λύσει όλα του τα προβλήματα, αλλά έρχεται και συμμετέχει γιατί θέλει να προσφέρει χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα».

Ανάμεσα στις ιστορίες και τις αφηγήσεις, αναφέρεται σε έναν ανήλικο εθελοντή που όταν παρατήρησε έναν δρομέα στο 35ο χιλιόμετρο να μην αντέχει στα τελευταία χιλιόμετρα, μπήκε και έτρεξε μαζί του μέχρι τον τερματισμό. «Τον έπιασε αγκαζέ και έτρεξε μαζί του για να βγάλει τη διαδρομή. Βοήθησε τον δρομέα να πραγματοποιήσει το όνειρό του και να τερματίσει. Είναι μία από τις πολλές ιστορίες των εθελοντών μας που μας κάνει να νιώθουμε ότι όλα αυτό είναι δυνατό στην ουσία και στον πυρήνα του» μου περιγράφει με συγκίνηση.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας, η Βίλλυ Μπάκα μου τονίζει πως ένας από τους απώτερους στόχους της διοργάνωσης και του προγράμματος εθελοντισμού είναι να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση της κοινότητας και οι συνεργασίες που στοχεύουν στη συνολική βιωσιμότητα σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο. Ειδικότερα, σε κάθε σημείο των διαδρομών υπάρχουν ομάδες για την ανακύκλωση των μπουκαλιών και καπακιών που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια του αγώνα, καθώς και τη συλλογή ρούχων και παπουτσιών που αφήνουν οι αθλητές, τα οποία στη συνέχεια διατίθενται σε τοπικούς φορείς και κοινότητες που έχουν ανάγκη. «Η διοργάνωσή μας θέλουμε να είναι πρότυπο σε ό,τι αφορά το περιβάλλον και τη μείωση του αποτυπώματος. Δεν συμβιβαζόμαστε με τίποτα λιγότερο».

Το διήμερο του αγώνα τα χαμόγελα φωτίζουν τα πρόσωπα των αθλητών, των δρομέων, των εθελοντών και των πολιτών που παρακολουθούν τον αγώνα. «Η πόλη μετατρέπεται στην πόλη που θα θέλαμε να ζούμε. Η ζωή έχει πολλά περισσότερα πράγματα να σου διδάξει όταν την αντιλαμβάνεσαι σαν μαραθώνιο. Είναι μια πιο καβαφική πορεία, η οποία σου ξεδιπλώνει όλο και περισσότερα στοιχεία όσο αφήνεσαι. Ο αγώνας αυτός σε κάνει να δεις τα όρια που έχεις εσύ ως δρομέας αλλά και τα όρια που θέτεις εσύ ως άνθρωπος».