Ο Θάνος Σαρρής και οι 30 θεοί του ελληνικού ποδοσφαίρου

Γνωρίζατε πως όταν ήταν μικρός ο Νίκος Αναστόπουλος, έπαιζε μπάσκετ στην Δάφνη και γι’ αυτό τον λόγο του είχε απαγορευτεί να προπονείται με την ποδοσφαιρική ομάδα; Ή ότι ένας περαστικός από το περίπτερο της γειτονιάς του είχε προτείνει στον Αντώνη Αντωνιάδη να ξεκινήσει στη σχολή μπαλέτου που διέθετε στα Κάτω Πατήσια για να κουμαντάρει καλύτερα το κορμί του;

Αυτές και πολλές ακόμη ιστορίες, μπορεί να μάθει όποιος διαβάσει το νέο βιβλίο του Θάνου Σαρρή με τίτλο «30 Θεοί του ελληνικού ποδοσφαίρου». 30 πρόσωπα, 30 ιστορίες, 30 ποδοσφαιριστές που άλλαξαν το ρου του «βασιλιά των σπορ» στη χώρα μας. Άγνωστες διηγήσεις, infographics με τις εμφανίσεις και τα γκολ τους ανά τα χρόνια, εξομολογήσεις. Από τον Θανάση Μπέμπη, τον Χατζηπαναγή και τον Δομάζο ως τον Άγγελο Χαριστέα, τον Θοδωρή Ζαγοράκη και τον Κώστα Κατσουράνη.

Μιλήσαμε μαζί του για τον Φερνάντο Τόρες, την καραντίνα, το πόσο διαφορετική θα ήταν η λίστα του αν δεν είχε συμβεί το έπος του 2004, τη νέα γενιά ποδοσφαιρόφιλων και το πώς θα έμοιαζε ο ιδανικός ποδοσφαιρικός «Δίας».

Πώς προέκυψε η ιδέα για το νέο σου βιβλίο;
Η έμπνευση ήρθε σε μια συνάντηση που είχα με τον εκδότη του πρώτου μου βιβλίου «Η μπάλα στην κερκίδα» στην οποία αποφασίσαμε να φτιάξουμε κάτι το οποίο θα φέρει στο επίκεντρο τους πραγματικούς πρωταγωνιστές του ποδοσφαίρου που δεν άλλοι από τους παίκτες - αν και τώρα τελευταία τείνουν στη χώρα μας να γίνονται άλλοι. Από την άλλη, θέλαμε να χτίσουμε κάτι που θα αποτελεί το ιδανικό δώρο που θα ήθελα εγώ προσωπικά να κάνει ο πατέρας στον γιο του. Να του μεταδώσει την ποδοσφαιρική κληρονομιά. Στόχος μας, όμως, ήταν αυτό το βιβλίο να ‘χει να πει και κάτι στον πατέρα. Να μάθει και πράγματα και κείνος διαβάζοντάς το. Γι’ αυτό κάναμε και ένα στήσιμο σύγχρονο, με εικονογράφηση, πινακάκια, infographics και κείμενα μικρά, ουσιαστικά και με σπάνια στοιχεία, χωρίς, όμως να κουράζουν. Να τα συνδυάζει όλα.

Το βιβλίο εκδόθηκε λίγο μετά την λήξη της καραντίνας. Πώς πέρασες αυτή τη φάση;
Η αλήθεια είναι πως φόρτσαρα πολύ κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Μετά τη δουλειά, τα βράδια, είχα βάλει στόχο, όσο κοιμόταν και η κόρη μου, να ασχοληθώ μ’ αυτό. Παίζει να είμαι ο μόνος Έλληνας που δεν είδε σειρές κατά τη διάρκεια του lockdown, αλλά αθλητικά ντοκιμαντέρ, διάβασε ποδοσφαιρικές αυτοβιογραφίες και μελέτησε αρχειακό υλικό.

Υπάρχει αρχείο για αυτούς τους ποδοσφαιριστές;    
Ναι έχει γίνει πολύ καλή δουλειά από την τηλεόραση και από τη συνδρομητική και από την δημόσια. Υπάρχουν πολλές αυτοβιογραφίες. Βασίστηκα αρκετά σε διηγήσεις και σε συζητήσεις που είχα εγώ ο ίδιος με τους παίκτες που τους έχουν ζήσει από κοντά. Έψαξα να δω τι θα μου πει ένας συμπαίκτης του, αλλά προσπάθησα πολύ να μου μιλήσει και ένας αντίπαλός του.

Στο βιβλίο ο Φερνάντο Τόρες μιλάει για τον Ντέμη Νικολαΐδη. Πώς έγινε η επαφή μαζί του;
Για κάθε ποδοσφαιριστή έχω μερικές δηλώσεις οι οποίες αναδεικνύουν το μεγαλείο του, είτε από προπονητές ή παλιούς συμπαίκτες του. Προσπάθησα για κάποιους σύγχρονους - κυρίως για τη γενιά του Euro - να μιλήσω με ξένους ποδοσφαιριστές που έχουν συνυπάρξει. Έτσι ήρθα σε επαφή με την πλευρά του Φερνάντο Τόρες. Πρόκειται για έναν πολύ μεγάλο ποδοσφαιριστή. Εγώ προσωπικά πίστευα πως δεν θα μου μιλούσε. Με μεγάλη μου χαρά είδα λίγο αργότερα πως μου έστειλε μια δήλωση 3 λεπτών, την οποία και έβαλα ολόκληρη στο τέλος του βιβλίου για να μην χαθεί. Αντίστοιχα ο Έκτορ Λαούρ Κούπερ μίλησε για τον Γιώργο Καραγκούνη, ο Λίο Μπενάκερ για τον Νίκο Μαχλά, ο Κίκε Φλόρες για τον Κατσουράνη και άλλοι.

Γιατί αποφασίσατε 30;
Από την αρχή, είχαμε καταλήξει στον αριθμό. Με δυσκόλεψε πολύ όμως. Θα προτιμούσα να είναι πενήντα για να τους χωρέσω όλους. Έφτιαξα μια λίστα και το συζήτησα με πολλούς ανθρώπους, δημοσιογράφους, με ερευνητές, μ’ ανθρώπους που είναι στο χώρο πολλά χρόνια. Ο καθένας έχει εντελώς διαφορετική άποψη ανάλογα με τις καταβολές και το προσωπικό του γούστο. Δηλαδή αν ρωτήσεις 30, θα σου πουν 30 διαφορετικούς. Ενέργοι ποδοσφαιριστές δεν υπάρχουν γιατί ήθελα να κριθούν συνολικά. Υπάρχουν, βέβαια, εκπλήξεις και κάποια αουτσάιντερ. Σε κάποιους μπορεί να λείψουν μερικοί. Σίγουρα ορισμένοι αδικήθηκαν, ήταν, όμως, 30 και έπρεπε να χωρέσουν σ’ αυτό το φορμάτ.

Υπάρχουν στοιχεία για κάποιον ποδοσφαιριστή που έμαθες για πρώτη φορά μέσα από την έρευνα για το βιβλίο;
Ναι σίγουρα. Έμαθα καινούργια πράγματα για ανθρώπους που μπορεί να είχα μιλήσει 10 φορές και πίστευα πως ξέρω τα πάντα. Ακόμη για πιο σύγχρονους ποδοσφαιριστές όπως τον Γιώργο Καραγκούνη, τον Κώστα Κατσουράνη, τον Ντέμη Νικολαΐδη.

Ποιος είναι ο δικός σου αγαπημένος από τους 30 θεούς του ελληνικού ποδοσφαίρου;
Με τράβηξε πολύ η ιστορία του Τάκη Λουκανίδη. Είναι σαν σενάριο από δραματική ταινία η ζωή του. Όσο κινείσαι πίσω στο χρόνο, ακούς ιστορίες όπως αυτή του Θανάση Μπέμπη, τον οποίο ούτε τον έχουμε ζήσει πολύ εμείς, ούτε υπάρχουν πολλές καταγραφές. Το να ακούς διηγήσεις ανθρώπων που έχουν παίξει μαζί του ή τον έχουν προλάβει, είναι πολύ σημαντικό. Είναι προφορική ιστορία για αυτούς τους ανθρώπους η οποία διασώζεται έτσι.

Έδωσες περισσότερο έμφαση σε κάποια δεκαετία;
Έχω προσπαθήσει να έχω ποδοσφαιριστές απ’ όλες τις εποχές του ελληνικού ποδοσφαίρου, τα 90s και το Euro 2004. Θεωρώ, όμως, πως όλες τις δεκαετίες έχουν βγει μεγάλοι παίκτες και επιτυχίες έχουν γίνει από ελληνικές ομάδες. Κάθε εποχή, όμως, είναι διαφορετική. Δεν μπορείς να συγκρίνεις παίκτες που έχουν παίξει παλιά με παίκτες που παίζουν τώρα. Είναι τελείως διαφορετικό το ποδόσφαιρο. Δεν μπορείς να μπαίνεις σε συγκρίσεις.

Αν δεν είχε γίνει ποτέ το Euro του 2004 θα ήταν διαφορετική η λίστα σου;
Πιστεύω πως ναι. Όχι όμως σχετικά μόνο με το βιβλίο αλλά γενικότερα στην συνείδησή μας. Αυτό που κατάφεραν τα παιδιά του Euro 2004 ήταν κάτι μυθικό, το οποίο αυτόματα τους κατατάσει στους κορυφαίους του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Πιστεύεις πως η νέα γενιά έχει εικόνα για αυτούς τους ποδοσφαιριστές;
Με βάση αυτά που βλέπω τόσα χρόνια στην αθλητική δημοσιογραφία, δεν ενδιαφέρονται τόσο να μάθουν πια. Μπορεί να ξέρουν ένα - δυο βασικά πράγματα, να γνωρίζουν πως στη δική τους ομάδα μεγαλούργησε, παραδείγματος χάριν, ο Δομάζος ή ο Κούδας. Δεν έχουν κάτσει, όμως, να μάθουν πώς ξεκίνησαν το ποδόσφαιρο αυτοί οι αθλητές, τα πρώτα τους βήματα, κάποιες ιστορίες από την παιδική τους ηλικία που μπορεί να λάξευσαν τον χαρακτήρα και την καριέρα τους. Αυτό το κενό θέλαμε να καλύψουμε με το βιβλίο.

Ποια ιστορία ενός ποδοσφαιριστή δεν γνώριζες και έπαθες σοκ μόλις την άκουσες;
Μου έκανε μεγάλη εντύπωση πως ο φροντιστής του ΠΑΟΚ κράτησε το κλειδί από το ντουλαπάκι του Κούδα το διάστημα που προσπάθησε ο Ολυμπιακός να τον πάρει, το δερματικό νόσημα του Σαραβάκου μετά το χαμένο πέναλτι κόντρα στον Παναθηναϊκό με την φανέλα της ΑΕΚ. Με κέντρισαν πολύ οι ιστορίες ποδοσφαιριστών του παρελθόντος και για το πώς προσβάλονταν αν τους έθιγε κάποιος κάτι για το ήθος τους. Ιστορίες για τον Σαργκάνη, τον Λουκανίδη, τον Παπαϊωάννου. Μπορεί να είναι μικρά πράγματα, αλλά καταλαβαίνεις πολλά για εκείνους.

Ο ιδανικός θεός του ελληνικού ποδοσφαίρου τι θέση θα έπαιζε;
Σίγουρα θα ήταν επιθετικογενής, παρότι τα τελευταία χρόνια βγάζουμε παραδοσιακά αμυντικούς. Μάλλον δεκάρι θα ήταν, θα έπαιζε πίσω από τον επιθετικό. Ίσως και λίγο πιο πλάγια.

Info: Οι «30 Θεοί του ελληνικού ποδοσφαίρου» κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία όλης της χώρας από τις εκδόσεις Brainfood