Το μαλλί του Ιγκόρ Μπελάνοφ

Ο πρώτος που μου μίλησε με θερμά λόγια για αυτήν, ήταν εκείνος ο κνίτης (έχω ξεχάσει πια το όνομά του) από το άλλο τμήμα που με πολιορκούσε σε κάθε διάλειμμα. «Είναι η καλύτερη ομάδα του κόσμου, θα το δεις το καλοκαίρι στο μουντιάλ». Ήταν καλό παιδί. Έκανε βάρη και προσπαθούσε να με πείσει να κάνω και εγώ. Μιλούσε αργά και μονότονα. Χρησιμοποιούσε όρους όπως: ταξική συνείδηση, πλουτοκρατία, μεγάλο κεφάλαιο, διαρκής αγώνας, σύντροφος, συναγωνιστής, αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, αντιδραστικός... Με έψηνε υπομονετικά για να γραφτώ στην ΚΝΕ. Μου μιλούσε επίσης για κορίτσια. Και για χέβι μέταλ. Γιατί ναι -κάθε άνθρωπος και οι αντιφάσεις του- ήταν και κνίτης και χεβιμεταλάς.    

Ένα βράδυ με πήρε μαζί του σ’ ένα πάρτι, στα γραφεία της οργάνωσης. Δεν ήταν ακριβώς πάρτι. Κορίτσια πάντως υπήρχαν. Ένα από αυτά (ούτε το δικό της όνομα θυμάμαι, φορούσε όμως μία από εκείνες τις μακριές ινδικές φούστες) με ξεμονάχιασε σ’ ένα χολ. Συνήθως, σ’ αυτές τις περιπτώσεις φοβόμουν ότι θα υπάρξουν μεγάλες σιωπές, ότι δεν θα έχουμε τι να πούμε. Εδώ δεν υπήρχε πρόβλημα: ταξική πάλη, αγώνες, σύντροφος, αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, αντίδραση. Δώσαμε και ραντεβού να πάμε μαζί σε μία συγκέντρωση στο Πεδίον τους Άρεως. «Έλα και ας μην είσαι στην οργάνωση, για παρέα», μου είπε. Όταν όμως πήγα στο ραντεβού, ανακάλυψα πως δεν ήμασταν μόνοι. Ήταν εκεί και τα υπόλοιπα παιδιά από το πάρτι. Με σημαίες και πανό. Στο τρόλεϊ φώναζαν συνθήματα. Στο άλσος ευτυχώς χαθήκαμε μέσα στο πλήθος και έτσι βρήκα ευκαιρία να την κοπανήσω.

Στην επόμενη πολιορκία στο σχολείο, είχα ετοιμάσει μια καλή δικαιολογία: Δεν μου άρεσε καθόλου η σοβιετική κατοχή στο Αφγανιστάν. Ο φίλος μου δεν πτοήθηκε και μου μίλησε για τους μαύρους στην Αμερική που εξακολουθούσαν να καταπιέζονται. Ήμουν όμως ανένδοτος. Η φάση με το Αφγανιστάν μου καθόταν στο στομάχι. Απογοητεύτηκε και με άφησε στην ησυχία μου. Τέρμα οι συμβουλές για τη γράμμωση. Τέρμα οι συζητήσεις για τους Judas Priest. Τέρμα η ΚΝΕ.

Η ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης του 1986, πάντως, συνέχισε να μου αρέσει. Καταρχάς μου άρεσε η εμφάνισή της. Κλασική adidas μ’ ένα τεράστιο CCCP μπροστά. Μου έκανε εντύπωση που ολόκληρη ΕΣΣΔ προμηθευόταν ρούχα από τους καπιταλιστές. Είχα ρωτήσει σχετικά τον φίλο μου και μου είχε εξηγήσει πως ήταν κεντρική επιλογή, το βάρος να πέφτει στη βαριά βιομηχανία και έτσι δεν υπήρχε περιθώριο για αθλητικά ρούχα.

Τους λέγαμε Ρώσους, αλλά οι περισσότεροι παίκτες ήταν Ουκρανοί, της Δυναμό Κιέβου. O Μπλαχίν είχε μεγαλώσει και δεν ήταν στα καλύτερά του, όμως στο τέρμα είχαν τον Ντασάεφ η φήμη του οποίου ήταν εκκωφαντική –ίσως γιατί δεν τον βλέπαμε συχνά να παίζει. Τα ονόματα, όπως τα διαβάζω τώρα, εξακολουθούν να μου φαίνονται οικεία: Μπεσόνοφ, Ντεμιανένκο, Κουζνέτσοφ, Ρατς, Ζαβάροφ, Προτάσοφ… Ο αγαπημένος μου ήταν με διαφορά ο Ιγκόρ Μπελάνοφ. Σχετικά αχαμνός, ακούρευτος και με αρχές φαλάκρας, ήταν πολύ γρήγορος και είχε φοβερό σουτ. Γενικά το λουκ των παικτών ήταν παλιακό. Δεν είχαν τις κλασικές χαίτες των ποδοσφαιριστών της εποχής -τύπου Καρέκα ή Ούγκο Σάντσες. Ήταν κακόγουστοι μ’ έναν δικό τους ξεχωριστό τρόπο.

Έπαιζαν πάντως καλή μπάλα, επίσης με τον δικό τους τρόπο. Έτρεχαν πολύ, πράγμα όχι συνηθισμένο τότε και έδειχναν να το ευχαριστιούνται. Στον πρώτο αγώνα έριξαν έξι γκολ στην Ουγγαρία και μετά έφεραν 1-1 με τη Γαλλία και νίκησαν ξεκούραστα 2-0 τον Καναδά. Στη φάση των 16 διασταυρώθηκαν με το Βέλγιο. Τους είχαν άνετα, έτσι πίστευα. Είδα τον αγώνα μόνος στο σπίτι. Αν δεν τα έχω μπερδέψει, στο άλλο κανάλι είχε Κινηματογραφική Λέσχη, αφιέρωμα στη μεξικάνικη περίοδο του Μπουνιουέλ. Ίσως επειδή και το μουντιάλ γινόταν στο Μεξικό. Η ταινία ήταν η «Σουζάνα» και ο πονηρός ελληνικός τίτλος («Σουζάνα η διεφθαρμένη») δημιουργούσε προσδοκίες για κάτι πολύ πιο ερεθιστικό από εκείνο που πραγματικά ήταν.

Οι Σοβιετικοί έπαιξαν φοβερά. Ο Μπελάνοφ έβαλε τρία γκολ (έχασα τα δύο εξαιτίας της Σουζάνας), αλλά ο Ντασάεφ έφαγε τέσσερα και αποκλείστηκαν. Θυμάμαι καλά πως οι πάντες μιλούσαν για σφαγή από τον Αμερικανό επόπτη. Τα δύο από τα τέσσερα γκολ των Βέλγων ήταν, λέει, καραμπινάτο οφσάιντ. Δεν θα μάθουμε ποτέ αν αυτό ισχύει. Οι κάμερες ήταν βαλμένες λάθος, ακόμα και τώρα, βλέποντας ξανά και ξανά τις φάσεις στο YouTube, δεν βγάζεις άκρη.

Μετά την πτώση του κομουνισμού και για πολλά χρόνια, η εθνική Ρωσίας απέφευγε να φορέσει κόκκινες φανέλες. Σήμερα που έχει ξαναγίνει κατά κάποιον τρόπο αυτοκρατορία, έχει επιστρέψει σ’ αυτό το χρώμα. Κατά τα άλλα δεν υπάρχουν και πολλές ομοιότητες. Οι εμφατικές νίκες απέναντι στις δύο αραβικές ομάδες του ομίλου της, έχουν δημιουργήσει στους Ρώσους μια πρωτοφανή αισιοδοξία. Πολλοί πιστεύουν πως με δεδομένη και την μέτρια κατάσταση των άλλων μεγάλων ομάδων, έχουν το κύπελλο στο τσεπάκι. Λογικά σύντομα θα απογοητευτούν. Εδώ απογοητεύτηκε ολόκληρος Ιγκόρ Μπελάνοφ.