Σαν σήμερα 28 Νοεμβρίου 2010 πέθανε ο «ευαίσθητος σκληρός» του ελληνικού σινεμά, Γιώργος Φούντας

Σημαντικά γεγονότα σαν σήμερα, 28 Νοεμβρίου:

1520: Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος γίνεται ο πρώτος Ευρωπαίος εξερευνητής που φτάνει στον Ειρηνικό Ωκεανό περνώντας από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας.

1582: Ο 18χρονος Γουίλιαμ Σαίξπηρ παντρεύεται την 26χρονη Άννα Χάθαγουέι, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά.

1821: Ο Παναμάς κηρύσσει την ανεξαρτησία του από την Ισπανία.

1895: Στον πρώτο αγώνα αυτοκινήτων στην ιστορία (Αμερική) συμμετέχουν 6 αυτοκίνητα, τρέχουν για 55 μίλια και ο νικητής αναπτύσσει μέση ταχύτητα 7 μιλίων την ώρα.

1905: Ιδρύεται η πολιτική πτέρυγα του ΙΡΑ, Σιν Φέιν (Sinn Fιin), στην Ιρλανδία από τον εθνικιστή Arthur Griffith.

1909: Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση θεσπίζει για τις εργαζόμενες γυναίκες άδεια οκτώ εβδομάδων μετά τον τοκετό.

1912: Συνέλευση στην Αυλώνα κηρύσσει την ανεξαρτησία της Αλβανίας από την Τουρκία.

1919: Η Λαίδη Άστορ από το Συντηρητικό Κόμμα εκλέγεται πρώτη γυναίκα βουλευτής της Βρετανίας.

1920: Πρεμιέρα για το έργο «Η Μάσκα του Ζορό» με τον Douglas Fairbank.

1974: Εμφανίζεται για τελευταία φορά επί σκηνής ο Τζον Λένον. Συμμετέχει σε συναυλία του Έλτον Τζον.

1981: Αρχίζει να ισχύει το μονοτονικό σύστημα στα σχολεία της χώρας μας.

1989: Η Ρουμάνα αθλήτρια της γυμναστικής και χρυσή Ολυμπιονίκης Νάντια Κομανέτσι φτάνει στη Νέα Υόρκη μετά τη διαφυγή της από την πατρίδα της.

1992: Οι Ιρλανδοί ψηφοφόροι απορρίπτουν με ποσοστό 65,4% συνταγματική τροπολογία, που επιτρέπει τις αμβλώσεις όταν κινδυνεύει η ζωή της γυναίκας.

1997: Μεταδίδεται το τελευταίο επεισόδιο της δημοφιλούς σειράς καρτούν «Βeavis and ButtHead» στο MTV.

Γεννήσεις σαν σήμερα, 28 Νοεμβρίου

1757: Ουίλιαμ Μπλέικ, Άγγλος ποιητής και ζωγράφος.

1820: Φρίντριχ Ένγκελς, Γερμανός οικονομολόγος και φιλόσοφος, συνεργάτης του Καρλ Μαρξ.

1829: Άντον Ρουμπινστάιν, Ρώσος πιανίστας και συνθέτης.

1881: Στέφαν Τσβάιχ, Αυστριακός συγγραφέας και δημοσιογράφος.

1907: Αλμπέρτο Μοράβια, Ιταλός συγγραφέας και δημοσιογράφος.

1908: Κλοντ Λεβί-Στρος, Γάλλος ανθρωπολόγος.

1929: Παύλος Ζάννας, Έλληνας συγγραφέας.

1942: Μανόλο Μπλάνικ, Ισπανο-βρετανός σχεδιαστής παπουτσιών.

1947: Μαρία Φαραντούρη, Ελληνίδα τραγουδίστρια.

1960: Τζον Γκαλιάνο, Βρετανός σχεδιαστής μόδας.

1961: Αλφόνσο Κουαρόν, Μεξικανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος.

1967: Άννα Νικόλ Σμιθ, Αμερικανίδα ηθοποιός και μοντέλο.

Θάνατοι σαν σήμερα, 28 Νοεμβρίου

1852: Εμμανουήλ Ξάνθος, ιδρυτικό μέλος της «Φιλικής Εταιρίας».

1912: Λαυρέντιος (Λορέντζος) Μαβίλης, ποιητής. Σκοτώθηκε σε μάχη με τους Τούρκους στο Δρίσκο των Ιωαννίνων.

1937: Παύλος Νιρβάνας, Έλληνας συγγραφέας.

1939: Τζέιμς Νάισμιθ, ο Καναδός γυμναστής που δημιούργησε το μπάσκετ.

2010: Γιώργος Φούντας, Έλληνας ηθοποιός.

Ο Γιώργος Φούντας ήταν ένας από τους διασημότερους Έλληνες ηθοποιούς του κινηματογράφου, στον οποίο αφοσιώθηκε από νωρίς. Μία δικαιωμένη επιλογή, αφού κατάφερε να κάνει θαυμαστή πορεία με σπάνιες διακρίσεις, να γίνει σύμβολο ανδρισμού, να κατακτήσει γυναικείες καρδιές και να σφραγίσει με τις ερμηνείες του ταινίες με διεθνή αναγνώριση.

Γεννήθηκε στο Μαυρολιθάρι Φωκίδας στις 3 Ιουνίου 1924. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο το 1951 στο έργο «Νυφιάτικο Τραγούδι». Στον κινηματογράφο ξεκίνησε με ρόλο κομπάρσου στην ταινία «Χειροκροτήματα» του Γιώργου Τζαβέλλα (1944), ενώ η συνεργασία του με την Φίνος Φίλμ ξεκινά το 1951 με την ταινία «Νεκρή Πολιτεία», πλάι στην Ειρήνη Παππά. Το 1952 παίζει τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του Στ. Τατασόπουλου «Μαύρη Γη», ενώ ακολουθούν θρυλικές εμφανίσεις σε ταινίες που σημαδεύουν τον Ελληνικό Κινηματογράφο, με ερμηνείες του που αφήνουν εποχή και αποτελούν πρότυπο ρόλων.

Το 1955 συμπρωταγωνιστεί πλάι στη Μελίνα Μερκούρη στη διαχρονική ταινία «Στέλλα» (Χρυσή Σφαίρα ξενόγλωσσης παραγωγής), από την οποία έχει μείνει αξέχαστη η ατάκα που εκφωνεί στο τέλος της ταινίας, «Φύγε Στέλλα, κρατάω μαχαίρι». Την επόμενη χρονιά θα διαπρέψει δίπλα στην Έλλη Λαμπέτη στην ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Το Κορίτσι με τα Μαύρα» (Χρυσή Σφαίρα).

Το 1960 θα ξαναπαίξει δίπλα στην Μελίνα, στην εκθαμβωτική διεθνή επιτυχία του Ντασσέν «Ποτέ την Κυριακή» (Όσκαρ μουσικής Χατζιδάκι), ενώ θα πρωταγωνιστήσει και στην εξαιρετική ταινία του Ορέστη Λάσκου «Αντίο Ζωή» (Φίνος Φιλμ, 1960). Το 1963 καταγράφεται ως η πιο δημιουργική και θριαμβευτική χρονιά του ηθοποιού, αφού πρωταγωνιστεί, ερμηνεύοντας άψογα τον «νταβατζή», στην εξαιρετική δημιουργία του Βασίλη Γεωργιάδη «Κόκκινα Φανάρια» (προτεινόμενη για Όσκαρ), μαζί με την αφρόκρεμα των ηθοποιών της εποχής» (Καρέζη, Χρονοπούλου, Κατράκης, Διαμαντίδου κ.α), ενώ θα κάνει αξιοθαύμαστη ερμηνεία και στη διεθνούς φήμης ταινία του Ηλία Καζάν «America, America».

Το 1964 εμφανίζεται στην εμβληματική ταινία «Ζορμπάς» του Κακογιάννη, την πιο καταξιωμένη ελληνική ταινία διεθνώς, η οποία απέσπασε τρία Όσκαρ και εξελικτικά έγινε ταινία σύμβολο της Ελλάδας με παγκόσμια εμβέλεια. Αξέχαστη έχει μείνει και η ερμηνεία του στην ταινία της Φίνος Φίλμ «Πολύ αργά για Δάκρυα» πλάι στην Μαίρη Χρονοπούλου.

Το 1966 τιμήθηκε από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με το βραβείο ανδρικής ερμηνείας για την συμμετοχή του στην ταινία του Γλυκοφρύδη «Με τη Λάμψη στα Μάτια» (Γ. Στεργίου, 1966), κάτι το οποίο θα καταφέρει ξανά, την αμέσως επόμενη χρονιά, με την ταινία «Πυρετός στην Άσφαλτο» της Φίνος Φιλμ.

Ο Γιώργος Φούντας ήταν φαινόμενο στο είδος του. Ερμήνευσε με εκρηκτικό ταπεραμέντο, ρόλους ανέμελων και επιπόλαιων αντρών που υποκύπτουν στα πάθη τους, αλλά και εξωτερίκευσε με μοναδικό τρόπο, αισθήματα εσωστρεφών χαρακτήρων, με μία κλιμακωτή ένταση, που φτάνει στην κορύφωση, θυμίζοντας αρχαίο δράμα.

(από την ιστοσελίδα της Finos Film)

2010: Λέσλι Νίλσεν, Αμερικανός ηθοποιός. 

2011: Ντίνος Κατσουρίδης, Κύπριος σκηνοθέτης