Γ. Κακλέας, Σπ. Παπαδόπουλος, Θ. Παπαγεωργίου, Αρ. Σερβετάλης, Ορφ. Αυγουστίδης μιλούν για την παράσταση «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Σάμιουελ Μπέκετ.
Φώτα αδύναμα, ανάσα λεπτή και μια ατέρμονη επιθυμία για εξωστρέφεια. Στην αναμονή δεν υπάρχει τίποτα πέρα από την αναμονή. Εισπνοή και εκπνοή κάθονται η μία πάνω στην άλλη τρέμοντας όπως τα γόνατα σε σταυροπόδι. «Περάσαμε μια δύσκολη αναμονή» συμφώνησαν όλοι εκείνο το βράδυ που τους συνάντησα για να παρακολουθήσω ένα πέρασμα της παράστασης «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Σάμιουελ Μπέκετ που ξεκινάει στις 15 Ιουλίου την περιοδεία της σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα.
Όταν τα φώτα -επιτέλους- άναψαν στο θέατρο του Αττικού Άλσους στο Γαλάτσι, κατάλαβα τη δύναμη που είχε αυτή η αναμονή που όλοι μας περάσαμε. Και ίσως σε ένα βαθμό περνάμε ακόμη. Ένα κόκκινο αυτοκίνητο δέχτηκε τους προβολείς ενώ την ώρα που οι ηθοποιοί τέσταραν τα μικρόφωνά τους, η σβησμένη εδώ και καιρό χαρά ότι το θέατρο θα είναι και πάλι κοντά μας άρχισε να παίρνει τα πάνω της.
Γιάννης Κακλέας, Σπύρος Παπαδόπουλος, Θανάσης Παπαγεωργίου, Άρης Σερβετάλης, Ορφέας Αυγουστίδης, όλοι οι συντελεστές ήταν εκεί για να δουν και να ακούσουν και πάλι το σώμα τους να παίρνει φωνή. Μια φωνή που έχει φως. Έχει ανάσα. Χρειάζεται χειροκρότημα. Στο μεσοδιάστημα της προετοιμασίας τους λίγο πριν ξεκινήσει η παράσταση που ένιωθα λες και παιζόταν για τα μάτια μας μόνο, ο κάθε ένας τους με πλησίαζε για να μου μιλήσει για αυτό που έρχεται. Στα μάτια τους υπήρχε η χαρά. Η προσμονή.
Οι συντελεστές του «Περιμένοντας τον Γκοντό» μιλούν για την παράσταση
«Εκείνο το διάστημα, δημιουργήθηκε ένα αίσθημα απειλητικής δυστοπίας στο μυαλό μου. Δεν είχαμε ξαναζήσει στιγμή όπου τα θέατρα κλείνουν. Ήταν τρομακτικό για εμάς που τη μια μέρα παίζαμε και την άλλη τεθήκαμε στην απόλυτη απραγία. Είχα τρεις παραστάσεις ενεργές εκείνη την περίοδο και ξαφνικά, όλα σταμάτησαν. Ο φόβος ότι μπορεί όλο αυτό το πράγμα να μην επανεκκινηθεί με αλάφιασε. Με την πρώτη ευκαιρία λοιπόν, έπειτα από μια συνάντηση που κάναμε με τον Άρη Σερβετάλη για να δούμε τι θα κάνουμε μετά την ακύρωση του “Ορέστη” που θα παιζόταν στην Επίδαυρο -δηλαδή καταστροφή- σκεφτήκαμε ότι θέλαμε να δημιουργήσουμε μια δεσμίδα φωτός, δηλαδή κίνησης. Επειδή και οι δύο αγαπάμε πάρα πολύ τον Μπέκετ η πρόταση από μένα ήρθε ακαριαία στον Άρη για το “Περιμένοντας τον Γκοντό”. Ενεργοποιηθήκαμε αμέσως».
»Σε χρόνο μηδέν ο Σπύρος, ο Θανάσης, ο Ορφέας, είπαν το ναι. Όλοι ξαφνικά ήταν σαν να περίμεναν ένα “πάμε” και αυτό σε μια περίοδο που ο κορωνοϊός βρισκόταν σε έξαρση, όχι μετά που ξεθαρρέψαμε. Όταν αρχίσαμε να διαβάζουμε και να μπαίνουμε στο παιχνίδι του θεάτρου κάθε έννοια φόβου και μαύρης αίσθησης, εξαφανίστηκε. Πήραμε μια δύναμη ζωής, κίνησης. Νιώσαμε ότι θα υπάρξουμε και πάλι στη σκηνή, ότι θα μοιραστούμε με τον κόσμο ακόμη και αυτός δεν είναι πολύς. Ακόμη και αν πρόκειται να παίξουμε για πέντε ανθρώπους ένα βράδυ, σε κάποια πλατεία ή σε μια έρημη Επίδαυρο. Κάναμε πολλές τέτοιες προτάσεις με στόχο ο κόσμος να δει ότι εμείς οι θεατρίνοι είμαστε παρόντες. Από εκεί και πέρα, μπήκε σε πιο επαγγελματικά επίπεδα και δημιουργήθηκε ένα σχήμα το οποίο πιθανόν να μην είχε δημιουργηθεί εάν δεν υπήρχε ο κορωνοϊός. Και αυτό είναι ένα μεγάλο καλό. Την παράσταση δεν την κάναμε για να βγάλουμε λεφτά αλλά για να παίξουμε και να δηλώσουμε ότι το καλοκαίρι του 2020 υπάρχει ακόμα θέατρο. Όταν δηλώνεις παρόν είμαι σίγουρος ότι δίνεις και ένα στίγμα στο θεατή ότι “παιδιά, ακολουθήστε μας, ελάτε να υπάρξουμε”. Για το μέλλον του θεάτρου τώρα, δεν ανησυχώ. Έχει επιβιώσει σε πιο δύσκολες καταστάσεις, σε σεισμούς, πολέμους. Είναι μια τέχνη τόσο αναγκαία που δεν φοβάται τίποτα» - Γιάννης Κακλέας
«Εάν δεν ήταν αυτή η δύσκολη περίοδος που διανύουμε εγώ τώρα θα ήμουν στη Νάξο. Θα ετοιμαζόμουν δηλαδή να πάω διακοπές, κάτι που θα έκαναν ίσως και τα υπόλοιπα παιδιά. Η δύσκολη περίοδος είναι που άναψε το φυτίλι και μας πυροδότησε. Το πήραμε λοιπόν λίγο εφηβικά όλο αυτό. Θέλαμε να δείξουμε ότι το θέατρο αντέχει μιας και πρώτη φορά κλείνει από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας. Έτσι ξεκινήσαμε λοιπόν την παράσταση αυτή. Και ακριβώς επειδή την ξεκινήσαμε έτσι δεν είχαμε ούτε δεύτερες σκέψεις ούτε άγχος ούτε τίποτα. Ξεκίνησε σαν μια ζαβολιά ότι την κοπανήσαμε από την μάντρα και βγήκαμε να παίξουμε μπάλα ενώ μας το απαγόρευαν. Αυτό είναι που μας κινητοποιεί ακόμα. Με αγχώνει το μέλλον του θεάτρου, σαφώς. Έχω ήδη ακυρώσει παραστάσεις και ακόμα και στην επανάληψη δεν ξέρουμε ακριβώς τι θα γίνει. Είναι όλα ρευστά. Όμως είμαστε εδώ. Και αυτό θέλουμε να δηλώσουμε» -Σπύρος Παπαδόπουλος
«Το έργο ήταν ό,τι έπρεπε για την περίοδο κατά την οποία πήραμε την απόφαση να το ανεβάσουμε. Τον ίδιο προβληματισμό που μοιράζεται ο συγγραφέας στο έργο του, νιώθαμε και εμείς τότε, περιμένοντας κάτι. Στην καραντίνα συνέχεια περιμέναμε. Και γενικώς, στη ζωή μας περιμένουμε. Αυτό ήταν και το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε στις πρόβες: Θέλαμε να βγει αυτή η αναμονή».
»Η αιώνια αναμονή του ανθρώπου. Πρόκειται για ένα δύσκολο, φιλοσοφικό έργο και όχι ένα έργο διασκέδασης. Είναι ένα έργο ψυχαγωγίας με την πλατιά έννοια της λέξης. Όπου παίχτηκε είχε επιτυχία, έχει μια περίεργη μαγεία που ενώ ως κείμενο μοιάζει δυσνόητο καταφέρνει να δημιουργήσει στον θεατή τον προβληματισμό της αναμονής. Να σκεφτεί κανείς ότι κάποτε παίχτηκε στις φυλακές του Σαν Κουεντίν στην Αμερική και αποθεώθηκε. Κάτι λέει αυτό. Για το μέλλον του θεάτρου τώρα, ισχύει ακριβώς αυτό που ισχύει και στο έργο: Δεν ξέρουμε τίποτα και περιμένουμε. Ετοιμαζόμαστε εμείς γιατί πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Ο ηθοποιός έχει το περίεργο εκείνο χαρακτηριστικό ότι πρέπει να είναι έτοιμος να βγει στη σκηνή οτιδήποτε και αν έχει συμβεί. Μπορεί να χιονίσει, να μην έρθει κόσμο, να μην έχει συγκοινωνία. Εμείς θα είμαστε στη σκηνή. Η προπώλησή μας δείχνει ότι υπάρχει ενδιαφέρον από το κοινό και αυτό είναι ευχάριστο» - Θανάσης Παπαγεωργίου
«Η πρόθεσή μας ήταν να κάνουμε κάτι επειδή δεν θα κάναμε κάτι άλλο. Ήταν να γίνει μια παράσταση, ο “Ορέστης” στην Επίδαυρο αλλά με όλα αυτά που συνέβησαν, ακυρώθηκε. Επομένως ο Γιάννης μας πρότεινε να κάνουμε ένα έργο που είχε σκηνοθετήσει ο ίδιος το 1981 και είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένος με αυτό. Ο Μπέκετ είναι ένας αγαπημένος συγγραφέας αλλά πέρα από αυτό το δεδομένο, όλη αυτή η αναμονή που περιγράφει στο “Περιμένοντας τον Γκοντό” ήταν μια αλήθεια που ζήσαμε στην πραγματικότητα όλοι μας. Μπήκαμε λοιπόν στη διαδικασία να βρεθούμε στο ξέφωτο και να αναζητήσουμε τη διέξοδο που προτείνει ο συγγραφέας σαν ένα παιχνίδι. Ακόμα και μεταξύ μας σαν παιχνίδι το είδαμε. Ακριβώς επειδή έχουμε μπει με τέτοια διάθεση σε αυτήν τη δουλειά δεν υπάρχει καθόλου άγχος ως προς το τι θα γίνει με την προσέλευση του κόσμου» - Άρης Σερβετάλης
«Είμαστε εδώ και αυτό που περιμένουμε, στην πραγματικότητα συνέβη ήδη από τις πρόβες. Βάση μας, ένα σπουδαίο κείμενο το οποίο κάθε μέρα που κάθε φορά που το ακούς σε βάζει σε ένα νέο τριπάρισμα από το οποίο μάλιστα πρέπει και να αντιστέκεσαι γιατί αν αφεθείς σε αυτήν τη ματαιότητα μπορεί να αργήσεις να επιστρέψεις. Θετικά το λέω αυτό. Μερικές φορές η διαδικασία για να σκεφτούμε κάποια πράγματα δεν είναι εύκολη και δεν τη θέλουμε. Γι αυτό βλέπουμε και Netflix για να περνάνε όλα χαλαρά και εύκολα».
»Η συνεργασία παρόλο που αποτελείται από υλικά με διαφορετικό παρελθόν και διαδρομή, ο καθένας από εμάς βρίσκεται σε διαφορετική στιγμή ο καθένας, η ψυχή μας και η ανάγκη μας για επικοινωνία με τον κόσμο του θεάτρου έχει αποκτήσει για εμένα και για εμάς τεράστια αξία. Έχω μεγάλη προσωπική χαρά γι αυτό που συμβαίνει γιατί τα πράγματα λειτουργούν. Από εκεί και ύστερα, σε σχέση με τον κορωνοϊό και το κοινό τίθεται το μεγάλο ερώτημα εάν ο κόσμος θα επιλέξει το θέατρο για τη διασκέδασή του ή όχι. Φοβάμαι ότι εάν δεν το διαλέξει αυτή του η επιλογή θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στο θέατρο. Γι αυτό καλό είναι να ξέρουμε και εμείς οι άνθρωποι του καλλιτεχνικού κλάδου ότι ναι μεν ζητήσαμε και ζητάμε από τους από πάνω κάποια πράγματα την περίοδο του κορωνοϊού τύπου Support Art Workers αλλά το ουσιαστικό, το τελειωτικό, το πραγματικό support είναι αυτό που ζητάμε από τον κόσμο. Γιατί χωρίς κόσμο, δεν υπάρχει θέατρο» -Ορφέας Αυγουστίδης
«Η αλήθεια είναι ότι επειδή αυτή η παράσταση δεν ήταν προγραμματισμένη να γίνει, και γεννήθηκε μέσα στον κορωνοϊό και την καραντίνα, νομίζω ότι στοχεύει να μιλήσει και γι αυτήν τη συνθήκη που όλοι ζήσαμε. Το στίγμα του έργου είναι αυτό ακριβώς. Υποδύομαι το αγόρι, ένα ρόλο που λέγεται ότι τον εμπνεύστηκε ο Μπέκετ επειδή στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο ο ίδιος δούλευε ως μεταφραστής στην Αντίσταση προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσει τα γράμματα των Γερμανών και τυπικά από αυτήν τη δουλειά του δεν έβγαινε κάποια ουσιαστική απάντηση. Κάπως έτσι και το αγόρι που υποδύομαι δεν τους βγάζει από τα προβλήματά τους απαντώντας έαν έρχεται ή όχι ο Γκοντό» - Άρης Κακλέας
«Δεν περιμέναμε ότι θα γίνει αυτή η παράσταση. Πρόκειται για ένα σπουδαίο έργο του Μπέκετ που το αγαπάμε πολύ και που διεισδύει στην ψυχολογία του ανθρώπου. Γι αυτό και πιστεύει ότι μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά αυτές τις μέρες που είμαστε στα κόκκινα. Είναι μια πορεία προς την εσωτερικότητα που όλοι θεωρώ ότι χρειαζόμαστε» - Αγγελική Τρομπούκη
Το έργο της Μαρίας Ζαβάκου για τον ψηφιακό εκφοβισμό και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νέα γενιά ανεβαίνει στη σκηνή σε σκηνοθεσία Γιολάντας Μαρκοπούλου
12°
© Θανάσης Καρατζάς
© Θανάσης Καρατζάς
