Ιόλη Ανδρεάδη: Ο «Ίων» στη Νέα Υόρκη και ένα αστυνομικό θρίλερ βασισμένο σε αληθινά γεγονότα

Με αφορμή το γεγονός ότι η παράσταση «ΙΩΝ» ανέβηκε στο θέατρο «THE TANK» στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης στις 25, 26 και 27 Απριλίου με τεράστια επιτυχία αλλά και την επικείμενη πρεμιέρα του έργου «Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού» στις 8 Μαΐου στην Αθήνα και μετά στο Λονδίνο, η σκηνοθέτρια Ιόλη Ανδρεάδη μας δίνει μια αφοπλιστική συνέντευξη.

Τι σας γοήτευσε στο έργο «Ίων» του Ευριπίδη και αποφασίσατε να το σκηνοθετήσετε;
Το σασπένς στην πλοκή, η καθαρότητα της ιστορίας, το χιούμορ του Ευριπίδη και η αθωότητα των ηρώων του.

Η παράσταση έγινε δεκτή να ενταχθεί στο ρεπερτόριο του θεάτρου «THE TANK» στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης και ανέβηκε στις 25, 26 και 27 Απριλίου εκεί με αγγλικούς υπέρτιτλους. Ποια στοιχεία της παράστασης θεωρείτε πως κέντρισαν το ενδιαφέρον και βοήθησαν σε αυτή τη διάκριση;
Σίγουρα η παγκόσμια γλώσσα και φήμη του αρχαίου ελληνικού θεάτρου παίζει πρωτεύοντα ρόλο σε τέτοιου είδους διακρίσεις. Από εκεί και πέρα το ίδιο το ανέβασμα της παράστασης, ως ματιά, πιστεύω πως ταιριάζει πολύ στην αισθητική του TheTank και αυτός θεωρώ πως ήταν ο καθοριστικός παράγοντας της τιμητικής αυτής επιλογής.

Γιατί επιλέξατε να μεταφράσετε εκ νέου το κείμενο του Ευριπίδη;
Γιατί όλες οι μεταφράσεις που διάβασα δεν μου δημιουργούσαν το συναίσθημα που μου δημιουργούσε η ανάγνωση του πρωτότυπου.

Ποια στιγμή της παράστασης σας αγγίζει με την ίδια ένταση όσες φορές και αν την παρακολουθήσετε;
Η στιγμή της αναγνώρισης μητέρας και γιου.

Και από τη αρχαία τραγωδία σε ένα αστυνομικό θρίλερ «Στη μνήμη ενός μικρού παιδιού». Υπάρχουν σημεία επαφής των δύο παραστάσεων;
Νομίζω πως ναι. Κυρίως στον τρόπο που ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας και οι ήρωες έρχονται όλο και πιο κοντά στην αναγνώρισης της ταυτότητάς τους.

Πόσο δύσκολο είναι να προσεγγίσει ένας σκηνοθέτης μια παράσταση που βασίζεται σε αληθινά γεγονότα;
Τα αληθινά γεγονότα είναι μια ωραία βάση για να πεις μια φανταστική ιστορία. Θεωρώ πως η μυθοπλασία οφείλει να κερδίζει σε αυτές τις περιπτώσεις τα ντοκουμέντα που λειτουργούν ως έναυσμα για να δημιουργηθεί κάτι νέο στο χαρτί ή στη σκηνή. Και πάνω σε αυτή τη λογική σκηνοθετώ και τη συγκεκριμένη παράσταση. Ελεύθερα, χωρίς καμία προσπάθεια πιστότητας σε κάτι.

Ποιος χαρακτήρας του έργου σας σαγήνευσε;
Η μητέρα τη Βέρας. Μια γυναίκα ζηλευτή, που τα είχε όλα – αλλά που στο τέλος έχασε τα λογικά της και ξεψύχησε πάνω στο πιάνο παίζοντας το Γαμήλιο Εμβατήριο του Βάγκνερ.

Η επιλογή  των χώρων που θα πραγματοποιηθεί η παράσταση, δεν είναι τυχαία. Πείτε μας δυο λόγια.
Προσπαθούμε η παράσταση να ταξιδέψει και να παρουσιαστεί σε μέρη που σχετίζονται με την Οικογένεια Ροδοκανάκη, όπως η Σύρος, η Χίος, η Κωνσταντινούπολη, η Οδησσός, η Σμύρνη, το Λιβόρνο ή το Ακαπούλκο. Προς το παρόν η παράσταση θα παρουσιαστεί στο Άσυλο Ανιάτωνστην Κυψέλη, του οποίου το οίκημα αποτέλεσε ως το 1901 την τελευταία αθηναϊκή οικία των Ροδοκανάκηδων κα στο University of Roehampton, στο Λονδίνο – εκεί δηλαδή που έδρασε κατά τον 17ο αιώνα ο Κωνσταντίνος Ροδοκανάκης, ως αλχημιστής και προσωπικός γιατρός του Βασιλιά Καρόλου Β’.

Πώς καταφέρνετε να αποστασιοποιείστε συναισθηματικά από παράσταση σε παράσταση και να βλέπετε τα πάντα από απόσταση;
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη απόσταση. Τα πράγματα λειτουργούν οργανικά και σε συνέχειες από παράσταση σε παράσταση, αρκεί να έχεις ξεκούραστη και καθαρή ματιά κάθε φορά που καταπιάνεσαι με κάτι. 

Αλήθεια, πιστεύετε πως η ωριμότητα είναι συνυφασμένη με την ηλικία;
Πιστεύω ότι η ωριμότητα έχει να κάνει με το πως ζεις και όχι με το πόσο ζεις.

Κατά τη γνώμη σας, ποιος ο ρόλος του θεάτρου στη δύσκολη εποχή που διανύει η χώρα μας;
Σίγουρα ευεργετικός. Και μόνο που βλέπεις ανθρώπους να γεμίζουν τα θέατρα της Αθήνας, σε μια περίοδο γενικευμένης πνευματικής, αισθητικής, κοινωνικής και οικονομικής παρακμής, αντιλαμβάνεσαι πόσο απαραίτητη μάς είναι αυτή η μορφή έκφρασης και ψυχαγωγίας.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Θα σκηνοθετήσω δυο κλασικά λογοτεχνικά αριστουργήματα, ένα ρωσικό τον Οκτώβριο και ένα βρετανικό τον Φεβρουάριο. Ενώ τον Μάιο του 2020 επιστρέφω στον Σαίξπηρ.