Όταν η −παλαιά− μουσική του Μάρκελλου Χρυσικόπουλου και των Latinitas Nostra συναντά την εικαστική ματιά του Γιάννη Σκουρλέτη και της bijoux de kant και μαζί αποφασίζουν να αφηγηθούν ένα ονειρικό παραμύθι υπό τους μπαρόκ ήχους του Χένρυ Πέρσελ, το αποτέλεσμα θα είναι δίχως άλλο, αλλόκοτο, ανατρεπτικό, αλλά απίστευτα γοητευτικό.
Παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια τη δουλειά του Γιάννη Σκουρλέτη στο θέατρο και κάθε φορά που τελειώνει μια παράστασή του βγαίνω μαγεμένη. Με μαγεύουν οι βουτιές του στη συλλογική μνήμη, η υπέρβαση των ορίων, η «αταίριαστη» αλλά και τόσο αρμονική συνύπαρξη διαφορετικών πεδίων και ιδεών και, πάνω απ' όλα, η αισθητική των εικόνων του και η αποθέωση της γλώσσας μέσα από τον ποιητικό λόγο που χρησιμοποιεί − πάντα με την πολύτιμη συνδρομή της Γλυκερίας Μπασδέκη.
Αυτή τη φορά ο Γιάννης Σκουρλέτης και η bijoux de kant ανέλαβαν να ζωντανέψουν επί σκηνής ένα παραμύθι, ακολουθώντας τα ανάλαφρα αλλά συχνά αργόσυρτα βήματα της μουσικής μπαρόκ. Η «Βασίλισσα των ξωτικών» ή αλλιώς «Fairy Queen» του σπουδαίου συνθέτη του αγγλικού μπαρόκ Χένρι Πέρσελ, εμπνευσμένη από το «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας» −αν και στο λιμπρέτο δεν περιέχεται ούτε ένας στίχος του Σαίξπηρ− είναι μια semi-opera, ένα σκηνικό είδος ιδιαίτερα δημοφιλές στην Αγγλία του 17ου και 18ου αιώνα που συνδυάζει την «ιταλική» όπερα με την πρόζα, συνοδεία ενόργανης μουσικής. Όμως, παρά τα μελωδικότατα τραγούδια και τα χορωδιακά της, η «Βασίλισσα των ξωτικών» μπορεί να προκαλέσει αφόρητη πλήξη στον σύγχρονο θεατή/ακροατή γιατί , όπως και όλες οι ημι-όπερες, περιλαμβάνει εκτενή μουσικά μέρη από τα οποία η πλοκή σχεδόν απουσιάζει...
Ο Σκουρλέτης λοιπόν αφαίρεσε την πρόζα και ένα μεγάλο μέρος από τη μουσική της και έφτιαξε μια νέα, πυκνή δραματουργία, όχι απαραίτητα πιο γρήγορη αλλά σίγουρα πολύ πιο ελκυστική. «Με παλαιούς ήχους και νέα ενδύματα» οργάνωσε τη δική του εκδρομή στο δάσος του αλλόκοτου και του ανοίκειου, στην Αρκαδία των ανεκπλήρωτων επιθυμιών μας. Οι ερωτικές περιπέτειες που εξιστόρησε δεν ήταν του Όμπερον και της Τιτάνιας αλλά του Απόλλωνα και της Δάφνης που, κυριευμένοι από τον πόθο τους, μπαίνουν στο δάσος και χάνουν ο ένας τον άλλο μέσα στο πυκνό σκοτάδι της νύχτας. Τα ξωτικά του, ντύθηκαν «Γενίτσαροι και μπούλες» −το πανάρχαιο έθιμο από τη Νάουσα της Ημαθίας−, βάφτηκαν με τα χρώματα του «προσώπου» και με μυστηριακές τελετουργίες προετοίμασαν τους δύο νέους για μια μεγαλειώδη νέα ένωση, ενώ η Νύφη-μπούλα, διέσχισε −κατά την προσφιλή συνήθεια του σκηνοθέτη− αιώνες και ιστορικές συμβάσεις για να τραγουδήσει τον έρωτα και να γίνει η δική του «Fairy Queen»... Ένα πολύχρωμο εικαστικό χάος −υπέροχα σκηνικά και κοστούμια από τον Κωνσταντίνο Σκουρλέτη− όπου συγκλίνουν θαυμαστά η αγγλική ποίηση, τα δρώμενα της Αποκριάς, τα ξωτικά, οι νύμφες του δάσους και το μπαρόκ!
Οι Latinitas Nostra με τον Μάρκελλο Χρυσικόπουλο στο πόντιουμ, ένα σύνολο με βαθιά γνώση της παλαιάς μουσικής και του μπαρόκ ρεπερτορίου, ερμήνευσαν την παρτιτούρα του Πέρσελ με μια σπάνια ακρίβεια ρυθμού και μελωδίας. Απλά απολαυστικοί.
Από τους άξιους σολίστ της ΕΛΣ θα ξεχώριζα τη σοπράνο Φανή Αντωνέλου και τον κόντρα τενόρο Νίκο Σπανό στους ρόλους της Άνοιξης και του Καλοκαιριού αντίστοιχα και βέβαια τη μεσόφωνο Θεοδώρα Μπάκα στον ρόλο της Δάφνης που θρηνεί για τον Απόλλωνα και με το μελαγχολικό κλάμα της ξυπνά τα πλάσματα του δάσους, τη Φύση και τις Εποχές του Χρόνου. Κατά τη γνώμη μου, η χροιά της φωνής τους ταιριάζει απόλυτα στις ιδιαίτερες φωνητικές απαιτήσεις του λυρικού μπαρόκ. Την παράσταση πάντως έκλεψε ένας πρωταγωνιστικός αλλά... βουβός ρόλος. Ο ταλαντούχος Τάσος Καραχάλιος −ο οποίος επιμελήθηκε και την κινησιολογία όλης της παράστασης− χορεύοντας ολόγυμνος, επί 80 λεπτά, δημιούργησε μια ονειρική εικόνα του παγιδευμένου στα σκοτεινά νερά της λίμνης Απόλλωνα που παλεύει μάταια να ελευθερωθεί για να ξαναβρεί την αγαπημένη του. Με μόνα εφόδια την ομορφιά του κορμιού του και την πλαστικότητα της κίνησής του, έγινε ο απόλυτος κυρίαρχος της σκηνής. Του αξίζουν πολλά μπράβο.
Τέλος, μια πολύ ευχάριστη έκπληξη μας επιφύλαξε και η Χορωδία του Δήμου Αθηναίων, στην πρώτη τους συνεργασία με την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ. Υπό τη διεύθυνση του Σταύρου Μπερή ερμήνευσε υποδειγματικά τα υψηλών απαιτήσεων χορωδιακά μέρη της «Βασίλισσας των ξωτικών».
Με μια κουβέντα. Μη χάσετε μία από τις επόμενες παραστάσεις, είτε είστε λάτρεις του μπαρόκ είτε fans της ομάδας bijoux de kant − αν είστε και τα δύο, ακόμα καλύτερα!
Το έργο της Μαρίας Ζαβάκου για τον ψηφιακό εκφοβισμό και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νέα γενιά ανεβαίνει στη σκηνή σε σκηνοθεσία Γιολάντας Μαρκοπούλου
18°
