«Τιτάνες» µε διεθνή καριέρα

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που η φετινή δουλειά του Ευριπίδη Λασκαρίδη και της οµάδας του OSMOSIS έχει για συµπαραγωγούς, εκτός του Φεστιβάλ Αθηνών, διεθνείς φορείς όπως το Theatre de la Ville. Τα διαπιστευτήρια του ταλέντου του τα δίνει χρόνια τώρα (βραβεύτηκε µε το Pina Bausch Fellowship το 2016), ενώ η παράστασή του «Relic» συµµετείχε σε 20 φεστιβάλ του κόσµου. Όσο για τους «Τιτάνες» έχουν την τιµητική υποστήριξη από το πρόγραµµα New Settings του Ιδρύµατος HERMES –ένα πρόγραµµα που έχει τιµήσει εξαιρετικά σηµαντικούς καλλιτέχνες τα τελευταία χρόνια όπως οι Philippe Quesne, Boris Charmatz, The Wooster Group κ.ά.– και µετά την Αθήνα θα συνεχίσουν σε Βαρκελώνη, Άµστερνταµ, Παρίσι κ.ά.

Φωτό: ©Marilena Stafylidou

Είναι κάπως δύσκολο να περιγράψεις τη σκηνική γλώσσα που χρησιµοποιεί κι ας συνδιαλέγεται µε το έργο µεγάλων καλλιτεχνών. «Όταν βρέθηκα στην Αµερική προκειµένου να κάνω µεταπτυχιακό στη σκηνοθεσία ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή µε τη δουλειά της Πίνα Μπάους, του Ρόµπερτ Γουίλσον, του Γουίλιαµ Φορσάιθ... Στην Ελλάδα φυσικά είχα ήδη δει Δηµήτρη Παπαϊωάννου και είχα έτσι µάθει ότι υπάρχει το χοροθέατρο. Αυτό που κάνω εγώ δεν θέλω να το κατατάξω σε ένα υπάρχον είδος – γενικά µου αρέσει να αφήνω το πράγµατα ανοιχτά, να µην τα κλείνω».

Ωστόσο οι «Τιτάνες» στο Φεστιβάλ Αθηνών συµπεριλαµβάνονται στις παραστάσεις χορού. «Δεν είναι µόνο το Φεστιβάλ Αθηνών που µας συµπεριλαµβάνει στο χορό» θα εξηγήσει. «Και στο εξωτερικό έχουµε προσκλήσεις από πολλά φεστιβάλ χορού. Ο χορός είναι ίσως η πιο ανοιχτή παραστατική τέχνη, πολύ δεκτική στις ιδιαίτερες “φωνές” γι’ αυτό και χωράει τις παραστάσεις µου».

O Ευριπίδης Λασκαρίδης έχει ξεκινήσει σπουδάζοντας ηθοποιός στο θέατρο Τέχνης. Έχει δουλέψει ως ηθοποιός κι έχει σκηνοθετήσει και παραστάσεις µε κείµενο (για παράδειγµα τις «Καρέκλες» του Ιονέσκο). «Όµως µε το χρόνο συνειδητοποίησα πως ως καλλιτέχνης έχω την ανάγκη έκφρασης µιας άλλης γλώσσας, πιο προσωπικής, όπου η κίνηση, ο σκηνικός χώρος, ο ήχος και τα φώτα, είναι οι οδηγοί της ερµηνείας και ο λόγος έρχεται µόνο αν χρειάζεται και µόνο ως µία ακατάλυπτη γλώσσα. Επειδή υπάρχει η γλώσσα του σώµατος, αλλά και ο χρωµατισµός της φωνής, το όλο αποτέλεσµα είναι σχεδόν «αρχετυπικά θεατρικό» θα τολµούσα να πω. Το χώρο τον αντιµετωπίζω σαν ένα γλυπτό, κάτι το ζωντανό. Το σώµα µπαίνοντας στο χώρο τον ενεργοποιεί. Με τον ίδιο τρόπο σκέφτοµαι το φως, τα σκηνικά αντικείµενα αλλά και τους ήχους».

Όµως τι διαπραγµατεύονται οι «Τιτάνες»; «Πρόκειται για ένα έργο-ύµνο σε κάθε αποτυχηµένη προσπάθεια, µια ωδή στη ρωγµή. Ίσως ακούγεται περίεργο, αλλά νοµίζω ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να το περιγράψεις. Δύο άνθρωποι µέσα σ’ ένα κοσµικό περιβάλλον. Αυτές οι δύο υπάρξεις αλληλοσυµπληρώνονται καθώς η µία είναι εξωστρεφής και ενεργητική ενώ η δεύτερη είναι εσωστρεφής –µια ήσυχη δύναµη– ίσως παντοδύναµη. Αυτή η συνύπαρξή τους δεν τους αφήνει να νιώσουν ότι ο χρόνος περνάει µάταια» θα εξηγήσει.

Φωτό: ©Kiki Pap

Και η αφορµή για να γίνει; «Όπως και στο “Relic”  έτσι κι εδώ η δηµιουργία του ξεκίνησε όταν “είδα” τη φιγούρα πού ήθελα να ενσαρκώσω. Πλατύ µεγάλο µέτωπο, αδύνατη, στεγνή και λίγο έγκυος. Αµέσως συνειδητοποίησα την αναγκαιότητα του δεύτερου προσώπου, που το ενσαρκώνει ο Δηµήτρης Ματσούκας, ένας νέος χορευτής πολύ ταλαντούχος».

Ενδιαφέρον. Το ζητούµενο είναι τι συµβαίνει στις παραστάσεις του κι ένα τόσο ιδιοσυγκρασιακό σύµπαν γίνεται κατανοητό και αρέσει, όπως αρέσει ένα πιο λαϊκό θέαµα. «Ίσως γιατί αυτή η τόσο προσωπική υπόθεση αφήνει ανοιχτές τις πόρτες ώστε κάθε θεατής να αναγνώσει τη δική του µυθολογία ή ζωή. Μπορεί να τύχει να ακούσεις δύο θεατές να µιλούν για την ίδια σκηνή, και ο ένας να την ερµηνεύει ως µια σκηνή για το θάνατο ενώ ο άλλος ως µια σκηνή για τον έρωτα και να νιώθουν εξίσου ικανοποιηµένοι. Το “ποίηµα” είναι ανοιχτό και διαθέσιµο για ερµηνείες».

Το ότι είναι µια πολύ προσωπική υπόθεση το εξηγεί και ο τρόπος κατασκευής της παράστασης. «Θα πίστευε κανείς ότι πρόκειται για ένα πολύ κλειστό σύστηµα δύο ή τριών ανθρώπων... Είναι δύσκολο όµως να περιγράψω τη διαδικασία της δηµιουργίας καθώς δεν είµαι ποτέ µόνος. Για το αποτέλεσµα την ευθύνη έχουν πολλοί συνεργάτες. Από τον Άγγελο Μέντη που επιµελείται την εικόνα των χαρακτήρων και τον Γιώργο Πούλιο που έγραψε τη µουσική µέχρι την Ελίζα Αλεξανδροπούλου στους φωτισµούς, τον Αλέξανδρο Μιστριώτη στη δραµατουργία, αλλά και τους υπόλοιπους 15 συντελεστές σε θέσεις που σπάνια αναφέρονται από τα µέσα ενηµέρωσης αλλά που η συµβολή τους είναι εξαιρετικά  σηµαντική και χωρίς αυτούς δεν θα ολοκληρωνόταν ποτέ η παράσταση όπως τη βλέπει στο τέλος το κοινό. Στις συναντήσεις µας που ξεκίνησαν απ τον περασµένο Απρίλιο, ρίχνονται ιδέες και πάνω στις οποίες δουλεύουµε κρατώντας και πετώντας. Στις συζητήσεις µας θα µπορούσες να ακούσεις φράσεις όπως “τέλειος αυτός ο ήχος ας τον κρατήσουµε”, “νοµίζω πως θα είχε πλάκα αυτή η περσόνα να κρατάει... πριόνι”. Όλα γίνονται και δοκιµάζονται για να δούµε πώς λειτουργούν. Σιγά σιγά, µε αυτό τον τρόπο έρχεται και η σύνδεση των σκηνών. Τελικά θα έλεγα πως η επιλογή γίνεται τελείως υποσυνείδητα. Το ενδιαφέρον όµως είναι πως όσο προχωρούν οι πρόβες και οι παραστάσεις τόσο περισσότερα νοήµατα φανερώνονται από πίσω. Οι τελικές σκηνές που κρατήθηκαν και η συρραφή τους δικαιολογείται. Μου είναι πλέον ξεκάθαρο ότι βασική πηγή έµπνευσης είναι η εντελώς προσωπική µου µυθολογία».

Φωτό:©Kiki Pap

Αυτοί που γνωρίζουν τον Ευριπίδη Λασκαρίδη λένε πως αναγνωρίζουν πίσω από τις περσόνες που δηµιουργεί τον ίδιο µε έναν τρόπο σχεδόν διαθλαστικό. Ο λόγος; Ο σαρκασµός που είναι δοµικό χαρατηριστικό και της προσωπικότητάς του. Τελικά όµως οι «Τιτάνες» τι είναι; «Τελευταία µου αρέσει να ονοµάζω τα έργα µου τρισδιάστατα εργόχειρα. Κάθε κίνηση, κάθε ήχος, κάθε φως, κάθε αντικείµενο χρησιµοποιείται προκειµένου ν’ ανοίξει ένας νέος χώρος πάνω στη σκηνή, να γεννηθεί µία νέα φαντασία».

Πληροφορίες: 6 - 8 Ιουνίου, 21:00, Πειραιώς 260, Χώρος Ε. Διάρκεια: 50΄. Τιμές εισιτηρίων: 20€ - 25€, 12€ (Φοιτητικό), 5€ (Άνεργοι-A.μεΑ.). Δείτε περισσότερα για τον Ευριπίδη Λασκαρίδη εδώ