Ο θάνατος του εμβληματικού ντράμερ Charlie Watts μάλλον σηματοδοτεί το τέλος και των Rolling Stones αλλά και του παλιού κόσμου όπως τον χορέψαμε.
Ο Τσάρλι στον ουρανό με τις μπαγκέτες, τα μεταξωτά φουλάρια και τα μανικετόκουμπα πολυτελείας. Πιθανότατα τον υποδέχεται ο Μπράιαν Τζόουνς (« it’s been a long time, mate»). Αυτοί οι δύο πέρα από τα οργανοπαικτικά των Rolling Stones είχαν και άλλον ένα κώδικα επικοινωνίας: τους άρεσαν τα κομψά ρούχα και τα σένια αξεσουάρ. Μπορεί όμως και να μην είναι έτσι, μπορεί οι πρώτοι που τον ξεναγούν στα λιβάδια του κυρίου να είναι ο τζαζίστας Τσάρλι Πάρκερ παρέα με τον Μονκ τον Τελώνιο, τον Έλβιν Τζόουνς, τον Τζέρι Ρολ Μόρτον και τον Τσίκο Χάμιλτον. Μικράκι και άφραγκος στα δεκατρία του, πολλά χρόνια πριν οι Stones αλώσουν την ήπειρο και τινάξουν την μπάνκα στον αέρα, ο πιο σύντομος τρόπος για τον άφραγκο Τσάρλι με τα μεγάλα όνειρα να ταξιδεύει στην Αμερική ήταν να ονειρεύεται πως ακομπανιάρει τις ορχήστρες τους με κόλπα δανεικά από τους τυμπανιστές τους.
Αυτό ήταν ο Τσάρλι μέχρι και να σβήσει: ένας τζαζ πάνθηρας που ο βρυχηθμός του δεν σκεπάστηκε ποτέ στο τσίρκο από τα άλλα δυο πολεμοχαρή ροκ εν ρολ λιοντάρια, τον Μικ και τον Κιθ. Αιωνία του.
Μεταπολεμικά διαλυμένο και βομβαρδισμένο Λονδίνο, περιοχή Γουέμπλεϊ, 23 Pilgrims Way, στη γειτονιά με τα λυόμενα, αφού η Λουφτβάφε δεν άφησε σπίτι όρθιο σε εκείνο τον τομέα. Ο Τσάρλι ακούει τους δίσκους της τζαζ, μόνο τζαζ, και αναρωτιέται τι να διαλέξει: ντράμερ, καλές τέχνες ή μήπως παίκτης του κρίκετ ή του φούτμπολ; Ακολουθεί το πρώτο, ούτως ή άλλως τα τύμπανα πέρα από γερά χέρια και δυνατή καρδιά θέλουν και γερό κουμάντο και στα δύο πόδια. Σπουδάζει όμως και καλές τέχνες. Τα πρώτα μεροκάματά του τα κερδίζει σαν γραφίστας, μερικά χρόνια αργότερα, εκτός από το να μπαγκετάρει με τις Πέτρες, φτιάχνει και το εξώφυλλο του Between the Buttons. Ακόμα πιο πολλά χρόνια μετά, στις μεγάλες περιοδείες, όταν οι Stones θερίζουν σε στάδια και αρένες, ο Τσάρλι διευθύνει εκτός από τον ρυθμό και τη σκηνική παρουσία των Stones. Έχει λόγο ακόμα και στην γκαρνταρόμπα, όπου φυσικά εξαιρείται ο Κιθ - φορώ ό,τι θέλω- Ρίτσαρντς! Μετά τον θάνατο του Μπράιαν, ο Κιθ είναι ο πιο αγαπημένος φίλος του Ρίτσαρντς, τόσο διαφορετικές ψυχοσυνθέσεις αλλά και τόσο μαζί βουτηγμένοι στην τζαζ και τα ρυθμ εντ μπλουζ, ακόμα και τα πρωθύστερα χρόνια όταν ο Μικ τους ψήνει να το γυρίσουν στην ντίσκο. Δεν υπήρξε ρυθμός που ο Τσάρλι δεν μπορεί να τον οικειοποιηθεί αλλά και να τον ρολάρει με τον δικό του αξεπέραστο τρόπο. Ο Γουότς μαζί με τον λιγομίλητο αλλά στιβαρό μπασίστα Μπίλι Γουάιμαν ήταν οι καρβουνιάρηδες που δεν άφησαν ούτε για ένα δευτερόλεπτο ατάιστη την ατμομηχανή των Stones, ώστε οι άλλοι δύο, ο Μικ με τον Κιθ, να μπορούν να την τρέχουν μανιασμένα.
Παίξιμο ελεγκάντ αλλά και νευρικό, άριστα μετρονομημένο αλλά και αρκούντως πονηρό. Ειδικά στα λάιβ ο Τσάρλι πάντα φρόντιζε ώστε η ροκίλα και τα μπούγκι να αντισταθμίζονται με ριξιές φινετσάτης μπλούζι και τζαζ εσάνς. Εσαεί φόρος τιμής στις πρώτες μέρες που οι Stones έπαιζαν τα «μαύρα» με τον δικό τους τρόπο. Αλλά και αυτός ούτε που φανταζόταν πως θα έφτανε ως εδώ: συνάδελφοι μουσικοί και κριτικοί να τον αποκαλούν «ο Έλβις της ροκ εν ρολ τυμπανοσύνης».
Ο χόνδρινος σκελετός της μπάντας: αν οι Stones παραμένουν το μεγαλύτερο ψάρι που κολυμπά στον ωκεανό του ροκ εν ρολ και με δεδομένο πως τα ψάρια δεν έχουν μυελό στα οστά τους, ο Γουότς με το παίξιμό του παρήγε τα ερυθρά τους ρυθμικά αιμοσφαίρια, ήταν η σπλήνα και το επιγονίδιο -ζωτικής αξίας για την ύπαρξή τους- όργανο. Κάτι ακόμα κοινό με τον Κιθ: Τόσο ο Γουότς όσο και ο Ρίτσαρντς, μέσα σε όλο αυτό το πανδαιμόνιο που οι σωστές λέξεις για να το περιγράψουν είναι τα λήμματα «μουσική», «πρέζα με το γαλόνι» και «μουνοθύελα μέχρι να πεις έγκωσα», κατάφεραν να βγουν ζωντανοί και μονογαμικοί. Ο Κιθ, δυο αιώνες τώρα με την κυρά του την Πάτι Χάνσεν, κι ο Τσάρλι, νυμφευθείς από το 1964 (!) με την Αν Σέπερντ, κατάφεραν να περισωθούν, γιατί (θεωρώ) πως, πέρα από τύχη κι ένα δαιμονισμένο ένστικτο επιβίωσης και αυτοσυντήρησης, είχαν δίπλα τους γυναίκες που δεν είχαν καμιά σχέση με τα θηλυκά που προσπαθούσαν να ξεζουμίσουν τον Τζάγκερ: μονογαμικοί σε σημείο παρεξηγήσεως, καμιά σχέση με τον αρχετυπικό μύθο των πολυγαμικών ροκ εν ρόλερ. Ίσως στην μονογαμία του Τσάρλι και την πιο τακτοποιημένη ζωή που έκανε σε σύγκριση με τους άλλους Stones να οφείλεται κι αυτό το κουλαριστό «πέρα βρέχει» παίξιμό του ή το ατάραχο βλέμμα του, ενώ κάτω από τη σκηνή επικρατούσε πανζουρλισμός. Ο Τσάρλι Γουότς μπήκε και πορεύτηκε στη μουσική με την αξιοπρέπεια ενός ιπποτικού δανδή που δεν ξέχασε ποτέ ούτε τη μουσική που τον καρδάμωσε αλλά ούτε και τους γαμήλιους όρκους του. Γνώμη μου!
Και φυσικά οι Stones δεν θα βγουν ποτέ ξανά περιοδεία, μιας και αυτό είναι το συμπαντικό ερώτημα που στροφάρει ανά τον πλανήτη μετά την είδηση του θανάτου του. Δεν νομίζω πως οι Stones θα ξαναπαίξουν ενώπιον κόσμου. Όσο φραγκοφονιάς ή πουρογερέ ψωνάρα με την κορμάρα, τη λίμπιντο και την υστεροφημία του κι αν είναι ο Τζάγκερ, το πένθος του χαμού του Τσάρλι σε πρακτικό, αισθητικό και ηθικό επίπεδο δεν μπορεί να αναπληρωθεί. Κανένας δεν μπορεί να πάρει τη θέση του, εκτός κι αν ο Πανάγαθος του δώσει μερικά ρεπό για μια τελευταία γύρα.
Κλείνω με το βασικό (ίσως) ερώτημα που σηματοδοτεί το φευγιό του Τσάρλι: Μήπως αυτό είναι και το σβήσιμο των Rolling Stones; Το τέλος τους; Νομίζω πως ναι. Δεν χωρά καμιά αμφιβολία, ακόμα και αν κάποιοι λένε πως με τον Τζάγκερ ποτέ δεν ξέρεις. Μπορεί να παραγγείλει από τους ψηφιακούς μηχανικούς να του τον φτιάξουν ολόγραμμα, ώστε οι Stones να ξαναβγούν στη σκηνή έστω κι έτσι, με τον Γουότς να κάθεται πάντα πίσω από τη ντραμς σαν πίξελ. Όμως με άλλον παίκτη στη θέση του Τσάρλι το θεωρώ αδιανόητο. Και ίσως για αυτόν τον λόγο ο διαπλανητικός θρήνος για τον θάνατο του Γουότς ακούγεται πιο γοερός και πιο γιγαντωμένος. Μιλάμε για το τέλος των Rolling Stones εάν δεν το καταλάβατε, μωρά μου, συμβάν τόσο ιστορικής σημασίας όσο και το γκρέμισμα του Τείχους του Βερολίνου. Μετά από αυτό ο κόσμος παύει να είναι ίδιος και δεν νομίζω πως διαφωνεί κανείς.
Ίσως η εικόνα-ανάρτηση του Ρίτσαρντς λίγες ώρες μετά τον χαμό αφήνει να υπονοηθούν αλλά και να δικαιωθούν όλες οι παραπάνω σκέψεις μου. Closed θα πει πως μάλλον το «μαγαζί» έκλεισε.
16°
