Ο Γιάννης Στάνκογλου σε μία συνέντευξη για τη νέα του ταινία «Φαντασία», τις «Άγριες Μέλισσες», τη ζωή του ηθοποιού και τους έλληνες πολιτικούς
Σε φουλ ρυθμούς εργασίας αυτές τις μέρες ο Γιάννης Στάνκογλου πηγαινοέρχεται μεταξύ θεάτρου, τηλεόρασης, κινηματογράφου και… οικογένειας αλλά όπως θα διαπιστώσετε κι από τα παρακάτω τα καταφέρνει εξίσου καλά σε όλα τα μέτωπα. Η εμφάνισή του στην κινηματογραφική «Φαντασία» είναι από τα highlights της σεζόν αφού αποδεικνύει ότι και στο λαϊκό τραγούδι έχει κάτι παραπάνω των αναμενόμενων να μας δώσει, παρότι τα «μπουζούκια δεν τα πολυγουστάρει»...
Φαντάζομαι ότι δεν σε ενθουσίασε ιδιαίτερα η σκέψη ότι θα υποδυθείς έναν λαϊκό τραγουδιστή, όταν σου έγινε η πρόταση για τη συμμετοχή σου στη «Φαντασία», αφού είναι γνωστό ότι «παίζεις» σε άλλο γήπεδο. Το λέω αυτό γιατί θυμάμαι από παλιές συνεντεύξεις σου τη δηλωμένη αγάπη σου σε ροκ και πανκ.
Δεν με χάλασε πάντως γιατί μου αρέσουν οι προκλήσεις. Ναι μεν είναι ένας χώρος, αυτός των μπουζουκιών και της νύχτας, που δεν με τρελαίνει αλλά καταλαβαίνω εκείνους που ζουν για αυτά. Άλλωστε έχω βρεθεί σε νυχτερινές πίστες ακόμη και σε παρακμιακά μαγαζιά της επαρχίας και έχω προσωπική άποψη για αυτά. Επίσης ήταν η ευκαιρία να δοκιμάσω τις ικανότητές μου στο τραγούδι και μπορώ να πω ότι μόνο θετικά πράγματα αποκόμισα από την εμπειρία της «Φαντασίας». Είτε σε επίπεδα συνεργασίας με όλα τα παιδιά στην παραγωγή είτε επειδή δοκιμάστηκα σε κάτι που πάντα με ενδιέφερε κι ας ήξερα ότι τούτη η άγνωστη συνθήκη θα με δυσκολέψει στον ρόλο μου.
Ποιοι είναι οι ρόλοι που σε έχουν δυσκολέψει περισσότερο;
A, πάρα πολλοί. Ειδικά στο θέατρο και στο σινεμά, όπως ήταν ο Καραμανίδης στο «Τανγκό των Χριστουγέννων» ή ο χαρακτήρας στο «Invisible» του Αθανίτη. Στο θέατρο ο «Καλιγούλας» ή ο «Ρεμπό» ήταν επίσης απαιτητικοί ρόλοι ή ακόμη και ο τρίωρος «Γιούγκερμαν» που κάνω φέτος τον οποίο πριν ανέβω στο σανίδι με καταπιέζει και γκρινιάζω («άντε πάλι το τρίωρο»), αλλά όταν ξεκινώ τα πρώτα λόγια όλα φεύγουν και βουτάω με τα μούτρα στο έργο. Όπως είπα, μου αρέσουν οι δυσκολίες αυτές. Το βασικότερο είναι να έχεις μαζί σου συνεργάτες που αγαπούν αυτό που κάνουν και να μπορείς να δουλέψεις δημιουργικά μαζί τους. Τότε ξεπερνιούνται όλα.
Πώς εξηγείς την επιτυχία του τηλεοπτικού χιτ «Άγριες μέλισσες»;
Είναι μια καλογυρισμένη σειρά που φτιάχτηκε με αρκετό κέφι και καλή συνεργασία. Μια επαγγελματική δουλειά που μου θυμίζει αρκετά το «Νησί». Χαίρομαι για την επιτυχία του.
Κουβαλάς τα άγχη της δουλειάς στο σπίτι;
Προσπαθώ να μην το κάνω αλλά δεν τα καταφέρνω πάντα. Και πολλές φορές αν στην καθημερινή επαφή με τα παιδιά –στο παιχνίδι ή τις δραστηριότητές τους ή τα θέματα που συζητάμε– αφήνω έξω από εκείνα τις επαγγελματικές σκοτούρες, όταν κοιμάμαι το μυαλό μου στριφογυρίζει σε αυτές. Να σήμερα, για παράδειγμα, ξύπνησα έντρομος από ένα όνειρο που είχα. Ανεβάζαμε λέει «Πέρσες» στην Επίδαυρο και είχα ξεχάσει τα λόγια μου. Τρόμος, σου λέω.
Δεν θέλει πολλά ο άνθρωπος για να είναι καλά. Αν είχαμε περισσότερη αλήθεια και δικαιοσύνη, αν είχαμε λιγότερη κλεψιά, θα βλέπαμε και τη ζωή με άλλο μάτι.
Είδα σε μια πρόσφατη τηλεοπτική σου συνέντευξη να δηλώνεις απογοητευμένος από τους πολιτικούς.
Ε, λογικό δεν είναι; Και, φαντάζομαι, εκφράζω το δημόσιο αίσθημα. Οι μόνοι που δεν πρέπει να είναι απογοητευμένοι μάλλον είναι εκείνοι που είναι δίπλα τους και περιμένουν κάτι άλλο από αυτούς. (γελάει) Για όλους εμάς που παλεύουμε για την καθημερινή επιβίωση, για να μεγαλώσουν τα παιδιά μας σε έναν καλύτερο κόσμο, υπάρχει απογοήτευση κυρίως επειδή τα πράγματα βλέπουμε ότι δύσκολα αλλάζουν. Δεν θέλει πολλά ο άνθρωπος για να είναι καλά. Αν είχαμε περισσότερη αλήθεια και δικαιοσύνη, αν είχαμε λιγότερη κλεψιά, θα βλέπαμε και τη ζωή με άλλο μάτι. Θα μπορούσαμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι, αν μη τι άλλο.
Σε αυτή την κατάσταση ο απλός πολίτης πώς μπορεί να αντιδράσει εκτός της ψήφου ή της συμμετοχής σε κάποια πορεία διαμαρτυρίας;
Μπορεί εκτός από αυτά που ανέφερες να αντιδράσει και με την ίδια του την καθημερινή συμπεριφορά. Τη στάση του ακόμη και μέσα στο ίδιο του το σπίτι, τη γειτονιά ή τον μικρόκοσμό του. Αν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι προς τη σωστή κατεύθυνση, αν δηλαδή δεν κάνουμε τα λάθη ή τις βρωμιές των πολιτικών, τότε μπορεί να γίνει η αλλαγή προς το καλύτερο που όλοι επιζητούμε.
Με τα παιδιά σου πώς το δουλεύεις όλο αυτό;
Αυτό είναι και το μεγάλο άγχος μου. Προσπαθώ να τους εμφυσήσω ένα αίσθημα ευθύνης και δικαιοσύνης σε ό,τι κάνουν. Μόνο έτσι μπορεί να αλλάξει ο κόσμος. Μέσα από τους νέους ανθρώπους. Αυτοί μόνο μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα, κάτι που το έχουμε δει πολλές φορές στο παρελθόν να γίνεται. Το θέμα είναι ότι, μεγαλώνοντας, τα λάθη έρχονται. Αλλά το κρίσιμο ερώτημα έχει να κάνει με το πώς μαθαίνεις από αυτά τα λάθη και πώς προσπαθείς να μη σκοτώσεις και την τελευταία ελπίδα.
Στην ταινία «Φαντασία» υπάρχουν σκηνές πολιτικών που διασκεδάζουν στα μπουζούκια.
Ως πράξη δεν είναι κάτι μεμπτό αλλά σε συνδυασμό με την εποχή που διαδραματίζεται η ιστορία –το 1993-94 είναι μια εποχή που συνδέθηκε με το «βαθύ ΠΑΣΟΚ»– παραπέμπει σε μια εικόνα με κρίσιμο συμβολισμό. Έζησα καλά εκείνη την εποχή και θυμάμαι το αίσθημα ευφορίας και ανεξέλεγκτης κραιπάλης με τα πολλά λεφτά, τη διασκέδαση σαν να μην υπάρχει αύριο, τις έντονες καταστάσεις. Ήταν μια άθλια περίοδος που σχετίζεται με την περίφημη ατάκα «μαζί τα φάγαμε». Στην πραγματικότητα τα έφαγαν μόνοι τους. Άλλωστε αποδεικνύεται όχι μόνο με την κατάσταση που ζούμε τώρα (η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται σε εκείνη την εποχή) αλλά και στις καταθέσεις που έχουν στο εξωτερικό αρκετοί από εκείνους τους πολιτικούς –μάλιστα πολλοί από αυτούς ζουν έξω και μια χαρά περνάνε– και σε άλλα ακραία φαινόμενα που δημιούργησαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων 20-30 χρόνων. Τώρα, προσωπικά, η εικόνα ενός πολιτικού που διασκεδάζει στα μπουζούκια δεν με χαλάει. Καλή είναι η εκτόνωση, αρκεί να μη γίνεται εις βάρος των άλλων. Θα γούσταρα μάλιστα να δω έναν πολιτικό να διασκεδάζει ή να χορεύει σε ένα κλαμπ. Το θέμα είναι τι κάνει έξω από αυτό τον χώρο κι αν κάνει καλά τη δουλειά του.
Ο Μπρεχτ είχε αναφερθεί διεξοδικά στη βία της εξουσίας λέγοντας χαρακτηριστικά πως απέναντι σε αυτή τη βία ο πολίτης μόνο με βία μπορεί να απαντήσει. Πώς το σχολιάζεις;
Κάποτε, όταν ήμουν πιο νέος, είχα παρόμοια αντίληψη. Μπορώ να πω μάλιστα ότι ψήγματα εκείνης τη ιδεολογίας υπάρχουν ακόμη μέσα μου ειδικά όταν βλέπω σκηνές ακραίας αδικίας. Όμως ο άνθρωπος πρέπει να εξελίσσεται. Πρέπει να αναζητήσουμε άλλους τρόπους αντίδρασης γιατί με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο δεν έχουμε καταφέρει κάτι αλλά οδηγούμαστε σε αδιέξοδα και τα πράγματα γίνονται χειρότερα. Οι πόλεμοι, η βία και το αίμα που επικαλούνται κάποιοι προκειμένου να αλλάξουν τα πράγματα δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Απέχω πολύ από όλα αυτά και πιστεύω πως πρέπει όλα να λύνονται με διάλογο και επικοινωνία. Κυρίως όμως πρέπει ο καθένας μας να δουλέψει πολύ μέσα του, με τον ίδιο τον εαυτό του. Αν δεν το λύσουμε αυτό δεν γίνεται τίποτα. Αν δεν βρούμε τα κακώς κείμενα του εαυτού μας και δεν τα διορθώσουμε, δεν πρόκειται να προχωρήσουμε.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
