- CITY GUIDE
- PODCAST
-
14°
Προδημοσίευση: Μαρία Μαυρικάκη, «Εξαρτάται»
Πώς πορεύεται κανείς στη ζωή όταν έχει στην οικογένειά του ή στο στενό του περιβάλλον έναν άνθρωπο παγιδευμένο στις ουσίες; Επτά διαφορετικές φωνές απαντούν στο ερώτημα
Προδημοσίευση - Μαρία Μαυρικάκη «Εξαρτάται, μια ιστορία ζωής δίπλα στην εξάρτηση»: Διαβάστε αποσπάσματα από το νέο της βιβλίο (εκδόσεις Πατάκη).
Πώς πορεύεται κανείς στη ζωή όταν έχει στην οικογένειά του ή στο στενό του περιβάλλον έναν άνθρωπο παγιδευμένο στις ουσίες; Επτά διαφορετικές φωνές απαντούν στο ερώτημα, περιγράφοντας τα συναισθήματα που προκαλεί στους γύρω του ο αδερφός, ο φίλος, ο σύντροφος, ο εραστής, ο γιος, που εξαρτάται. Ενδιάμεσα ηχεί και η δική του φωνή κοφτερή, χωρίς υπεκφυγές. Σε σαράντα σύντομα κεφάλαια (όσα και τα χρόνια που ο βασικός ήρωας παραμένει στη χρήση), ξετυλίγεται η γυμνή αλήθεια της κάθε πλευράς και αναδύεται το ακόρεστο της έλλειψης που κατακτά την ανθρώπινη ψυχή. Μέσα από κωμικοτραγικά συμβάντα, ντυμένα με ροκ μουσική και πικρό χιούμορ, παρακολουθούμε τον αγώνα για την επούλωση των τραυμάτων, τα θεραπευτικά προγράμματα, τις υποτροπές, τη μελαγχολία και τις ενοχές της κάθε πλευράς, την αναγκαία συγχώρεση και την τελική κάθαρση.
Το νέο βιβλίο της Μαρίας Μαυρικάκη «ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ, μια ιστορία ζωής δίπλα στην εξάρτηση», που κυκλοφορεί στις 15 Δεκεμβρίου 2021 από τις Εκδόσεις Πατάκη, είναι ένα πολυφωνικό έργο-μαρτυρία για το αβάσταχτο βάρος της (συν)εξάρτησης, που φέρεται από πάρα πολλούς ανθρώπους γύρω μας, χωρίς να είναι πάντα εμφανές. «Υπάρχει μια διάχυτη δυσανεξία στο ζήτημα της εξάρτησης, καθώς όσοι το βιώνουν στο πετσί τους αποφεύγουν κάθε αναφορά, οι δε οικογένειές τους προτιμούν, αντί να το σκαλίζουν, να το σπρώχνουν κάτω από το χαλί. Ούτε διάθεση, ούτε κουράγιο τούς απομένει για λογοτεχνικές αναζητήσεις. Για τους λοιπούς αναγνώστες, τους τυχερούς, που δεν τους έπεσε το λαχείο, κανένας λόγος να φορτωθούν ξένες σκοτούρες. Αρκετές δικές τους υπομένουν…» σημειώνεται με λεπτή ειρωνεία στον επίλογο. Είναι όμως έτσι; Ή μήπως ο κάθε είδους εθισμός κατακτά την ανθρώπινη ψυχή με το ίδιο ακριβώς μοτίβο και δημιουργεί καταστάσεις παρόμοιες, ανεξαρτήτως αν είναι νόμιμος ή απαγορευμένος, αποδεκτός ή μη; «[…] τις αγνοούμε ή τις παλεύουμε, με πράξεις ή με λόγια, παχιά ή αδύναμα, μα εκείνες δηλώνουν παρούσες. Μπορεί εμείς, οι πιο “πειθαρχημένοι” να καταφεύγουμε σε έννοιες όπως τιθασεύω, υποτάσσω, ρυθμίζω, δαμάζω, ξεπερνώ, όμως συχνά επικρατεί το ρήμα “υποκύπτω” και οι εξαρτήσεις, μικρές ή μεγάλες, ξεπροβάλλουν ξανά μπροστά μας, αλώβητες».
Μαρία Μαυρικάκη «ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ, μια ιστορία ζωής δίπλα στην εξάρτηση» - Αποσπάσματα από το βιβλίο
Δεν ήμασταν παιδιά εγκαταλειμμένα ή κακοποιημένα, γόνοι διαλυμένης οικογένειας, ούτε τίποτα πλουσιόπαιδα, που από την ευμάρεια οδηγούνται στην πλήξη και στους πειραματισμούς με τα διάφορα. Κοντολογίς, δεν ανταποκρινόμασταν σε κανένα από τα στερεότυπα που περιγράφονται ως οικογενειακό περιβάλλον των εξαρτημένων. Αργότερα κατάλαβα πως αυτό που σου (μας) συνέβη μπορεί να συμβεί στον καθένα. Συνηθισμένοι άνθρωποι οι γονείς μας, της ομάδας των ταπεινών που ζουν ανάμεσά μας και δεν βλάπτουν, ούτε ενοχλούν, βοηθούν μάλιστα όπου μπορούν. Τα παιδικά μας χρόνια χορτάτα από παιχνίδι στους χωματόδρομους της γειτονιάς, μύριζαν βερίκοκο και σύκο. Σχολείο στον Άγιο Ιερόθεο, στα εμβληματικά 60s εσύ, εγώ στα 70s, της μεταπολίτευσης καημένη γενιά. Από τότε ξεχώριζες. Είχες το κοκαλάκι της νυχτερίδας. Ήσουν ο διαφορετικός, που σε παίρναμε στο κατόπι να δούμε πού το πας.
-/-
Πώς κολλάει η τρίχα στα βρεγμένα δάχτυλα και την τινάζεις και δεν φεύγει; Έτσι είναι κι η χρήση μέσα στο μυαλό μου. Δεν κάνω φίλους, γνωστούς κάνω. Δένομαι μαζί τους επειδή ψαχνόμαστε για το ίδιο πράγμα. Άμα καθαρίζω και αρχίζω να λειτουργώ αλλιώτικα, τρομάζω. Όλα φαίνονται παράξενα. Πρέπει συνέχεια να διαλέγω. Παίρνω κάνα τηλέφωνο να έχω μια επαφή, να ξαναμπώ στη ζωή. «Τι γίνεται;» «Τι να γίνει, τρέχουμε». Όλοι αγχωμένοι, έτοιμοι να το κλείσουν. Θέλω να ουρλιάξω. «Ρε σεις, σας μιλάω, δώστε μου λίγη σημασία». Μετά μαζεύομαι, δεν επικοινωνώ κι είναι κακό σινιάλο, θέμα χρόνου να γίνει η στραβή.
-/-
Ο δεσμός μας είχε καλή πορεία, έδειχνε να στεριώνει και με όλο το θάρρος, που λένε, σου πέταξα όσα σύνεργα βρήκα και ανέλαβα να σε προσέχω, στενός κορσές σού έγινα. Σε κυνήγαγα να υποσχεθείς ότι ως εδώ ήταν, αφού περνάς τόσο καλά μαζί μου, τι τα θες τα ταξίδια στο χάος, μαζί θα χαρούμε τη ζωή. Σου έφτιαχνα σχέδια, πολλά μαζί και μουσικά, όπως να πάμε τον Οκτώβρη ΟΑΚΑ, στη Διεθνή Αμνηστία που έκανε εκστρατεία με σύνθημα «Ελευθερώστε τον Μαντέλα» κι ήταν να έρθουν απίστευτα ονόματα, Σπρίνγκστιν, Γκάμπριελ, Στινγκ. Όταν είπα πως θα είναι κι ο δικός μας, ο Νταλάρας, «πώς και έτσι;», έκανες χιουμοράκι.
-/-
-/-
Έχω θυμό μαζεμένο. Θέλω να φεύγω. Μικρός, έπαιρνα το ποδήλατο και χανόμουν όλη μέρα. Τώρα φεύγω ανάποδα, κλειδώνομαι στο δωμάτιο. Δεν έχω όρεξη για τίποτα. Περιμένω να περάσουν οι ώρες, να έρθει η νύχτα, μετά δεν κοιμάμαι. Αν με ανοίξεις, μέσα μου είμαι μαύρος, πίσσα. Η μάνα μου με πρήζει, «είσαι καλά παιδί μου;». Η γκόμενα τα ίδια, «πάμε να περπατήσουμε, θα σου κάνει καλό». Η αδερφή κι ο πατέρας, στο δασκαλίκι. Δεν λέω, από αγάπη το κάνουν. Όμως, δεν μου είναι εύκολη αυτή η αγάπη. Σε εκείνους, με τόσα που τραβάνε, είναι εύκολη; Άμα τα σκέφτομαι… Η κοπελιά μου είναι κορίτσαρος, αλλά λίγο ντεκαβλέ. Θέλει ώρα για να ζεσταθεί, σαν το Σκόντα που είχα το παλιό, τραβάς τον αέρα και περιμένεις ώσπου να πάρει, μετά τσουλάει μια χαρά. Όχι ότι και εμένα μου σηκώνεται εύκολα. Κάτι φορές με πιάνει τέτοιος βήχας που πάνε να ξεκολλήσουν τα πνευμόνια μου, και φαντάσου ότι στις καλές μου είχα πηδήξει το μισό Περιστέρι. Έχω φάση, λέμε. Εδώ κοντεύω να γίνω σαν τον Τζακ στη Φωλιά του κούκου και με μάρανε το αν μου κάνει κου κου.
-/-
Άρχισα να τρέχω από δίπλα σου στα προγράμματα, όποτε αποφάσιζες να ξεκόψεις. Μεγάλο σχολείο. Με δίδαξαν να μην ανακατεύομαι στη ζωή σου και να μην υποκαθιστώ τις επιθυμίες σου, όμως εγώ, αν και αριστούχος στις σπουδές μου, σε αυτό το μάθημα κοβόμουν συνεχώς. Δεν έμαθα να δέχομαι τις αποφάσεις σου. Αναστατωνόμουν και γινόμουν δυστυχής, όταν αυτές δεν ταυτίζονταν με τις δικές μου προσδοκίες. Με κάθε πισωγύρισμά σου, ουσιαστικά έπαιρνες θέση απέναντι στο δίλημμα «διαρκής στέρηση ή χρήση και θάνατος». Αδιαφορούσα για τη θέση αυτή και επέμενα να σε πιέζω να στρίψεις από τα κατσάβραχα και να βγεις στο ίσιωμα. Βαρυγκωμώντας και ελπίζοντας ότι θα το πετύχω. Γιατί το έκανα; Από πόνο, λύπηση, συμπόνοια; Όχι, από σκέτη υποχρέωση το έκανα. Ήμουν βαθιά υποχρεωμένη. Δεν ήθελα να σε βοηθήσω, ήθελα να σε σώσω, ενώ εσύ δεν ήθελες. Ματαιοπονούσα. Αργά εννόησα πως η εξάρτηση δεν είναι παρά ένα εκκρεμές που πηγαινοέρχεται με θόρυβο. Αν μείνει στη μέση της διαδρομής, πιθανόν να ισορροπήσει και να σιωπήσει. Ανεξήγητα δύσκολο να συμβεί. Το βλέπω στον αλκοολικό που ξαναπίνει μια γουλιά, στον καπνιστή που θα κάνει ένα μόνο. Ένα δεν υπάρχει.
Βιογραφικό Μαρίας Μαυρικάκη
Η Μαρία Μαυρικάκη γεννήθηκε το 1964 στο Περιστέρι. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οικονομικά, με εξειδίκευση στην Αγροτική Οικονομία. Έχει εργαστεί στον τομέα προστασίας περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης, στα χρηματοοικονομικά και στη διοίκηση μονάδων υγείας. Μέρος της δράσης της αφορά προγράμματα κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης που προάγουν την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης. Χρονογραφήματα και επιφυλλίδες της δημοσιεύονται στο λογοτεχνικό περιοδικό «δεΙκατα», στις ηλεκτρονικές εφημερίδες Athens Voice, Book Press, Atlantea.news, και στο προσωπικό της ιστολόγιο exartatai.blogspot.com. Το 2019 εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα, με τίτλο «Περαστικά» (εκδόσεις Αίολος). Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το βιβλίο που έγραψε σε συνεργασία με τον Γιάννη Μπουτάρη, «Εξήντα χρόνια τρύγος» (2020), καθώς και το «Εξαρτάται, μια ιστορία ζωής δίπλα στην εξάρτηση» (2021) Ηλεκτρονική διεύθυνση: mmavrikaki@gmail.com
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
«Η προσφορά του στη γενιά μας και στα πολιτικά πράγματα της χώρας θα παραμείνει σημαδιακή»
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
Αποσπάσματα από το βιβλίο Έρωτας και Ασθένεια του David Morris
Εποχές κόλασης ή paradiso;
Κείμενα των Όργουελ, Λούξεμπουργκ, Ιστράτι και Γκογκ
Τα δώρα της Athens Voice στους αναγνώστες της
«Προσπάθησα να γράψω ένα ποίημα που δεν παραιτείται, δεν παραδίδεται, δεν σηκώνει αμαχητί τα χέρια ψηλά, δεν το βάζει στα πόδια μπροστά στην αγριάδα και τη σκληρότητα της ζωής και της εποχής»
«Ίσως τώρα να είμαστε μπροστά στο ενδεχόμενο να γίνουμε τελικά θύματα τις ίδιας μας της επιτυχίας ως είδος»
Ξεφυλλίζουμε νέα βιβλία και προτείνουμε ιδέες και τίτλους
Ξεφυλλίζουμε νέα βιβλία και προτείνουμε ιδέες και τίτλους για τους μικρούς φίλους του βιβλίου
Αν μιλάτε συχνά με φαντάσματα, δεν χρειάζεται να διαβάσετε αυτό το βιβλίο. Αν όμως όχι, δείτε τι ιστορίες έχουν να σας πουν.
Ξεφυλλίζουμε νέα βιβλία και προτείνουμε ιδέες και τίτλους για τις γιορτές των Χριστουγέννων
Ξεφυλλίζουμε νέα βιβλία και προτείνουμε ιδέες και τίτλους για τις γιορτές των Χριστουγέννων
Ξεφυλλίζουμε νέα βιβλία και προτείνουμε ιδέες και τίτλους για τις γιορτές των Χριστουγέννων
Το λογοτεχνικό ντεμπούτο του συνθέτη & πιανίστα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ο Μωβ Σκίουρος
H σημαντική ποιήτρια που πέθανε στα 27 της καλεί τους αναγνώστες να την ανακαλύψουν στις σελίδες ενός νέου βιβλίου
Το βιβλίο του, με τον τίτλο «Στον ίδιο δρόμο», είναι από κάθε άποψη ένα γοητευτικό ανάγνωσμα. Τόσο γιατί αφηγείται μια γοητευτική ζωή, όσο και γιατί είναι γοητευτική η γραφή του.
Ο τόμος αριθμεί τον εικοστό τρίτο της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων», μιας εκδοτικής πρωτοβουλίας η οποία αποτελεί μακρά πολιτιστική συνεισφορά στο πλούσιο αρχαιολογικό απόθεμα της Ελλάδας.
5 προτάσεις για να διαβάσουμε τις ημέρες των γιορτών
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.