«Ο στόχος της γιορτής είναι να κάνει να ξεχάσουμε ότι είμαστε μοναχικοί, δυστυχισμένοι και καταδικασμένοι να πεθάνουμε: με άλλα λόγια, να μας μεταμορφώσει σε ζώα»
Αναγνώστης με αιτία: Ο Άρης Σφακιανάκης γράφει για το βιβλίο «Παρεμβάσεις 2020» του Μισέλ Ουελμπέκ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ.
Τον Μισέλ Ουελμπέκ τον γνώρισα ένα βράδυ σε μια μίνι δεξίωση που είχε κάνει το Γαλλικό Ινστιτούτο στη Σίνα. Καθίσαμε για λίγο μαζί να πιούμε ένα κρασί και να ανταλλάξουμε απόψεις για τη σύγχρονη λογοτεχνία μα γρήγορα με εγκατέλειψε για τα μάτια μιας νεαρής μεταφράστριας που τον φλέρταρε ανερυθρίαστα. (Κι εγώ το ίδιο θα έκανα.) Αργότερα ζήτησα από τη νεαρή μεταφράστρια να μου αναφέρει λεπτομέρειες και ενσταντανέ από το δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου έμενε ο συγγραφέας, ωστόσο εκείνη υπεξέφυγε γελώντας. (Αρχίζω να πιστεύω ότι η νεολαία μας ρέπει προς τον πουριτανισμό – ίσως φταίνε τα smartphones.)
Μου αρέσουν πολύ τα μυθιστορήματα του Ουελμπέκ που καμιά φορά μπορεί να γίνουν εφιαλτικά ενορατικά – λες και ο συγγραφέας έχει ντυθεί χλαμύδα Κασσανδρική. Τούτο το βιβλίο που έχω στα χέρια μου –κι ήταν αυτό που διάβαζα όταν μου τηλεφώνησαν από την Κρήτη να μου πουν ότι είχε μόλις σβήσει ο πατέρας μου– είναι μια συλλογή από κείμενα επί σχεδόν παντός επιστητού (σάμπως ο συγγραφέας να θέλει να τιμήσει την παράδοση των Δοκιμίων του Μονταίνιου – τα οποία παρεμπιπτόντως θεωρώ εκ των εξ ων ουκ άνευ ενός υγιούς αναγνώστη και τα προτείνω παντοιοτρόπως).
Η οχληρή τύρβη της μεταθανάτιας γραφειοκρατίας στην οποία έχω αυτές τις μέρες βρεθεί περιδινούμενος με ωθεί στην ευκολία να παραθέσω άνευ άλλου τινός κάποιες σκέψεις του Ουελμπέκ από το βιβλίο του «Παρεμβάσεις 2020» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ σε μετάφραση του Γιώργου Καράμπελα. Αναφέρεται στη γιορτή.
«Ο στόχος της γιορτής είναι να κάνει να ξεχάσουμε ότι είμαστε μοναχικοί, δυστυχισμένοι και καταδικασμένοι να πεθάνουμε: με άλλα λόγια, να μας μεταμορφώσει σε ζώα. Γι’ αυτό ο πρωτόγονος έχει πολύ ανεπτυγμένη την αίσθηση της γιορτής. Μια καλή φωτιά από παραισθησιογόνα φυτά, τρία ταμπούρλα και έγινε: διασκεδάζει με το τίποτα. Αντίθετα, ο μέσος Δυτικός φτάνει σε μια ανεπαρκή έκσταση μόνο με το πέρας ατέρμονων raves από τα οποία βγαίνει κουφός και ναρκωμένος: δεν έχει καμία αίσθηση της γιορτής. Με πλήρη αυτεπίγνωση, ριζικά ξένος προς τους άλλους, τρομοκρατημένος από την ιδέα του θανάτου, είναι ανίκανος να φτάσει στην παραμικρή έξαψη. Κι ωστόσο επιμένει. Η απώλεια της ζωικής του κατάστασης τον θλίβει, τη βιώνει με ντροπή και αγανάκτηση. Θα ήθελε να είναι γλεντζές, ή τουλάχιστον να τον περνάνε για τέτοιο. Βρίσκεται σε τέλμα».
Στο τέλος του παραπάνω κειμένου για τη γιορτή, ο συγγραφέας δίνει κάποιες παρηγορητικές συμβουλές, σαν άλλος Βοήθιος. Γράφει:
«-Βάζεις καλά στο νου σου ότι η γιορτή θα είναι σίγουρα αποτυχημένη.
-Πάντα να προβλέπεις ότι θα γυρίσεις σπίτι μόνος, και με ταξί.
-Πριν από τη γιορτή: πίνεις. Το αλκοόλ σε λελογισμένες δόσεις παράγει μια κοινωνική και ευφορική διάθεση η οποία παραμένει κατά βάση ασυναγώνιστη.
-Κατά τη διάρκεια της γιορτής: πίνεις, αλλά μειώνεις τις δόσεις (το κοκτέιλ αλκοόλ συν περιρρέων ερωτισμός οδηγεί γρήγορα στη βία, στην αυτοκτονία και στον φόνο). Είναι εξυπνότερο να πάρεις μισό Λεξοτανίλ την κατάλληλη στιγμή. Καθώς το αλκοόλ πολλαπλασιάζει την επίδραση των ηρεμιστικών, θα νιώσεις αμέσως νύστα: είναι η στιγμή να καλέσεις ταξί. Καλή γιορτή είναι η σύντομη γιορτή».
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
«Προσπάθησα να γράψω ένα ποίημα που δεν παραιτείται, δεν παραδίδεται, δεν σηκώνει αμαχητί τα χέρια ψηλά, δεν το βάζει στα πόδια μπροστά στην αγριάδα και τη σκληρότητα της ζωής και της εποχής»
Το βιβλίο του, με τον τίτλο «Στον ίδιο δρόμο», είναι από κάθε άποψη ένα γοητευτικό ανάγνωσμα. Τόσο γιατί αφηγείται μια γοητευτική ζωή, όσο και γιατί είναι γοητευτική η γραφή του.
Ο τόμος αριθμεί τον εικοστό τρίτο της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων», μιας εκδοτικής πρωτοβουλίας η οποία αποτελεί μακρά πολιτιστική συνεισφορά στο πλούσιο αρχαιολογικό απόθεμα της Ελλάδας.
9°
