Ο Πάνος Παντελούκας καταθέτει στο κοινό την δεύτερη ιστορία του Σπινέλλι, θεμελιώνοντας πλέον επίσημα έναν γοητευτικό ρόλο του σύγχρονου, αστυνομικού ρεπερτορίου
Σημείωμα για την αστυνομική νουβέλα του Πάνου Παντελούκα «Ο Σπινέλλι στον Κάμπο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
*Του Απόστολου Θηβαίου
Οι νικητές της φετινής Eurovision, η ηλεκτρισμένη ιταλική μπάντα Maneskin διαθέτουν το τέλειο, μουσικό υπόστρωμα. Όλα τα υπόλοιπα μπορούμε να τα αφήσουμε στον καθηγητή Σπινέλλι που επανεμφανίζεται, αυτήν την φορά για να δώσει σε ένα ελληνοιταλικό μυστήριο, από εκείνα που μόνο ο Πάνος Παντελούκας μπορεί να πλάσει, την διέξοδο προς την λύση. Ο Αθηναίος συγγραφέας που έδωσε ένα δείγμα της γραφής του με το Έγκλημα στο Πότζο από τις εκδόσεις Βακχικόν και πάλι, ανανεώνει το ραντεβού του Οράτιο Σπινέλλι με το κοινό που γοητεύτηκε από τους επιδέξιους χειρισμούς του. Τον συναντά στην όμορφη Χίο, μες στο παρανάλωμα της ιστορίας, της μόδας, των κρυμμένων μυστικών. Και του κίτρου. Έτσι γράφει στο απομεινάρι των Γενοβέζων που διασχίζει τους αιώνες καρφωμένο στην θυμιανούσικη πέτρα. Και ο Πάνος Παντελούκας στις σελίδες της εξαιρετικής έκδοσης από το Βακχικόν γράφει.
«…Σταμάτησε μπροστά σε μια επιγραφή γραμμένη στα λατινικά: "Citrus". Θα είναι κάποιο αρχοντικό μουσείο. Γύρισε προς τον Σκιάνο για να του πει να περάσουν. Αλλά ο επιθεωρητής είχε ήδη φύγει. Ο Σπινέλλι δεν πτοήθηκε και αποφάσισε να μπει στον χώρο. Το ταξίδι του στην Χίο τελείωνε και ήθελε να ρουφήξει λίγες στιγμές ακόμη. Η ιστορία αυτού του τόπου με τα εσπεριδοειδή, την μαστίχα, τους Γενοβάζους, τους πολέμους, την Μικρασία δίπλα, το καλό φαγητό, το ούζο και την καλοσύνη των ανθρώπων, τις μυρωδιές που του θύμιζαν τα νιάτα του στην Ιταλία, την παγωμένη θάλασσα που ένωνε δυο κόσμους, την αρχιτεκτονική των χωριών…Αυτή η ιστορία τον είχε γοητεύσει. Κρίμα που συνδυαζόταν το ταξίδι με εγκλήματα αλλά μήπως, αν δεν υπήρχαν και αυτά, θα είχε βρεθεί εκεί; Μάλλον όχι σκέφτηκε για μια στιγμή και χάθηκε στην αυλή του "Citrus"»
Μια τέτοια μυρωδιά αναβλύζει η αστυνομική νουβέλα του Π. Παντελούκα που κατορθώνει να ξεφύγει από την μανιέρα του είδους, αποδίδοντας στην σκηνογραφία του στοιχεία που μαρτυρούν μια οξυδερκή και περιεκτική ανάγνωση του κόσμου και των ποιοτικών του χαρακτηριστικών. Η Χίος, οι λεπτομέρειες ενός σπάνιου, ιστορικού χώρου όπως ο κάμπος της με τα μοναδικά αρχοντικά, διαπνέουν την νουβέλα και αναδεικνύουν τον καθηγητή εγκληματολογίας Σπινέλλι σε μια σπάνια προσωπικότητα. Λάτρης του φαγητού, των ταξιδιών, άνθρωπος της ποιότητας που δεν επιτρέπει εκπτώσεις στο επάγγελμα και τις επιθυμίες του, κρατά τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Όχι όμως για να συγκεντρώσει το αναγνωστικό ενδιαφέρον, μα για να το καθοδηγήσει στα ήθη και τις πεποιθήσεις ενός κόσμου που δεν υπάρχει μονάχα στις σελίδες της λογοτεχνίας του Παντελούκα αλλά εκτείνεται ως την κυριολεξία.
Καθηγητής Σπινέλλι ή Πάνος Παντελούκας, δεν έχει σημασία. Άλλωστε ο συμπαθής εγκληματολόγος κρατά από την οικογενειακή ρίζα της συζύγου του συγγραφέα -απλά μα τόσο χαριτωμένα τερτίπια, θα πει ετούτο το σημείωμα-, ενώ τα ενδιαφέροντά του, εξαιρετικά πάντα, ταυτίζονται με όσα ο συγγραφέας επισημαίνει στο σύντομο βιογραφικό του σημείωμα. Τα βιβλία, το σινεμά, η μουσική, τα ταξίδια, ο αθλητισμός, οι συλλογές και ο εθελοντισμός είναι τα βασικά του ενδιαφέροντα. Δεν θα μπορούσε να κατηγορήσει κανείς ετούτο το σημείωμα αν γύρευε να συναντήσει ξανά τον Σπινέλλι πρωταγωνιστή μες στο στούντιο μιας μεγάλης παραγωγής, αν η δολοφονία ενός σολίστ ή κάποιου ακριβοπληρωμένου ποδοσφαιριστή δεν ερέθιζε το ενδιαφέρον του πάνω στα ελατήρια των ανθρώπινων πράξεων. Συνήθως οι απαντήσεις βρίσκονται μες στην αλήθεια του δημιουργού και τροφοδοτούν ανεξάντλητα και μυστικά τους contralto ρόλους που επιφυλάσσει η ανθρώπινη ψυχή σε όσους ενδίδουν.
Κορίτσια που μπλέκονται στα γρανάζια ακριβοπληρωμένων εραστών, παλιοί μαφιόζοι που ελέγχουν τα νήματα του υποκόσμου, η τέχνη με τις αμοιβές και τα φιλοδωρήματά της, με τους υπόγειους δεσμούς της, ο κανόνας του εύκολου κέρδους, οι κίναιδοι. Όλα εγκιβωτίζονται στην μικρή και βαθιά μπλε νουβέλα που φθάνει από τις εκδόσεις Βακχικόν για να ομορφύνει ποικιλοτρόπως τα ράφια των αθηναϊκών και μη βιβλιοπωλείων. Και όμως δεν ομολογείται, μόνο φωτίζεται λοξά και αποκαλύπτεται μέσα από τους εύστοχους υπαινιγμούς του συγγραφέα. Ο Πάνος Παντελούκας καταθέτει στο κοινό την δεύτερη ιστορία του Σπινέλλι, θεμελιώνοντας πλέον επίσημα έναν γοητευτικό ρόλο του σύγχρονου, αστυνομικού ρεπερτορίου. Ενός χαρακτήρα που θα μπορούσε εξίσου κινηματογραφικά να διαβεί τα κεφάλαια, η καλύτερα τις σκηνές της συναρπαστικής νουβέλας του.
Ο Kadinsky έγραψε κάποτε πως ο κόσμος μιλά στην θέση μας. Για να αποκαλύψει με την σειρά του, θα σημειώσει ο Σπινέλλι, διά χειρός Π. Παντελούκα τους νεκρούς, τις φριχτές αδικίες, τα υπόγεια κίνητρα που οδηγούν τους ανθρώπους στην ενστικτώδη εκτίμηση της ίδιας τους της ζωής. Οι εκδόσεις Βακχικόν κερδίζουν με τις νουβέλες του Παντελούκα ένα κομμάτι από το πιστό και διαρκώς αυξανόμενο κοινό της αστυνομικής λογοτεχνίας. Ο Καθηγητής Σπινέλλι διαθέτει σπάνια στόφα και είναι προικισμένος με την αισθητική και την μοναξιά ενός αυθεντικού ήρωα. Με τον τρόπο του επαναφέρει λίγη από την χαμένη δικαιοσύνη των ανθρώπων. Ο κάμπος, η Χίος, το φεγγάρι στο Στρόμπολι, δεν φανερώνουν τίποτε άλλο έξω από το ταλέντο της περιγραφής και την οικονομία της δημιουργίας που ισορροπεί ανάμεσα στην φαντασία και την οικεία πραγματικότητα. Αυτήν την δεύτερη ανατρέπει ο συγγραφέας Πάνος Παντελούκας, καθιερώνοντας τον τίμιο και χαρισματικό χαρακτήρα του.
Τον ίδιο που μπορεί να εκτιμήσει την βαρύτητα ενός στοιχείου μα και την χάρη του αισθησιακού καρπού που συγκρατεί εξόχως το οικείο και το ζωντανό.
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
«Προσπάθησα να γράψω ένα ποίημα που δεν παραιτείται, δεν παραδίδεται, δεν σηκώνει αμαχητί τα χέρια ψηλά, δεν το βάζει στα πόδια μπροστά στην αγριάδα και τη σκληρότητα της ζωής και της εποχής»
Το βιβλίο του, με τον τίτλο «Στον ίδιο δρόμο», είναι από κάθε άποψη ένα γοητευτικό ανάγνωσμα. Τόσο γιατί αφηγείται μια γοητευτική ζωή, όσο και γιατί είναι γοητευτική η γραφή του.
Ο τόμος αριθμεί τον εικοστό τρίτο της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων», μιας εκδοτικής πρωτοβουλίας η οποία αποτελεί μακρά πολιτιστική συνεισφορά στο πλούσιο αρχαιολογικό απόθεμα της Ελλάδας.
6°
