Συνάντησα τον εκδότη του «Μεταίχμιου» Νώντα Παπαγεωργίου, παλιό φίλο από το πανεπιστήμιο, στα γραφεία του Εκδοτικού Οίκου, στην οδό Ιπποκράτους, μόλις είχε ολοκληρωθεί η παρουσίαση της καινούργιας σειράς βιβλίων τσέπης.
Τι σημαίνει για το «Μεταίχμιο» η σειρά των βιβλίων τσέπης που ξεκίνησε;
Είναι για μας μια σημαντική εκδοτική πρωτοβουλία, ίσως η σημαντικότερη της τελευταίας διετίας. Τη σχεδιάζαμε εδώ και καιρό, αφουγκραζόμενοι τον παλμό της αγοράς και την ανάγκη του αναγνωστικού κοινού για φτηνότερα βιβλία. Αντί να μειώνουμε συνεχώς τις τιμές, αντί να «σκοτώνουμε» τα βιβλία στα διάφορα μπαζάρ, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μια εντελώς νέα σειρά, καλύπτοντας παράλληλα και το εκδοτικό κενό στην Ελλάδα για βιβλία τσέπης. Στο παρελθόν έχουν γίνει πολλές προσπάθειες από διάφορους ελληνικούς εκδοτικούς οίκους να λανσάρουν στην αγορά και να συστήσουν στο αναγνωστικό κοινό της χώρας μας εκδόσεις τσέπης. Όλες οι απόπειρες αντιμετωπίστηκαν χλιαρά και με μεγάλη επιφύλαξη από τους Έλληνες αναγνώστες, για πολλούς λόγους και αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στο εξωτερικό, εδώ και πολλά χρόνια, όπου οι εκδόσεις τσέπης –«pocket» όπως έχει καθιερωθεί να αποκαλούνται– κυριαρχούν και σημειώνουν υψηλούς αριθμούς πωλήσεων. Η σημερινή εποχή της κρίσης που διανύουμε, οι διάφορες εξελίξεις στο χώρο του βιβλίου, όπως η ουσιαστική κατάργηση της ενιαίας τιμής, οι πολλές συζητήσεις που γίνονται και τα σχόλια που αναρτώνται σε βιβλιοφιλικά blog και στα social media για τις ψηλές τιμές των βιβλίων, δείχνουν πως η στιγμή έφτασε για αυθεντικές εκδόσεις τσέπης, καθώς οι αναγνώστες φαίνονται πλέον ώριμοι να αποδεχτούν ό,τι γίνεται εδώ και χρόνια στο εξωτερικό: να συνειδητοποιήσουν δηλαδή ότι εκδόσεις τσέπης δεν σημαίνει βιβλίο ευτελές, επειδή είναι φθηνότερο από τα άλλα. Ξεκινάμε λοιπόν τις pocket εκδόσεις με προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους, με καμία έκπτωση στην ποιότητα και στην εμφάνιση, χωρίς περικοπές στο περιεχόμενο, αλλά με τεράστια διαφορά στο μέγεθος και κυρίως στην τιμή.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της σειράς;
Μεγάλα βιβλία σε μικρές τιμές. Τι εννοώ: Βιβλία γνωστών συγγραφέων που έκαναν ήδη μια πετυχημένη πορεία στην ελληνική αγορά με την κανονική τους έκδοση, αλλά τώρα, αρκετό χρόνο μετά την αρχική έκδοση, ξανακυκλοφορούν σε μικρό σχήμα και σε πολύ χαμηλή τιμή (5,50 έως 6,65 ευρώ). Τα βιβλία διατίθενται σε όλα τα βιβλιοπωλεία και εδώ και ένα μήνα έχει ξεκινήσει μια μεγάλη καμπάνια προώθησης με έμφαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook και Twitter), όπου διεξάγεται ένας πολύ ενδιαφέρων διάλογος με τους αναγνώστες με θέμα τα pocket. Σ’ αυτόν συμμετέχουν και οι συγγραφείς Πέτρος Τατσόπουλος και Χίλντα Παπαδημητρίου, βιβλία των οποίων συμπεριλαμβάνονται στη σειρά. Άλλα ηχηρά ονόματα που περιλαμβάνονται στα πρώτα μας pocket είναι: Jo Nesbo, Gillian Flynn, Patricia Highsmith, Pedro Juan Gutierrez, Ian Rankin, Arne Dahl κ.λπ.
Περιλαμβάνονται μόνο νέοι τίτλοι, μόνο παλιοί ή και τα δύο;
Προς το παρόν ξεκινάμε με «σίγουρους» τίτλους, που έχουν εκδοθεί στο παρελθόν κι έχουν γίνει μπεστ σέλερ. Στα σχέδιά μας είναι να εντάξουμε και νέους τίτλους. Αυτό όμως θα εξαρτηθεί από το ίδιο το κοινό. Από την ανταπόκριση που θα δείξει σε αυτή την πρωτοβουλία. Οι χαμηλότερες τιμές προϋποθέτουν μεγαλύτερο τιράζ, άρα και περισσότερους αναγνώστες. Θα δούμε αν θα κερδηθεί το στοίχημα. Το σίγουρο είναι πως η σειρά θα συνεχιστεί και το φθινόπωρο.
Από πότε υπάρχει το «Μεταίχμιο»; Ποια είναι η φιλοσοφία του;
Τι κατά τη γνώμη σας το διαφοροποιεί ως προς άλλους εκδοτικούς οίκους; Οι εκδόσεις «Μεταίχμιο» ιδρύθηκαν το 1993 και ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους εστιάζοντας στο εκπαιδευτικό και το επιστημονικό βιβλίο. Γρήγορα επεκταθήκαμε και στη λογοτεχνία –ελληνική και ξένη– και στο παιδικό βιβλίο. Τα βιβλία μας και οι συγγραφείς μας βρήκαν απήχηση τόσο στο αναγνωστικό κοινό, όσο και στην κριτική, με βραβεία και διακρίσεις. Είμαστε ένας γενικός εκδοτικός οίκος που εκδίδει ένα ευρύ φάσμα βιβλίων, ικανοποιώντας όλα τα γούστα και τις απαιτήσεις των αναγνωστών. Ο κοινός τόπος που συνδέει όλες αυτές τις εκδοτικές προτάσεις –τη λογοτεχνία με το εκπαιδευτικό βιβλίο, και το παιδικό με το επιστημονικό– είναι το καλό βιβλίο και η αγάπη γι’ αυτό. Αυτή είναι η φιλοσοφία μας και αυτό είναι που μας διαφοροποιεί. Το μεράκι να ικανοποιούμε κάθε τύπο αναγνώστη και κάθε ηλικία. Αυτό δίνει και στη δουλειά μας ποικιλία και γνωριμία με χώρους διαφορετικούς. Θέλουμε πάντα να δοκιμάζουμε νέες προκλήσεις. Η αποτυχία δεν μας φοβίζει, είναι πάντα μέσα στο παιχνίδι. Δεν θα ξέρουμε τι χάσαμε ποτέ αν δεν πειραματιστούμε σε νέες αγορές. Γι’ αυτό άλλωστε και τα βιβλία τσέπης.
Με ποιους τρόπους αντιμετωπίζει το «Μεταίχμιο» την κρίση; Για να αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη κατάσταση, προσπαθούμε συνεχώς να περιορίζουμε το κόστος της παραγωγής, χωρίς να κάνουμε έκπτωση στην ποιότητα, αλλά και να ελαχιστοποιούμε τις δαπάνες και τα περιττά έξοδα. Προβάλλει επίσης ως πρώτη προτεραιότητα η μείωση της τιμής των βιβλίων μέσα στις συνθήκες της κρίσης, κάτι που κάνουμε τα τελευταία χρόνια. Κι αυτό, παρόλο που είναι αρκετά δύσκολο στην ελληνική αγορά, εξαιτίας των χαμηλών τιράζ, που επιβάλλεται αφενός από το μικρό μέγεθος της εγχώριας αγοράς κι αφετέρου το γεγονός ότι η ελληνική γλώσσα δεν μιλιέται σε άλλες χώρες. Συνεχίζουμε λοιπόν σταθερά τη σειρά μας «Βιβλία εναντίον κρίσης», στην οποία εντάσσουμε αγαπημένα βιβλία που έχουν εξαντληθεί στη δυνατότερη χαμηλή τιμή. Προσπαθούμε επίσης να είμαστε αυστηρότεροι στις εκδοτικές επιλογές μας, ώστε να διαμορφώνουμε ένα εκδοτικό πρόγραμμα με κριτήριο την ποιότητα και τις ανάγκες του αναγνωστικού κοινού. Αναζητούμε φυσικά διαρκώς νέες αγορές και προχωρούμε σε νέες πρωτοβουλίες: νέα σημεία πώλησης των βιβλίων μας, συνεργασίες και συνέργειες με άλλες εταιρείες, ψηφιοποίηση των βιβλίων μας, έκδοση επιστημονικών συγγραμμάτων, συμμετοχή σε διάφορα προγράμματα φιλαναγνωσίας που υποστηρίζει το Υπουργείο Παιδείας στα σχολεία της χώρας (π.χ. οι πολύ πετυχημένοι «Μαραθώνιοι Ανάγνωσης» που διοργανώνουμε εδώ και τρία χρόνια για τους μαθητές και τις μαθήτριες του Δημοτικού – στους οποίους συμμετέχουν πάνω από 20.000 παιδιά κάθε χρόνο από όλα τα σχολεία της Ελλάδας), η νεοσύστατη Λέσχη Ανάγνωσης «Με ανοιχτά βιβλία», μια Λέσχη ανοιχτή σε όλους που λειτουργεί στο Facebook και αριθμεί πάνω από 5.000 μέλη υπό το συντονισμό του συγγραφέα Κώστα Ακρίβου κ.λπ.
Ποιες σειρές/συγγραφείς/τίτλοι είναι οι μεγάλες επιτυχίες του οίκου;
Είναι γεγονός πως διαθέτουμε το δυνατότερο κατάλογο στην αστυνομική λογοτεχνία και ιδιαίτερα στη σκανδιναβική. Στις εκδόσεις μας οι αναγνώστες θα βρουν την «ντριμ τιμ» του σκανδιναβικού αστυνομικού: τοn Νορβηγό Jo Nesbo, τη Σουηδέζα Camilla Lackberg, τον Ισλανδό Arnaldur Indridason κ.λπ. Σημαντική είναι για μας και η ελληνική πεζογραφία. Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων που μας εμπιστεύτηκαν τα βιβλία τους η Άλκη Ζέη, ο Νίκος Θέμελης, ο Κώστας Ακρίβος, ο Μάνος Ελευθερίου, η Σοφία Νικολαΐδου, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο Αλέξης Πανσέληνος, ο Γιώργος Συμπάρδης και τόσοι άλλοι καταξιωμένοι Έλληνες συγγραφείς. Σπουδαία ονόματα υπάρχουν και στη μεταφρασμένη λογοτεχνία. Πέραν των προαναφερθέντων αστυνομικών συγγραφέω, ανφέρω επίσης: Paul Auster, Alice Munro, J. M. Coetzee, Julian Barnes και πολλοί άλλοι.
Πείτε μερικά βιβλία μεγάλης αξίας, που όμως το κοινό δεν τους έδωσε την ανάλογη προσοχή.
Είναι αρκετά. Τα πρώτα που μου έρχονται στο μυαλό είναι δύο. Πρώτο, το μυθιστόρημα «Πίσω από το μεγάλο ρωσικό τείχος» του Βλαντίμιρ Σορόκιν, ενός από τους μεγαλύτερους αστέρες της ρωσικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα απολαυστικό ανάγνωσμα –ψυχαγωγικό, δυναμικό, καθηλωτικό και βαθιά χιουμοριστικό– που μας δίνει μια τρομακτική άποψη της σύγχρονης Ρωσίας, η οποία τυπικά προβάλλεται στο μέλλον, αλλά ίσως να μην αφορά καθόλου το μέλλον. Δεύτερο «Η νύχτα» του Ελί Βιζέλ, μία από τις πιο άμεσες και διεισδυτικές αφηγήσεις που γράφτηκαν ποτέ για το Ολοκαύτωμα, βιβλίο που γνώρισε μεγάλη απήχηση σε πολλές χώρες του κόσμου.
Σας απασχολεί το e-book;
Μας απασχολεί και μάλιστα πολύ. Ζούμε σε μια ψηφιακή εποχή και δεν μπορούμε να μείνουμε αμέτοχοι. Η τεχνολογία των e-books γίνεται με τον καιρό όλο και πιο προσιτή στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Τα πρώτα βήματα έχουν ήδη γίνει. Με μεγαλύτερη άνεση το αποδέχεται η νεότερη γενιά, και αυτό είναι αυτονόητο, δεδομένου ότι οι νέοι έχουν περισσότερη εξοικείωση με την τεχνολογία και τις εξελίξεις της.
Συνηθίζουμε να εκδίδουμε ταυτόχρονα τα περισσότερα νέα λογοτεχνικά βιβλία σε έντυπη και ψηφιακή μορφή. Είναι γεγονός ότι έχουμε ένα νέο προϊόν, μια νέα επιλογή για διάβασμα. Μας ανοίγεται μια νέα αγορά και οι αναγνώστες έχουν περισσότερες επιλογές για τον τρόπο ανάγνωσης. Το θέμα είναι να υπάρχουν αναγνώστες.
Πείτε μας μια κουβέντα για το μέλλον.
Εργαζόμαστε με το βλέμμα πάντα στραμμένο στους αναγνώστες και με γνώμονα την ποιότητα, που θα παραμείνει το κοινό χαρακτηριστικό όλων των εκδόσεων και δραστηριοτήτων μας. Σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να εκδίδουμε βιβλία για όλους, ώστε να συνεχίσουν να βρίσκουν θετική ανταπόκριση στο κοινό. Εφόσον έχουμε αναγνώστες, θα πετυχαίνουμε και τη συνεχή βελτίωση και εξέλιξή μας. Διαμορφώνοντας απαιτητικούς αναγνώστες, διαμορφωνόμαστε κι εμείς μαζί τους.
Ένα βιβλίο μυστηρίου για ένα κορίτσι που μεγαλώνει προσπαθώντας ν’ ανακαλύψει τον εαυτό του, αλλά και το κατά πόσο ο Αμερικανός πατέρας του ήταν μπλεγμένος με την Απριλιανή χούντα
Μιλήσαμε για το νέο του βιβλίο, ένα μυθιστόρημα για τη μονίμως φευγαλέα αίσθηση της μητέρας του, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η μνήμη πλάθει την προσωπική ιστορία
