16 γνωστοί και καταξιωμένοι Έλληνες συγγραφείς γράφουν στην Athens Voice για τα βιβλία που ξεχώρισαν στην καραντίνα
Κυριάκος Αθανασιάδης
«Άμνετ», Μάγκι Ο’Φάρελ, μτφ. Αύγουστος Κορτώ, εκδόσεις Ψυχογιός
Ένα συγκλονιστικό βιβλίο για την απώλεια, τον χαμό, αλλά (κυρίως) τη ζωή. Η συγγραφέας έχει μελετήσει εξονυχιστικά την εποχή που έζησε και έγραψε ο Σέξπιρ, γνωρίζει τη βιογραφία του από τις πηγές και από την έρευνα, και καταθέτει εδώ μία μυθιστορηματική βιογραφία, όχι του ίδιου τού δραματουργού (δεν θα κατονομαστεί καν στις σελίδες του βιβλίου) αλλά της συζύγου του, με φόντο τον γιο τους, τον Άμνετ, που θα χαθεί μόλις στα έντεκά του χρόνια πιθανότατα από τον λοιμό.
«Η Μπλε Περίοδος», Luke Jerod Kummer, μτφ. Αλέξης Καλοφωλίας, εκδόσεις Κλειδάριθμος
Όποιος αγαπά τις μυθιστορηματικές βιογραφίες, τη ζωγραφική και την εποχή που η τέχνη μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο, πρέπει να διαβάσει αυτό το βιβλίο. Ο νεαρός Πικάσο και ο ποιητής φίλος του Κάρλες Καζαχέμας θα παρατήσουν την ασφυκτική τους ζωή για να κυνηγήσουν τα οράματά τους. Οι δύο μποέμ θα χαράξουν έναν δρόμο που δεν έχει όμοιό του, θα ερωτευτούν, θα μεθύσουν, θα συγκρουστούν, και μέσα από όλα αυτά ο Πικάσο θα γίνει αυτό που ξέρουμε.
▶ Το τελευταίο βιβλίο του Κυριάκου Αθανασιάδη είναι το non-fiction «Πήραμε σκύλο» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος
Κώστας Ακρίβος
Δύο συγγενή βιβλία που δοκιμάζουν να διαρρήξουν τον φλοιό του αήττητου χρόνου για να ανιχνεύσουν τον εσώτερο πυρήνα του, το παρελθόν. Γιατί, ας μην ξεχνάμε: «Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα: τα κάνουν όλα διαφορετικά εκεί». «Στο βάθος του αιώνα» (εκδόσεις Μεταίχμιο) ο Νίκος Βατόπουλος οδοιπορεί μετά έρωτος τόσο με τις προσωπικές του αναμνήσεις, όσο και με τη βοήθεια της φωτογραφίας και τα λόγια άλλων συνοδοιπόρων στην Αθήνα των τελευταίων δεκαετιών και η αστική ανθρωπογεωγραφία που ανακαλύπτει έρχεται να συμπληρώσει θαυμαστά το οικιστικό της περίβλημα, το οποίο δυστυχώς συντίθεται σε μεγάλο βαθμό από οικήματα που πλέον έχουν παραδοθεί στην ιστορία της πόλης. Το αποτέλεσμα είναι ένας γοητευτικός χάρτης πατριδογνωσίας, κατάστικτος από νοσταλγική μελαγχολία.
Ο Γιάννης Ευσταθιάδης στο «Ανοικτό μικρόφωνο» (εκδόσεις Μελάνι) μονολογεί και ομολογεί την πανταχού παρουσία του θανάτου σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Φιλοτεχνώντας υπέροχες γλωσσικές μινιατούρες, καταγράφει σκηνές και πρόσωπα που χρωματίζονται από την ποικιλομορφία του Μαύρου. Η μουσική, η γραφή και το πένθος στήνουν ένα ατέρμονο γαϊτανάκι που δεν θρηνωδεί, το αντίθετο: πλημμυρίζει ευφρόσυνη χαρμολύπη την ανάγνωση, κάνοντας στέρεη τη γνώση ότι τη ζωή την καταξιώνει ο θάνατος και μόνον ο θάνατος. Όπως, βέβαια, και το αντίστροφο.
▶ Το νέο του μυθιστόρημα του Κώστα Ακρίβου με τίτλο «Πότε διάβολος, πότε άγγελος» θα κυκλοφορήσει στις 29 Μαρτίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Ειρήνη Βαρδάκη
«4 3 2 1»Paul Aster, μτφ. Μαρία Ξυλούρη, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ένα αριστουργηματικό έργο, ένα πραγματικό επίτευγμα της σύγχρονης λογοτεχνίας. Με φόντο μια Αμερική που κλυδωνίζεται από τον ρατσισμό και τη φτώχεια, που ονειρεύεται με τον Κέννεντυ, σοκάρεται με τη δολοφονία του και ταυτόχρονα εμπλέκεται στον πόλεμο του Βιετνάμ, ο Auster δημιουργεί τον Φέργκιουνσον. Στον ήρωα αυτό δεν θα δώσει μία, αλλά τέσσερις διαφορετικές ζωές. Η αφετηρία είναι πάντα ίδια, όπως και το άγριο κοινωνικοπολιτικό σκηνικό. Ωστόσο οι μεταβλητές των επιλογών και των τυχαίων γεγονότων συνθέτουν με ευφυέστατο τρόπο τη διαφορική εξίσωση των πολλαπλών εκδοχών της ανθρώπινης ύπαρξης.
«Στίγμα θανάτου», Αλκιβιάδης Σκουλάς, εκδόσεις Λυκόφως
Ένα ατμοσφαιρικό, αστυνομικό μυθιστόρημα γεμάτο μυστήριο και δυνατές ανατροπές που καθηλώνουν. Μικρά κεφάλαια, ασθματική γραφή και ένα παζλ για δυνατούς λύτες. Το μικρό ξενοδοχείο δίνει το σήμα της εκκίνησης. Στη μέχρι πρότινος φιλήσυχη κοινωνία κανένα ατύχημα δεν μοιάζει αθώο και καμιά μνήμη δεν έχει αποκοιμηθεί.
▶ Το νέο μυθιστόρημα της Ειρήνης Βαρδάκη «Ο μέντορας» θα κυκλοφορήσει στις 5 Απριλίου από τις εκδόσεις Μίνωας
Βαγγέλης Γιαννίσης
Μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού τα βιβλία που διάβασα στη φετινή καραντίνα και παρόλο που ευτύχησα να απολαύσω όλες μου τις επιλογές, δύο εξ αυτών ξεχωρίζουν με κλειστά τα μάτια. Πρόκειται για την «Τράτα των παιδιών» και το «Άγριο φιλί», τα πρώτα μυθιστορήματα του Roberto Saviano (μτφ. Μαρία Οικονομίδου, εκδόσεις Πατάκη), ενός συγγραφέα που γνωρίσαμε από τα non fiction βιβλία του «Γόμορρα» και «Μηδέν Μηδέν Μηδέν».
Ο Saviano μας μεταφέρει στα σοκάκια της Νάπολης, όπου μια νέα συμμορία εφήβων, η Τράτα των παιδιών, προσπαθεί να γεμίσει το κενό που αφήνει η σύλληψη ενός τοπικού αφεντικού της καμόρρα. Έφηβα πιράνχας, που ξορκίζουν την παιδική τους ηλικία και προσπαθούν να φορέσουν παπούτσια μεγαλύτερα από το νούμερό τους. Η διλογία του Saviano είναι σκληρή, παρουσιάζει την καθημερινότητα και την εγκληματικότητα στη Νάπολη δίχως ρομαντισμό, ταυτόχρονα όμως συμπονά τους ήρωές του, τους αγαπά και εξηγεί τις πράξεις τους δίχως να τις δικαιολογεί. Διαβάζονται και τα δύο μονορούφι.
▶ Το νέο μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Λεωφόρος Αλεξάνδρας 173» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα
Νάγια Δαλακούρα
«Στα βήματα του Μάρκο Πόλο. Από τον Πανάγιο τάφο στο παλάτι του Κουμπλάι Χαν», William Dalrymple, μτφ. Γιώργος Κ. Καλαμαντής, εκδόσεις Πατάκης
Σε μια περίοδο που δεν μπορεί να ταξιδέψει κανείς, αυτό που αποζητάει περισσότερο είναι τα ταξίδια. Ο Dalrymple περιγράφει με τρόπο ευφυή ένα οδοιπορικό που οδηγεί μέσα από τους κακοτράχαλους και επικίνδυνους δρόμους της Ασίας, προκειμένου να ακολουθήσει ένα συναρπαστικό ταξίδι του 13ου αιώνα: εκείνο του Μάρκο Πόλο από τον Πανάγιο Τάφο ως το παλάτι του Κουμπλάι Χαν. Μια εκκεντρική ταξιδιωτική αφήγηση πλεγμένη με την ανεμελιά της νιότης, χιούμορ, περιπέτεια, αρχιτεκτονική, εθνογραφία, ιστορία, πολιτική. Αποδοσμένη με τρόπο απολαυστικό, προκλητικό και ειλικρινή. Ένα εξαιρετικό αφήγημα ταξιδιωτικής λογοτεχνίας για όσους αγαπούν το άγνωστο.
«Η Μπλε Περίοδος», Luke Jerod Kummer, μτφ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδόσεις Κλειδάριθμος
Δύσκολα αντιστέκεται κανείς στην ανάγνωση της «Μπλε περιόδου», μιας μυθιστορηματικής βιογραφίας του Πικάσο για μια εποχή ολέθρια για τον ψυχισμό του, κατά την οποία αποτύπωσε με ένα μόνο χρώμα την ψυχή του και την παρέδωσε σε αυτό. Έχοντας ήδη ρουφήξει το πρώτο μέρος του βιβλίου, έχω ρουφήξει μαζί τα ξερά καλοκαίρια της Ανδαλουσίας και τους αέρηδες της Γαλικίας· ονειρεύομαι ζωγραφιές με πόδια περιστεριών, πίνουμε παρέα ταγγισμένο καφέ στα καταγώγια της Βαρκελώνης, ψιθυρίζω τα επαναστατικά ποιήματα του Καζαχέμας, ανυπομονώ να με υποδεχτεί το μποέμ φως του Παρισιού και να τυφλωθώ από την πρόσκαιρη λάμψη του. Η αφήγηση του Κούμερ ζωντανή όσο τα έργα του Πικάσο.
▶ Το τελευταίο μυθιστόρημα της Νάγιας Δελακούρα «Θράσσα - Η μάγισσα της Θράκης» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος
«Ο άνθρωπος που αγαπούσε τα σκυλιά», Λεονάρδο Παδούρα, μτφ. Κώστας Αθανασίου, εκδόσεις Καστανιώτη
Τρεις άντρες που «αγαπάνε τα σκυλιά». Ο Τρότσκι, ο δολοφόνος του, Ραμόν Μερκαντέρ και ο Ιβάν, ένας αποτυχημένος Κουβανός συγγραφέας. Οι ζωές τους διασταυρώνονται και οι ίδιοι γίνονται έρμαια της κομμουνιστικής ουτοπίας, των ακυρωμένων ιδανικών και της καταστροφικής μανίας του Στάλιν. Δεν πρόκειται για ένα εύκολο βιβλίο. Πρόκειται όμως για ένα βιβλίο σταθμό. Ένα βιβλίο που με ταξίδεψε και μου φώτισε πάρα πολλές άγνωστες πτυχές της παγκόσμιας ιστορίας του 20ού αιώνα. Ένα βιβλίο που με έκανε εντέλει να αναρωτηθώ τι είναι αυτό για το οποίο αξίζει να ζήσει, να πεθάνει ή ακόμα και να σκοτώσει κανείς.
«Σκοτεινή μου Βανέσα», Κέιτ Ελίζαμπεθ Ράσελ, μτφ. Φωτεινή Πίπη, εκδόσεις Ψυχογιός
Ένα βιβλίο που, αν είχα κόρη, θα την υποχρέωνα να το διαβάσει. Ένα βιβλίο που προτρέπω πλέον τους μαθητές μου να διαβάσουν. Ένα βιβλίο, τώρα, πιο επίκαιρο από ποτέ. Η ερωτική σχέση μιας δεκαπεντάχρονης με έναν καθηγητή της εξιδανικεύεται στα μάτια της, καθώς εκείνη θεωρεί πως αυτό που βίωσε δεν ήταν κακοποίηση αλλά έρωτας. Ή μήπως όχι; H παράλληλη αφήγηση στο παρόν και στο παρελθόν πλέκει μια ατμόσφαιρα σκοτεινή, εθιστική και άκρως ανατριχιαστική. Πρόκειται για μια ιστορία που καθηλώνει, μια ιστορία που αφήνει μια πικρή γεύση στο στόμα και έναν κόμπο στο στομάχι, μια ιστορία που αξίζει να διαβαστεί.
▶ Το τελευταίο βιβλίο της Κλαίρης Θεοδώρου «Εραστές του φωτός» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Μαίρη Κόντζογλου
«Τα σταφύλια της οργής», Τζον Στάινμπεκ
Έπειτα από πολλά χρόνια ξαναδιάβασα από τη βιβλιοθήκη μου «Τα σταφύλια της οργής», ένα βιβλίο δρόμου για μια εποχή περασμένη που έχει όμως εκπληκτικές ομοιότητες με τη σημερινή εξαιτίας του προβλήματος της προσφυγιάς-μετανάστευσης και της φτωχοποίησης της κοινωνίας, ένας ύμνος στον άνθρωπο και στην ανθρωπιά. Στα «Σταφύλια της οργής» βρήκα την ωραιότερη σκηνή τέλους που έχω διαβάσει ποτέ, τέλος που συνοψίζει το μήνυμα της αλληλεγγύης και της ανθρώπινης αντοχής.
«Ο ταχυδρόμος», Γιώργος Παπαδάκης, εκδόσεις Εστία
Ένα βιβλίο «ήσυχο», εξαιρετικά ευαίσθητο, μια βυθοσκόπηση της κρητικής ψυχής, όπως δεν τη γνωρίσαμε από τη λογοτεχνία. Ο ήρωας, που είναι σαφώς αντι-ήρωας, ποδηλατεί στα κρητικά οροπέδια, ονειρεύεται και σκύβει το κεφάλι στη ζωή που τον ξεπερνάει. Όλα, ακόμα και η πιο συγκλονιστική στιγμή που θα μπορούσε να είναι μια ρουκέτα πάθους, δίνονται χωρίς συγκίνηση, τα αισθήματα συνεχίζουν να κρύβονται κάτω από μια συνθήκη την οποία ποτέ δεν υπέγραψε.
▶ Στις 6 Μαΐου θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Μεταίχμιο η συλλογή διηγημάτων της Μαίρης Κόντζογλου «Ώρες κοινής ανησυχίας»
Μάνος Κοντολέων
«Μαξ», Σάρα Κοέν - Σκαλί, μτφ. Άννα Κοντολέων, εκδόσεις Πατάκη
Ένα αληθινά ιδιαίτερο μυθιστόρημα για τη γέννηση, άνδρωση και πτώση του ναζισμού. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση ενός παιδιού που γεννήθηκε σύμφωνα με το πρόγραμμα «Λέμπενσμπορν» ξεσκεπάζει με ανατριχιαστικό τρόπο τη θηριωδία της μαζικής πόρωσης μεγάλου μέρους της γερμανικής κοινωνίας του μεσοπολέμου. Παρακολουθώντας την καθημερινότητα του γεννημένου το 1936 Μαξ, ανακαλύπτουμε εκείνες τις συνθήκες διαπαιδαγώγησης που οι ηγέτες του Τρίτου Ράιχ εφαρμόζανε για να δημιουργήσουν μια νέα γενιά εκπροσώπων της άριας φυλής. Ευρηματική αφήγηση –μείγμα τρυφερότητας και μίσους– και η ολοκλήρωση ενός χαρακτήρα που εγγράφεται στη μνήμη του αναγνώστη.
«Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί», Μάγια Αγγέλου, μτφ. Ιωάννα Καρατζαφέρη, εκδόσεις Πατάκη
Η Μάγια Αγγέλου υπήρξε μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες φωνές της αμερικάνικης λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, αλλά και μια από τις πλέον βασικές εκπροσώπους του κινήματος για τα δικαιώματα των μαύρων της Αμερικής. Το μυθιστόρημα αυτό είναι το πρώτο μέρος μιας σειράς λογοτεχνικών έργων που όλα τους στηρίζονται στην ίδια της ζωή της. Με μια απελευθερωμένη ματιά που δεν εμποδίζεται από καμιά στερεοτυπική κοινωνική σύμβαση, η Αγγέλου περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσε κάπου σε μια νότια πολιτεία των ΗΠΑ και μαζί με τα δικά της πάθη και δεινά καταφέρνει να καταγράψει στην ουσία και τον τρόπο ζωής μα και σκέψης όλων των αφροαμερικανών κατοίκων της χώρας της. Το μυθιστόρημα αυτό –εμβληματικό έργο της αμερικάνικης λογοτεχνίας– ίσως είναι το πρώτο έργο όπου η αυτοβιογραφική αφήγηση ταυτίζεται με τη μυθιστορηματική δομή.
▶ Το τελευταίο μυθιστόρημα του Μάνου Κοντολέων είναι το «Νησί με τις λέξεις που αγαπάνε», και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Αργυρώ Μαντόγλου
«Κορίτσι»Edna O’ Brien, μτφ. Χριστίνα Σωτηροπούλου, εκδόσεις Κλειδάριθμος
Η Ιρλανδή Ο’ Μπράιαν παίρνει το μεγάλο ρίσκο να αφηγηθεί σε πρώτο πρόσωπο την απαγωγή της Μαριάμ, μιας έφηβης από κάποιο χωριό της Νιγηρίας όπου κυριαρχεί ο τρόμος από τις επιθέσεις της ισλαμικής ομάδας Μπόκο Χαράμ και ακολουθεί την πορεία της στο δάσος και τη μεταφορά της στα στρατόπεδα. Στο «Κορίτσι», η συγγραφέας τολμάει να γράψει για το απόλυτο κακό, την ανείπωτη βία, επιστρατεύοντας όλα τα μέσα της πολυετούς πείρας της, κατορθώνοντας να ισορροπήσει τον όλεθρο και τον ύστατο τρόμο με καλοζυγισμένο λυρισμό. Ακούγεται άθλος και πράγματι είναι, καθώς επινοεί μια γλώσσα και έναν τρόπο για να αποδοθεί το ανείπωτο.
«Άμνετ», Μάγκι Ο ’Φάρελ, μτφρ. Αύγουστος Κορτώ, εκδόσεις Ψυχογιός
Στο «Άμνετ», η Ο’Φάρελ αποδίδει με μεγάλη ένταση και βασανιστικές λεπτομέρειες τη σύντομη ζωή και τον άδικο χαμό ενός νέου αγοριού το 1596 στο Στράτφορντ αλλά και την αξεπέραστη απώλεια που βιώνει η εκκεντρική Άγκνες, η μητέρα του παιδιού, και τον πόνο του απόντος πατέρα ο οποίος, λίγα χρόνια αργότερα, μετουσιώνει το πένθος στο έργο του με τίτλο «Άμλετ». Με μαεστρία η συγγραφέας αποδίδει την ατμόσφαιρα και τον χαρακτήρα του μεγάλου δραματουργού –που δεν κατονομάζεται– αλλά και την επίδραση που ασκεί, έστω και εξ αποστάσεως, στα μέλη της οικογένειάς του.
▶ Το τελευταίο μυθιστόρημα της Αργυρώ Μαντόγλου «Τρικυμίες παθών» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος
Φωτεινή Ναούμ
«Το τζόκερ», Μαργαρίτα Αλευρίδη, εκδόσεις Bell
Είχα καιρό να διαβάσω βιβλίο φρέσκο, σύγχρονο, απολαυστικό, γεμάτο ενέργεια. Ένα όνειρο, δελτία Τζόκερ και μια αποκάλυψη. Δυο τύποι, μεσήλικες, χαμένοι ο καθένας μέσα του, κουβαλούν με έναν παράξενο τρόπο πάνω τους τη νιότη. Τις προσδοκίες του τότε που φτάνουν στο παρόν, τις πληγές εξίσου. Είμαστε όντως μια γενιά που δυσκολεύεται να ενηλικιωθεί και, αφού δυσκολευόμαστε, πώς στα κομμάτια αντέχουμε και ζούμε ως ενήλικες; Ένα διασκεδαστικό, τρυφερό βιβλίο για τον έρωτα, τη ζωή, την «τύχη».
«Και τώρα ανθρωπάκο;» Hans Fallada, μτφ. Κώστας Κουτσουρέλης, εκδόσεις Gutenberg
Λάτρεψα το βιβλίο που αυτή τον φώναζε Μικρέ μου και αυτός τη φώναζε Μανάρι και ήταν γεμάτοι δύναμη, πάθος, όραμα για τη ζωή, αλλά η ζωή βάδιζε ολοταχώς στις μαύρες σελίδες του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου και δεν υπολόγιζε από αγάπες και νιάτα και οράματα. Δυο άνθρωποι ανάμεσα σε άλλους που είδαν τη ζωή τους να τσαλακώνεται, να πετιέται στην άκρη της ιστορίας, χωρίς καμία τύψη, κανέναν δισταγμό. Ένα κοινωνικό βιβλίο, αριστούργημα.
▶ Το τελευταίο βιβλίο της Φωτεινής Ναούμ «Η Ζέλντα έφυγε» θα κυκλοφορήσει 23 Μαρτίου από τις εκδόσεις Bell.
Έρση Σωτηροπούλου
Το πρώτο βιβλίο που αναζήτησα όταν ξεκίνησε η καραντίνα ήταν η «Πανούκλα» του Αλμπέρ Καμύ. Βρήκα μια παλιά γαλλική έκδοση που είχα να διαβάσω από την εφηβεία μου. Υπήρχαν πολλά κοινά στο μυθιστόρημα του Καμύ με αυτό που μας συνέβαινε, όμως πέρα από την παγωμάρα, τον φόβο, τους νεκρούς, το πιο ενδιαφέρον ήταν η διάβρωση της αίσθησης του χρόνου. Στην πανδημία ο χρόνος είναι ατελείωτος και οι μέρες περνάνε χωρίς να το καταλάβεις.
Ύστερα ξαναδιάβασα το «Μια βοήθεια, παρακαλώ!» της Γλυκερίας Μπασδέκη (εκδόσεις Bibliotheque). Ποιήματα αιφνίδια, ανυπάκουα, που πάλλονται από ζωή. Ο κόσμος χωρισμένος στα δυο, στους ζητιάνους και στους έχοντες. Το σύμπαν της ζητιανιάς που διαστέλλεται γιατί μέσα του χωράμε όλοι – όσο για τους έχοντες, πόσο έχοντες είναι; Σε ποιον δεν λείπει κάτι; Καταφεύγουμε στα βιβλία για διαφορετικούς λόγους κάθε φορά, ακόμα και για εξιλέωση ή θεραπεία, κι αν η «Πανούκλα» λειτούργησε ως αγωγή ομοιοπαθητική, το «Μια βοήθεια, παρακαλώ!» ήταν η εξιλέωση.
▶ Το τελευταίο μυθιστόρημα της Έρσης Σωτηροπούλου «Ζιγκ ζαγκ στις νεραντζιές» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Χίλντα Παπαδημητρίου
Μέσα από τα πολλά βιβλία που διάβασα τη φετινή καραντινοχρονιά, δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω δύο μόνο. Θα προσπαθήσω, πάντως.
Ξαναδιάβασα το «Manhattan Transfer» του John Dos Passos (μτφ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, εκδόσεις Μεταίχμιο), ένα δαιδαλώδες μυθιστόρημα με πρωταγωνιστή την πόλη της Νέας Υόρκης, στις αρχές του 20ού αιώνα. Οι διασταυρούμενες ιστορίες κάθε λογής ανθρώπων που προσπαθούν να στήσουν τη ζωή τους στη μεγαλούπολη που τότε άρχισε να μορφοποιείται σε ομφαλό του σύγχρονου κόσμου. Από τους προδρόμους του μοντερνισμού στη λογοτεχνία, ο Dos Passos πειραματίστηκε με τη γλώσσα, τη μορφή, την αφηγηματική συνέχεια, δημιουργώντας το μυθιστόρημα των μυθιστορημάτων.
Ξεχώρισα επίσης το «Κβάντι» του Μίνου Ευσταθιάδη (εκδόσεις Ίκαρος), ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που ξεφεύγει από τα στερεότυπα του είδους, και μιλάει για το Κακό και την ηθική του σύγχρονου πολιτισμού, για το αίμα που ζητάει δικαίωση και τη φαντασιακή Αφρική του Ρεμπώ, με σπάνια λογοτεχνική δεινότητα και χωρίς να χάνει τον μίτο της αστυνομικής πλοκής. Ταξιδεύοντας από το Αίγιο στη Μονμάρτρη, κι από κει στην καρδιά της Μαύρης Ηπείρου, δεν εξωραΐζει τίποτα αλλά αποκαλύπτει τα σιωπηλά εγκλήματα, τους θύτες και τα θύματα ενός πολιτισμού χτισμένου με αίμα.
▶ Το νέο της αστυνομικό μυθιστόρημα της Χίλντας Παπαδημητρίου με τίτλο «Ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου» θα κυκλοφορήσει στις 8 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Μένιος Σακελλαρόπουλος
Όταν η καραντίνα άρχισε να με πυροβολεί κατά ριπάς αρχικά στο πρόσωπο –για να το βρουν εντελώς αλλοιωμένο οι αρχαιολόγοι του μέλλοντος– και στη συνέχεια στην ψυχή –για να καταρρεύσω ολοκληρωτικά– κατέφυγα στο καινούργιο βιβλίο του Jay Shetty, «Σκέψου σαν μοναχός» (μτφ. Χριστίνα Σωτηροπούλου, εκδόσεις Ψυχογιός).
Δεν σκόπευα να… καλογερέψω (αν και φαντάζομαι ότι οι μοναχοί που ζουν κοντά στη φύση θα ήταν πιο άνετοι στην καραντίνα) αλλά με τράβηξε από το μανίκι η ιστορία αυτού του τύπου. Ο αθεόφοβος, αντί να πάει στην τελετή αποφοίτησης του κολεγίου του, κατέληξε στην Ινδία να γίνει μοναχός και να κάνει διαλογισμό τέσσερις με οκτώ ώρες την ημέρα!
Όταν επέστρεψε στον κανονικό κόσμο έγραψε αυτό το υπέροχο βιβλίο, που χαρίζει ηρεμία και σύνεση και σκοτώνει κάθε καραντίνα και αρνητισμό!
Κι αφού ο πρώην μοναχός με ηρέμησε διώχνοντας κάθε αρνητισμό, έκανα μια βουτιά εκεί που η ψυχή δοκιμάζεται και πονάει. Στο «Αηδόνι» της Kristin Hannah (μτφ. Χριστίνα Σωτηροπούλου, εκδόσεις Κλειδάριθμος) που περιγράφει με αριστουργηματικό τρόπο την ιστορία δύο κοριτσιών λίγο πριν την εισβολή των Ναζί στη Γαλλία του 1939.
Ένα σύμβολο ελπίδας και συνάμα μήνυμα για την ανθρωπιά, την ισότητα και την ελευθερία, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και την ίδια τη ζωή, ένας ύμνος για τη δύναμη της ψυχής. Πάντως διαπιστώνεται για πολλοστή φορά ότι το βιβλίο είναι ίαμα «διά πάσαν νόσον», μια ασπίδα στις βολές της καραντίνας.
Και, μοναχό δεν σε κάνει!
▶ Το τελευταία μυθιστόρημα του Μένιου Σακελλαρόπουλου «Τα δεκαέξι γράμματα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός
Γιώργος Τζιτζικάκης
«Ιστορίες του υποκόσμου», Χανς Φάλαντα, μτφ. Αγγελική Κορρέ, εκδόσεις Κοβάλτιο
Διηγήματα στα όρια της αυτοβιογραφίας για τις μέρες και νύχτες εθισμού (και αναζήτησης ελπίδας) που βίωσε ο Γερμανός συγγραφέας την περίοδο του Μεσοπολέμου. Διάχυτη μελαγχολία μα και αρκετές δόσεις αυτοκριτικής και σαρκασμού, προερχόμενες από κατακερματισμένους ήρωες και μια κοινωνία βυθισμένη στην απελπισία της ανεργίας, του πόνου, του μόχθου και της αυταπάρνησης. Το μοτίβο των ιστοριών, παρά τη σκοτεινότητά τους, μιλάει ουσιαστικά για τον παραλογισμό εκείνων των χρόνων και τη μηδενική ανοχή σε ευαισθησίες.
«Η χώρα του Λάβκραφτ», Ματ Ραφ, μτφ. Ουρανία Τουτουντζή, εκδόσεις Κάκτος
Μυθιστόρημα φαντασίας γεμάτο μυστήριο και σασπένς, τοποθετημένο στη δεκαετία του ’50. Μέσα στις σελίδες του διαβάζεις μεν για στοιχειώματα, μυστηριώδεις εξαφανίσεις, συνδέσεις πραγματικού και εξωπραγματικού, μαγικά φίλτρα, μακρινούς πλανήτες, υπόγειες πολιτείες, απόκοσμα πλάσματα και άλλα, όμως ουσιαστικά επιχειρεί μια σύνδεση στη λογοτεχνία τρόμου του Χ.Φ. Λάβκραφτ για να αποτυπώσει μια κοινωνία βυθισμένη στον ρατσισμό και τον φυλετικό διαχωρισμό των Αφροαμερικανών της Αμερικής εκείνα τα χρόνια.
▶ Το τελευταίο μυθιστόρημα του Γιώργου Τζιτζικάκη «Παραθεριστής» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάκτος
Κική Τσιλιγγερίδου
«Αν το Πεις», Gregg Olsen, μτφ. Νεκτάριος Καλαϊτζής, εκδόσεις Bell
Όσοι διαβάζουμε και γράφουμε αστυνομικό μυθιστόρημα έχουμε μία συχνά ανομολόγητη αγάπη για το true crime. To βιβλίο του Όλσεν είναι ένα από τα καλύτερα του είδους που έχω διαβάσει ποτέ μου. Αφορά την απολύτως αληθινή, όσο αδιανόητη και αν φαίνεται, ιστορία τριών αδελφών που ζούσαν μία ζωή βασανισμών και εγκλεισμού από την ίδια τους τη μητέρα, αλλά και τον αγώνα τους για την ελευθερία. Ένα βιβλίο σαν αριστοτεχνικό μυθιστόρημα. Μόνο που δυστυχώς είναι αληθινό.
«Το σκοτάδι», Ράγκναρ Γιόνασον, μτφ. Βίκυ Αλυσσανδράκη, εκδόσεις Καστανιώτη
Αγαπώ πολύ την Ισλανδία, και παρακολουθώ, διαβάζω, βλέπω οτιδήποτε ισλανδικό μπορέσω. Αυτό το αστυνομικό μού άρεσε στ’ αλήθεια πολύ, γιατί είναι πρωτότυπο και ιδιαίτερο. Θα αρέσει σε όποιον αγαπά τη σκανδιναβική σχολή, αλλά και σε όσους την έχουν «ξεπεράσει». Ξεχωρίζει βέβαια η πρωταγωνίστριά του, για την οποία είμαι σίγουρη πως θα ακούσουμε πολλά ακόμη στο μέλλον. Ένα χιονισμένο νουάρ, με μια αξέχαστη κεντρική ηρωίδα που δεν το βάζει κάτω ακόμα και όταν τα πάντα είναι εναντίον της.
▶ Το τελευταίο βιβλίο της τριλογίας της Κικής Τσιλιγγερίδου με πρωταγωνίστρια τη Στέλλα Άνταμς και τίτλο «Κρύο δέρμα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell
Έλενα Χουσνή
«Το τραγούδι των δέντρων», Αντόνιο Μορέσκο, μτφ. Μαρία Φραγκούλη, εκδόσεις Καστανιώτη
Αποκλεισμένος λόγω πανδημίας στην Πάντοβα, ο συγγραφέας περιπλανιέται τα βράδια στην πόλη του και συνομιλεί με τα δέντρα της. Μέσα στην εκκωφαντική σιωπή της πόλης, η δική τους ζωή, σε συνθήκες μη βιώσιμες, τον προσκαλεί να τα αφουγκραστεί. Κι έτσι, τους μιλά. Κυρίως όμως τα ακούει. Άλλοτε ένα μικρό δέντρο, άλλοτε ένα εγκλωβισμένο, άλλοτε τα λευκά κλαδιά ενός τρίτου. Ακούει προσεκτικά τις διηγήσεις τους για τη γνωριμία τους με τους ανθρώπους. Μέσα από τους διαλόγους, όμως, ακτινογραφεί την ανθρώπινη κατάσταση, στο τώρα και στο ες αεί, την ανάγκη να επιτύχουμε μια δημιουργική μεταμόρφωση, την αποτρόπαιη εποχή μας και στο τέλος, ίσως, την τελετουργία ενός ουσιαστικού διαλόγου με τον εαυτό μας.
«Κβάντι», Μίνως Ευσταθιάδης, εκδόσεις Ίκαρος
Mε τα χαρακτηριστικά αρχαίας τραγωδίας αλλά και ενός διαχρονικού πανανθρώπινου δράματος, ο Μίνως Ευσταθιάδης δομεί μια αφήγηση γεμάτη περιδινήσεις, εσωτερικές αναμετρήσεις, ψυχολογικές εντάσεις και νουάρ ατμόσφαιρα. Από το Αίγιο στη Μονμάρτη κι από εκεί στην έρημο Καλαχάρι, η ιστορία αποκαλύπτεται με γεωγραφικούς, χρονικούς και θεματικούς όρους, με μια γλώσσα κυνική και ταυτόχρονα λυρική, με αδηφάγες βουτιές στην ανθρώπινη σκοτεινιά. Ο Τζον Πάπας, ντετέκτιβ στο Αίγιο, θα κληθεί να θάψει έναν άγνωστο, να ερμηνεύσει μια αυτοκτονία, να ανακαλύψει μια μυστηριώδη γυναίκα και να καταλάβει ένα ταξίδι στην καρδιά της Αφρικής. Ένα ψυχολογικό θρίλερ άρτια δομημένο, μια ιστορία που αφήνει τα χνάρια της και θυμίζει τη διαδρομή του αίματος!
▶ Το τελευταίο βιβλίο της Έλενας Χουσνή «Παγωμένο νερό» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κύφαντα.
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
«Προσπάθησα να γράψω ένα ποίημα που δεν παραιτείται, δεν παραδίδεται, δεν σηκώνει αμαχητί τα χέρια ψηλά, δεν το βάζει στα πόδια μπροστά στην αγριάδα και τη σκληρότητα της ζωής και της εποχής»
Το βιβλίο του, με τον τίτλο «Στον ίδιο δρόμο», είναι από κάθε άποψη ένα γοητευτικό ανάγνωσμα. Τόσο γιατί αφηγείται μια γοητευτική ζωή, όσο και γιατί είναι γοητευτική η γραφή του.
Ο τόμος αριθμεί τον εικοστό τρίτο της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων», μιας εκδοτικής πρωτοβουλίας η οποία αποτελεί μακρά πολιτιστική συνεισφορά στο πλούσιο αρχαιολογικό απόθεμα της Ελλάδας.
11°
«Στίγμα θανάτου», Αλκιβιάδης Σκουλάς, εκδόσεις Λυκόφως
