Προτζέκτορας: Η Εύα Νικολακάκη μιλάει στην ATHENS VOICE για τη ζωγραφική, τη διαδρομή της στον χώρο της τέχνης και τη νέα της έκθεση.
H Εύα Νικολακάκη από τότε που θυμάται τον εαυτό της αισθανόταν την ανάγκη να σχεδιάζει ό,τι της έκανε εντύπωση, να εκφράζει τα συναισθήματά της μέσα από σχέδια. Στα μαθητικά της χρόνια σχεδίαζε τα πορτρέτα των συμμαθητών και φίλων της. Στην εφηβεία της, δέχθηκε επιρροές από έργα κλασικών αλλά και σύγχρονων ζωγράφων κυρίως από τον Salvador Dali, τον οποίο λατρεύει. Για την Εύα Νικολακάκη πρωταρχικό και σημαντικότερο ερέθισμα είναι ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος και η επίπονη πορεία του προς το φως.
«Μεγάλωσα στην Αθήνα, σε μια μεσοαστική οικογένεια στην οποία δεν υπήρχε το υπόβαθρο για να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει την κλίση μου προς τις Τέχνες. Όπως ήταν φυσικό, τα πρώτα μου βήματα με οδήγησαν σε μονοπάτια παράλληλα, τα οποία αργότερα θα διασταυρώνονταν με την εικαστική διαδρομή μου».
Το αντικείμενο των σπουδών που επέλεξες αρχικά, ποιο ήταν;
Η πρώτη μου σπουδή ήταν πάνω στην ενδυματολογία και στην ιστορία κουστουμιού. Στη συνέχεια μυήθηκα στην τέχνη της χρυσοχοΐας και του χειροποίητου κοσμήματος. Εκεί ανακάλυψα την ικανότητα που είχα να δουλεύω πάνω και σε άλλα υλικά. Ήταν τότε που πειραματίστηκα και δημιούργησα τα πρώτα μου γλυπτά σε πέτρα.
Ήταν μια περίοδος αναζήτησης και πειραματισμού, από όσο καταλαβαίνω. Όμως το όνειρό σου ήταν να ασχοληθείς με τη ζωγραφική. Κάτι που έγινε πολύ αργότερα.
Η δημιουργία οικογένειας σε νεαρή ηλικία έγινε η αιτία ώστε για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα να αφήσω στην άκρη τις καλλιτεχνικές μου αναζητήσεις. Συνέχισα όμως να ασχολούμαι ερασιτεχνικά με όλα όσα αγαπούσα. Η συνάντησή μου με τον κατάλληλο άνθρωπο την καίρια χρονική στιγμή υπήρξε καθοριστική για τη μετέπειτα καλλιτεχνική μου πορεία. Μου έδωσε την ώθηση και με καθοδήγησε ώστε να δώσω εξετάσεις στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Σε ηλικία 30 ετών και ήδη μητέρα δύο παιδιών, έκανα το όνειρό μου πραγματικότητα!
Μίλησέ μου για την περίοδο των σπουδών σου.
Με καθηγητή στη ζωγραφική τον Χρόνη Μπότσογλου και στη γλυπτική τον Νίκο Τρανό, έκανα ένα υπέροχο ταξίδι 5 χρόνων που στη διάρκειά του δέχτηκα πολλά ερεθίσματα, γνώρισα ανθρώπους που είχα να μοιραστώ πολλά κοινά και ένιωσα ότι βρισκόμουν στο φυσικό μου περιβάλλον. Αυτό όμως που με έλκυε περισσότερο ήταν η σπουδή του μοντέλου. Η πτυχιακή που παρουσίασα ήταν μια σειρά από αντρικά και γυναικεία γυμνά, μεγάλων διαστάσεων. Είχα βρεί το προσωπικό μου ύφος.
Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά του;
Φωτογραφικός ρεαλισμός όπου τα σώματα έμπαιναν δυνατά μέσα στο τελάρο σε πρώτο πλάνο. Δεν δίστασα να κάνω παραμορφώσεις, κοψίματα, προβολές άκρων. Οι τοποθετήσεις γίνονταν σε γεωμετρικά σχήματα ή διαγώνια, με επιρροή από την Αναγέννηση (Raphael, L. Da Vinci).
Κατά τη διάρκεια της εικαστικής σου πορείας υπήρξαν κι άλλες επιρροές.
Λάτρευα τον Michelangelo, τον Caravaggio και τον Vermeer και θαύμαζα το αρχαιοελληνικό κάλλος. Όμως και οι σύγχρονοι όπως ο Dali, o Magritte, o Hopper και ο De Chirico έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της δουλειάς μου.
Οι ζωγράφοι που αποτέλεσαν επιρροές σου, αν εξαιρέσεις τον Caravaggio, που ζωγράφιζε χωρίς προπαρασκευαστικά σχέδια, ήταν γνωστοί για τη σχεδιαστική τους ικανότητα.
Το σχέδιο ήταν πάντα η βάση μου. Με απασχολούσε η σύνθεση, η τοποθέτηση της φιγούρας μέσα στον χώρο, με μια φρέσκια φωτογραφική ματιά όπου ο χώρος δέχεται μια εστία φωτός και το σώμα έρχεται σε πρώτο πλάνο. Τα χρώματα των σωμάτων θερμά. Σώματα που πάλλονται μέσα σ’ ένα ψυχρό χώρο απομόνωσης και μοναξιάς.
Αναφέρεσαι στην εσωτερική αγωνία των ανθρώπων που βιώνουν το χάος του σύγχρονου τρόπου ζωής;
Στη σημερινή πραγματικότητα της αποξένωσης από τη φύση και από τον αυθορμητισμό της ύπαρξης. Στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου που ασφυκτιά μέσα σ’ ένα περιβάλλον από τσιμέντο. Αυτά τα σώματα όμως δεν είναι κουρασμένα και ταλαιπωρημένα. Παίρνοντας στοιχεία από την αρχαία Ελλάδα και μέσα από την αισθητική του ωραίου, οι ανθρώπινες φιγούρες εξιδανικεύονται. Το τελειότερο ον, ο άνθρωπος, έχασε την αρμονία με το φυσικό του χώρο και βρέθηκε εγκλωβισμένος μέσα στο τερατούργημα που ο ίδιος δημιούργησε. Τα ψυχολογικά πορτρέτα που ακολούθησαν χρονικά την καλλιτεχνική μου έκφραση, απεικονίζουν αυτό ακριβώς, την ανάγκη της ψυχικής ανάτασης.
Μέχρι που ένα ταξίδι σε έκανε να αλλάξεις τον τρόπο προσέγγισης των θεμάτων σου.
Όλα αυτά με απασχόλησαν μέχρι το καλοκαίρι του 2007 που επισκέφθηκα τη νήσο Χρυσή, νότια της Κρήτης. Ένα μικροσκοπικό νησάκι, ερήμου ομορφιάς, που οι θαμνώδεις κέδροι, απόκοσμοι στην καμπυλότητά τους είναι το μόνο στοιχείο της φύσης που δηλώνει την ύπαρξη ζωής στο τοπίο. Μόλις αντίκρισα αυτά τα δέντρα, βρήκα το επόμενο θέμα. Δεν ήταν δέντρα, ήταν σώματα εγκλωβισμένα που πάλευαν να βγούν στο φώς. Και το φώς πόσο δυνατό! Τότε μόνο μπόρεσα να νιώσω και το βαθύτερο νόημα των στίχων του Ελύτη στη μνημειακή του ποιητική σύνθεση το «Άξιον Εστί».
Τα δέντρα αντικατέστησαν τα σώματα στον καμβά σου;
Άρχισα να ζωγραφίζω τα δέντρα με το ίδιο πάθος όπως και τα σώματα. Τα περιγράμματα σκληρά από το έντονο φως. Γλυπτά σμιλεμένα από άμμο και ήλιο. Κορμοί που συστρέφονται, δονούνται και ενώνονται. Είναι κορμιά ζωντανά. Αυτό που αποτυπώνεται στα τοπία μου είναι ένας κόσμος αληθινός με ονειρικά στοιχεία. Μεταφυσικός ρεαλισμός με ποιητική διάθεση. Κινούμαι μεταξύ ιδεατού και πραγματικού, κάτι που βγαίνει φυσικά και αυθόρμητα με το φως να παίζει πρωτεύοντα ρόλο.
Κι ακολουθεί μια διαδρομή αρκετά δραστήρια κατά την οποία η δουλειά σου εξελίσσεται διαρκώς.
Από τότε μέχρι σήμερα, συνεχίζω με το ίδιο πάθος να δημιουργώ, να αναζητώ και να εξελίσσομαι. Έχω συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις. Το 2015 επιλέχθηκαν 4 έργα μου για να εκτεθούν, μεταξύ άλλων έργων σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών, στο Hamptons της Νέας Υόρκης. Έχω φιλοτεχνήσει εξώφυλλα βιβλίων κι έχω επιμεληθεί την εικονογράφηση σε ποιητικές συλλογές και παιδικά βιβλία.
Νομίζω ότι ετοιμάζεις και μια έκθεση αυτόν τον καιρό.
Ετοιμάζω την πρώτη μου ατομική έκθεση με την γκαλερί που συνεργάζομαι, την Art Place του Κυριάκου Πεταλίδη. Είναι μια συνεργασία που με κάνει ιδιαίτερα χαρούμενη.
Η παρούσα περίοδος σε έχει δυσκολέψει; Εννοώ τόσο στη δημιουργία όσο και στην προσέγγιση του έργου σου από το κοινό.
Δυστυχώς οι εποχές που διανύουμε δεν είναι ευνοϊκές για την τέχνη η οποία περνάει κρίση, όμως αυτό δεν με αποθαρρύνει, αντίθετα με ενισχύει να παλέψω για το καλύτερο. Σαν στόχο έχω, τα έργα μου να είναι κατανοητά. Να επικοινωνούν και να μιλάνε στο κοινό, χωρίς να δίνω κατευθύνσεις. Θέλω ο θεατής να αισθανθεί και να κατανοήσει, να λάβει και να κοινωνήσει αυτό που το ίδιο το έργο εκπέμπει.
Αν μπορούσε να περιγράψεις τι είναι η τέχνη με μια φράση, τι θα έλεγες;
Η τέχνη για μένα είναι μια συνομιλία με τον ίδιο το Θεό.
Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από υπερπληροφόρηση, το βιβλίο εκφράζει ειρωνικά την ανάγκη των ανθρώπων να δουν κάτι γραμμένο για να πιστέψουν ότι ισχύει.
11°
