O Γιάννης Κουτσούρης και ο υπερβατικός εικαστικός κόσμος του
«Η ενασχόλησή μου με τα κινούμενα σχέδια ήταν πολύ δημιουργική αλλά και γεμάτη άγχος. Το 2000 ασχολήθηκα με τη μεγάλη μου αγάπη, τη ζωγραφική, μετά ανακάλυψα και τη γλυπτική»
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2021/03/30/cover-foto-villy-calliga.jpg)
Προτζέκτορας: Ο Γιάννης Κουτσούρης, από τους πρωτοπόρους του animation στην Ελλάδα, αφηγείται στην Athens Voice το ταξίδι του στη διαφήμιση και την τέχνη
Όταν πέρασα την πόρτα του ατελιέ του ήταν σαν να βούτηξα σε έναν κόσμο βγαλμένο από την παιδική φαντασία. Εκεί που το εξωπραγματικό έχει χρώμα, νόημα και δυναμική. Απέναντί μου, ο Γιάννης Κουτσούρης. Ο άνθρωπος που υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους του animation στη χώρα μας, εικονογράφησε βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, δημιούργησε εκατοντάδες χαρακτήρες, λογότυπα, διαφημίσεις και γελοιογραφίες και τελικά τον κέρδισαν δύο μεγάλες αγάπες. Η ζωγραφική και η γλυπτική.
«Γεννήθηκα στην Αλίαρτο Βοιωτίας το 1944 και είχα την τύχη να μεγαλώσω σε ένα αγροτικό περιβάλλον με πηγές, μικρά έλη, πολύχρωμα πουλιά, διάφορα ζώα, αυλές και αγρούς γεμάτες λουλούδια. Στο Αλφαβητάρι του δημοτικού και τα μαθητικά βιβλία είδα για πρώτη φορά ζωγραφισμένες εικόνες. Μαγεύτηκα! Ήταν κάτι που πολύ θα ήθελα να κάνω κι εγώ. Άρχισα να σχεδιάζω, αρχικά στη στάχτη του τζακιού, μετά στο χώμα και στη συνέχεια πάνω στα βιβλία και τα τετράδια του σχολείου. Ο μεγάλος μου έρωτας, όμως, ήταν τα παιχνίδια που έφτιαχνα ο ίδιος με εφευρετικό τρόπο. Στα τελευταία χρόνια του 8τάξιου γυμνασίου είχα την τύχη να ξεφυλλίσω τα περιοδικά “Θησαυρός” και “Ρομάντζο” που ήταν γεμάτα γελοιογραφίες. Ενθουσιάστηκα! Μόλις κατάφερα να βρω ένα μπουκαλάκι με μαύρη σινική μελάνη και μία πένα άρχισα να κάνω τις πρώτες δικές μου γελοιογραφίες. Μάλιστα, μία από αυτές δημοσιεύτηκε στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας “Η Βραδυνή”».
Και ήρθε η στιγμή του αποχωρισμού από το περιβάλλον των παιδικών σας χρόνων.
Ο κύκλος του χωριού κλείνει κάπου στα 1964. Με βαριά καρδιά, με ένα σακίδιο στο χέρι αλλά και με το μυαλό μου γεμάτο με όλο αυτό τον θησαυρό των παιδικών μου αναμνήσεων έρχομαι στην Αθήνα για να σπουδάσω εργοδηγός στη σχολή Δοξιάδη και όχι ζωγράφος, που ήταν το όνειρό μου. Για καλή μου τύχη, όμως, βγαίνοντας από τα γραφεία του τμήματος εργοδηγών, ανακάλυψα πως υπήρχε μέσα στο ίδιο συγκρότημα και το τμήμα Εφαρμοσμένων Τεχνών. Ζήτησα πληροφορίες και έπεισα τους γονείς μου να με αφήσουν να σπουδάσω εκεί, στο τμήμα γραφιστικής, με σημαντικούς εικαστικούς δασκάλους.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/2_5_2.jpg)
Τι ακολούθησε;
Αυτό ήταν! Οι πόρτες άνοιξαν διάπλατα. Πήρα υποτροφία από τον πρώτο χρόνο και δεν πλήρωνα τα –ακριβά για μένα– δίδακτρα. Η διάρκεια των σπουδών ήταν 3 χρόνια, η ατμόσφαιρα της σχολής εκπληκτική! Άρχισα να ζωγραφίζω και να κάνω γελοιογραφίες που δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά «Ταχυδρόμος», «Πρώτο», «Συλλογή», ενώ ήμουν μόνιμος συνεργάτης στο περιοδικό «Μόδα». Παράλληλα με τις σπουδές είχα τη μεγάλη τύχη να γίνω βοηθός του σπουδαίου ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου. Στον Βασιλείου με πρότεινε ο δάσκαλός μου στη σχολή και γλύπτης Γιώργος Γεωργιάδης. Ουσιαστικά πήγα στη θέση που ήταν κι εκείνος πριν από μένα. Δίπλα στον Βασιλείου δούλεψα σε σκηνικά, τοιχογραφίες και μακέτες ενώ μαζί εικονογραφήσαμε δύο παιδικά βιβλία.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/3_3_3.jpg)
Η πρώτη σας επαφή με τoκινούμενo σχέδιο πότε έγινε;
Τελειώνοντας τη σχολή και στη συνέχεια το στρατό, έπιασα δουλειά στο τμήμα κινουμένων σχεδίων της εταιρείας παραγωγής διαφημιστικών ταινιών «Αρώνης - Ευθυμιάδης». Ήταν η πρώτη φορά που ήρθα άμεσα σε επαφή με το κινούμενο σχέδιο. Κατά τη διάρκεια της τετράχρονης θητείας μου στην εταιρεία απέκτησα πολύ μεγάλη εμπειρία σ’ αυτόν τον μαγικό για μένα, χώρο. Ήδη είχε αρχίσει η δεκαετία του ’70 κι εγώ είχα όρεξη να κάνω πολλά πράγματα. Τότε σχεδιάζω το σατιρικό κόμικ «Ντζo Μπουμ» για το περιοδικό «ΕΛ Τζο» του φίλου μου Πάνου Παχνέλη και εικονογραφώ το επίσημο «Αλφαβητάριο» του δημοτικού σχολείου για τη χρονιά 1973.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/4_2_5.jpg)
Επίσης δημιουργήσατε μια ταινία που βραβεύτηκε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Την επόμενη χρονιά δημιούργησα μαζί με τον συνάδελφο Νάσο Μυρμιρίδη την 3-λεπτη ταινία κινουμένων σχεδίων «Η Γραμμή» η οποία πήρε το πρώτο βραβείο ταινίας μικρούς μήκους στο 14ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ήταν και η πρώτη ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων που βραβεύτηκε στο εξωτερικό και μάλιστα στο καλύτερο τότε διεθνές φεστιβάλ του Ζάγκρεμπ, στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Στη συνέχεια προβλήθηκε σε 13 περίπου φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο και στα μουσεία μοντέρνας τέχνης της Ν. Υόρκης και του Μόντρεαλ. Η ταινία δημιουργήθηκε με δακτυλικά αποτυπώματα και παρουσίαζε την εμφάνιση του ανθρώπου στον πλανήτη και την επιταχυνόμενη πορεία του μέχρι τη στιγμή που βρίσκεται αντιμέτωπος με τα δημιουργήματά του. Μετά από έναν άνισο διάλογο μαζί τους, ο άνθρωπος εγκλωβίζεται, απειλείται, βασανίζεται, μέχρι που τελικά συμπιέζεται από αυτά, καταλήγοντας να επιπεδοποιηθεί σε μία κάθετη γραμμή.
![«Η Γραμμή», ταινία μικρού μήκους, 1973 Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/5_3_4.jpg)
Ακολούθησαν κι άλλες βραβεύσεις σας. Η επαφή σας με τον χώρο της διαφήμισης, συνεχίστηκε;
Το 1973 θα προστεθούν δύο ακόμα πρώτα βραβεία, το ένα από τον Κύκλο Παιδικού Βιβλίου για εικονογράφηση παιδικού βιβλίου και το δεύτερο από την Ελληνοαμερικανική Ένωση για τον Ε΄ Πανελλαδικό Διαγωνισμό Ζωγραφικής Νέων Καλλιτεχνών. Την ίδια χρονιά δημιουργώ μαζί με τον Νάσο Μυρμιρίδη την εταιρεία παραγωγής διαφημιστικών ταινιών κινουμένων σχεδίων και σπέσιαλ εφέ «Κουνούπι». Με το «Κουνούπι» δημιουργήσαμε εκατοντάδες ταινίες για διάφορα προϊόντα και θέματα. Ενδεικτικά κάποιες από αυτές ήταν η Serenata, o Πι-μι, το Carnation, ο Κουικάρας, η UHU, τα σίδερα Calor.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/6_4_2.jpg)
Το Κουνούπι «κράτησε» αρκετά χρόνια. Και ακολούθησε το «Κουάκ», αν δεν κάνω λάθος.
Δεκαέξι χρόνια, μέχρι το 1989. Κατά την περίοδο αυτή, παρόλο που είχα πολύ περιορισμένο ελεύθερο χρόνο, κατάφερνα να εικονογραφώ στα περιοδικά «Το ρόδι» και «The Athenian» και να κάνω περιστασιακά και κάποιες εικονογραφήσειςπαιδικών βιβλίων. Αμέσως μετά το τέλος της εταιρείας «Κουνούπι» δημιούργησα το «Κουάκ» που είχε και αυτό αντικείμενο την παραγωγή ταινιών κινουμένων σχεδίων. Το «Κουάκ» κράτησε άλλα 16 χρόνια περίπου. Μερικές από τις διαφημίσεις με το «Κουάκ» ήταν το Super Caotonic, το παγωτό της ΕΒΓΑ 0%+0%, η Κουκουρούκου Max, το σφουγγαράκι MrSine, o Robaim, ο Χαμηλότιμος του Ρ. Κορασίδη. Μεταξύ αυτών δημιούργησα και τη σειρά 52 χιουμοριστικών spots, τα ΑΑΑΑ-ΨΟΥ, που παίζονταν για μεγάλο διάστημα στο κανάλι STAR.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/7_2_3.jpg)
Κάποια στιγμή αποφασίσατε να εγκαταλείψετε τον χώρο του animation. Γιατί;
Η ενασχόλησή μου με τα κινούμενα σχέδια ήταν πολύ δημιουργική αλλά και γεμάτη άγχος και κόπωση. Το 2000 έφτασε η στιγμή να ασχοληθώ αποκλειστικά πλέον με τη μεγάλη μου αγάπη, τη ζωγραφική, όχι τόσο για να σταδιοδρομήσω επαγγελματικά αλλά περισσότερο για δική μου ευχαρίστηση. Στην πράξη, όμως, διεπίστωσα με μεγάλη μου χαρά ότι προέκυψαν και τα δύο.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/8_2_3.jpg)
Παρ' όλα αυτά δεν της σταθήκατε απόλυτα πιστός!
Αυτό είναι αλήθεια, όμως ήταν πολύ σημαντικό για μένα όταν ανακάλυψα και τη γλυπτική διαπιστώνοντας τελικά ότι την κουβαλάω μέσα μου από τα παιδικά μου παιχνίδια. Με τη γλυπτική συνεχίζω να «παίζω» και τώρα σε μεγάλη ηλικία, δημιουργώντας γλυπτά με περισσότερες γνώσεις και εμπειρία σε μία ποικιλία υλικών.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/9_2_2.jpg)
Η ενασχόλησή σας με τα εικαστικά είναι αρκετά δυναμική όλα αυτά τα χρόνια.
Την τελευταία 20ετία, κατά την οποία ασχολούμαι, έχω κάνει 7 ατομικές εκθέσεις και έχω λάβει μέρος σε πάνω από 40 ομαδικές. Είμαι από τη δεκαετία του ’70 μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και έργα μου υπάρχουν σε μουσεία, πινακοθήκες και πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2019 ένα ζωγραφικό μου έργο επιλέχθηκε από την ASIFA για την αφίσα της παγκόσμιας ημέρας κινουμένου σχεδίου.
![Γιάννης Κουτσούρης Γιάννης Κουτσούρης](/images/w734/3/png/sites/default/files/10_3.png)
Έχετε μια μακρά πορεία ως δημιουργός. Όσο αφορά το εικαστικό σας έργο, το έργο αυτών των τελευταίων είκοσι ετών, πώς θα το περιγράφατε με μία μόνο πρόταση;
Με μία πρόταση; Ως ένα συνδυασμό των αναμνήσεών μου από την παιδική μου ηλικία με στοιχεία από τη μακροχρόνια ενασχόλησή μου με τα κινούμενα σχέδια.
Δείτε τα έργα του Γ. Κουτσούρη εδώ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μπήκαμε για λίγο στον κόσμο του γάλλου σκιτσογράφου
Ένας δημιουργικός κύκλος επτά εκθέσεων ύφανσης ολοκληρώνεται στην Ύδρα
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης μας μίλησε για τη νέα περιοδική έκθεση και μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την τέχνη και τη δημοκρατία
Ένα πραγματικό στολίδι στο κέντρο της Ερμούπολης
Αναδρομική έκθεση του «παγκόσμιου» Ελληνοαμερικανού εικαστικού φιλοξενείται στην γκαλερί Blender στη Γλυφάδα
Τα έργα έφτασαν έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο
Το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μαριάνθη Σίμου στον Αρτεμώνα Σίφνου
Πες μου το καλοκαιρινό σου στέκι, να σου πω έργα ποιων καλλιτεχνών θα δεις. Και φέτος, στα ελληνικά νησιά υπάρχουν εκθεσιακά ραντεβού για κάθε φιλότεχνη διάθεση
O «καταραμένος» ζωγράφος που πέθανε στα 35 του - Μαζί του στον θάνατο και η μούσα της ζωής του
Η ζωγράφος που κατάγεται από τη Ρωσία, μεγάλωσε στον Καναδά και ερωτεύτηκε την Ελλάδα ζωγραφίζει τη Μάνη
140 έργα από 55 δημιουργούς ανιχνεύουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές που γεννήθηκαν μέσα από τον αγώνα για ελευθερία σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία τις δεκαετίες 1960-1970
Είδαμε στην Κρήτη τα έργα που διακρίθηκαν φέτος στον εικαστικό θεσμό και σας συστήνουμε τους δημιουργούς τους
Ποια είναι η ιστορικός τέχνης που θα ηγηθεί του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού της Γερμανίας
Μια έκθεση στο Χίμαιρα art & craft για την πρώτη Πανδώρα και για όλες τις Πανδώρες του κόσμου που βιώνουν την αδικία, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις
Ο Νίκος Καββαδάς κατέγραψε σε μία πλατφόρμα όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τα μουσεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας
Ένα μοναδικό έργο τέχνης που συνοδεύει το νέο μας τεύχος
Η επιμελήτρια Άννα Μυκονιάτη μας συστήνει την Ελληνίδα ζωγράφο του μοντερνισμού πίσω από τα αινιγματικά σχέδια που παρουσιάζει το ΕΜΣΤ
Και ακόμα, «Οικολογίες της φροντίδας» στο State of Concept, Alberto Maggini στο space52
Όσα ετοιμάζουν οι Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Μπάμπης Βενετόπουλος, Χριστίνα Μήτρεντσε, Πάνος Χαραλάμπους και Lily Consuelo Saporta Tagiuri στο τριήμερο δράσεων που ενορχηστρώνει ο Νίκος Διαμαντής
Ο Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός στη νέα CAN Gallery, «Τόπος υπερκόσμιων συρράξεων» στον Συνοικισμό Χαλανδρίου, Νίκος Κόνιαρης στην Genesis και άλλες εκθέσεις που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.