Tip of the day

Ποια τραγική ιστορία έρωτα κρύβει το κτήριο της Δημοτικής Πινακοθήκης Καλλιθέας;

Τα παλιά κτήρια της πόλης έχουν κρυμμένα μυστικά και ιστορίες να σου πουν

Τάκης Σκριβάνος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο λογοτέχνης Περικλής Γιαννόπουλος,  η ζωγράφος Σοφία Λασκαρίδου κι ένας έρωτας με τραγικό τέλος

Θα έχετε ακούσει ίσως για την ιστορία του Περικλή Γιαννόπουλου και της Σοφίας Λασκαρίδου. Λένε, ότι κάποια μέρα του 1899 κι ενώ έκαναν τους συνηθισμένους μοναχικούς τους περιπάτους, συναντήθηκαν κάπου στην Καλλιθέα. Ο Περικλής Γιαννόπουλος ήταν λογοτέχνης, μεταφραστής και δοκιμιογράφος, «πατέρας» του κινήματος του ελληνοκεντρισμού και, για πολλούς, αντιφατική προσωπικότητα. Η Σοφία Λασκαρίδου ήταν μια όμορφη, από πλούσια οικογένεια κοπέλα, η πρώτη γυναίκα που φοίτησε στη σχολή Καλών Τεχνών.

Γοητεύτηκαν αμέσως ο ένας με τον άλλον, έκαναν μεγάλους περιπάτους και ο Γιαννόπουλος της κρατούσε παρέα όσο εκείνη ζωγράφιζε. Η Σοφία είχε χαρακτηρίσει «ονειρεμένη πορεία» τον πρώτο τους περίπατο. Ο Γιαννόπουλος τη ζητάει σε γάμο από τον πατέρα της αλλά εκείνος αρνείται. Το 1907 η Σοφία τελειώνει την Καλών Τεχνών και παίρνει υποτροφία να συνεχίσει τις σπουδές της στο Μόναχο. Ζητάει από τον Γιαννόπουλο να πάει μαζί της, να ζήσουν στο εξωτερικό, αλλά εκείνος δεν θέλει. «Δεν θα σε σταματήσω» της είπε, αλλά και «δεν μπορώ να φύγω από την Ελλάδα. Θέλω πάντα να έχω κοντά μου την Ακρόπολη».

Το επόμενο διάστημα είχαν συνεχή αλληλογραφία, ο Γιαννόπουλος της έγραφε «αν δεν σε κερδίσω, θα συντριβώ». Μια μαρτυρία λέει ότι ο Γιαννόπουλος συναντήθηκε με τη μητέρα της κι εκείνη του είπε ότι η κόρη της δεν είχε σκοπό να παντρευτεί, ήθελε να αφιερωθεί στην τέχνη.

Ο Γιαννόπουλος τη Μεγάλη Πέμπτη του 1910 σκηνοθετεί το θάνατό του. Μπαίνει καβάλα σε ένα άλογο, φορώντας άσπρα ρούχα, στη θάλασσα του Σκαραμαγκά και αυτοπυροβολείται στο κεφάλι. Η σορός του έκανε 13 ημέρες να ξεβραστεί. Η Αθήνα συγκλονίζεται από το πρωτοφανές αυτό περιστατικό και η Σοφία, η οποία στο μεταξύ επιστρέφει από το Μόναχο, μαθαίνει στο τρένο για τον χαμό του.

Όσο η σορός του ακόμη αγνοούνταν, η Λασκαρίδου τον είδε στον ύπνο της. Το πρωί, έκοψε λουλούδια από τον κήπο της και πήγε στο Σκαραμαγκά. Ήταν η μέρα που η θάλασσα ξέβρασε το πτώμα του, ύστερα από 13 ημέρες. «Είχε περάσει δεκατρείς ημέρες στη θάλασσα. Αλλά ήταν πάντα ωραίος. Πήρα το κεφάλι του στην αγκαλιά μου και το φίλησα. Τα δάκρυά μου έπεφταν στα κλειστά του μάτια, έβρεχαν το πρόσωπό του. Έκλαιγε κι εκείνος μαζί μου. Δεν μπορούσα να τον αποχωριστώ. Πόσο γαλήνια, Θεέ μου, ήταν η μορφή του».

Την ημέρα που ο Περικλής Γιαννόπουλος αυτοκτόνησε ήταν 41 ετών και η Σοφία Λασκαρίδου 28. Η Σοφία αποπειράται να αυτοκτονήσει αμέσως μετά την κηδεία του, κόβοντας την καρωτίδα της, αλλά την πρόλαβε η μητέρα της. Επέστρεψε στο εξωτερικό, ολοκλήρωσε τις σπουδές της και μετά γύρισε για πάντα στην Ελλάδα. Το 1960 εξέδωσε ένα συμπλήρωμα των απομνημονευμάτων της, με τίτλο «Από το ημερολόγιό μου. Συμπλήρωμα: Μια αγάπη μεγάλη». Πέθανε πέντε χρόνια αργότερα στο πατρικό της σπίτι στην Καλλιθέα, στην οδό Λασκαρίδου και Φιλαρέτου, σε ηλικία 89 ετών. Είναι το ίδιο σπίτι όπου στεγάζεται σήμερα η Δημοτική Πινακοθήκη Καλλιθέας.