«Φωτιά και Νερό» στο Άβατον

Σε μια ανώνυμη πόλη της Ευρώπης ζουν ο Ιρακινός Σαΐντ και η σύντροφός του, η Ιρανή Χαγιάτ, σημαδεμένοι από τις τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος που άφησαν στην πατρίδα τους. Ένας άντρας κάνει λάθος στη διεύθυνση, μπαίνει  στο σπίτι τους και βρίσκεται ξαφνικά όμηρος του Σαΐντ. Η Χαγιάτ προσπαθεί να τον συνετίσει, αλλά δεν τα καταφέρνει. Ο Σαΐντ, ο οποίος θεωρεί ότι οι ντόπιοι τον αντιμετωπίζουν ρατσιστικά, προσπαθεί  να αποδείξει στον Ξένο, ότι προέρχεται από ένα μέρος πολιτισμένο και ότι του αξίζει να του φέρονται ανάλογα. Του διδάσκει με το ζόρι αραβική ιστορία και σκάκι. Ζουν μαζί εφτά μέρες και νύχτες.

Αρχικά, οι δύο άντρες, παγιδευμένοι στη μεταξύ τους σύγκρουση, βρίσκουν για λίγο δρόμο επικοινωνίας, ανακαλύπτουν ότι έχουν αρκετά κοινά στοιχεία και πλησιάζουν ο ένας τον άλλον, ώσπου το ενδιαφέρον και των δύο για τη Χαγιάτ αναζωπυρώνει τον ανταγωνισμό τους. Στο έντονα συγκρουσιακό περιβάλλον εισβάλλει ο έρωτας και οι δύο άντρες έρχονται αντιμέτωποι διεκδικώντας την αγάπη της γυναίκας.

Το κείμενο αναδεικνύει στοιχεία της ζωής και της κουλτούρας δύο διαφορετικών πολιτισμών, του Ιράν και του Ιράκ, ενός άδικου πολέμου, αλλά κυρίως τον ψυχικό κόσμο των ανθρώπων που βίαια αποχωρίζονται τον προηγούμενο τρόπο ζωής τους και εγκλωβίζονται σ’ ένα νέο, ξένο περιβάλλον.

Η Χρύσα Σπηλιώτη, με την ποιητική και συγχρόνως ρεαλιστική πένα της, εξωτερικεύει τον κλειστοφοβικό κόσμο των ηρώων: του Ανατολίτη, που είναι εγκλωβισμένος στον φονταμενταλισμό του, του Ευρωπαίου, στην υποτιθέμενη ελευθερία του και της γυναίκας που είναι εγκλωβισμένη σε ένα πατριαρχικό περιβάλλον, είτε ζει στην Ανατολή, είτε στη Δύση. Αποτυπώνει την πολυπλοκότητα του κόσμου που ζούμε και μας υπενθυμίζει ότι στη ζωή όλα υπάρχουν: το γλυκό και το πικρό, ο πόνος και η χαρά, το γέλιο και το δάκρυ, η φωτιά και το νερό.

Σημείωμα της συγγραφέα Χρύσας Σπηλιώτη το 2007

«Ανατολή και Δύση. Δυο κόσμοι τόσο διαφορετικοί σα φωτιά με νερό. Δυο κόσμοι όπως μας λένε σε πόλεμο. Κι όμως οι άνθρωποι στην πραγματικότητα είναι παντού ίδιοι. Απλώς εκφράζονται πολύ διαφορετικά, όπως έμαθε ο καθένας, ανάλογα με τον πολιτισμό του. Και ποτέ κανένας πολιτισμός δεν πολέμησε με κανέναν άλλο. Έγραψα αυτό το έργο γιατί θέλω να μάθω να σέβομαι τους αλλιώτικους ανθρώπους, αν και δεν είναι πάντα εύκολο. Προσωπικά, δεν με τρομάζει η διαφορετικότητα, αλλά η ομοιότητα πολλών ανά τον πλανήτη, να χτυπούν τον αδύναμο, τον απροστάτευτο. Κι αυτό νομίζω πως καταλύει κάθε έννοια πολιτισμού».