Μία ιρλανδική βραδιά στο Τριανόν

IRISH MUSIC MEMOIRS: A Celebration of Irish traditional music & film
Τρίτη 13 Μαρτίου 2018
Πρόγραμμα
20:00 Ιρλανδικά παραδοσιακά τραγούδια από το Κέλτικο ensemble Sòlastas
21:30 Πανελλήνια πρεμιέρα της ταινίας "Song of Granite" (Σκηνοθεσία: Πατ Κόλινς, ΗΠΑ, 2017, Α/Μ, 105')

Γιορτάζοντας τη μεγάλη γιορτή των Ιρλανδών, την εβδομάδα του Αγίου Πατρικίου, το Τριανόν παρουσιάζει το κέλτικο ensemble Sòlastas σε ιρλανδικά παραδοσιακά τραγούδια. Στο τέλος της συναυλίας, θα προβληθεί σε πανελλήνια πρεμιέρα και για μία μοναδική προβολή (με ελληνικούς υπότιτλους), η ταινία Song of Granite για τη ζωή του παραδοσιακού sean-nós τραγουδιστή Joe Heaney.
Η ταινία, σε σκηνοθεσία Pat Collins, ο οποίος υπογράφει το σενάριο μαζί με τους Eoghan Mac Giolla Bhríde και Sharon Wooley, βγήκε τον Νοέμβριο του 2017 στις ιρλανδικές αίθουσες. Στις 13 Μαρτίου θα κάνει την πανελλήνια πρεμιέρα της στο πλαίσιο της εκδήλωσης Irish Music Memoirs. Πρόκειται για ένα σπάνιο βιογραφικό ντοκουμέντο στην ιρλανδική γαέλικη (κέλτικη) διάλεκτο της Δυτικής Ιρλανδίας και συγκεκριμένα της περιοχής Connemara (Κομητεία Galway). Το Song of Granite παντρεύει με πολύ ιδιαίτερο τρόπο πραγματικά ντοκουμέντα από τη ζωή του τραγουδιστή, αλλά και κινηματογραφικό υλικό με ηθοποιούς, συνδυάζοντάς τα με τη γλώσσα και τα τοπία της περιοχής Connemara, όπου έζησε και μεγάλωσε ο Joe Heaney.
Η ταινία ήταν η επίσημη πρόταση της Ιρλανδίας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας 2018, κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας στο Galway Film Fleadh (Ιρλανδία), ήταν στην επίσημη επιλογή του Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι, ενώ η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας έγινε στο Φεστιβάλ SXSW 2017 στο Τέξας.

Ο Joe Heaney (Joe Éinniú  ή Seosamh Ó hÉanaí) γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1919 στην Κονεμάρα και πέθανε την 1η Μαΐου 1984 στο Σιάτλ και ήταν παραδοσιακός τραγουδιστής του sean-nós. Μιλούσε τη γαέλικη γλώσσα και τραγουδούσε από 5 χρονών, όμως σε συναυλία εμφανίστηκε γύρω στα 20. Είχε κερδίσει αρκετές φορές βραβεία στους εθνικούς διαγωνισμούς παραδοσιακού τραγουδιού. Το 1959, ηχογραφήθηκε  αρκετό υλικό από τα τραγούδια του, αφηγήσεις και folklore από το BBC. Το 1965 πήγε στην Αμερική και για δυο χρόνια πριν πεθάνει δίδασκε στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, στο Σιάτλ.

Τo παραδοσιακό τραγούδι της Ιρλανδίας sean-nós σημαίνει «με τον αρχαίο τρόπο», δηλαδή χωρίς συνοδεία οργάνων, όπως τραγουδούσαν στα παλιά χρόνια πριν ενσωματωθούν τα όργανα στο τραγούδι. Το είδος το χαρακτηρίζουν κυρίως τα πολύ δύσκολα γυρίσματα και ότι απαντάται στη δυτική πλευρά της Ιρλανδίας, στα γαέλικα και στα αγγλικά.

«Το κούνημα των χεριών, το κλείσιμο των ματιών, το κράτημα του ήχου, το γύρισμα, το τοπίο, τα λιγοστά δέντρα, ο αέρας, η βροχή, τα λιβάδια, οι βάλτοι, τα πουλιά, η μελωδία, τα λόγια. Μοιρολόγια, ανεκπλήρωτη αγάπη…»
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν το σκηνικό του παραδοσιακού αυτού είδους τραγουδιού.

Η ιδέα της εκδήλωσης ήταν μια πρωτοβουλία της Λαμπρινής Γιώτη, συνιδρυτικό μέλος του κέλτικου ensemble Sòlastas, εθνομουσικολόγου με ειδίκευση στο sean-nós παραδοσιακό γαέλικο τραγούδι της νοτιο-δυτικής πλευράς της Ιρλανδίας (Sean-nós Singing style in the West Cork Gaeltacht).

Η Λαμπρινή Γιώτη ασχολείται με την ιρλανδική μουσική από το 1993 και επαγγελματικά από τα τέλη του 1990. Το 2006 έκανε το μεταπτυχιακό της στο Πανεπιστήμιο του Limerick (Irish World Academy of Music and Dance) στον τομέα της Εθνομουσικολογίας με ειδίκευση στο τραγουδιστικό στυλ της γαέλικης περιοχής του Cork, έχοντας σαν βάση σπουδαίους παραδοσιακούς τραγουδιστές, όπως η Eilís Ní Shúilleabháin και ο Iarla Ó Lionáird. Έχει διδαχτεί ιρλανδική μουσική από τους: Tomás Ó Canainn, Deirdre Scanlon, Elaine Cormican, Eilís Ní Shúilleabháin, Iarla Ó Lionáird, Nóirín Ní Riain, Mícheál Ó Súilleabháin, Sandra Joyce, Niall Keegan, Muireann Nic Amhlaoibh.

Είναι πρωτοπόρος στη διάδοση του ιρλανδικού πολιτισμού με πολυάριθμες εκδηλώσεις για τη λογοτεχνία, ποίηση, θρησκεία,  φωτογραφία και μουσική, πάντα σε συνεργασία με την Ιρλανδική Πρεσβεία, το Culture Ireland, και τον Ελληνο- Ιρλανδικό Σύλλογο (Μουσείο Ακρόπολης, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Παρνασσός, Αγγλικανική Εκκλησία κα). Εδικότερα όσον αφορά το παραδοσιακό ιρλανδικό τραγούδι, διδάσκει σεμινάρια από το 2008 (πάνω από 100 μαθητές σε όλη την Ελλάδα) στο σπάνιο είδος του sean-nós. Έχει ιδρύσει τη γαέλικη χορωδία Curfá με μαθητές των σεμιναρίων. Από το 2011, πραγματοποιεί συγκριτική μελέτη στα γαέλικα τραγούδια της δυτικής πλευράς της Σκωτίας και της Ιρλανδίας. Είναι μέλος του Ελληνο- Ιρλανδικού συλλόγου από το 1997 και μέλος της επιτροπής -υπεύθυνη για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Βιογραφικό Sòlastas
Sòlastas στα σκωτσέζικα γαέλικα σημαίνει «ο φωτισμένος».
Οι Sòlastas παίζουν world music, κυρίως άγνωστα τραγούδια στην αγγλική και γαέλικη γλώσσα από Ιρλανδία, Σκωτία, αλλά και σαμανικούς σκοπούς από τη Λαπωνία, παραδοσιακή μουσική από τη Σουηδία, τα Απαλάχια Όρη, τη γυναικεία παράδοση του Χεράτ (Καμπούλ), το Αφγανιστάν, την Ελλάδα, τη θρησκευτική μεσαιωνική παράδοση της Πορτογαλίας, της Ιταλίας και της Καταλονίας, καθώς και τη μουσική των Βαλκανίων σε δικές τους ενορχηστρώσεις βασισμένες στο ύφος του κάθε είδους.
Πολλά από τα τραγούδια είναι χωρίς τη συνοδεία οργάνων ή με όσο το δυνατό λιγότερα όργανα και η ενορχήστρωση είναι βασισμένη στην τεχνική των Sean Nós Gaelic και της σχολής των βάρδων.
Η μπάντα ξεκίνησε ως ντουέτο το 2011 με το όνομα «Labrini Gioti & George Tsimbouksis Project», μέχρι το 2013 που ενώθηκαν με τον Αντώνη Πανταζή και ξεκίνησαν τους αυτοσχεδιασμούς & τα live με ηλεκτροακουστικό ήχο πάνω σε παραδοσιακές μουσικές. Το 2015 προστέθηκαν στην ομάδα οι κοντραμπασίστες Αντώνης Τζίκας και Θοδωρής Κουέλης.
Τα όργανα που χρησιμοποιούν είναι τραγούδι, πιάνο, nyckelharpa(το παραδοσιακό σουηδικό μεσαιωνικό όργανο), αμερικάνικο μαντολίνο, πορτογαλική μαντόλα και adufe (κρουστό), τρίχορδο μπουζούκι, κιθάρα, φλογέρες, φλάουτο με ράμφος και κοντραμπάσα.
Η μπάντα συνδιοργανώνει από το 2014 μαζί με άλλες κέλτικες μπάντες, το Φεστιβάλ Κέλτικης Μουσικής και  έχει παρουσιαστεί σε διάφορες μουσικές σκηνές, στο Φεστιβάλ Φαντάστικον 2016, στο 1ο, 2ο και 3ο Φεστιβάλ Κέλτικης Μουσικής, στο Τριανόν και σε ραδιοφωνικές εκπομπές, μεταξύ άλλων. Συνεργάζεται με τον Ελληνο-Ιρλανδικό Σύλλογο, την Ιρλανδική και τη Βρετανική Πρεσβεία.