Μετακινήσεις πληθυσμών, 1900-1951: ο κόσμος και η Θράκη

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία διοργανώνει από κοινού με τον Δήμο Αλεξανδρούπολης, το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης (σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Π2) και το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης διεθνές συνέδριο με θέμα Μετακινήσεις πληθυσμών, 1900-1951: ο κόσμος και η Θράκη / Population Movements, 1900-1951: the world and Thrace. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις 20 και 21 Οκτωβρίου 2023 στον συνεδριακό χώρο Avdira 2 στο ξενοδοχείο ASTIR*EGNATIA HOTEL στην Αλεξανδρούπολη.

Το συνέδριο θα εξετάσει τις μεγάλες πληθυσμιακές μετακινήσεις στην υφήλιο από τις αρχές του αιώνα έως την υπογραφή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες το 1951. Θα αναλυθούν οι μηχανισμοί που καθόρισαν, σε διεθνές επίπεδο, τις μετακινήσεις, είτε αυτές ήταν συμφωνημένες είτε όχι. Θα παρουσιαστούν ειδικότερες μελέτες που αφορούν σε διάφορες περιοχές, ενώ τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου η εξέταση θα εστιάσει στην ίδια τη Θράκη. Στόχος είναι να εμπλουτιστεί ο επίκαιρος ακαδημαϊκός διάλογος και η έρευνα γύρω από τις μετακινήσεις των μεταναστευτικών και προσφυγικών πληθυσμών.

Επιστημονική επιτροπή συνεδρίου:

• Πρόεδρος: Ευάνθης Χατζηβασιλείου, καθηγητής, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / γενικός γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
• Μέλη: Αγγελική Γιαννακίδου, πρόεδρος, Εθνολογικό Μουσείο Θράκης // Ιωάννα Γουλάπτση, ειδική σύμβουλος επικοινωνίας, Δήμος Αλεξανδρούπολης // Παναγιώτης Καλαντζής, επικεφαλής ομάδας δράσης, Ινστιτούτο Π2 Πρόοδος στην Πράξη // Κωνσταντίνος Φίλης, πρόεδρος, Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης/ εκτελεστικός διευθυντής, Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

Μετακινήσεις πληθυσμών, 1900-1951: ο κόσμος και η Θράκη: Το πρόγραμμα του συνεδρίου

Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 2023
Γλώσσα εργασίας: Αγγλικά με ταυτόχρονη διερμηνεία στα ελληνικά

15:00-15:30 Χαιρετισμοί

15:30-16:30 The intellectual and institutional framework of population movements

Πρόεδρος: Αγγελική Γιαννακίδου

Michel Foucher, To redraw borders or to move people? Case studies in Europe

George -Stylianos Prévélakis, Population Movements: spontaneous or organised?

Vassilios Grammatikas, The long road to the 1951 UN Refugee Convention

16:30-17:00 Διάλειμμα

17:00-18:00 The Balkans and the Near East: post-WWI

Πρόεδρος: Ματρώνη Δικαιάκου

Ιωάννης Μουρέλος, Από την εθελούσια μετανάστευση στην υποχρεωτική ανταλλαγή: η εξέλιξη του μηχανισμού των οργανωμένων πληθυσμιακών μετακινήσεων (1914-1923)

Onur Yildirim, Remedies and prophesies: Mehmed Emin Efendi on the population exchange and the “Future of Turkey”

Angelos Syrigos and Evanthis Hatzivassiliou, Legal dimensions and the compulsory nature of the 1923 Exchange Convention

18:00-18:30 Διάλειμμα

18:30-20:00 The post-WWII experience

Πρόεδρος: Παναγιώτης Καλαντζής

Andreas Kossert, The other Germans: uprootedness as a common experience. Refugees from the East as a challenge for post-war society

Jean-Luc Racine, The partition of India, 1947: refugees and migrants at the end of the British Raj

Constantinos Filis, Palestine and population movements: from the Balfour Declaration to the 1948 Arab-Israeli War

Manolis Koumas, Forced migration and population movements in the aftermath of the two world wars: a comparative study

Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2023
Γλώσσα εργασίας: Ελληνικά με ταυτόχρονη διερμηνεία στα αγγλικά

10:00-11:00 Πληθυσμοί στη Θράκη, αρχές 20ού αιώνα

Πρόεδρος: Ιωάννα Γουλάπτση

Παρασκευάς Κονόρτας, Εθνοτικές ομάδες στην σημερινή ελληνική Θράκη, (ca 1900-1920) με βάση καταγραφές και απογραφές

Αλέξης Αλεξανδρής, Απογραφές πληθυσμών, μετακινήσεις, πρόσφυγες και εδαφικές ανακατατάξεις: η πορεία προς τριχοτόμηση της Θράκης 1912-1923

Σπύρος Πλουμίδης, Ο ανθελληνικός διωγμός στην Ανατολική Ρωμυλία (Βόρεια Θράκη) και το πρώτο μαζικό προσφυγικό ρεύμα προς την Ελλάδα (1906)

11:00-12:00 Αλλαγές συνόρων και μετακινήσεις πληθυσμών στη Θράκη

Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Φίλης

Βάσω Τσακόγλου, Οι μετακινήσεις του ελληνικού πληθυσμού της Ανατολικής Θράκης κατά τα έτη 1913-1918

Γεωργία Μπακάλη, Προσφυγικές εγκαταστάσεις στα παραμεθόρια της Ανατολικής

Μακεδονίας και της Δυτικής Θράκης (1922-1930): ζητήματα εποικιστικής πολιτικής

Τάσος Χατζηαναστασίου, Βουλγαρικές κατοχές και πληθυσμιακές μεταβολές στη Θράκη και τη Μακεδονία, 1912-1944

12:00-12:30 Διάλειμμα

12:30-13:30 Η ελληνοτουρκική ανταλλαγή των πληθυσμών και η Δυτική Θράκη

Πρόεδρος: Άγγελος Συρίγος

Αντώνης Κλάψης, Επιβλέποντας την εφαρμογή της ελληνοτουρκικής Σύμβασης για την Ανταλλαγή των Πληθυσμών: το έργο της Μικτής Επιτροπής

Δημήτριος Κιηγμάς, Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Αδριανουπόλεως: από την Αδριανούπολη στη Θεσσαλονίκη και στη Νέα Ορεστιάδα

Ελπίδα Βόγλη, Μετανάστες και πρόσφυγες στην Ελλάδα και τη Θράκη του Μεσοπολέμου: ο δημόσιος διάλογος

Επιστημονική Επιτροπή

Πρόεδρος: Ευάνθης Χατζηβασιλείου, καθηγητής, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / γενικός γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία

Μέλη:

• Αγγελική Γιαννακίδου, πρόεδρος, Εθνολογικό Μουσείο Θράκης
• Ιωάννα Γουλάπτση, ειδική σύμβουλος επικοινωνίας, Δήμος Αλεξανδρούπολης
• Παναγιώτης Καλαντζής, επικεφαλής ομάδας δράσης, Ινστιτούτο π2 Πρόοδος στην Πράξη,
• Κωνσταντίνος Φίλης, πρόεδρος, Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης/ πρ. εκτελεστικός διευθυντής, Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

Κατάλογος συμμετεχόντων

• Αλέξης Αλεξανδρής, πρέσβυς ε.τ., Άρχων Μέγας Ρήτωρ του Οικουμενικού Πατριαρχείου
• Ελπίδα Βόγλη, καθηγήτρια, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
• Onur Yildirim, καθηγητής, Technical University, Ankara
• Βασίλης Γραμματίκας, επίκουρος καθηγητής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
• Ματρώνη Δικαιάκου, δημοσιογράφος, Βουλή-Τηλεόραση
• Δημήτριος Κιηγμάς, φιλόλογος, υποψήφιος διδάκτορας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης / πρόεδρος, Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Αδριανουπόλεως
• Αντώνης Κλάψης, επίκουρος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
• Παρασκευάς Κονόρτας, αναπληρωτής καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Dr Andreas Kossert, Documentation Centre for Displacement, Expulsion, Reconciliation, Berlin
• Μανόλης Κούμας, επίκουρος καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Ιωάννης Μουρέλος, ομότιμος καθηγητής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
• Γεωργία Μπακάλη, διδάκτωρ Ιστορίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
• Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης, αναπληρωτής καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Γεώργιος-Στυλιανός Πρεβελάκης, ομότιμος καθηγητής, Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris 1 - Panthéon)
• Jean-Luc Racine, Emeritus Senior CNRS Fellow, Centre for South Asian and Himalayan Studies, School for Higher Studies in Social Sciences, Paris
• Άγγελος Συρίγος, αναπληρωτής καθηγητής, Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών / τ. υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων
• Βάσω Τσακόγλου, φιλόλογος
• Kωνσταντίνος Φίλης, πρόεδρος, ‘Ιδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης / πρ. εκτελεστικός διευθυντής, Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
• Michel Foucher, πρ. Πρέσβης, μέλος του Center for Higher European Studies (Paris)
• Τάσος Χατζηαναστασίου, διδάκτωρ Ιστορίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
• Ευάνθης Χατζηβασιλείου, καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / γενικός γραμματέας Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία