Η διημερίδα «Ο Άντονυ στο ξέφωτο: Η ενόρμηση θανάτου της όπερας» στην Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ

Παράλληλα με τις παραστάσεις της όπερας Ο θάνατος του Άντονυ του Χαράλαμπου Γωγιού, σε λιμπρέτο του Γιάννη Φίλια και του συνθέτη βασισμένο στην ανάμνηση της τηλεοπτικής σειράς Κάντυ Κάντυ και στο έργο του Σλάβοϊ Ζίζεκ, θα λάβει χώρα η διημερίδα με τίτλο Ο Άντονυ στο ξέφωτο: Η ενόρμηση θανάτου της όπερας στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ.  

Κεντρική ομιλήτρια της διημερίδας είναι η κορυφαία Αμερικανίδα φιλόσοφος Τζόαν Κόπτζεκ (Καθηγήτρια Σύγχρονου Πολιτισμού και Μέσων στο Πανεπιστήμιο Μπράουν, ΗΠΑ). Συμμετέχουν, επίσης, σημαντικοί εκπρόσωποι από τους χώρους της μουσικολογίας, της ψυχανάλυσης, της φιλοσοφίας και των πολιτισμικών σπουδών που θα μιλήσουν για τα θέματα της όπερας: Πέτρος Βούβαρης, Άκης Γαβριηλίδης, Λουντοβίκα Γκράσσι, Κωστής Δεμερτζής, Μάουρο Φόσκο Μπέρτολα, Ντανιέλ Ραίε, Κωστής Σταφυλάκης και Νίκολας Τιλ. Την οργάνωση της διημερίδας έχει αναλάβει ο μουσικολόγος Πάρις Κωνσταντινίδης.

Αν η υπόθεση του Θανάτου του Άντονυ εκτυλίσσεται σε ένα ξέφωτο, τόπο όπου, σύμφωνα με τον Μάρτιν Χάιντεγκερ, αποκαλύπτεται η αλήθεια, τότε ποια είναι η αλήθεια αυτής της όπερας; Ποια είναι η σχέση της Κάντυ Κάντυ με τον Σλάβοϊ Ζίζεκ και γιατί ο διαβόητος Σλοβένος φιλόσοφος δηλώνει υπερήφανος γι’ αυτό το έργο; Ίσως τίποτε από όλα αυτά να μην απαντηθεί στη διημερίδα με τίτλο Ο Άντονυ στο ξέφωτο: Η ενόρμηση θανάτου της όπερας. Το βέβαιο, όμως, είναι πως μια εκλεκτή ομάδα από σημαντικούς εκπροσώπους της μουσικολογίας, της ψυχανάλυσης, της φιλοσοφίας και των πολιτισμικών σπουδών από την Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική έρχεται στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ με σκοπό να προκαλέσει έναν ζωηρό διάλογο γύρω από τα ζητήματα που θέτει το νέο έργο του Χαράλαμπου Γωγιού.

Τι έρχεται πρώτο; Η γλώσσα ή η μουσική; Μια απάντηση επιχειρεί να δώσει η Λουντοβίκα Γκράσσι, βυθομετρώντας τις απαρχές της ψυχικής λειτουργίας. Υπάρχει άραγε το είδος της «κλινικής» όπερας και ποια η σχέση του νέου έργου του Χαράλαμπου Γωγιού με αυτό, αναστοχάζεται ο Ντανιέλ Ραίε, ενώ ο Πέτρος Βούβαρης αναλύει τις μουσικές παραπομπές της όπερας μέσω της λακανικής θεωρίας.

Για τον Άκη Γαβριηλίδη, ο Θάνατος του Άντονυ σπάει μια μακρά παράδοση μονομερούς αντιμετώπισης του «λαϊκού» από την «υψηλή» κουλτούρα. Άραγε η μιμητική υιοθέτηση μοτίβων από την Κάντυ Κάντυ φωτίζει άγνωστες πτυχές του πολιτισμικού παρόντος; αναρωτιέται ο Κωστής Σταφυλάκης, αντιπαραθέτοντας το φινάλε της όπερας με το κινηματογραφικό έργο του Τζόρνταν Πηλ. Η σχέση της μουσικής και της φιλοσοφίας με αφορμή τον Θάνατο του Άντονυ απασχολεί τους Μάουρο Φόσκολο Μπέρτολα, Κωστή Δεμερτζή και Νίκολας Τιλ.

Τι σημαίνει να πέφτεις «με τα μούτρα» από το άλογο ή, ίσως, και στον έρωτα; Την κεντρική ομιλία θα δώσει η σπουδαία Αμερικανίδα φιλόσοφος Τζόαν Κόπτζεκ, αναλύοντας τα παραθέματα της Κάντυ Κάντυ με άξονα την έννοια της χειρονομίας και διερευνώντας τον συσχετισμό τους με το έργο του Ζίζεκ.

Μεταμοντέρνα ή νεομοντερνίστικη όπερα, ο Θάνατος του Άντονυ έχει βαλθεί να επαναπροτείνει την τέχνη στον δημόσιο χώρο όχι ως απλή θεραπαινίδα κυρίαρχων ή παραμελημένων αξιών, αλλά ως σπινθήρα μιας δημόσιας συζήτησης χωρίς προαποφασισμένο τέλος. Στις 25 και 26 Νοεμβρίου 2022, η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ σας καλωσορίζει στο δικό σας ξέφωτο!

Αναλυτικά, το πρόγραμμα της διημερίδας έχει διαμορφωθεί ως εξής:

Παρασκευή 25 Νοεμβρίου

17.30 Έναρξη διημερίδας – Προσέλευση

17.50 Χαιρετισμός

18.00 Πρώτη συνεδρία

«Ο ουρανός είναι όμορφος στο Τσερνόμπιλ»: Το φιλοσοφικό άσμα
Συντονιστής: Πέτρος Βούβαρης
Μάουρο Φόσκο Μπέρτολα (Πανεπιστήμιο Τύμπινγκεν, Γερμανία)
Η όπερα και το υψηλό στον 21ο αιώνα
Κωστής Δεμερτζής (Διδάκτωρ Μουσικολογίας)

«Πώς διάολο θα βρούμε κάτι που δεν ξέρουμε πώς να το πούμε;»: Ονομάτων επίσκεψις, σωματικότητα και το θηλυκό ως καντιανό Ύψιστο στον Θάνατο του Άντονυ του Χαράλαμπου Γωγιού Νίκολας Τιλ (Καθηγητής Όπερας και Μουσικού Θεάτρου, Πανεπιστήμιο Σάσσεξ, Ηνωμένο Βασίλειο, Έδρα Πιερ Ωντί, Πανεπιστήμιο Άμστερνταμ)
Ακούγοντας λοξά: Ο θάνατος του Άντονυ και Ο δεύτερος θάνατος της όπερας, ζιζεκικές προσεγγίσεις στο τέλος της φύσης και τη λογική της φαντασίωσης

Συζήτηση

19.20 Λήξη εργασιών πρώτης ημέρας

20.30 Παράσταση: Ο θάνατος του Άντονυ

Σάββατο 26 Νοεμβρίου

17.30 Δεύτερη συνεδρία
«Θάνατοι κι ιστορίες»: Η όπερα στο ντιβάνι
Συντονιστής: Μάουρο Φόσκο Μπέρτολα

Λουντοβίκα Γκράσσι (ψυχαναλύτρια MD, μέλος Ιταλικής Εταιρείας
Ψυχανάλυσης και Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης)
Πρώτα η μουσική, ύστερα τα λόγια

Ντανιέλ Ραίε (ψυχοθεραπευτής PhD, Βραζιλία)
Ο θάνατος του Άντονυ: Κλινικό πλαίσιο και προεκτάσεις

Πέτρος Βούβαρης (Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας)
Διακειμενικές μουσικές παραπομπές και η υστερικοποίηση του μουσικο(ύ)λόγου

Συζήτηση

18.50 Διάλειμμα

19.10 Τρίτη συνεδρία
«Εκείνο τον καιρό τον έβαζα και τον ξανάβαζα στο βίντεο»: Μαζική κουλτούρα, μετανεωτερικότητα και επανάληψη
Συντονιστής: Πάρις Κωνσταντινίδης

Άκης Γαβριηλίδης (συγγραφέας, μεταφραστής)
Απολείπειν ο θεός Antonio: Η «υψηλή» τέχνη κοιτάζει τη «χαμηλή» – και το αντίστροφο

Κωστής Σταφυλάκης (εικαστικός καλλιτέχνης και θεωρητικός τέχνης, Ανωτάτη
Σχολή Καλών Τεχνών) Σκέψεις για την πολιτισμική και πολιτική κατάσταση της Κόκκινης: Από τον Τζόρνταν Πηλ στον Χαράλαμπο Γωγιό

Συζήτηση

20.10 Διάλειμμα

20.30 Κεντρική ομιλία

Τζόαν Κόπτζεκ (Καθηγήτρια Σύγχρονου Πολιτισμού και Μέσων, Πανεπιστήμιο Μπράουν, ΗΠΑ)
Με τα μούτρα: Σχετικά με τη σεξουαλική ροπή

21.15 Συζήτηση στρογγυλής τράπεζας

* Στη διημερίδα θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία (αγγλικά/ελληνικά). Για να αποκτήσουν πρόσβαση στο κανάλι της διερμηνείας οι παρευρισκόμενοι ακροατές θα πρέπει να έχουν μαζί τους ακουστικά και κινητό τηλέφωνο που να μπορεί να τρέξει την εφαρμογή τηλεδιασκέψεων Zoom.