Γιαν Φαμπρ - I am blood: Έκθεση στην γκαλερί Crux

Η γκαλερί Crux παρουσιάζει την ατομική έκθεση I Am Blood του καλλιτέχνη Γιαν Φαμπρ. Την έκθεση επιμελείται η Δρ. ιστορίας της τέχνης και επιμελήτρια Κατερίνα Κοσκινά, με την οποία ο καλλιτέχνης έχει μια μακρόχρονη και σταθερή συνεργασία. Η έκθεση περιλαμβάνει έργα φιλοτεχνημένα με την τεχνική του ψηφιδωτού από την πρόσφατη δουλειά του, γεγονός που τονίζει το ενδιαφέρον και το σεβασμό του καλλιτέχνη για τις τεχνικές περασμένων εποχών.

Η ενότητα I Am Blood της σειράς MOSAICS (2023) είναι δουλεμένη με πλακίδια (ψηφίδες) χρυσού 24 καρατίων και σμάλτο. Ο Γιαν Φαμπρ, είναι γνωστός για την πολυδιάστατη αναγεννησιακή προσέγγιση της τέχνης, τη μελέτη της ιστορίας της, τη διασύνδεσή της με το χώρο της επιστήμης, αλλά και των παραδοσιακών τεχνικών. Τα επιτοίχια ψηφιδωτά, όπως και τα σχέδια από τη σειρά Je suis sang (2005) που επίσης παρουσιάζονται στην έκθεση, αποτελούν την εικαστική συνέχεια της ομώνυμης performance, για την οποία, μετά από ανάθεση του 55ου Festival d’ Avignon, το 2001, συνέγραψε ένα μεσαιωνικού τύπου ποιητικό έργο, που στη συνέχεια σκηνοθέτησε και σκηνογράφησε ως επιτελεστικό πολυθέαμα. Ήταν μία από τις πλέον συζητημένες παραστάσεις, που αναφέρονταν στο θεμελιώδες συστατικό της ανθρώπινης ύπαρξης— το αίμα και τις διαφορετικές σημασίες και λειτουργίες του. Η σκηνική μεταφορά του ποιήματος άφησε ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στον χώρο των παραστατικών τεχνών, σε σημείο -πράγμα σπάνιο για ένα μεγάλο Φεστιβάλ- να ζητηθεί η επαναπαρουσίασή του το 2005.

Η έκθεση εμπλουτίστηκε με τα σχέδια με μολύβι ΗΒ και αίμα σε χαρτί, που δημιουργήθηκαν το 2005, όταν το Je suis sang περιόδευε σε άλλες πόλεις και φεστιβάλ. Δύο δεκαετίες αργότερα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας (2021-2023), ο Γιαν Φαμπρ δημιούργησε τη νέα σειρά MOSAICS, όλη δουλεμένη με την τεχνική του ψηφιδωτού. Πολλά από τα έργα αποτελούν «αντιγραφές» παλαιότερων έργων του, που αποκτούν νέα ιδιοσυστασία, από την υιοθέτηση μιας άλλης καλλιτεχνικής πρακτικής. Τα ψηφιδωτά, στα οποία κυριαρχεί το χρυσό, ξεχωρίζουν για τη μινιμαλιστική τους αισθητική, ως προς το χρώμα και τη φόρμα, που εμπλουτίζεται από το γραπτό λόγο, με το χαρακτηριστικό γραφικό χαρακτήρα του καλλιτέχνη να συντίθεται και αυτός από ψηφίδες. Ο Φαμπρ συνεχίζει να προκαλεί, να εμπνέει και να συγκινεί, αναδεικνύοντας την ομορφιά μέσα από την απλότητα και τη διαχρονικότητα των μορφών, ενώ παράλληλα προκαλεί, επανεντάσσοντας στη νέα ψηφιακή εποχή, αρχαίες τεχνικές.

«Το ψηφιδωτό χρησιμοποιήθηκε για αιώνες ως αρχείο, ως χρονικό ιστοριών. Μύθοι, σκηνές δόξας, θανάτου ή αγάπης, αθλήματα και κατορθώματα, καθημερινά αντικείμενα και συνήθειες, εικόνες από τον ζωντανό κόσμο της γης, του νερού και του ουρανού, αλλά και θρησκευτικές εικόνες, βία και απάνθρωπες πράξεις και άλλες από το βασίλειο της επιστήμης και της φαντασίας. Το ψηφιδωτό έχει χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή όλων αυτών, διατηρώντας αναλλοίωτο για αιώνες το πνεύμα, τη γοητεία και την αλήθεια της εποχής τους, καθώς και τη συμβολική τους δύναμη». (Θρησκευτική αφοσίωση και επιστημονική εστίαση, Κατερίνα Κοσκινά (απόσπασμα από το δοκίμιό της) στην έκδοση: Γιαν Φαμπρ, MOSAICS, Νοέμβριος 2023, Edizioni Forma, Φλωρεντία Ιταλία, σελ. 12-27)

«Ο Φαμπρ είναι ερωτευμένος με τον Μεσαίωνα, μια μεταβατική περίοδο που αναπτύχθηκε μεταξύ της κατάρρευσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της εμφάνισης της Αναγέννησης και σηματοδοτεί το τέλος της Αρχαιότητας και την αρχή της Νεωτερικότητας. […] Η γραφή και τα γραφικά ξεχωρίζουν στο χρυσό φόντο, του κατεξοχήν εικονικού μετάλλου, του ηλιακού και θεϊκού φωτός, της απελευθέρωσης, της επέκτασης, της ενέργειας, του αλτρουισμού, της καθαρότητας, της ψυχικής, πνευματικής και αιώνιας τελειότητας». (Σύμφωνο αίματος, Giacinto Di Pietrantonio (απόσπ. από το δοκίμιό του) στην έκδοση: Jan Φαμπρ, MOSAICS, Νοέμβριος 2023, Edizioni Forma, Φλωρεντία Ιταλία, σελ 90-109.)