«Με 2 Ματιές» των Μιλτιάδη Κατρακούλη και Γιώργου Μουστάκα

Ο Δήμος Αθηναίων παρουσιάζει, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» την έκθεση φωτογραφίας «Με 2 Ματιές» των Μιλτιάδη Κατρακούλη, χοροδιδασκάλου από τα Μέγαρα και του φωτογράφου Γιώργου Μουστάκα, που διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων.

Πρόκειται για έκθεση 24 φωτογραφικών σκηνικών που προσεγγίζουν με ένα σύγχρονο τρόπο συγκεκριμένα εικαστικά έργα τέχνης, Ελλήνων ζωγράφων, όπως των Θ. Ράλλη, Απ. Γεραλή, Ν. Λύτρα, Ν. Γύζη, Γ. Ιακωβίδη, κ.α., οι οποίοι αποτύπωσαν την καθημερινή ζωή των Ελλήνων, στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα.

Ο Μιλτιάδης Κατρακούλης εμπνεύστηκε από αυτά τα έργα και σε ρόλο σκηνοθέτη αναπαράγει την εικόνα με αληθινούς/πραγματικούς ανθρώπους, σε φυσικό περιβάλλον, δηλαδή σε σημερινούς χώρους, αναζητώντας την σχετική ομοιότητά τους, προκειμένου να την αντιστοιχήσει με αυτήν στο εικαστικό έργο και να ζωντανέψει μπροστά από τον φωτογραφικό φακό. Μας φέρνει κοντά σε τόπους, συνήθειες και ήθη των ανθρώπων της εποχής εκείνης, εστιάζοντας στην γυναικεία παρουσία ως φορέα του λαϊκού πολιτισμού, κυρίως, όμως, φαίνεται να αναζητά εικαστικά έργα με Μεγαρίτισσες γυναίκες, στο πλαίσιο διάσωσης, έστω και ως εικόνας, του πλούτου της παραδοσιακής φορεσιάς τους. Τα έργα που επιλέγει και το σκηνικό που στήνει ο Μιλτιάδης Κατρακούλης και φωτογραφίζει ο Γιώργος Μουστάκας, προβάλλουν ξεκάθαρα τους διαφορετικούς ρόλους της γυναίκας, τις καταστάσεις και τα συναισθήματα που βιώνει κατά την διάρκεια του βίου της, μέσα από προσωπογραφίες και βλέμματα. Αναζητά την έκφραση της μητρικής αγάπης, της φροντίδας της στην οικογένεια και το σπιτικό της, θέλει  να την αντικρίσει την ώρα που βρίσκεται στο χωράφι για δουλειές, την ώρα που ξαποσταίνει, την ώρα που γνέθει, την ώρα που με κατάνυξη εκφράζει την πίστη και την θρησκευτικότητά της αλλά και την ώρα που έχει γίνει γιαγιά και αναλαμβάνει τον ξεχωριστό ρόλο της παιδαγωγού…. Μας φέρνει, όμως, και μια διάσταση της γυναικείας ζωής που δεν προβάλλεται συχνά μέσα από εικαστικά έργα. Εκείνης που βιώνει την βιαιοπραγία μέσα στο σπίτι της και η οποία, χωρίς εμφανή σημάδια χειροδικίας, προδίδεται μέσα από τη στάση του σώματός της και το απλανές βλέμμα μοναξιάς, στον αναστατωμένο χώρο που στέκεται χωρίς συναίσθημα…

Ωστόσο, το ξεκίνημα της έκθεσης την Κυριακή των Βαΐων (28.4.24) δεν αποτελεί μια τυχαία σύμπτωση, καθώς εντάσσεται στο πλαίσιο της Μεγάλης Εβδομάδας, που φέρει το βάρος του πόνου της Παναγίας, του αιώνιου συμβόλου παρηγοριάς κάθε γυναίκας-μάνας, που χάνει το παιδί της. Και συνεχίζεται, τιμώντας και τον εορτασμό της Γιορτής της μητέρας, την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου (12.5.24).

Έτσι, η έκθεση «Με 2 Ματιές» των Μιλτιάδη Κατρακούλη και Γιώργου Μουστάκα στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» μετατρέπεται σε οπτική περιγραφή συναισθημάτων, κοινωνική μαρτυρία, μάθημα ιστορίας και λαϊκού πολιτισμού, διαχρονικό φόρο τιμής προς την παρουσία κάθε γυναίκας, κόρης, μητέρας, γιαγιάς, που όλοι μας φέρουμε στη διαδρομή της ζωής μας.  

Επισημαίνεται ότι τα έργα, που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και αποτυπώθηκαν φωτογραφικά σε αναπαράσταση, προέρχονται από ελληνικές ιδιωτικές συλλογές, συλλογές ιδρυμάτων και μουσείων, μεταξύ αυτών και από την Εθνική Πινακοθήκη.

Επιμέλεια έκθεσης: Σταυρούλα Πισιμίση, λαογράφος, υπεύθυνη του Μουσείου