7°
Το Πανεπιστήμιο Ιστορίας της Τέχνης, The Courtauld Institute of Art, London και η Συλλογή Σωτήρη Φέλιου μέσα από το «Πρόγραμμα Φιλοξενίας Ακαδημαϊκής και Επιμελητικής Έρευνας Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης» παρουσιάζουν την έκθεση A sense of place: Ίχνη Τοπίων από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου, σε επιμέλεια της Maria Alessio.
Η έκθεση A sense of place: Ίχνη τοπίων από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου είναι η δεύτερη ομαδική έκθεση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Φιλοξενίας και αποτελεί το επιστέγασμα της δίμηνης παραμονής της επιμελήτριας Maria Alessio στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε τη δυνατότητα να εμβαθύνει τις γνώσεις της σχετικά με τη σύγχρονη ελληνική τέχνη, μέσα από συναντήσεις με δημιουργούς, κοινότητες και πολιτιστικούς φορείς του εικαστικού χώρου της Αθήνας, καθώς και τη συναναστροφή της με τα έργα της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου.
Η έκθεση περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής και γλυπτά από τους καλλιτέχνες: Ηώ Αγγελή, Αλέκο Λεβίδη, Αφροδίτη Λίτη, Ανδρέα, Λόλη, Τάσο Μαντζαβίνο, Ναταλία Μελά, Λουίζα Μίσσιου, Εμμανουήλ Μπιτσάκη, Χρήστο Μποκόρο, Βάλλυ Νομίδου, Κώστα Παπανικολάου, Ηλία Παπανικολάου, Κώστα Παπατριανταφυλλόπουλο, Εδουάρδο Σακαγιάν, Βαρβάρα Σπυρούλη, Άννα Μαρία Τσακάλη, Αλέκο Φασιανό, Μαρία Φιλοπούλου.
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑΣ
Στην ιστορία της τέχνης, το τοπίο, ως είδος, δηλώνει εικονογραφημένες παραστάσεις κάποιου ανοιχτού χώρου, συνήθως φυσικού, τα χαρακτηριστικά του οποίου τον καθιστούν αντικείμενο αισθητικής απόλαυσης για τον άνθρωπο. Οι διαφορετικές γενιές Ελλήνων καλλιτεχνών της Συλλογής εμπνεύστηκαν από την αισθητική των φυσικών και αστικών τοπίων της Ελλάδας και τη διερεύνησαν με επιδεξιότητα στα έργα τους.
Η συγκλονιστική ποικιλία τεχνοτροπιών και μέσων που χαρακτηρίζει τα έργα της έκθεσης επιδεικνύει ότι τα τοπία δεν είναι μόνο αισθητικές αποτυπώσεις ενός τόπου: καθώς οι καλλιτέχνες παρατηρούν, θυμούνται ή ακόμα και εφευρίσκουν τους τόπους που εικονογραφούν, το κάθε έργο παράγει μια δική του, μοναδική αίσθηση του τόπου. Άλλωστε, όπως περιγράφει ο Βρετανός πολιτιστικός γεωγράφος Denis Cosgrove: «Τοπίο δεν είναι μόνο ο κόσμος που βλέπουμε, είναι ένα οικοδόμημα, μια σύνθεση του κόσμου αυτού. Το τοπίο είναι ένας τρόπος θέασης του κόσμου» (Cosgrove, Prospect, Perspective and the Evolution of the Landscape, 1985).
Τα έργα της έκθεσης διαχέονται από τη νοσταλγία του μετανάστη, την περιέργεια του επισκέπτη, την οικειότητα του κατοίκου, τη φαντασία του ιδεαλιστή. Δεν πρόκειται περί σκηνοθετημένης σκηνής: το κάθε έργο συνδιαλέγεται με το τοπίο σα θέατρο μνήμης, που υπάρχει κάπου ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, τις παρουσίες και τις απουσίες και μέσα από το συναίσθημα και το υποσυνείδητο, κι όχι το αμιγώς λογικό, καθώς οι συνθέσεις ζωντανεύουν.
Η βαθιά υποκειμενική εμπλοκή των καλλιτεχνών με τους νοητούς και τους πραγματικούς τόπους που αποτυπώνουν μας θυμίζει ότι τα τοπία υπάρχουν με πολλούς τρόπους και δεν είναι μόνο κάτι που βλέπουμε αλλά και κάτι που βιώνουμε, κάτι που ζούμε μέσα του: άνθρωποι, ζώα, φυτά, ακόμα και μυθολογικά πλάσματα κατοικούν εκεί και διαμορφώνουν τα τοπία που απεικονίζονται ή που είναι το θέμα των γλυπτών που απαρτίζουν την έκθεση. Τα έργα διευρύνουν τις συμβατικές έννοιες της τοπιογραφίας και επεκτείνουν την κυριαρχία της πέραν της επίπεδης επιφάνειας του καμβά για να εισέλθει στο δικό μας χώρο, ζητώντας τη συναισθηματική, σωματική μας συμμετοχή.
ΓΙΑ ΤΗΝ MARIA ALESSIO
Η Maria Alessio (γεν.2000, Ρώμη) έλαβε το 2022 πτυχίο Ιστορίας της Τέχνης από το The Courtauld Institute of Art και συνέχισε τις σπουδές της στο μεταπτυχιακό Curating the Art Museum του ίδιου πανεπιστημίου. Ανέπτυξε ενδιαφέρον για τις διαπολιτισμικές σπουδές με έμφαση στις πολιτιστικές ανταλλαγές που συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο από την αρχαιότητα έως σήμερα.
ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ
Το Πρόγραμμα Φιλοξενίας Ακαδημαϊκής και Επιμελητικής Έρευνας της Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης του πανεπιστημίου, The Courtauld Institute of Art και της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου, έχει ως στόχο τη δημιουργία καναλιών υποστήριξης για νέους επιμελητές και θεωρητικούς τέχνης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ακαδημαϊκής έρευνας γύρω από την σύγχρονη ελληνική τέχνη και τη σύνδεση της με τη διεθνή εικαστική σκηνή.
Το Πρόγραμμα λαμβάνει χώρα δύο φορές το χρόνο και απευθύνεται σε διδακτορικούς, μεταπτυχιακούς και τριτοετείς φοιτητές του The Courtauld Institute of Art με ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην επιμέλεια και στην ιστορία και θεωρία της τέχνης. Δίνει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες να εμπλουτίσουν την έρευνα τους σχετικά με τη σύγχρονη ελληνική τέχνη, μέσα από τη συναναστροφή τους με τα έργα της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου καθώς και μέσα από συναντήσεις με δημιουργούς, καλλιτεχικές κοινότητες και σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς του εικαστικού χώρου της Αθήνας.
Το Πρόγραμμα Φιλοξενίας Ακαδημαϊκής και Επιμελητικής Έρευνας Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου υλοποιείται με την χρηματοδότηση του Ιδρύματος «Η άλλη Αρκαδία» και την υποστήριξη και αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το Ίδρυμα «Η άλλη Αρκαδία» θα ήθελε να ευχαριστήσει τους: Lucy Bradnock, Anna Somers-Cocks, Heather Dorgan, Mark Hallett, Caroline Levitt, Ηώ Αγγελή, Ιλεάνα Αρναούτου, Φαίδρα Βασιλειάδου, Ισμήνη Κινγκ, Εμμανουήλ Μπιτσάκη, Χρήστο Μποκόρο, Κώστα Παπανικολάου, Ελισάβετ Πλέσσα, Δάφνη Πολίτη.
