6°
Η νέα εικαστική σειρά του Γιώργου Σταματάκη, με τίτλο «Ai-Zone» (2022), που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ατομική έκθεση A Romantic Stroll in Apnea, συνοψίζει πλήρως σε ένα ιδιόμορφο φορμαλιστικό κρεσέντο της καλλιτεχνικής του ρέμβης, όλες τις αμετάκλητες και ανεπίκλιτες αγωνίες του ίδιου του δημιουργού. Ήδη από το 2020 — με το πολυμεσικό του πρότζεκτ, με τίτλο «The Color of Phenomenon» (που φιλοτεχνήθηκε κυρίως για το Sumida Hokusai Museum προς τιμήν των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο), όσο και στηπροηγούμενή του σειρά με τίτλο «Atmosphere» (2021), όπου, μέσω μόνο δύο απέριττων χρωμάτων (Titan White και Vandyke Brown) διαγράφονταν διαισθητικώς οι ειδεχθείς συνέπειες της καταστροφικής ρύπανσης των ατμοσφαιρικών στρωμάτων— το πρωταρχικό μέλημα της οικολογικής επιβάρυνσης των βιογενών επιφανειών της Γης επανέρχεται εδώ ξανά, μέσω πλέον της εικαστικής παρατήρησης ενός ζωτικού τμήματος της πλανητικής βιόσφαιρας, κοινώς της χλωρίδας.
Εδώ ο καλλιτέχνης εμπνέεται ξανά από την βιωματική του σχέση με την Ιαπωνική ύπαιθρο, δηλαδή, από τα μελάγχολα, αλσώδη τοπία του λεγόμενου «Aokigahara» (青木ヶ原,λειμώνας γαλανών δένδρων), ή αλλιώς, «Jukai» (樹海,θάλασσα δένδρων) —ενός μελανόχρωμου δάσους κάτω από τα λευκά οροπέδια του Όρους Fuji, όπου μέσα στις γλαυκές φουσκονεριές από ρητινώδη πεύκα και γκρίζους σφενδάμους, εκατοντάδες Ιάπωνες πολίτες θέτουν κάθε χρόνο εθελούσια τέλος στη ζωή τους. Για τον Γιώργο Σταματάκη, ο γαλάζιος δενδρότοπος, πλέον δημοφιλής στην δυτική κουλτούρα ως «Suicide Forest» (δάσος αυτοχειρίας), αποτελεί ουσιωδώς ένα τραγικό σύμβολο της μοντέρνας αλλοτρίωσης του ανθρώπου έναντι της ακήρατης φύσης.
Ο ίδιος, βαθιά επηρεασμένος από τις πολυάριθμες διαμονές του στην Ιαπωνία (όπως στο Akiyoshidai International Art Village) διερωτάται επακριβώς γιατί ένας αποξενωμένος άνθρωπος μίας υπερκορεσμένης -τεχνικά- κοινωνίας (όπως η σύγχρονη Ιαπωνία) επιλέγει εκούσια ένα τόσο έκπαγλο τοπίο αρχέγονης και μη-εξημερωμένης φύσης για μία τόσο απονενοημένη, αλλά παραλλήλως θαρραλέα πράξη. Η ανήκεστη μελαγχολία εξαιτίας της δυσαχθούς αποκοπής από το φυσικό περιβάλλον, όπως και η ασύνειδη ενοχή έναντι της ανήλεής του εξολόθρευσης, συνδράμουν εν μέρει στην διαδεδομένη πρόσληψη ενός ιδιόβουλου θανάτου σε ένα τέτοιο πανευειδές τοπίο ως μία μεταφυσική «επανένωση» με μία αείβια και αυτογενή φύση—όπως θεωρούσαν ομοίως και οι Γερμανοί Ρομαντικοί, για τους οποίους, ο ατομικός θάνατος αποτελούσε κατ’ εξοχήν μία εκστατική «διάλυση μέσα στο άπειρο» της ακατάλυτης Φύσης, μία μεθυστική «επιστροφή» στην ακατάλυτη ουσία όλων των εγκόσμιων φαινομένων.
Μέσα από τα σύθαμπα τοπία από τετηγμένα σύνδενδρα και νεφελώδεις μάζες, όπου γαλανώδη και σκιερά δένδρα φύονται ράθυμα μέσα από το κυανό μούχρωμα και τις ηέριες και υπόλευκες ρωγμές ενός «κενού» ουρανού, καθώς και μέσω της περίτεχνης χρήσης φυσικών υλικών, όπως indigo, λινό και ξύλο (ή διάφορων φιλοπεριβαλλοντικών χρωμάτων, επιμελώς κατασκευασμένα από εγγενή υπολείμματα του πολτοποιημένου indigo) —ο Γιώργος Σταματάκης εξωτερικεύει πλήρως όλες τις μύχιες απορροές των δημιουργικών του λογισμών και των φαντασιακών του δυνάμεων: τις νεορομαντικές του τάσεις έναντι της αποξένωσης του σύγχρονου ανθρώπου από μία «υψηλή» και «υπέροχη» φύση• τις επιστημονικές και ερευνητικές καταγραφές αδιάβατων και μονηρών βιότοπων• όπως και τις οικολογικές και περιβαλλοντικές του ανησυχίες υπέρ μίας συνολικής ευαισθητοποίησης του παρατηρητή-υποκειμένου έναντι των μελλούμενων ανθρωπογενών καταστροφών, που απειλούν ολέθρια την πλανητική οικόσφαιρα.
Αίας Χριστοφής, Θεωρητικός και Ιστορικός Τέχνης
