Mater et filius: εικαστικοί διάλογοι. Μαρία Κτιστοπούλου & Αδριανός Σωτήρης

Μια ενδιαφέρουσα εικαστική συνύπαρξη ανάμεσα σε δύο καταξιωμένους ζωγράφους διαφορετικής γενιάς, που μάλιστα συνδέονται μεταξύ τους με σχέση αίματος μητέρας-γιού, παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αλίμου (Λ. Ιωνίας 96, Άλιμος). Πρόκειται για την αναδρομικού χαρακτήρα έκθεση: «Mater et filius: εικαστικοί διάλογοι. Μαρία Κτιστοπούλου & Αδριανός Σωτήρης», με επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Λουΐζας Καραπιδάκη.

Το αφήγημα «Mater et filius: εικαστικοί διάλογοι» ξεκινά με την κοινή δημιουργία Graffiti, της Μαρία Κτιστοπούλου και του Αδριανού Σωτήρη. Πρόκειται για ένα φοιτητικό έργο της μητέρας, του 1990, που ολοκλήρωσε ο δεκατριάχρονος τότε Αδριανός με τις gothic εικονογραφικές προτιμήσεις της προεφηβείας.

Έπειτα αντιπαρατίθενται δύο έργα, με πολλά κοινά γνωρίσματα στον τρόπο της έκφρασης, στο ύφος, στο πλάσιμο, στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα, η «Λευκή σελίδα» της Κτιστοπούλου και το «Γυμνό με καθρέπτη» του Αδριανού.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται αντιπαραθέσεις έργων και των δύο καλλιτεχνών σε θεματικές ενότητες: οι πρώτες αποδόσεις της ανθρώπινης μορφής με έργα των φοιτητικών τους χρόνων, οι αλληλεπιδράσεις και διαφοροποιήσεις στις «Νεκρές φύσεις», οι ανθρώπινες απεικονίσεις, τα οντολογικά, τα έργα με ένθετα έτοιμα ετερόκλητα αντικείμενα, τα γεωμετρικά, οι προσωπογραφίες και εικονογραφίες της φύσης.

Στις δύο τελευταίες ενότητες, Spectaculum naturae και Anthropocentricae, γίνεται μια θεματική αναφορά στα απεικάσματα της φύσης της Κτιστοπούλου και στα ανθρωποκεντρικά έργα του Αδριανού, όπου και διαφαίνεται με σαφήνεια το καλλιτεχνικό ιδίωμα του καθενός.

Όπως σημειώνει στον κατάλογο της έκθεσης η Λουΐζα Καραπιδάκη: «Η ιδέα να πραγματοποιηθεί μια κοινή έκθεση της Μαρίας Κτιστοπούλου και του γιου της Αδριανού Σωτήρη ήταν μια πρόκληση για να αναδειχθεί η αλληλεπίδραση στο έργο των δύο καλλιτεχνών, αλλά και η εντελώς διαφορετική καλλιτεχνική τους ταυτότητα. Η έκθεση «Mater et filius: εικαστικοί διάλογοι» δεν είναι η παράλληλη παρουσίαση δύο δημιουργών, αλλά μια διαχρονική αναφορά στο έργο και των δύο, που προβάλλει την καλλιτεχνική συνομιλία, τις εικονογραφικές ανταλλαγές, την αμοιβαία έμπνευση, την ώσμωση, τις διασταυρώσεις, τις συνάφειες, τις συγκλίσεις αλλά και τις διακριτές διαφορές στην καλλιτεχνική τους εξέλιξη…  Η επισκόπηση των θεματικών ενοτήτων με τις εικαστικές τους διατυπώσεις να συνδιαλέγονται καθιστά εμφανές ότι το καλλιτεχνικό ξεκίνημα του Αδριανού έχει δεχτεί επιρροές από την καλλιτέχνιδα μητέρα, παρά την, εν τέλει, εντελώς διαφοροποιημένη τεχνοτροπική και εννοιολογική προσέγγιση των δύο στην τέχνη…». 

Η Λουίζα Καραπιδάκη τονίζει επίσης: «Η επισκόπηση των θεματικών ενοτήτων με τις εικαστικές τους διατυπώσεις να συνδιαλέγονται καθιστά εμφανές ότι το καλλιτεχνικό ξεκίνημα του Αδριανού έχει δεχτεί επιρροές από την καλλιτέχνιδα μητέρα, παρά την, εν τέλει, εντελώς διαφοροποιημένη τεχνοτροπική και εννοιολογική προσέγγιση των δύο στην τέχνη. Η Μαρία εισήγαγε ως Alma mater, «ανατροφοδοτούσα μητέρα», τον Αδριανό στον απέραντο και μαγικό κόσμο της τέχνης, αφού διαπίστωσε από πολύ νωρίς το ταλέντο του.»

Στο σημείωμα της για την έκθεση και τη σχέση της με τον Αδριανό, η Μαρία Κτιστοπούλου σημειώνει: «Είμαστε δύο καλλιτέχνες και ο ομφάλιος λώρος κόπηκε και ξαναδέθηκε επιβεβαιώνοντας έναν αέναο εικαστικό διάλογο που διακατέχεται από  κατανόηση, εμπιστοσύνη και σεβασμό για την καλλιτεχνική πορεία του άλλου. Η μάνα δίδαξε, μοιράστηκε, μύησε, ενέπνευσε, στήριξε και ο γιος ανταπάντησε με δημιουργικότητα, πειραματισμούς και νέες ιδέες. Στο ενδιάμεσο την αποκεφάλισε. Στο παρόν ευτυχές τέλος ο δεσμός ενισχύθηκε από συνδετική αλληλεγγύη ωθώντας το Ένα προς το Δύο.

Στην παρούσα έκθεση εκτίθεται ο διάλογος ανάμεσα σε δύο ζωγράφους που στο πεδίο της Τέχνης κάποιες στιγμές συναντήθηκαν και σε άλλες εκδιπλώθηκαν αυτόνομα. Στη ζωή είναι μάνα και γιος», καταλήγει η καταξιωμένη ζωγράφος.

Από την πλευρά του ο Αδριανός σημειώνει: «Η εικαστική μου σχέση με τη μητέρα μου είναι λίγο της Δασκάλας και αρκετά μίας φίλης. Λίγο της δασκάλας γιατί μεγάλωσα με τις αρχές της ζωγραφικής που μού εμφύσησε όπως για παράδειγμα ποια είναι τα χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να έχει μία καλή ζωγραφική. Αρκετά μίας φίλης γιατί μοιάζει με αυτές τις σχέσεις που έχουμε με τους συμφοιτητές μας, με τους οποίους μπορούμε να μιλάμε για τη ζωγραφική, και για την τέχνη γενικότερα, να έχουμε τις ίδιες απόψεις και ιδέες και ταυτόχρονα να διαφέρουμε.»