Γρηγόρης Σεμιτέκολο - «Κοσμικό ανατομείο» στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Κτίριο Α

Μια έκθεση για τον ανατρεπτικό περφόρμερ και ζωγράφο Γρηγόρη Σεμιτέκολο (1935-2014) παρουσιάζει ο Δήμος Αθηναίων στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων από τις 17 Ιουνίου έως τις 18 Σεπτεμβρίου. Η έκθεση του Γρηγόρη Σεμιτέκολο, που διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, επιχειρεί να επαναφέρει στο προσκήνιο έναν από τους πιο ιδιαίτερους Έλληνες καλλιτέχνες.

Στην έκθεση παρουσιάζονται ζωγραφικά έργα του καλλιτέχνη, μία εγκατάσταση με τις μισοδιαλυμένες κούκλες του, νεανικά πορτρέτα του που φιλοτέχνησαν οι στενοί του φίλοι Ρένα Παπασπύρου και Αλέκος Φασιανός, φωτογραφικά πορτρέτα του από τον Michael Ruetz, καθώς και εφηβικά σκίτσα. Επίσης, στον χώρο της έκθεσης προβάλλεται η ταινία Κοσμικό ανατομείο (1993), σε σκηνοθεσία Βασίλη Βαφέα.

Η ζωγραφική του Σεμιτέκολο είναι φωτορεαλιστική και φουτουριστική: απεικονίζει αντικείμενα, κτίρια, πόλεις και αρχιτεκτονικές κατασκευές που παραπέμπουν σε μνημεία. Αυτά είναι οι πρωταγωνιστές· δεν υπάρχουν άνθρωποι. Ακόμα και όταν ζωγραφίζει δύο μεγεθυμένες όρθιες βίδες, και εκεί κτίρια βλέπει, ουρανοξύστες. Επηρεασμένος από τον Vermeer, ο καλλιτέχνης δίνει μεγάλη έμφαση στην απόδοση του φωτός. Συγκεκριμένα, σε όλα τα έργα του κυριαρχεί το λυκόφως ή το φως της αυγής – δεν είναι ξεκάθαρο αν η μέρα ξεκινάει ή τελειώνει, όπως δεν είναι σίγουρο αν αυτό που βλέπουμε είναι ένα ουτοπικό ή δυστοπικό σκηνικό. Υπάρχει δηλαδή μια έντονη αμφισημία στους αινιγματικούς πίνακες του Σεμιτέκολο.

Όσοι συναναστράφηκαν τον Σεμιτέκολο έχουν να πουν ότι η περφόρμανς ήταν μέρος της ζωής του. Με άλλα λόγια, τέχνη και ζωή ήταν αδιαχώριστες για εκείνον. Κυκλοφορούν ιστορίες για εκπληκτικά χάπενινγκ που έκανε καθημερινά και μάλιστα χωρίς κοινό, με «θύματα» ανυποψίαστους πολίτες. Ο Σεμιτέκολο ήταν δεινός πλακατζής, αυθεντικός φαρσέρ. Εξύψωσε όσο κανένας άλλος Έλληνας καλλιτέχνης το παράλογο, το οποίο ήταν συστατικό στοιχείο της τέχνης του αλλά και της καθημερινότητάς του. Από αυτή την άποψη, ο Σεμιτέκολο συγγενεύει με τους ντανταϊστές, τους σουρεαλιστές, τους καταστασιακούς και τους καλλιτέχνες του fluxus. Αλλά θα ήταν άδικο να επιχειρήσουμε να τον κατατάξουμε σώνει και καλά σε κάποιο κίνημα. Το ενδιαφέρον με καλλιτέχνες όπως ο Σεμιτέκολο είναι ότι δεν ανήκουν πουθενά και αντιστέκονται σε κάθε προσπάθεια κατηγοριοποίησης. Η σημασία του έργου του μοιάζει να κρύβεται στις λέξεις «κοσμικό ανατομείο». Ο καλλιτέχνης θέτει με την τέχνη του ερωτήματα κοσμικής φύσεως και ταυτόχρονα είναι ένας ανατόμος συναισθημάτων, της σκέψης και του πνεύματος.

Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει ο Χριστόφορος Μαρίνος, ιστορικός τέχνης, επιμελητής εκθέσεων και δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ.