Οι «Ενοράσεις» της Marta Biagini στην Chili Art Gallery

Οι «Ενοράσεις» της Marta Biagini αποτελούν ένα άνοιγμα σε ένα διαφορετικό κόσμο, όχι αντίθετο του πραγματικού, αλλά έναν ενυπάρχοντα κόσμο. Πρόκειται για μια περισσότερο υποκειμενική ματιά σε μια διαφορετική, οντολογική διάσταση του φυσικού κόσμου, με την οποία διάγουμε μια ιδιόμορφη σχέση, σχετικά με την κατανόηση και εξοικείωση των κοσμικών στοιχείων και του περιβάλλοντος χώρου.

Η ενόραση ορίζεται ως η ψυχική ικανότητα του να βλέπει κάνεις εικόνες, πέρα από τις δυνατότητες της φυσιολογικής όρασης. Αφορά μια υποσυνείδητη διαδικασία, που συνδέεται άμεσα με την εμπειρία και εντάσσεται σε μια δευτερεύουσα φύση του ανθρώπου, ενώ προβάλλει τη γνώση, η οποία παράγεται με τρόπους μακριά από τις αισθήσεις και τη λογική.

Η αντίληψη μέσα από την εμπειρία, σχετίζεται με παράγοντες, οι οποίοι ασκούν άμεση επιρροή και καθορίζονται τόσο από τις υποκειμενικές πεποιθήσεις όσο και από το γενικό πολιτιστικό υπόβαθρο. Η καλλιτέχνης ενεργοποιεί αυτή τη διαδικασία της αντίληψης και παρουσιάζει τριάντα ένα ζωγραφικά έργα, στα οποία επιτυγχάνεται η διάκριση μεταξύ υποκειμενικού και αντικειμενικού στοιχείου, του εμπειρικού χώρου. Η εργασία της χωρίζεται σε δυο κατηγορίες. Η πρώτη αφορά τον υποκειμενικό εαυτό και η οπτική της πάνω στα μορφολογικά στοιχεία, προσεγγίζει τον υπερρεαλισμό, ενώ η δεύτερη, η οποία αντλεί έμπνευση από τον αντικειμενικό κόσμο, εμφανίζει αναγνωρίσιμες μορφές, ενταγμένες σε μια περισσότερο ήπια ποιητική, που αποκαλύπτει το παράδοξο των δυο κόσμων.

Στην ενότητα των καθαρά υπερρεαλιστικών έργων, ο καμβάς κατακλύζεται από αφαιρετικά, βιομορφικά σχήματα που αιωρούνται στο χώρο. Οι απόκοσμοι τόποι, δεν υπακούν στην ευκλείδεια γεωμετρία, αλλά μέσω των σκιών και των περιγραμμάτων τους υποβάλλουν τον τρισδιάστατο χώρο, απεικονίζοντας έτσι μια διαφορετική πραγματικότητα. Οι χρωματικοί οργανισμοί, δημιουργήματα του υποσυνείδητου, επιπλέουν και αναπτύσσονται, μέσα στις παραισθητικές περιοχές του νου, όπου ο χρόνος απουσιάζει εμφανώς. Παρελθόν και μέλλον συγχέονται σε ένα μεγάλο παρόν. Το σχέδιο είναι αυστηρό και οι φόρμες που σχηματοποιεί παρουσιάζονται κλειστές, κάτι το οποίο προσδίδει ένα χαρακτήρα σταθερότητας. Το χρώμα απλώνεται λείο και ενιαίο, χωρίς ορατά κατάλοιπα και υφές, προάγοντας έτσι την ολότητα που χαρακτηρίζει αυτό, το υποκειμενικό σύμπαν.

Στη δεύτερη κατηγορία, εντάσσονται έργα στα οποία τα απεικονιστικά στοιχεία, εξακολουθούν να έχουν σχέση με την αντικειμενική πραγματικότητα, έστω και αποσπασματικά. Τα χρώματα παρουσιάζονται πιο απαλά και οι φόρμες παύουν να είναι περιχαρακωμένες, σε σχέση με το περιβάλλον τους. Ο δεύτερος αυτός κόσμος αναπτύσσεται περισσότερο αναλογικά και πιο δυναμικά. Ο χώρος εδώ προσδιορίζεται από αρχιτεκτονήματα, αντικείμενα και φυτά, τα οποία συμπυκνώνονται νοηματικά σε κάθε σύνθεση. Πρόσωπα και σώματα ενσωματώνονται, μέσα στις αφαιρετικές κατασκευές που συμπληρώνουν τον ονειρικό κόσμο. Η σύνδεση μεταξύ των μορφών είναι ασαφής, προβάλλοντας έτσι μια δομική σχέση, η οποία εκ πρώτης όψεως βασίζεται στο παράλογο. Τα ρεαλιστικά στοιχεία δεν εμφανίζονται ως πληροφορίες μιας συγκεκριμένης αφήγησης, αλλά ως αποσπάσματα, που το καθένα ενέχει το δικό του νόημα και με αυτό συμβάλλει σε ένα σύνολο, από το οποίο φανερώνεται η καθαρή έκφραση της ζωγράφου.

Η λειτουργία της τέχνης των «ενοράσεων», δεν αποσκοπεί στη γνώση αλλά ούτε και σε κάτι το πρακτικό. Στόχος της είναι να αποκαλύψει τη διαμάχη, μεταξύ των ενστίκτων και της συναισθηματικής λογικής, προς χάριν της έκφρασης.

Οι δυο διαφορετικές οπτικές, πάνω στον ίδιο εσωτερικό κόσμο, προτάσσουν την αντίφαση μεταξύ συνειδητού και ασυνείδητου. Η τάξη και η αυστηρή καθαρότητα που απολαμβάνουν οι φόρμες των αφαιρετικών, υπερρεαλιστικών έργων, έρχεται σε αντίθεση με τη ρευστότητα και την ώσμωση, που επικρατεί στις συνθέσεις οι οποίες διατηρούν την επαφή τους με στοιχεία της πραγματικότητας. Έτσι, στέκεται ενάντια στην ήδη διαμορφωμένη γνώση, σχετικά με την ελεύθερη κατάσταση που επικρατεί στο χώρο του ασυνείδητου και την αναγνωρίσιμη τάξη, που χαρακτηρίζει τη συνείδηση και τη λογική.

Η καλλιτέχνης οργανώνει μια διαφορετική δομή του ζωγραφικού της κόσμου, όπου κυριαρχεί η ασάφεια μεταξύ των σχέσεων των μερών του και με την ύπαρξή του να φαντάζει αμφίβολη, αλλά χωρίς να μπορεί και να απορριφθεί. Τίποτα δεν λειτουργεί σε διαδοχή, αλλά τα πάντα εναρμονίζονται στη βάση μιας διαφορετικής κοσμοθεωρίας, που θέτει σε πρώτο πλάνο το συναίσθημα, το οποίο φιλτράρεται μέσα από την ανθρώπινη εμπειρία και μεταφράζει τη μορφολογία σε μια υποκειμενικά, εκφραστική διαδικασία.

Το σύνολο των έργων αποπνέει μια εσωτερική δύναμη, που κάνει αισθητή αυτή τη διαφορετική ύπαρξη, η οποία αποκτά υπόσταση στο χρώμα και στις δυνητικές φόρμες. Η Biagini με τις «ενοράσεις» της, αναπτύσσει μια ρητορική, σχετικά με τη θεώρηση της ανθρώπινης εσωτερικότητας και της αντίληψης του εξωτερικού περιβάλλοντος, με σκοπό την αναζήτηση και την επικοινωνία ενός χώρου περισσότερο ουσιώδη και αυθεντικού.

Μπουραζάνης Κωνσταντίνος, Ιστορικός Τέχνης, Α.Σ.Κ.Τ.

Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2021 (ώρες 15:00 - 22:00). Δεν θα λάβει χώρα τυπική τελετή εγκαινίων για λόγους αποφυγής συνωστισμού ενώ ο χώρος τέχνης θα τηρήσει όλα  τα μέτρα περιορισμού της διάδοσης της πανδημίας που επιβάλει η Πολιτεία. Απαραίτητη είναι η μάσκα για την είσοδο στο χώρο και καθ’ όλη την παραμονή του σε αυτόν.