Αφαιρετική Φόρμα. Τέχνη και Design στην Ελλάδα του 1950 και 1960

Η Αγγελική Αντωνοπούλου σε συνεργασία με την Πέγκυ Λούτου (Artefacts of Value), συνδιοργανώνουν την έκθεση «Αφαιρετική Φόρμα. Τέχνη και Design στην Ελλάδα του 1950 και 1960».

Η αίθουσα τέχνης, a.antonopoulou.art, μετατρέπεται σ’ ένα πολλαπλό αρθρωτό εσωτερικό χώρο κατοικίας του 1950-1960, με έπιπλα (Βαράγκης), φωτιστικά (Gaetano Sciolari), αντικείμενα design, χειροποίητα χαλιά και βιβλία και πλαισιώνεται με κείμενα που αναφέρονται σε σημαντικά γεγονότα της περιόδου και με μουσική της εποχής.

Ταυτόχρονα, ο επισκέπτης θα έχει την δυνατότητα να δει συνδυαστικά και συγκριτικά έργα σημαντικών Ελλήνων εκπροσώπων της μεταπολεμικής Αφαίρεσης.

Ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες που στράφηκαν στην Αφαίρεση ήταν ο Αλέκος Κοντόπουλος, που υπήρξε και θεωρητικός της, και το 1949 ίδρυσε μαζί με τον αυτοδίδακτο Γιάννη Μαλτέζο και τον φίλο τους και τελειόφοιτο τότε της Σχολής Καλών Τεχνών, Γιάννη Γαΐτη, την ομάδα «Ακραίοι», συνδιαλεγόμενοι με τα ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής.

Την περίοδο 1950-1960 τοποθετούνται οι πρώτες εμφανίσεις καθαρά Αφαιρετικής – μη εικονικής μεταπολεμικής τέχνης. Το 1954 ο Γιάννης Σπυρόπουλος παρουσίασε σε κλειστό κύκλο τους πρώτους ανεικονικούς πίνακες και το 1960 εκπροσωπεί την Ελλάδα στην 30η Biennale της Βενετίας, όπου αποσπά, από κοινού με τον Ιταλό, Zoran Antonio Mušič, το Βραβείο UNESCO.

Παράλληλα, τις εκφραστικές δυνατότητες της Αφαιρετικής Φόρμας εδραίωσαν με πάθος καλλιτέχνες όπως ο Νίκος Κεσσανλής, ο Βλάσσης Κανιάρης, ο Δημήτρης Κοντός, ο Βαλέριος Καλούτσης, η Ναυσικά Πάστρα, η Χρύσα Ρωμανού, ο Ντίκος Βυζάντιος, ο Χρίστος Καρράς, ο Γεράσιμος Σκλάβος, ο Κώστας Τσόκλης και ο Κώστας Κουλεντιανός.

Την ίδια εποχή εμφανίζονται και μια σειρά "πολύτεχνοι" δημιουργοί όπως ο Θάνος Τσίγκος.

Τέλος, καλλιτέχνες όπως ο Κωνσταντίνος Γιαννακό πειραματιζόμενοι, προσπάθησαν να ενσωματώσουν αφαιρετικές φόρμες στην Τέχνη τους.

Το 1981 στο βιβλίο της "Αφαίρεση" η Ελένη Βακαλό ορίζει την Αφηρημένη Τέχνη ως «την μοντέρνα τέχνη που δεν είναι αναπαραστατική, ή εκείνη που ο καλλιτέχνης "αφαιρεί" από μια εικόνα τα παραστατικά στοιχεία και επεξεργάζεται τα καθαρά δομικά-πλαστικά (σχήματα, χρώματα, γραφή, ύλη, σύνθεση, κατασκευή)».

Η Αφαίρεση δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως αδυναμία του καλλιτέχνη να αναπαραστήσει νατουραλιστικά τον κόσμο αλλά αποτελεί μια συνειδητή επιλογή αλλαγής στην αντίληψη του χώρου, του χρόνου σαν πεδίο ενέργειας και απόδοση του αόρατου ως ανεπαίσθητα ορατού.

Αποτελεί μια προσπάθεια απελευθέρωσης του πνεύματος και στηλίτευσης της πολιτικής και κοινωνικής αστάθειας της εποχής μέσω της αιρετικής φόρμας και της ορμητικής πινελιάς σε μια Ελλάδα νεωτερική και συγχρόνως παράδοξα οπισθοδρομική.

Συν-επιμελήτριες: Ιόλη Ιωάννου & Άννα Μαρία Φράνκο Αφόνσο

Συμμετέχουν: Ντίκος Βυζάντιος, Γιάννης Γαΐτης, Κωνσταντίνος Γιαννακό, Βαλέριος Καλούτσης, Βλάσσης Κανιάρης, Χρίστος Καρράς, Νίκος Κεσσανλής, Δημήτρης Κοντός, Κώστας Κουλεντιανός, Γιάννης Μαλτέζος, Ναυσικά Πάστρα, Χρύσα Ρωμανού, Γεράσιμος Σκλάβος, Γιάννης Σπυρόπουλος, Θάνος Τσίγκος, Κώστας Τσόκλης.

Εγκαίνια έκθεσης: Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου, 19.00-22.00