5°
Πού είναι η νοημοσύνη; Μία νέας σκέψης ανθεί στην ποίηση, την επιστήμη και την φιλοσοφία, που αμφισβητεί την συμβατική αντίληψη ότι η νοημοσύνη βρίσκεται και περιορίζεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Αρχικά η νοημοσύνη παρουσιαζόταν σαν μια ικανότητα που μοιραζόμαστε περισσότερο με ανώτερους οργανισμούς και όχι με έντομα ή βακτήρια, αλλά πλέον είναι πιθανόν να τη συναντάμε στα φυτά ή και στα οικοσυστήματα, όπως ο ωκεανός ή το δάσος.
Θα μπορούσε ίσως να είναι η νοημοσύνη μια ροή κυμάτων στον αέρα ή το νερό, και ο κάθε οργανισμός να την ανακόπτει και την προσλαμβάνει ανάλογα με το τι πρέπει να κάνει; Μήπως σε αντίθεση με τον ανθρωποκεντρισμό των προηγούμενων γενεών, να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε σαν ζώο, έντομο, βακτήριο, δέντρο, ωκεανό ή δάσος;
Όπως και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, σκεφτόμαστε την ιδέα να γίνουμε η κάμπια σε μια χρυσαλλίδα, ώστε να ζήσουμε μια δεύτερη ζωή μετά θάνατον. Αυτό που μαθαίνουμε από τις υπόλοιπες μορφές ζωής στη γη είναι ότι ο θάνατος δεν είναι πρόβλημα. Πράγματι, το να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά, σαν να μην είμαστε άνθρωποι φαίνεται να είναι ένας τρόπος να ξεφύγουμε από τον φόβο του θανάτου.
Για να σκεφτούμε σαν μια οποιαδήποτε άλλη μορφή ζωής εκτός από την ανθρώπινη, πρέπει να μάθουμε πώς να ανοίξουμε το μυαλό μας και να ακούμε τις αισθήσεις μας.
Στους τουριστικούς ή πολιτιστικούς χώρους, προσφέρεται συχνά ένας ακουστικός οδηγός ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι παρά μια ηχητική περιγραφή αυτού που βλέπουμε. Σαν να είμαστε τυφλοί, με αισθήσεις ανίκανες να μεταφέρουν τις πληροφορίες στον εγκέφαλο μας χωρίς την υποστήριξη της λογοτεχνικής μετάφρασης. Βλέπουμε χωρίς να βλέπουμε.
Πρέπει να μάθουμε να εμπιστευόμαστε τις αισθήσεις μας, εάν θέλουμε να σκέφτομαστε σαν τα μη ανθρώπινα όντα. Να αφεθούμε, για να συντονίσουμε στην συλλογική νοημοσύνη που βρίσκεται μεταξύ των διαφόρων ειδών.
Η κάθε απεικόνιση του ανθρώπινου σώματος, θυμίζει τη φυσική μας παρουσία και τείνουμε να εντοπίζουμε ή να προβάλλουμε τον εαυτό μας μέσα από την κατοπτρική επιφάνεια του σώματος. Ανθρώπινες μορφές σαν βλαστοί, απρόσωπες, απαλλαγμένες από το βάρος μιας ταυτότητας, σφύζουν από ζωτική ενέργεια, ροή, κοινή ώθηση για ζωή και νοημοσύνη.
Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε άραγε σαν δέντρο, μέλισσα, σαν τον ωκεανό; Δηλαδή με αλληλεξάρτηση, διασύνδεση, τηλεπάθεια και ενσυναίσθηση; Θα μπορούσαμε να μάθουμε την ηθική από άλλες μορφές ζωής που πάντα θεωρούσαμε κατώτερες από τις δικές μας; Μια ηθική με την έννοια του Spinoza ή του Nietzsche, η οποία στοχεύει να ενισχύσει τη ζωτική δύναμη μέσα μας και την αληθινή χαρά. Μια αληθινή χαρά που μας οδηγεί σε μια ουσιαστική σχέση με τον κόσμο, που δεν είναι απλώς χρηστική.
