Σοφία Βάρη, Φόρμες & Αντιθέσεις

Μετά από πολυάριθμες εκθέσεις στην Ευρώπη, την Ασία και την Αμερική, η γλύπτρια Σοφία Βάρη, επιστρέφει στις ρίζες της στην Ελλάδα, με την έκθεση Φόρμες και Αντιθέσεις. Δεκαέξι ασπρόμαυρα γλυπτά μνημειακών διαστάσεων, δεσπόζουν στην Αγορά του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Τα δεκαέξι γλυπτά της έκθεσης Φόρμες και Αντιθέσεις, αποτελούν την πιο ώριμη δουλειά της Σοφίας Βάρη, έχοντας δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία. Η ίδια βλέπει τον εαυτό της ως γλύπτρια που ζωγραφίζει και φτιάχνει κολλάζ, συνεπώς και η δουλειά της αναπτύσσεται γύρω από τα στοιχεία του φωτός και του όγκου. Εμπνέεται από τις καθαρές και απλές φόρμες της κυκλαδικής τέχνης και την τέχνη των Ολμέκων στο Μεξικό. Στα γλυπτά της Σοφίας Βάρη μπορεί κανείς να διακρίνει το αρμονικό πάντρεμα των αντιθέσεων: βαρύ κι ελαφρύ, σταθερό και κινούμενο, φωτεινό και σκοτεινό, συμπαγές κι εύθραυστο, κάτι που εύκολα διαπιστώνει κανείς και στην έκθεση στο ΚΠΙΣΝ.

Για τη συγκεκριμένη έκθεση, η Βάρη κινήθηκε μόνο σε μία ασπρόμαυρη παλέτα, λόγω τόσο της γοητείας που της ασκεί το ελληνικό φως όσο και της ιδιοσυγκρασίας του κτιρίου. Η γλύπτρια, αντιμέτωπη με ένα κτίριο μινιμαλιστικών, σχεδόν αυστηρών, αναλογιών, επιλέγει όγκους που μεταδίδουν μια αίσθηση αρμονίας - μια ισχυρή αλλά όχι δεσπόζουσα παρουσία. Η ίδια εξηγεί: «Η ενσωμάτωση των μεγάλης κλίμακας γλυπτών μου στο περιβάλλον είναι πρωταρχικής σημασίας. Θέλω να φαίνονται σαν να ήταν εκεί πάντα.»

Η κατασκευή του κάθε γλυπτού που παρουσιάζεται στην έκθεση ακολουθεί μία συγκεκριμένη διαδικασία. Η Βάρη ξεκινά με τη σύλληψη της ιδέας και τρεις ή τέσσερις όγκους με ασαφή και μη προκαθορισμένη φόρμα. Προχωρά στην κατασκευή γλυπτών ενός μέτρου από πλαστελίνη, τα όποια παίρνουν σχήμα σταδιακά μέσα στα χέρια της. Όταν έχουν ολοκληρωθεί τα γλυπτά, τότε αποφασίζει ποιο από αυτά αξίζει να γίνει μνημειακό γλυπτό. Μνημειακό όχι με την κυριολεκτική έννοια της λέξης αλλά όπως η ίδια η Βάρη ορίζει τη λέξη μνημειακός- δηλαδή ως προς τη δύναμη που εκπέμπει η φόρμα του. Όταν το γλυπτό πάρει το χρίσμα της μεταμόρφωσης, κατασκευάζεται ένα πήλινο πρόπλασμα υποστηριζόμενο από μεταλλική θωράκιση. Η κλίμακα αποφασίζεται σε αυτή τη φάση και με τη τεχνική του χαμένου κεριού (lost-wax casting) σε μονοκόμματη μήτρα, γίνεται η χύτευση του μπρούτζου. Η πατίνα των γλυπτών είναι μαύρη και εν συνεχεία η Βάρη αποφασίζει τη χρωματική σύνθεση κάθε έργου με σκοπό να τονίσει το ρυθμό του. Η μπογιά που χρησιμοποιεί είναι η ίδια που χρησιμοποιείται και για την βαφή των αεροσκαφών.