Τάσος Μαντζαβίνος, Η γυναίκα της Ζάκυθος - Σχέδια και ζωγραφική

Στο «Ύστερον Κεφάλαιον» του έργου του Η γυναίκα της Ζάκυθος, ο Διονύσιος Σολωμός σημειώνει: «ζωγράφισέ τους όλους». Δεν πρόλαβε όμως να πραγματοποιήσει την επιθυμία του. Ο Τάσος Μαντζαβίνος δοκίμασε να κάνει το αδιανόητο: να ανταποκριθεί στην εντολή, ζωγραφίζοντας τη γυναίκα για την οποία μιλά με φρίκη και λύπηση ο ποιητής.

Η παράλληλη αφήγηση του έργου εκτυλίσσεται στα χρόνια της Επανάστασης και μάλιστα στις παραμονές της μαρτυρικής Εξόδου του Μεσολογγίου, με άξονα τον ανήθικο και αντεθνικό βίο μιας ανώνυμης γυναίκας στη Ζάκυνθο. Αφηγητής είναι ένας ιερομόναχος, άνθρωπος απλός και θεοσεβούμενος, που παρακολουθεί άναυδος όσα συμβαίνουν γύρω του και ακούει φωνές που μιλούν για «εκδίκησην Θεού». Μέσα από τα ζωγραφικά έργα και τα σχέδια του Μαντζαβίνου αναδύεται μια ροή εικόνων «αποκαλυπτικών», ένα εφιαλτικό σκηνικό που στήνεται γύρω από τη γυναίκα της Ζάκυθος, και τέλος μια αυτοκτονία: «Κι εσηκώθηκα και επήα οπίσω από τον καθρέφτη και είδα τη γυναίκα της Ζάκυθος που εκρεμότουνα και εκυμάτιζε».

Ο ιερομόναχος Διονύσιος, σατιρικό προσωπείο του ποιητή, παρασύρει με τη ρυθμική αφήγησή του τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι μεταφυσικής διάστασης, που επιδιώκει να πραγματευτεί την ανθρώπινη φύση, το σκοτάδι και το φως της, τον έρωτα και τον θάνατο, την αθλιότητα και το μεγαλείο, σε ένα συγκλονιστικό έργο που γράφτηκε στον αχό της ελληνικής Επανάστασης. Μετά την έκθεση με έργα εμπνευσμένα από το «Κοράκι» και τη σκοτεινή ατμόσφαιρα του Πόε, ο Μαντζαβίνος επανέρχεται στο Βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ και συμπορεύεται αυτή τη φορά με έναν άλλο κορυφαίο ποιητή του ρομαντισμού, τον Διονύσιο Σολωμό.

Ο επιμελητής της έκθεσης Γιώργος Μυλωνάς σημειώνει: «Ο Τάσος Μαντζαβίνος εικονίζει το κακό πνεύμα. Δείχνει όλη την κακία της γυναίκας, αλλά, ακολουθώντας τον ποιητή, δείχνει και τη λύπησή του γι’ αυτήν. Νιώθει ταυτισμένος με τον ποιητή, ειδοποιώντας μας ότι βλέπει την κακότητα μέσα από τα μάτια του ιερομόναχου Διονύσιου: “επαρακάλεα γι’ αυτήν με τη θέρμη της ψυχής μου”. Ο ιερομόναχος και ο ζωγράφος νιώθουν τη φρίκη του κακού, πνίγονται στη θέα του και από τη δύναμή του, αλλά χωρίς να πάψουν ποτέ να νιώθουν λύπηση, γιατί το κακό γεννήθηκε από τη συμπεριφορά των ανθρώπων».

Η έκθεση περιλαμβάνει 11 σχέδια και 6 ζωγραφικά έργα.

Παράλληλα με την έκθεση κυκλοφορεί από τo ΜΙΕΤ ένα καλλιτεχνικό λεύκωμα σε είκοσι πέντε αριθμημένα αντίτυπα με δέκα μελάνια του Μαντζαβίνου, εμπνευσμένα από το ποίημα του Διονυσίου Σολωμού Η Γυναίκα της Ζάκυθος.