Μιχάλης Οδυσσέας Γιακουμάκης, Προσωπικά όνειρα και Συλλογικοί εφιάλτες

Μια έκθεση Παραστατικής, Συμβολικής Ζωγραφικής του Μιχάλη Οδυσσέα Γιακουμάκη, όπου τα προσωπικά όνειρα, ελπίδες και φιλοδοξίες του καλλιτέχνη συγκρούονται με τους εφιάλτες που μας προξενεί, σε συλλογικό επίπεδο, η ζωή στον νεο-φιλελεύθερο παράδεισο της Νέας Τάξης Πραγμάτων.

Τα έργα της έκθεσης δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που είχε αρχίσει πολλά χρόνια πριν μπει η πρώτη πινελιά στο πρώτο έργο – και που φοβάμαι πως θα τελειώσει πολλά χρόνια μετά τη στιγμή που μπήκε η τελευταία πινελιά στο τελευταίο.

Μιλάμε για μια περίοδο που εμφανίζεται και χειροτερεύει με εκθετικό ρυθμό μια γενεαλογία κρίσεων, όπου η κάθε μία προξενεί την επόμενη: Πρώτη −ως πηγή όλων των υπολοίπων− μια Πολιτισμική κρίση προξένησε μια Ηθική, που προξένησε μια Κοινωνική, που επέφερε μια Πολιτική, που γέννησε μια Οικονομική, που προξένησε μιαν Ανθρωπιστική.

Αυτή η γενεαλογία εμφανίζεται σαν μια σειρά από ρώσικες κούκλες με αντεστραμμένο όμως συμβολισμό: Κάθε μία περικλείει μέσα της την γενεσιουργό της αιτία. αντί για το γέννημά της.

Εάν ο θεατής παρατηρήσει προσεκτικά τους πίνακες κατ' αύξουσα χρονολογική σειρά, θα διακρίνει να εμφανίζεται και να εντείνεται συν τω χρόνω, μια σοβαρή αντίθεση: Αρχικά ο καλλιτέχνης σχολιάζει, συμβολοποιώντας τες, τις προσωπικές του καθημερινές εμπειρίες με μια ξένοιαστη, ευχάριστη, παιχνιδιάρικη, ονειροπόλα, συχνά χιουμοριστική διάθεση. Όσο όμως τα έργα γίνονται πιο πρόσφατα, ο καλλιτέχνης μετεστιάζει στο να σχολιάζει −πάντα συμβολικά− τα βιώματά του από τα καταστροφικά αποτελέσματα των κρίσεων επάνω στην κοινωνία του και στο να σατιρίζει και να καταγγέλλει ανελέητα, όποιες κοινωνικοπολιτικές οντότητες αντιλαμβάνεται ως υπεύθυνες για την συλλογική συμφορά.

Λύσεις, προς το παρόν τουλάχιστον, ο καλλιτέχνης δεν προτείνει μέσα στα έργα του, θεωρώντας πως πρέπει να αντιληφθούμε, συνειδητοποιήσουμε και επεξεργαστούμε σε βάθος και με λεπτομέρεια το πρόβλημα και τα αίτιά του, πριν επεξεργαστούμε τη λύση.

Το Σάββατο 16/4/2016, 12.30-15.30, ο καλλιτέχνης θα ξεναγήσει τους φιλότεχνους στην έκθεση

• Παρουσιάζοντας αναλυτικά την ζωγραφική του μέθοδο, που είναι ένας συνδυασμός −εν πολλοίς ξεχασμένων πια− αναγεννησιακών τεχνικών και αξιοποίησης ψηφιακής τεχνολογίας.

• Αποσυμβολίζοντας ένα ένα τα έργα

• Συζητώντας τα 15 άρθρα του «Ρομαντικού Ανώνυμου Μανιφέστου», που συνέγραψε ο ίδιος το 2004 για λογαριασμό της «Ρομαντικοί Ανώνυμοι», μίας από τις τάσεις που συγκροτούν το διεθνές Επαναμοντερνιστικό Καλλιτεχνικό Κίνημα "Stuckism International" και που συνοψίζουν συνολικά την αισθητική και ιδεολογία του καλλιτέχνη. 

Το Ρομαντικό Ανώνυμο Μανιφέστο 

1. Οι Αρχές είναι αιώνιες Συμπαντικές ιδιότητες, οι κανόνες είναι η πρόσκαιρη έκφραση των Αρχών σε προσωρινές καταστάσεις.

2. Κανείς δεν μπορεί να κατανοήσει στο σύνολό του και να κωδικοποιήσει σε κανόνες το σύγχρονό του Zeitgeist (Πνεύμα των Καιρών). Όποιος ισχυρίζεται ότι το έκανε είναι άσχετος, ή αλαζόνας, ή απατεώνας, ή (συνηθέστερα) όλα μαζί. 

3. Η Τέχνη ακολουθεί Αρχές, δεν φυλακίζεται σε κανόνες. 

4. Η Παραστατικότητα, η χρήση των Αρχετυπικών Συμβόλων και η Αφαίρεση δεν είναι φορμαλιστικοί κανόνες αλλά καλλιτεχνικές Αρχές. 

5. Οι Αρχές δεν απομονώνονται. Τέχνη δίχως Παραστατικότητα δεν είναι ανθρώπινη. Τέχνη δίχως Σύμβολα είναι νεκρή. Τέχνη δίχως Αφαίρεση είναι άψυχη. 

6. Ο Συμβολισμός, ο Εξπρεσιονισμός, ο Ρεαλισμός και ο Κονστρουκτιβισμός δεν είναι φορμαλιστικά κινήματα του παρελθόντος, αλλά διαχρονικές θεμελιώδεις τάσεις, ενσαρκώσεις των καλλιτεχνικών Αρχών. 

7. Οι θεμελιώδεις τάσεις εκδηλώνονται αυθόρμητα σαν συνάρτηση της ιδιοσυγκρασίας. Η ιδιοσυγκρασία δεν καταπνίγεται. Η Τέχνη πρέπει να αξιολογείται ολιστικά, με κριτήρια ευθέως ανάλογα των θεμελιωδών τάσεων που εκάστοτε εμφανίζει. 

8. «Πρωτοτυπία» σημαίνει να αφομοιώνεις προγενέστερες σχολές για να δημιουργήσεις κάτι καινούργιο, όχι να επιδιώκεις να σοκάρεις με το κιτς. Στην γνήσια Τέχνη κανένα μονοπάτι δεν έχει τέλος. Στη Φύση τίποτα δεν δημιουργείται απ’ το μηδέν. 

9. Η «υφολογική συνοχή/συνέχεια/συνέπεια» είναι εσωτερική ποιότητα που εξωτερικεύεται σαν κοινός παρανομαστής σε πολλά, διαφορετικά, παράλληλα εξελισσόμενα, αέναα διασταυρούμενα και ξανά αποχωριζόμενα ύφη. Δεν είναι απολιθωμένη μανιέρα. Στην γνήσια Τέχνη και στη Φύση η Αναγέννηση είναι μια μόνιμη κατάσταση. 

10. Κανείς γνήσιος καλλιτέχνης δεν ανέχεται να είναι προέκταση του δασκάλου του. Κανείς γνήσιος δάσκαλος της Τέχνης δεν επιβάλει στους μαθητές του να γίνουν προεκτάσεις του. 

11. Ο Καλλιτέχνης δικαιούται να περιγράφει, να εικονογραφεί και ν’ αφηγείται όσο του γουστάρει, παραμένοντας αδιαμφισβήτητα Καλλιτέχνης. 

12. Στις Τέχνες, ενώ ο υπέρμετρος υβριδισμός εκφυλίζει ο πουρισμός απολιθώνει. 

13. Ο γνήσιος καλλιτέχνης είναι επαναστάτης κοινωνικός λειτουργός, όχι τζουτζές της εξουσίας, ιερέας της φαντασίας, όχι περσόνα του star-system, αγωγός της συμπαντικής μαγείας, όχι καταναλωτικό πρότυπο, εργαζόμενος, όχι ακριβοπληρωμένος αργόσχολος. 

14. Το πολιτιστικό επίπεδο μιας κοινωνίας μπορεί να αξιολογηθεί από το κατά πόσον επιτρέπει στον Καλλιτέχνη να ζει με αξιοπρέπεια, από μια Τέχνη σύμφωνη με τις επιταγές της προσωπικής του Μούσας και όχι κάποιας «αγοράς». 

15. Η γνήσια Τέχνη είναι ανεξάρτητη από την Κοινωνία, την οποία αντικειμενικά εξυγιαίνει μέσα από την φαντασία, τη μαγεία, την ανατροπή. Θεωρίες που εμφανίζουν την Τέχνη σαν ένα ακόμα κοινωνικό φαινόμενο είναι ύποπτης προέλευσης. 

iNFO

Διάρκεια έκθεσης: 8-22 Απριλίου 2016

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 10.30-19.30, Σάββατο 12.00-16.00

Είσοδος ελεύθερη