Το Άσυλο Ανιάτων είναι ο τελευταίος σταθμός του «Χ-Apartments»

Το Άσυλο Ανιάτων είναι ο τελευταίος σταθμός μιας διαδρομής του «Χ-Apartments» στο Fast Forward Festival που διοργανώνει η Στέγη. Κατευθύνομαι θυμωμένος προς τα εκεί. Όλα για την τέχνη, γαμώτο; 

Τίποτα συμβατικό. Η τέχνη έρχεται από το μέλλον στο Fast Forward Festival (21-31/5) – το ζήσαμε πέρυσι, το εμπεδώνουμε φέτος. Εντός και εκτός Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών θα συμβούν πράγματα.

Το «X-Apartments» είναι στα εκτός. Ακολουθώντας μια συγκεκριμένη διαδρομή, εισχωρείς για 10 λεπτά σε συγκεκριμένα διαμερίσματα όπου συναντάς τους ένοικους/perfomer. Το σκεπτικό του: «… προτρέπει τους θεατές να γίνουν για λίγες ώρες οδοιπόροι στην άγνωστη ιδιωτική ζώνη της πόλης, περιπατητές και ρομαντικοί flaneurs που επισκέπτονται τα σπίτια συμπολιτών τους για να συναντηθούν με τη ζωή τους σε ένα συναρπαστικό αστικό χάπενινγκ, σε ένα θέατρο της αυθεντικής κατάστασης, της εξοικείωσης, της συμμετοχής και της συνύπαρξης. Έλληνες και ξένοι σκηνοθέτες και κινηματογραφιστές, αρχιτέκτονες και εικαστικοί, ηθοποιοί και χορογράφοι διαμορφώνουν τις ιδιωτικές αυτές κατοικίες σε σκηνικούς χώρους και παρουσιάζουν επιτόπου τις περφόρμανς τους».

Η Κυψέλη και οι γειτονιές του Σταθμού Λαρίσης και του Αγίου Παύλου είναι οι δύο περιοχές προς ανακάλυψη. O Boris Nikitin, θεατρικός σκηνοθέτης, σχεδιαστής χώρων και συγγραφέας, με ελβετική καταγωγή και καλλιτεχνική παρουσία σε όλο τον κόσμο με δουλειές περφόρμανς και θεάτρου της ψευδαίσθησης, αναλαμβάνει την τελευταία στάση της διαδρομής στην Κυψέλη. Τη στήνει στο Άσυλο Ανιάτων.

O Boris Nikitin έχει αναλάβει να δημιουργήσει τον τελευταίο σταθμό στο οδοιπορικό του «Χ-Apartments» στην Κυψέλη. Εδώ καθισμένος στα σκαλιά που οδηγούν στην πτέρυγα του Ασύλου Ανιάτων, όπου έχει στήσει την εγκατάστασή του.

Παρασκευή 15/5, 14.00

Θυμίζει παιδί, καθώς μου δίνει το χέρι. Αν και είχε δωμάτιο σε ξενοδοχείο, κοιμάται στο Άσυλο τις τελευταίες 5 ημέρες. Αυτό με κάνει ακόμη πιο επιφυλακτικό – καμία δημοσιογραφική αντικειμενικότητα από πλευρά μου. Δεν μπορώ με τίποτε να χωρέσω τους ασθενείς που βλέπω στον κήπο στο «θέατρο της αυθεντικής κατάστασης, της εξοικείωσης, της συμμετοχής και της συνύπαρξης». Δεν θέλω. Κάνω συμβατικές-ερωτήσεις, δέχομαι ευγενικές απαντήσεις. «Είχα έρθει πριν από δύο μήνες για να δω τους χώρους. Είχα δει κάποια από τα διαμερίσματα, αλλά είναι η Anna (σ.σ. Anna Mülter, μαζί με την Κάτια Αρφαρά είναι οι καλλιτεχνικές διευθύντριες του «X-Apartments») πως αυτός ο χώρος θα ήταν ιδανικός για μένα – και ήταν. Θεωρώ πως η μεγαλύτερη δυσκολία του όλου project είναι η συνάντηση μεταξύ των επισκεπτών και όσων κατοικούν στους χώρους. Επιπλέον πρέπει μέσα σε 10 λεπτά που διαρκεί κάθε επίσκεψη να μπορείς να δημιουργήσεις μια βαθιά σχέση. Όσο για μένα, ακόμη προσπαθώ να απαντήσω σε κάποιες ερωτήσεις∙ μία από αυτές έχει να κάνει και με τους ασθενείς… Όμως, γιατί να μιλάμε για όλα αυτά; Το καλύτερο είναι να μπείτε μέσα…»

Μια εμπειρία

Βρέθηκα μόνος σε μια άδεια πτέρυγα. Δεν θα αποκαλύψω τα όσα είδα και άκουσα∙ μόνο πως βγήκα κλαμένος. Δεν έχει σημασία το πώς δούλεψε μέσα μου, τι γέννησε και γιατί προκάλεσε μια τέτοια αντίδραση. Το σίγουρο είναι πως λειτούργησε σαν κάτι αυθεντικό και πολύ προσωπικό – κι ας ήταν τόσο γενικό και έντονα «ενορχηστρωμένο». «Ένιωσες πως σου εκβίασε το συναίσθημα; Ήταν πολύ ηχηρό;», η αγωνία του Boris που μαζί με τους βοηθούς περίμεναν εναγωνίως τις αντιδράσεις μου. Όχι. Ακόμα και αν συνέβη, έγινε ασυνείδητα και τελικά δεν με νοιάζει. Γιατί ήμουν χαρούμενος που ήμουν στον ήλιο, ένιωθα ευγνωμοσύνη για τη ζωή, είχα μια διάθεση να πλησιάσω τους άλλους. «Όσοι φτάσουν εδώ θα έχουν περάσει από 7 διαμερίσματα και θα έχουν συγκεντρώσει πολλές πληροφορίες. Εδώ δεν ήθελα να υπάρχει καμία πληροφορία – τι πληροφορία να μεταδώσεις σε 10 λεπτά για έναν τέτοιο χώρο; Οπότε ήθελα κάτι που να σου δώσει την ευκαιρία να βρεθείς με τον εαυτό σου» θα μου πει. Χαμογελάει με τις αντιδράσεις μου – όχι, εδώ τελικά δεν ισχύει το τι ήθελε να πει ο καλλιτέχνης, αλλά τι νιώθει ο θεατής.

Και κάτι ακόμη. Εγώ που άνοιγα την πόρτα του Ασύλου με τόση προκατάληψη για το project, έπρεπε να παραδεχτώ πως η θέση «… της εξοικείωσης, της συμμετοχής και της συνύπαρξης» είχε αποκτήσει ήχο και νόημα. Υπό άλλες συνθήκες δεν θα περνούσα τις πόρτες του, δεν θα είχα κάτσει λίγη ώρα μ’ ένα από τα παιδιά που με πλησίασε με το καρότσι του στον αυλόγυρο. Το πώς θα αξιοποιούσα από εδώ και πέρα όλο αυτό δεν θα το χρέωνα στη Στέγη. Αυτή μου έδωσε μια ευκαιρία…

Info: Στα πλαίσια του Fast Forward Festival: X-Apartments - Athens (21-24/5). Διαδρομή 1η: Σημείο εκκίνησης: Καφέ «Κρικέλας», Δηληγιάννη 2 (Σταθμός Μετρό Μεταξουργείο - Έξοδος Δηληγιάννη). Διαδρομή 2η: Σημείο εκκίνησης: Καφέ «Pronto», Λιοσίων 161 (Σταθμός Μετρό Αττική, Έξοδος Λιοσίων 149-169). Πέμ.-Κυρ. 16.00-20.00 (οι διαδρομές ξεκινούν κάθε 10΄, με 2 θεατές ανά διαδρομή). €10, 5(Φ/Άνεργοι). Περισσότερες πληροφορίες: www.sgt.gr/gr/programme/event/1860

Κεντρική φωτό: Στράτος Καλαφάτης