7 πράγματα που πρέπει να ξέρουμε όλοι για το Πάρκινσον

της Μαρίας Σταμέλου*

Τι ακριβώς είναι η νόσος Πάρκινσον;

H νόσος Πάρκινσον είναι η δεύτερη συχνότερη νευροεκφυλιστική νόσος μετά το Αλτσχάιμερ. Τα εγκεφαλικά νευρικά κύτταρα εκφυλίζονται λόγω της συσσώρευσης μιας πρωτεϊνης, της α – συνουκλεϊνης κι έτσι το άτομο αρχίζει να παρουσιάζει δυσκολίες στις κινήσεις του.

Πόσο γρήγορη είναι η εξέλιξη σε κάποιον που πάσχει από Πάρκινσον;

Η νόσος είναι χρόνια και η ταχύτητα εξέλιξης της είναι κατά κανόνα αργή, άν και διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο. Η μέση ηλικία έναρξης είναι η έβδομη δεκαετία. Η συχνότητα εμφάνισης αυξάνει όσο μεγαλώνει η ηλικία. Περίπου 1% των ατόμων άνω των 60-65 ετών πάσχουν από την νόσο. Σπάνια η νόσος εμφανίζεται σε ηλικίες < 40 ετών.

Πότε πρέπει κάποιος να υποψιαστεί οτι πάσχει απο την νόσο

Πρώιμα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν χρόνια πριν τα κινητικά συμπτώματα, είναι η ελαττωμένη όσφρηση, πιάσιμο στον ώμο (που συχνά οδηγεί το άτομο στον ορθοπεδικό), και διαταραχές της συμπεριφοράς κατά την διάρκεια του ύπνου, με τα άτομα να “ζουν” τα όνειρα τους έντονα, με βίαιες κινήσεις και φωνές.

Τα βασικά κινητικά συμπτώματα είναι δυσκολία και βραδύτητα στις κινήσεις, αρχικά στο ένα χέρι ή πόδι, δυσκολία στο περπάτημα, μικρά βήματα, αστάθεια, και κάποιες φορές τρέμουλο (τρόμος). Η συχνή αντίληψη οτι όποιος τρέμει έχει Πάρκινσον, είναι λανθασμένη. Τέλος, παρ’ όλο που το Πάρκινσον είναι μια Κινητική Διαταραχή, μή-κινητικά συμπτώματα όπως δυσκοιλιότητα, συχνουρία, κατάθλιψη και διαταραχές μνήμης είναι συχνά.

Εϊναι η νόσος Πάρκινσον κληρονομική;

Στην συντριπτική πλειοψηφία η νόσος δεν είναι κληρονομική. Μόνο σε ένα 5-10% των περιπτώσεων είναι κληρονομική. Ειδικά στην Ελλάδα εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα μετάλλαξη σε ένα γονίδιο (της α-συνουκλεΐνης), το οποίο συσχετίζεται με την νόσο και εμφανίζεται συχνότερα στην περιοχή της Πελοποννήσου και την Θεσσαλία.

Τι μέτρα πρέπει να πάρει κάποιος που υποψιάζεται οτι μπορεί να πάσχει απο την νόσο; Τι πρέπει να αλλάξει ή να προσθέσει στην καθημερινότητά του;

Πρέπει να επισκεφτεί έναν νευρολόγο ειδικό στις Κινητικές Διαταραχές για να έχει τη σωστή διάγνωση γιατί πολλές φορές κάτι που μοιάζει με Πάρκινσον μπορεί να μην είναι. Επίσης για να ενημερωθεί για τη νόσο και την εξέλιξή της μέσα στο χρόνο και τέλος να λάβει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή που μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του.

Υπάρχει θεραπεία;

Υπάρχουν θεραπείες που ανακουφίζουν αποτελεσματικά τα συμπτώματα της νόσου, αλλά δεν σταματούν την εξέλιξη της. Ωστόσο, γίνονται σημαντικές έρευνες για την εύρεση μιας θεραπείας που να μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη της νόσου.

Γίνονται σχετικές έρευνες στην Ελλάδα; Σε ποιες κατευθύνσεις κινούνται και σε τι στάδιο βρίσκονται;

Υπάρχει έντονη ερευνητική δραστηριότητα στη χώρα μας όπως για παράδειγμα, η έρευνα που γίνεται στο Αττικό Νοσοκομείο υπό την αιγίδα του Michael J Fox Foundation, της μεγαλύτερης μη κερδοσκοπικής εταιρείας που χρηματοδοτεί έρευνα για την νόσο. Εκεί μελετώνται άτομα με την κληρονομική μορφή της νόσου και προσφέρεται δωρεάν η γενετική εξέταση για όσους έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό για την νόσο ή ηλικία έναρξης της νόσου μικρότερη των 50 ετών. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής ελπίζουμε ότι θα βοηθήσουν σημαντικά στο να βρεθεί πιο γρήγορα η θεραπεία για την νόσο Πάρκινσον.

Επικοινωνία για ενημέρωση για την έρευνα στα τηλέφωνα 210 5832473, -93.

*Η Μαρία Σταμέλου είναι Επ. Καθηγήτρια Νευρολογίας Παν/μίου Marburg της Γερμανίας και  Ειδική στην Νόσο Πάρκινσον και άλλες Κινητικές Διαταραχές