Φαντάσου να κοιμάσαι στο δρόμο

Μου τη δίνει γενικά όταν βλέπω άστεγους αλλά μου τη δίνει πιο πολύ όταν πρόκειται για ηλικιωμένες γυναίκες. Που παραπατάνε με τρεις τέσσερις τσάντες στα χέρια ή σπρώχνοντας ένα καρότσι ή προσπαθούν να πάρουν μια ανάσα στα παγκάκια και τα πεζούλια. Έτσι κι αλλιώς οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες, όμως μου μπαίνει στο μυαλό η εικόνα να ήταν και η μάνα μου σε αυτή την κατάσταση. Τέτοιες σκέψεις μου ήρθαν και πάλι όταν στο δίπλα τραπέζι του συσσιτίου της Equal Society (Κοινωνία Ίσων Ευκαιριών) στην Αλικαρνασσού 49 (Κολωνός) ήρθε κι έκατσε μια γυναίκα πάνω από 70 χρονών.

Η διανομή δωρεάν φαγητού συνήθως λειτουργεί με το σύστημα της ουράς. Περιμένεις στη σειρά και παίρνεις ένα κεσεδάκι με φαγητό που το τρως ή κάπου εκεί ή στο σπίτι (αν υπάρχει). Στην Αλικαρνασσού έχει φτιαχτεί ένα μικρό εστιατόριο, με καμιά δεκαριά τραπέζια και ο κόσμος κάθεται και τρώει εκεί. Τη μέρα εκείνη το τραπεζομάντιλο μίας χρήσης είχε το χάρτη της Καρπάθου και τα πλαστικά ποτηράκια διαφήμιζαν ένα μπουγατσάδικο. Χορηγίες. Όπως και ο φούρνος, το ψυγείο, το πλυντήριο πιάτων. Το φαγητό, περίπου 100 μερίδες καθημερινά, 365 μέρες το χρόνο, φθάνει από το βρεφοκομείο του Δήμου Αθηναίων. Οι άνθρωποι έρχονται 2 με 4 το μεσημέρι, κάθονται στο τραπέζι και δυο παιδιά περνάνε και μοιράζουν το φαγητό. Σε κάθε τραπέζι μια κανάτα νερό, αλατοπίπερο, πλαστικά μαχαιροπήρουνα, ψωμί κομμένο σε φέτες, που το περισσότερο είναι δωρεά του φούρνου της γειτονιάς.

Εκείνη την ημέρα το μενού είχε μακαρονάκι με κιμά, σάλτσα και τυρί και μια έκπληξη: απάκι. Κάποιος το προσέφερε κι αυτό, ήταν εκτός προγράμματος. «Πολλοί άνθρωποι μας προσφέρουν ό,τι μπορούν. Ταβέρνες της γειτονιάς, σουβλατζίδικα, ο φούρνος. Και πολλές φορές μικροί τοπικοί επιχειρηματίες βοηθάνε περισσότερο από μεγάλα brand names» λέει η Χριστίνα Ψωρογιάννη, η οποία είναι διεθνολόγος και εργαζόμενη στην Equal Society.

Κατά τις δυόμισι το μεσημέρι όλα τα τραπέζια ήταν γεμάτα. Άντρες και γυναίκες, Έλληνες και αλλοδαποί. Η Άννα ήταν με τις δυο μικρές της κόρες, δυόμισι και πέντε χρονών. «Πώς σε λένε;». Η πιο μεγάλη: «Καλομοίρα». «Πολύ ωραίο όνομα έχεις». «Ευχαριστώ» είπε εκείνη και μετά ρώταγε άμα ξέρω τον μπαρμπα-στρουμφ. Η μαμά της η Άννα είναι 29 χρονών, από την Αλβανία και τους 10 τελευταίους μήνες έρχεται κάθε μεσημέρι και τρώει εδώ με τα δύο παιδιά της. Λέει πως δεν τη νοιάζει να μείνει εκείνη χωρίς φαγητό, τα παιδιά όμως όταν πεινάνε το λένε, θέλουν να φάνε και το ζητάνε.

Το συσσίτιο αποτελεί ένα κομμάτι του Εθνικού Δικτύου Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης για την αντιμετώπιση της ακραίας φτώχειας και το πρώτο που θα πρέπει να κάνει κανείς για να έχει πρόσβαση στο συσσίτιο, στο υπνωτήριο, στο κοινωνικό φαρμακείο και το πολυιατρείο, είναι να επισκεφθεί το Γραφείο Διαμεσολάβησης και να κάνει μια αίτηση (Δεληγιώργη 26-28, 402 όροφος, 210 5244574). Πρέπει να είναι κανείς δημότης Αθήνας και αν είναι μετανάστης να έχει χαρτιά. Αν κάποιος είναι δημότης άλλης περιοχής, δεν θα μείνει χωρίς φαγητό τη μέρα που θα πάει, αλλά για τη συνέχεια θα παραπεμφθεί σε άλλη δομή. Το ίδιο θα γίνει και για κάποιον μετανάστη χωρίς χαρτιά. Αν έρθει κάποιος υπό την επήρεια ουσιών θα πάρει το φαγητό σε τάπερ, γιατί υπάρχουν και παιδιά.

«Οι περισσότεροι είναι άστεγοι, ή φιλοξενούμενοι σε συγγενείς και φίλους ή απειλούμενοι με έξωση» λέει η Χριστίνα, η οποία δηλώνει πολύ περήφανη για αυτό το συσσίτιο, γιατί είναι ανθρώπινο και διακριτικό, γιατί «θέλουμε να στηρίξουμε και να ενισχύσουμε την αξιοπρέπεια των ανθρώπων». Βγαίνοντας, ένα μεγάλο χαρτί στον τοίχο είχε καμιά δεκαριά αγγελίες για δουλειές, με επιχειρήσεις με τις οποίες είχε έρθει σε επαφή η Equal Society. Ζητούνταν βοηθός ηλεκτρολόγου, ξυλουργός, βοηθός υδραυλικού, ντελιβεράς και άλλες ειδικότητες.