Ξυπόλητος, καπνίζει αδιάκοπα, μάτια κλειστά, κεφάλι σκυμμένο στα κείμενα. «Η παράστασή μας πρέπει να ανοίξει χώρους» λέει. Κάθομαι σε ένα από τα θρανία. Εφτά άνδρες στο ρόλο του αγγελιοφόρου από τη μία πλευρά και απέναντι ο σκηνοθέτης. Δύο χρόνια μετά τον «Ιβάνοφ», στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, ο σκηνοθέτης Ντίμιτερ Γκότσεφ επέστρεψε καλεσμένος του ίδιου θεσμού και έκανε διπλό «χτύπημα» πρώτα με τη «Μηχανή Άμλετ» του Μίλερ (παίχτηκε στις 5/6) και τώρα με τους «Πέρσες» του Αισχύλου (31/7 & 1/8, Επίδαυρος) σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο. Αφού δημιούργησε ένα θίασο «πέντε αστέρων»: Μηνάς Χατζησάββας, Αμαλία Μουτούση, Νίκος Καραθάνος, Νίκος Κουρής, Λένα Κιτσοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη, Δημήτρης Ήμελλος, Εύη Σαουλίδου, Κόρα Καρβούνη, Γιώργος Γάλλος, Βασίλης Ανδρέου, Αλεξία Καλτσίκη, Έλενα Τοπαλίδου, Δημήτρης Παπανικόλαου, Λαέρτης Βασιλείου, Ρηνιώ Κυριαζή, Σύρμω Κεκέ και Πρόδρομος Τσινικόρης, «εγκαταστάθηκε» μαζί με την ομάδα σε μια αίθουσα των ολυμπιακών εγκαταστάσεων του Tae Kwon Do κι άρχισε να διευθύνει τις εξαντλητικές πρόβες.
«Ο πατέρας είναι χειρότερος από το γιο, κι αυτό δεν γίνεται να μην το αποδώσουμε» του λέει ένας από τους ηθοποιούς. Ακολουθούν 2 λεπτά απόλυτης σιγής, και στο τέλος απαντάει: «Έχεις δίκιο, θα το λύσουμε». Λίγο αργότερα η Αμαλία Μουτούση θα μου πει: «Το σύγχρονο στοιχείο αυτής της παράστασης είναι ότι ο σκηνοθέτης συζητάει διαρκώς με τους ηθοποιούς».
Η πρόβα αρχίζει ξανά. «Θαρρείς πως πήγαμε σε αυτή τη μάχη πιο αδύναμοι;» Το «αδύναμοι» ταξιδεύει για λίγα λεπτά στη γιγαντιαία αίθουσα και, πριν προλάβει να σβήσει, οι άνδρες επαναλαμβάνουν τη φράση και μετά ξανά και ξανά. Στη μοναδική αρχαία τραγωδία βασισμένη σε πραγματικό ιστορικό γεγονός και όχι σε μύθο, τα παραπάνω λόγια ανήκουν στους νικημένους, τους Πέρσες. Το 2006 ο βουλγαρικής καταγωγής Γκότσεφ επιλέγει με τη σειρά του τη μετάφραση-εκδοχή του Μίλερ, την ανεβάζει στο Deutsches Theater του Βερολίνου και τη βλέπει να κερδίζει τον τίτλο «Η παράσταση της χρονιάς». Τώρα, κάποιες μέρες πριν την παρουσίαση της νέας εκδοχής στην Επιδαύρο, η δραματολόγος της παράστασης Ελένη Καρακούλη εξηγεί όλο το σκεπτικό: «Λέξεις-κλειδιά: χώρος - αναπνοή - σώμα - γλώσσα. Βασική έμπνευση είναι η Επίδαυρος, που για τον Γκότσεφ είναι πρόκληση και όνειρο ζωής. Φυσικά και “φοβάται” την Επίδαυρο και γνωρίζει τι συνέβη την περασμένη χρονιά με τις αντιδράσεις του κοινού σε μερικές παραστάσεις, αλλά το αντιμετωπίζει με χιούμορ. Ούτως ή άλλως δεν κάνει εξυπνάδες, στη Γερμανία είναι γνωστός για το δωρικό τρόπο με τον οποίο ανεβάζει το αρχαίο δράμα. Μας λέει συνέχεια: Ο Αισχύλος είναι μια μεγάλη μαύρη τρύπα κι εμείς έχουμε βουτήξει μέσα της. Πιστεύω ότι θα κατατεθεί μια ουσιαστική πρόταση στο αρχαίο δράμα».
Έξω στον ήλιο η Κόρα Καρβούνη, η Στεφανία Γουλιώτη και η Εύη Σαουλίδου συζητάνε χαλαρές περιμένοντας τη σειρά τους (μαζί με άλλες τέσσερις γυναίκες ερμηνεύουν τον Χορό των Γερόντων). Μαζί τους και η Λένα Κιτσοπούλου, που όπως αποκαλύπτει κρατάει το ρόλο-έκπληξη της παράστασης: «Είμαι η παρέμβαση του σκηνοθέτη στο κείμενο. Υποδύομαι τον τρελό του χωριού, που πάει κόντρα στην εξουσία. Είμαι ελεύθερη να αυτοσχεδιάσω και να σχολιάσω». Στο κέντρο της αίθουσας, η Αμαλία Μουτούση κάνει πρόβα το ρόλο της βασίλισσας Άτοσσας. Βυθισμένη στο ρόλο, γεμάτη ένταση, λέει: «Ο Γκότσεφ είναι έξυπνος, σοφός και βαθύς. Προσπαθώ να βρω μια κοινή γλώσσα με το alter ego του Χάινερ Μίλερ… Τον τρόπο επικοινωνίας, δηλαδή, με ένα Βούλγαρο σκηνοθέτη που ζει και εργάζεται στη Γερμανία. Εμείς, με τη σειρά μας, είμαστε το “ηχείο” που φέρνει το κείμενο του Αισχύλου στο σήμερα».
18°
