Αρχειο

Ένα βράδυ με τη Νόνικα

«Φέρεται σαν ηθοποιός. Ίσως γιατί είχε δάσκαλο τον Κουν»

Σταμάτης Κραουνάκης
ΤΕΥΧΟΣ 273
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Σταμάτης Κραουνάκης πηγαίνει στις πρόβες και γράφει για τη φίλη του Νόνικα Γαληνέα

Τη Νόνικα Γαληνέα την είχα γνωρίσει από την τηλεόραση, από τον «Παράξενο ταξιδιώτη», πού να σας λέω τώρα. Σίριαλ γαμάτο της σιδερόφρακτης εφηβείας μας, ασπρόμαυρο, με Αλέκο, Νόνικα και Αλέξη Δαμιανό (τον περίφημο σκηνοθέτη μας του σινεμά) σε ρόλο τρομερό, που γρύλιζε στον υπηρέτη του, τον ηθοποιό Βασίλη Τσαγκλό «Θωμαααά». Αλησμόνητο σίριαλ. Το βλέπαμε λυσσωδώς όλοι το σπίτι. Μετά από χρόνια τη γνώρισα «κοσμικά», με συστάσεις κ.λπ., δεν θυμάμαι τώρα πού, σε κάποιο πάρτι της Αλίκης; Στης Νινέτας (Λεμπέση); Σε κάποιο θέατρό τους; Ή στο καμαρίνι του Γιώργου (Μαρίνου); Πάντα μαζί και ο Αλέκος Αλεξανδράκης. Ο άντρας της. Κούκλος. Λιγομίλητος. Ευγενέστατος. Ο Αλέκος συμπαθούσε τη Λίνα, μ’ αυτήν είχανε τις γλύκες και τις κουβέντες.

Μετά από χρόνια, με φώναξε ο Βουτσινάς στα εγκαίνια του θεάτρου που της έφαγε ζωή, λεφτά και ιδρώτα, το οποίο παρέδωσε στην Αθήνα (ένα κόσμημα!), με την «Ευαίσθητη ισορροπία» του Άλμπι, με την Παναγιωτοπούλου στο ρόλο της αδερφής της και φυσικά πάντα με τον Αλεξανδράκη. Τη θυμάμαι στην πρεμιέρα μέσ’ στα κόκκινα βελούδα με μια γκρι υπέροχη ζακέτα. Ο Βουτσινάς μού ’χε ζητήσει ένα συγκεκριμένο μου τραγούδι, να βάλω φράσεις απ’ αυτό, κι είχα γράψει και δυο θέματα ακόμα. Πάει η πρεμιέρα, φιλιά, φωτογραφίες, αυτό ήτανε, δεν την ξαναείδα. Ένα βράδυ ο Βουτσινάς μού ’φερε και την αμοιβή μου. Μετά από χρόνια, πάλι, συναντηθήκαμε στην πρεμιέρα τού «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», το ’92 στο Θέατρο Αναλυτή, είχαμε μιλήσει λίγο παραπάνω, μου ’λεγε πως είχε παίξει τη μάνα την καρατερίστα με τον Μυράτ στην πρώτη μνημειώδη παράσταση στο Θέατρο Αθηνών, τόσο πιτσιρίκα σε ρόλο καρατερίστας, και γελάγαμε.

Η Νόνικα μπήκε στη ζωή μου στη «Σπείρα». Μπήκε θριαμβευτικά στο μικρό καμαρίνι μας, φωνάζοντας «είμαι σπείρα!». Μόνιμος θαμών κάθε χρόνο, τα ’χει δει όλα μας. Αθηναΐδα, μικρές και μεγάλες Επιδαύρους και μετά έμαθα ότι σε δυο συμβούλια που συμμετείχε έκανε τσαμπουκά για πάρτη μου, χωρίς να έχουμε κανένα πάρε δώσε. Συγκινητική! Πάντα με τα μοναδικά, υπέροχα δώρα της! Μας ένωσε και ο κοινός μας φίλος Τάκης Χατούπης, υπότροφος των Φίλων της Μουσικής στη rada του Λονδίνου, στη σκηνογραφία, και που σήμερα ανοίγει με σουξέ τα φτερά στο Γουέστ Εντ, που πηγαινοερχόταν τότε για τις συνεργασίες μας. Την έφερε στην Αθηναΐδα, στην Παπίου. Και μετά η Νόνικα άρχισε να ’ρχεται με κάποια φίλη της ή και μόνη της, καμιά φορά και δυο και τρεις φορές. Αρχίσαμε να τρώμε μετά, να πίνουμε κάνα κρασί, να μιλάμε για όλα, θέατρο, έρωτα, για τον Μίνω Βολανάκη, την Αλίκη, τον Αλεξανδράκη, την Τζένη, τους ρόλους, τον Κουν, τον Λαζάνη…

Ποτέ δεν μου ’πε ψέματα γι’ αυτό που έβλεπε, πάντα την αλήθεια και οι παρατηρήσεις της τρυφερές. Θυμάμαι στις «Δουλάρες» μου ’χε πει «παιδί μου, στενοχωριέμαι πολύ με τον ανθρώπινο πόνο». Λατρεύει όλη τη «σπείρα». Αδυναμία της ο Μουστάκας! Έγινα οριστικά δικός της το βράδυ που μου εκμυστηρεύτηκε κάτι… θα σας το πω στο τέλος. Από το 2003 και μετά γίναμε φίλοι στην καθημερινότητα. Αλλά έδινε εκείνη πάντα παραπάνω. Της είπα ένα βράδυ «μου ’χεις φερθεί τέλεια, σ’ ευχαριστώ, σε λατρεύω, θέλω να κάνω κάτι για σένα, να φχαριστηθείς» – κι εκείνη «θέλω να σου εκτεθώ… εμπνέομαι!».

Ο Μπέρναρ Σο είναι ένας απίστευτος, αν ζούσε σήμερα αυτός ο απίστευτος θα ’ταν χάκερ διανοούμενος. Η Νόνικα με πέταξε στα χέρια του ενάμιση χρόνο τώρα – «έλα μωρό μου, είχα ντιμπέιτ με τον Τζορτζ» της λέω! Γέλια. Έτσι αρχίσαμε να προσφωνούμε το συγγραφέα, με το μικρό του, βρήκα στο ίντερνετ και τους βιορυθμούς του, αν ζούσε σήμερα. Λέων, μεγάλη μούρη, χορτοφάγος, άθεος, γιος Άγγλου αλκοολικού παπά. Βρήκα βίντεα στο γιου τιουμπ που μιλάει ο τύπος στην κάμερα γιατί ήταν φανατίλα της νέας μόδας του σινεμά που μόλις φόρτωνε στην Ευρώπη χοντρά. Άλλο βίντεο που ο τύπος παρουσιάζει τον Αϊνστάιν στη Βουλή των Λόρδων, ατάκες του θεϊκές, those they can do, those they can’t teach! Με πέταξε στον Τζορτζ και μ’ άφησε μαζί του για να βάλω μουσική στην ηρωίδα που θα ενσαρκώσει. Μείναμε πρόπερσι δυο μέρες στο «Μακεδονία», όταν παρουσίασε το βιβλίο της στον Ιανό, υπέροχη στα άσπρα, είπαμε ερωτικά, για τη δουλειά, για τη ζωή και το θάνατο! Γκρίζο πρωινό, θαλπωρή, μπροστά απ’ τον Θερμαϊκό, πήγε βαθύ μεσημέρι και μιλάγαμε… Θα μιλούσα γι’ αυτήν στην παρουσίαση, έγραψα κάτι και το ’μαθα απ’ έξω, μέσες άκρες έχοντάς την πλάι μου με τις κολόνιες της και το γουναρικό της μα και τα απίθανα πάντα παπούτσια της! Είπα άλλα, είπα όσα ήξερα, όσα ένιωθα κι όσα διαισθανόμουν. Μετά τις ομιλίες, ενώ υπέγραφε τα βιβλία μπήκε μια ψηλή γυναίκα βασταγερή, τσαούσα, Βόρεια και την πρόσβαλε με σκληρότητα και με παχύ «λα» σαλονικιώτικο. Κάτι της είπε για τον Αλεξανδράκη, της την έπεσε πολύ επιθετικά, ήμουν πιο κει και διάλεγα σιντι… «Τον άφησες και πέθανε και γυρνάς στις δεξιώσεις», κάτι τέτοιο. Ήμασταν έτοιμοι με τον Νίκο Καρατζά του Ιανού να μουντάρουμε. Φρίκαρα! Η Νόνικα γύρισε πολύ ήσυχα, την κοίταξε πονετικά, και της είπε «κυρία μου, σας καταλαβαίνω, αλλά δεν θα σας επιτρέψω να μου χαλάσετε μια τόσο όμορφη βραδιά» – η τύπισσα την έκανε με αποτυχημένη κακία!

Η Νόνικα δεν έχει τα προβλήματα μιας πρωταγωνίστριας. Είναι ηθοποιός. Οι πρωταγωνίστριες έχουν προβλήματα; Ναι, έχουν. Είχαν, έχουν και θα έχουν. Είναι ταυτόσημος ο όρος με τα προβλήματα. Η Νόνικα δεν έχει. Ίσως γιατί ήταν πάντα πλούσια; Μα δεν συμπεριφέρεται σαν πλούσια… Φέρεται σαν ηθοποιός. Ίσως γιατί είχε δάσκαλο τον Κουν. Ίσως γιατί είχε άντρα τον Αλεξανδράκη. Μια πλούσια που παντρεύτηκε έναν αριστερό. Ίσως γιατί οι κόρες της μαρτυρούν ποια είναι. Δεν θα μιλήσω για τις κόρες της. Αυτόνομες. Θεές και τη λατρεύουν! Ηθοποιάρες επίσης. Κι η τρίτη της, μια γλύκα, μια ψυχή! Σ’ εκείνο το ταξίδι μας στη Σαλόνικα γελάσαμε πάρα πολύ. Έκανε ψόφο, περπατήσαμε στο κρύο και λέγαμε θέματά μας, του πάλαι και ποτέ, κυρίως για έρωτες. Το κατέχει το θέμα!

Πέρσι το καλοκαίρι είδα ένα παράξενο όνειρο, κατέβαινα με τ’ αμάξι μια πόλη, βγήκα σε μια κόκκινη πλατεία με χιόνια που λιώνανε, είδα τον Αλεξανδράκη μ’ ένα γκρι παλτό και μουτζούρες στο πρόσωπο, τον ρώτησα «μ’ αγαπάει η Νόνικα;», «τον αγαπούσε» μου απάντησε, της το ’πα στο τηλέφωνο, ήμουν διακοπές, «είναι χαρούμενος μ’ αυτό που κάνουμε» μου είπε ήσυχη. Η μια της πλευρά γνωρίζει απόλυτα τον κώδικα των γαλαζοαίματων και η άλλη είναι αυτή η τρελή με τη Βλαχοπούλου στην «Κόμισσα της Κέρκυρας» που λέει το μνημειώδες «να φάω τα κόκαλά μου» – πώς το ’παιζες αυτό, ήσουν ήδη πρωταγωνίστρια. «Ζήτησε ο Αλέκος να μου δώσουν κάτι στην ταινία για να είμαστε μαζί στην Κέρκυρα στα γυρίσματα, κι ήμασταν τρελά ερωτευμένοι, δεν μ’ ενδιέφερε τίποτε άλλο!». Σούπερ!!! Την περασμένη Μεγάλη Πέμπτη πρωί, στο σπίτι της Λίνας στον Κεραμεικό, ήρθαν η Νόνικα με τον Σωτήρη (Χατζάκη) ν’ ακούσουμε στο πιάνο τα πρώτα τραγούδια της «Εκατομμυριούχου». Φύγαμε χαρούμενοι και ήσυχοι. Άρχισε να βρέχει ενώ τα παίζαμε κι είπαμε όλοι «καλό σημάδι». Μια Δευτέρα του Μαΐου στην Κύπρο τα ηχογράφησα για να της στείλω το σιντί για τη μελέτη της. Σκεφτόμουνα τη Νόνικα, την αίθουσα Σκαλκώτα (εκεί ήταν να γίνει), τη μουσική του λατρεμένου μου Σοντχάιμ για τα μιούζικαλ, τις καντάτες του Μπαχ και τον ήχο του Μπιγκ Μπεν, είχα μπροστά μου τους στιλπνούς στίχους της Λίνας τυπωμένους με μεγάλα γράμματα και άρθρωσα να μπορεί η Νόνικα να πατήσει απάνω μου για να διαβάσει… Δεν μου απάντησε αμέσως όπως συνήθιζε και λέω «ωχ, δεν της άρεσε τίποτα». Με πέτυχε σ’ ένα υπέροχο χωριό στο κινητό μετά από μέρες, «μόλις τα έλαβα, βουίζει το σπίτι στη διαπασών». Πρόβες αρχές Ιουλίου στην αίθουσα στο Μέγαρο. Η μαθήτρια Νόνικα πειθαρχημένη, διαβασμένη, αγχωμένη, χαλαρή, τι πολυτέλεια να δουλεύεις δυο χρόνια για έξι παραστάσεις! Ηθοποιός. Δεν πήγε διακοπές – όλοι οι άλλοι πήγαμε. Κάθισε να μάθει τα λόγια της. «Τα ’μαθες;», «τα ’μαθα». Έχει άγχος με τα λόγια.

Αρχές Σεπτέμβρη, ακόμα καλοκαίρι. Στο Πάρκο Ελευθερίας – «είμαι τυχερή, προστατευμένη κι ευτυχισμένη. Πήρα τη μαμά μου στο Παρίσι και της τα τραγούδαγα στο τηλέφωνο» με ύφος τελειόφοιτης δραματικής σχολής. «Τι σου είπε;». «Μου είπε, παιδί μου, εσύ θα λάμψεις!». Να ένα δάκρυ.

Φωτογραφίζω ακατάπαυστα, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο, ροκ μπάντα και τρομπόνι. Η θεά στις επάλξεις. Από το πρωί στο πόδι! Σκάνε οι εκλογές. «Μα πάντα στις πρεμιέρες κάτι να τρέχει», «α, μη σε νοιάζει, θα κάνουμε πρεμιέρα με άλλη κυβέρνηση! Είναι σούπερ, δες το έτσι». Γέλια. Α, μα την αλήθεια μ’ αρέσει αυτό. Τι πρεμιέρα θα ’ναι αυτή! Η Νόνικα ανοίγει τη σεζόν και τη νέα κυβέρνηση στο Μέγαρο με Μπερνάρ Σο: «Η εκατομμυριούχος». Με συμπρωταγωνιστή σούπερ, τον υπέροχο Γιάννη Μπέζο, και με θίασο πολλών καρατίων. Αλέξανδρος Μυλωνάς, Μπάμπης Γιωτόπουλος, Αρτό Απαρτιάν, Χρήστος Ευθυμίου. Η Μελίνα Τανάγρη σε διπλό ρόλο και 3 της Σπείρας, Μουστάκας, Τζερόμ και Μπουγιώτης να συνδέουν τις πράξεις. Χατζάκης, Μέτζικοφ, Φωκάς. Η Νικολακοπούλου κι εγώ με τον Ζαχαρίου ενορχηστρωτή και τον Άρη Βλάχο στο πιάνο και τη μουσική διδασκαλία. Τα ’χουμε πει όλα; Ναι, όλα μέχρι εδώ. Θα λέμε κι άλλα ύστερα.

Η Νόνικα είναι φίλη… Ξέρει πού αγαπάει. Όταν νιώθει την αγάπη σου ανταποδίδει τα υπέρδιπλα μ’ έναν τρόπο διακριτικό και αθώο. Στο Ηρώδειο μου ’φερε έναν τεράστιο γαλάζιο αρκούδο φωνάζοντας στα καμαρίνια «σου ’φερα το παιδί μας». Έχω δουλέψει με όλες τις πρωταγωνίστριες στα χρόνια μου, στα χρόνια μας, όλες δουλεύανε σκληρά, ώρες. Όλες. Η Νόνικα δουλεύει πιο σκληρά απ’ όλες. Καμιά φορά μού λέει «όλες μου οι φίλες λείπουνε». «Οk, λοιπόν, θα σου δώσουμε το Όσκαρ». «Ποιο Όσκαρ;». «Tης πιο ανθεκτικιάς». Πολλά γέλια μιλάμε.

Χρωστάω κάτι; Ναι. Όταν αποφασίστηκε η «Εκατομμυριούχος» σε μορφή μουσικής κωμωδίας –επιθυμία του φίλου της κ. Χρήστου Λαμπράκη, είναι τόσο νέοι όταν τα λένε οι δυο τους– κανείς δεν μίλαγε για κρίση. Και τώρα, στην αρχή μιας τεράστιας παγκόσμιας κρίσης, ένα έργο που μιλάει για τα λεφτά, για την υπεραξία, για την εξαγορά, για τους φτωχούς και πλούσιους, με μια τρελοκαμπέρω δισεκατομμυριούχα που πασχίζει να βρει τον άντρα που θα πιάσει το σφυγμό της… στις πρόβες ανακάλυψα τη Νόνικα συνεργάτιδα, απόλυτα δοσμένη με όλα τα ένστικτα διαθέσιμα, και ακούραστη, διαβαστερή, μελετηρή, πειθαρχημένη και απολύτως εκτεθειμένη. Όταν της λέω «α, δεν πας καθόλου καλά» ενθουσιάζεται ότι το ’χει… Το μυστικό της αγάπης μου και κλείνω… Ένα βράδυ απ’ τα πρώτα μας, μου περιέγραψε με απόλυτα φυσιολογικό τρόπο και αποθεωτικό χιούμορ ότι έχει ψωνίσει απ’ το Λονδίνο το κουτί που θα μπει η στάχτη της –το ’χει κανονίσει κι αυτό!– και που τώρα βάζει τα κοσμήματά της. Αχαχαχα... Νόνικα (σόρι για την κοινοτοπία)… είσαι απλά… θεά!