Τη στιγμή που μιλάμε ένας Ιάπωνας ανοίγει το ψυγείο του και βγάζει ένα μπολ γεμάτο δροσερά κεράσια. Στο ίδιο χρονικό διάστημα ένας Γερμανός ξεπλένει μια χούφτα κεράσια σε μια βρύση στο εξοχικό του στον Μέλανα Δρυμό. Το επόμενο δευτερόλεπτο ένας Ρώσος κρατάει μια χαρτοσακούλα με φρέσκα κεράσια που μόλις ψώνισε από ένα κατάστημα ντελικατέσεν της Αγίας Πετρούπολης. Κεράσια που ταξίδεψαν σε νότο και βορρά, δύση και ανατολή για να φθάσουν σε μέρη μακρινά. Κεράσια που μαζεύτηκαν ίσως και από το ίδιο δένδρο από χέρια Ελλήνων και Αλβανών. Κεράσια από κάπου εδώ κοντά. Από τη Βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα από το χωριό Κερασιά.
Κοντά στην πόλη της Έδεσσας, σε υψόμετρο 800 μέτρων, βρίσκεται το χωριό Κερασιά. Ένας ορεινός οικισμός που φημίζεται για τα κεράσια του, τα οποία τροφοδοτούν την αγορά της Ελλάδας αλλά κυρίως του εξωτερικού. Το χωριό θυμίζει το παραμύθι που μιλούσε για το τσουκάλι με τον χρυσό που υπάρχει στο τέλος κάθε ουράνιου τόξου. Από εκείνο το μαγικό τσουκάλι πηγάζουν όλα τα χρώματα και ταξιδεύουν σε όλον τον κόσμο. Κάπως έτσι συμβαίνει και με τους καρπούς που καλλιεργούνται στο μικρό αυτό μέρος της Ελλάδας. Τα κεράσια, σαν τα χρώματα του ουράνιου τόξου, ανοίγουν τα φτερά τους και φθάνουν παντού. Παλαιότερα, σημαντικό μέρος της παραγωγής εξαγόταν κυρίως στη Γερμανία, όμως τα τελευταία χρόνια η Ρωσία, η Ουκρανία και λοιπές ανατολικές δυνάμεις έχουν πάρει τη σκυτάλη.
Τον χειμώνα οι κάτοικοι της Κερασιάς είναι γύρω στους 650, αλλά το καλοκαίρι, την περίοδο της συγκομιδής του κερασιού (αρχές Ιουνίου με μέσα Ιουλίου), καταφθάνει πλήθος εργατών από την Αλβανία (πολλοί ακόμη έρχονται και με τα πόδια από τη γειτονική χώρα), με αποτέλεσμα ο πληθυσμός σχεδόν να τετραπλασιάζεται, φθάνοντας τους 2.500 κατοίκους! Στην ουσία ολόκληρη η χρονιά ενός κερασοπαραγωγού παίζεται μέσα σε έξι εβδομάδες, ελπίζοντας εκείνο το διάστημα να μην έχει πολλές βροχές και καθόλου χαλάζι. Η τιμή του κερασιού εδώ και δύο δεκαετίες είναι καθηλωμένη στο €1,20 με €1,70 (με κάποιες σπάνιες εξαιρέσεις προς τα πάνω αλλά και προς τα κάτω). Οι τιμές των κερασιών στα μεγάλα αστικά κέντρα και κυρίως στο εξωτερικό δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που πληρώνεται ο παραγωγός, ο οποίος πιέζεται από τους εμπόρους για χαμηλές τιμές αλλά υψηλή ποιότητα.
Στην αλυσίδα του κερασιού τεράστιο ρόλο παίζει ένα σύνολο «αόρατων» ανθρώπων, τόσο περιφρονημένων αλλά και τόσο απαραίτητων. Οι εργάτες κερασιού στην πλειοψηφία τους είναι Αλβανοί (οι υπόλοιποι είναι από Βουλγαρία ή FYROM), πολλοί από τους οποίους έρχονται κάθε σεζόν για τη συγκομιδή και συνεργάζονται με τον ίδιο παραγωγό για πολλά χρόνια. Πληρώνονται γύρω στα €25-30, ενώ επίσης τους παρέχονται τροφή και στέγη, κυρίως σε αυτοσχέδιους κοιτώνες. Σχεδόν κανένας Έλληνας δεν πηγαίνει να δουλέψει στη συγκομιδή ακόμα και στα «χρόνια της κρίσης», ενώ θα μπορούσε να εξασφαλίσει €800-900 τον μήνα.
Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε μπροστά σε ένα τελάρο με κεράσια στο μανάβικο της γειτονιάς σας, αναλογιστείτε για μια στιγμή για τη διαδρομή τους μέχρι εκεί αλλά κυρίως σκεφτείτε τους «αόρατους» ανθρώπους που μόχθησαν για να φθάσουν τα κεράσια μπροστά σας. Σε περίπτωση που βρεθείτε στο εξωτερικό και σας δοθεί η ευκαιρία, ρίξτε μια ματιά στην τιμή που αναγράφεται. Να είστε σίγουροι ότι θα εκπλαγείτε.
11°
