50th International Thessaloniki Film Festival Γεννήθηκα στη Σαλονίκη
Μέσος Έλληνας τηλεθεατής Vs ορκισμένου σινεφίλ.
Μέσος Έλληνας τηλεθεατής Vs ορκισμένου σινεφίλ.Ο πρώτος ρωτάει, ο δεύτερος απαντάει. Και ορίστε ο οδηγός επιβίωσης για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που φέτος πενηντάρισε.
01Τα σπάει πάλι ο «Λάκης ο γλυκούλης». Όλη η Ελλάδα ξεροσταλιάζει για τον Πέτρο Φιλιππίδη. Αλήθεια, παιδιά, εσάς σας αρέσει;
Να μη σε νοιάζει, πρώτον, και, δεύτερον, στο 50ό Φεστιβάλ το ερώτημα-κεντρικό σύνθημα που τίθεται είναι “Why cinema now?” κι όχι “Lakis o glykoulis wow”.
02 Ο μάγειρας Μποτρίνι είναι θεός! Όλοι θέλουν να πάει και να τους φτιάξει την κουζίνα του μαγαζιού τους, μπας και τσιμπήσουν κανέναν Χρυσό Σκούφο. Θα ανέβει κι αυτός Θεσσαλονίκη άραγε;
Έχασες! Γιατί μαγειρέματα θα έχουμε στην ταινία έναρξης, όχι όμως από τον Μποτρίνι, αλλά από τον Φατίχ Ακίν. Κάνοντας στροφή 180 μοιρών και περνώντας από τα σκληρά ψυχοδράματα στην κωμωδία, ο Ακίν φέρνει στη Θεσσαλονίκη το “Soul Kitchen”. Μια νοσταλγική ματιά στην πατρίδα του, το Αμβούργο, με φόντο ένα ομότιτλο ελληνικό εστιατόριο, όπου ο δημιουργός πέρασε τα καλύτερά του χρόνια. Σουβλάκι, τζατζίκι και «Φραγκοσυριανή», διασκευασμένη στο σάουντρακ από τους Locomondo. Το σενάριο της ταινίας γράφτηκε από τον Ακίν και τον πρωταγωνιστή Αδάμ Μπουσδούκο, ελληνάκι της διασποράς, που έβαλε το χέρι του και στο σάουντρακ, όπου εκτός από Locomondo έχει και Σιδηρόπουλο. Μετά την προβολή της ταινίας, στο πάρτι έναρξης, στην Αποθήκη Γ΄ στο λιμάνι, ο Φατίχ με τα δισκάκια του και οι Locomondo με το ρέγκε, σκα, λάτιν χαρμάνι τους αναλαμβάνουν να στήσουν γιορτή με ψυχή.
03 Μιλάμε ότι το “Next Top Model” του ΑΝΤ1 είναι ο ορισμός του celebrityσμού: Βίκυ Καγιά, Τζένη Μπαλατσινού, Χριστόφορος Κοτέντος και άλλοι ήρωες του “Hello” με μαγνητίζουν με τη λάμψη τους. Θα παίξουν celebrities και στο 50ό Φεστιβάλ ή τζάμπα ανεβαίνω;
20 χρόνια ιδιωτική τηλεόραση, και το μυαλό σου αλλά και η αισθητική σου κολυμπούν στο πέλαγος της βιοχλαπιάτσας. Τέλος πάντων, θα σου το κάνω λιανά, παρότι δεν θα ανεβεί ο Λιανός του “X Factor”. Έρχονται, μεταξύ άλλων, ο Βέρνερ Χέρτζογκ, μέγας πρωτοπόρος, Γερμανός ντοκιμαντερίστας και fiction σκηνοθέτης (κάτι σαν τον Τάσο Μπιρσίμ, μόνο που, αντί για πλήθη που φωνάζουν ΠΑΣΟΚ, ΠΑΣΟΚ, αυτός κινηματογραφεί φώκιες στην Αλάσκα και τον Κλάους Κίνσκι στο «Φιτζκαράλντο»), η θεά Τζέιν Μπίρκιν (η Ζωζώ Σαπουντζάκη του γαλλικού ερωτισμού) για συναυλία και ο Τζιμ Γιαννόπουλος, παραγωγός και πρόεδρος της 20th Century Fox (μεγάλος όσο και ο Γιώργος Θεοφάνους). Κι αν είσαι τυχερός, μπορεί και να τρακάρεις με τον Τέρι Γκίλιαμ (από τους Monty Python έως το φετινό “The Imaginarium of Dr. Parnassus”), το χιούμορ του οποίου προϋπήρξε του Γιώργου Καπουτζίδη. Παρότι ο Τέρι, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχει επιβεβαιώσει ακόμα τον ερχομό του, οπότε κράτα μικρό καλάθι.
04 Είστε φοβερά ερωτική πόλη! Μέχρι κι ο Φίλιππος Ξενόπουλος (ο Παπακαλιάτης ντε, στο σίριαλ «4») στη Θεσσαλονίκη γνώρισε το «μωρό» (Δανάη Σκιάδη) και, κατά πώς δείχνει, θα το στείλει για βρούβες το στεφάνι του (Ζέτα Μακρυπούλια). Λες να είμαι κι εγώ έτσι τυχερός και να γνωρίσω το γκραν ζετέμ;
Κλασικέ Αθηναίε, που ανεβαίνεις για να ικανοποιήσεις την ερωτολιγούρα σου, χαλάρωσε και αυτοσυγκεντρώσου, γιατί για ταινίες σε φέραμε εδώ πάνω κι όχι για τσιλιμπουρδίσματα. Τέλος πάντων, επειδή όλο στο σεξ είναι το μυαλό σου, μπορείς να το χορτάσεις, ακόμα κι αν δεν πρωταγωνιστείς εσύ, αλλά έξαλλες ξαναμμένες Γιαπωνέζες και Tokyo kinkies. Οι Ημέρες Ανεξαρτησίας παρουσιάζουν την Pink Eiga, ήτοι εξερεύνηση και απενοχοποιημένος ερωτισμός των δεκαετιών ’60 και ’70. Όσο το Παρίσι του Μάη ανατίναζε τα πεζοδρόμια, στο Τόκιο ανατίναζαν τα κρεβάτια και τις σούστες, με low budget ταινίες, υψηλής όμως αισθητικής και αλληγορίας. Ήταν ο τρόπος των δημιουργών να σπάσουν τα πολιτικά φράγματα του καθεστώτος και να μιλήσουν για την κοινωνία μέσα από το ροζ σύμπαν τους.
05 Με έχεις ανάψει. Για πες, για πες...
Η Pink Eiga, ξεκινώντας από τους κύκλους του γιαπωνέζικου underground, μετεξελίχτηκε σε πρόδρομο του new wave. Ερωτισμός, ψυχεδέλεια, τρομοκρατία, αβανγκάρντ, ασκήσεις ύφους, όνειρα, φορμαλισμός είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της. Σημαντικότερος εκπρόσωπος του είδους ο Κότζι Γουακαμάτσου, συμπαραγωγός στην «Αυτοκρατορία των αισθήσεων» του Όσιμα. Κυνηγήθηκε, ανατίναξε ακόμα και το σπίτι του για τις ανάγκες μιας ταινίας (γι’ αυτό δεν πρέπει να χάσεις το “United red army”) κι άνοιξε το δρόμο για τους νέους Γιαπωνέζους δημιουργούς, ώστε να εκφράζονται ελεύθερα μέσα από την εταιρεία του Wakamatsu Production. Τσέκαρε ακόμα τις ταινίες των Καν Μουκάι, Μασάο Αντάσι, Μαμόρου Γουατανάμπε και Τατσούμι Κουμασίρο. Ο τελευταίος, για τον Τριφό, ήταν θεός. Περισσότερα για την Pink Eiga θα έχεις την ευκαιρία να δεις και να μάθεις από τον Τζάσπερ Σαρπ, ειδικό pinkeigaλόγο, που θα παραβρεθεί στη Θεσσαλονίκη και θα παρουσιάσει τις ταινίες του αφιερώματος. Κι έτσι, για να σε κρατήσουμε σε εγρήγορση, πάρε και μερικούς σκαμπρόζικους τίτλους: «Ο ηδονοβλεψίας στη σοφίτα», «Τα δάση είναι υγρά», «Μυστικό χρονικό: Αγορά θηλυκών ζώων».
06«Όχι για μένα. Για τη φουκαριάρα τη μάνα μου». Δεν ξέρω τι λέτε εσείς, αλλά αυτή η ξανθοπουλική ατάκα είναι απαύγασμα αγάπης για τη μάνα και τις γυναίκες γενικότερα.
«Βλέπω πλανήτες που δεν υπάρχουν και τοπία που οι άνθρωποι έχουν μόνο ονειρευτεί». Δεν ξέρουμε τι λες εσύ, αλλά αυτή η ατάκα του Βέρνερ Χέρτζογκ είναι απαύγασμα του έργου του και της πλήρους ρετροσπεκτίβας που του αφιερώνει το φεστιβάλ. 50 ταινίες από εκείνον που έχει δώσει έναν από τους ωραιότερους αυτοπροσδιορισμούς: «Είμαι οι ταινίες μου». Από τη Σαχάρα, όπως την κινηματογράφησε στο “Fata morgana”, και την κανιβαλική σχέση μίσους και έρωτα με τον Κλάους Κίνσκι, που ευχόταν να πάθει ο σκηνοθέτης πανούκλα για να σταματήσουν τα γυρίσματα του «Φιτζκαράλντο», έως το “Encounters at the end of the world”, έναν ύμνο στους τελευταίους ρομαντικούς αναχωρητές της Ανταρκτικής, το σινεμά του Χέρτζογκ είναι μείξη ρεαλισμού και ονείρου, παθιασμένων πρωταγωνιστών, εξπρεσιονισμού και φαντασίας. Για το περιοδικό “Time” θεωρείται ένας από τους 100 πιο επιδραστικούς ανθρώπους του κόσμου για το 2009. Ο Χέρτζογκ στα 87 του παρατά τις παντόφλες και το χουχούλισμα κι έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει τον Χρυσό Αλέξανδρο, ύψιστη διάκριση του φεστιβάλ, για τη φιλμική γλώσσα που ανακάλυψε.
07Έβλεπα στο “Twenty” με τα καλύτερα του Mega τον Τζώρτζογλου που έπαιζε τον Σέρβο, τον οποίο αγάπησε η Βάνα Μπάρμπα, και είπα, βρε παιδί μου, τι σου είναι τα Βαλκάνια και πώς τραβούν τα αίματα!
Να δεις τότε την ενότητα «Ματιές στα Βαλκάνια» και το αφιέρωμα στον Γκόραν Πασκάλιεβιτς. Ουμανιστής, μακριά από διδακτισμούς και στερεότυπα, με μαύρο χιούμορ και εκλεκτικές συγγένειες με τον Ντε Σίκα και τον Ρενουάρ, ο Πασκάλιεβιτς διαλέγει για πρωταγωνιστές καθημερινούς ήρωες που αναζητούν μια θέση στον παράδεισο, άσχετα αν οι πόλεμοι, τα καθεστώτα ή οι κοινωνίες που αναπτύσσονται ερήμην τους μοιάζουν σαν να συνωμοτούν για να τους καθηλώσουν στην επί της γης κόλαση. Η τελευταία του ταινία «Ταξίδια του μέλιτος» γεφυρώνει για πρώτη φορά τη Σερβία και την Αλβανία σε επίπεδο παραγωγής και σεναρίου, παρακολουθώντας τη σκληρή ζωή δύο ζευγαριών που ξενιτεύονται από τις χώρες τους για να βρουν την τύχη τους στη «φιλόξενη» Ευρώπη.
08 Έρχονται Χριστούγεννα. Άραγε θα κάνουν κανένα σόου οι Καραμέρος - Χαριτάτος, που με το μπρίο τους έστειλαν τη βασίλισσα της πρωινής ζώνης Ελένη Μενεγάκη στα τάρταρα;
Καλά Χριστούγεννα, κύριε Λόρενς! Δεν ειρωνευόμαστε την τηλεοπτική σου εξάρτηση, αλλά στη Θεσσαλονίκη υποδεχόμαστε τα Χριστούγεννα με μία από τις ταινίες του παραγωγού Τζέρεμι Τόμας, που επίσης το φεστιβάλ τού ετοίμασε αφιέρωμα. Ένας living legend του σινεμά, μιας και συμμετείχε σε ταινίες-σταθμούς και συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Τζούλιαν Σνάμπελ (“The great rock’n’roll swindle”), Νίκολας Ρεγκ («Η δύναμη της σάρκας», “Εureka”, «Μια νύχτα με τη Μέριλιν»), Ναγκίσα Όσιμα («Καλά Χριστούγεννα, κύριε Λόρενς»), Στίβεν Φρίαρς (“The hit”), Μπερνάρντο Μπερτολούτσι («Ο τελευταίος αυτοκράτορας», «Τσάι στη Σαχάρα», «Ο μικρός Βούδας», «Κλεμμένη ομορφιά», «Οι ονειροπόλοι»), Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ («Γυμνό γεύμα», “Crash”), Τζόναθαν Γκλέιζερ («Ερωτικό κτήνος»), Τακέσι Κιτάνο (“Brother”), Ντέιβιντ ΜακΚένζι («Ο νεαρός Αδάμ»), Βιμ Βέντερς (“Don’t come knocking”), Τέρι Γκίλιαμ (“Tideland”), Τζούλιαν Τεμπλ (“Glastonbury”, “Joe Strummer: The future is unwritten”), Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ (“Fast food nation”). Παθιασμένος σινεφίλ, καλλιτεχνική ψυχή, μεγάλος συνδημιουργός.
09 Τι να κάνει άραγε η Ζωή-Δανάη Σκιάδη (κορίτσι του Ξενόπουλου-Παπακαλιάτη ντε) στη Νέα Υόρκη, όπου είναι για σπουδές;
Ό,τι κάνουν οι φοιτητές-πρωταγωνιστές των σίριαλ: κωλοβαράει στέλνοντας μέιλ. Σε αντίθεση με τους φοιτητές του Τμήματος Κινηματογράφου του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, και για την ακρίβεια οκτώ από αυτούς, που τα ταινιάκια τους θα προβληθούν στο πλαίσιο του “Digital Wave”. Μοντέλες που ανταμώνουν με φωτογραφίνες, υποψήφιοι παίκτες ριάλιτι που φλυαρούν κι ερωτεύονται στα παγκάκια, κορίτσια από την επαρχία που τους πνίγει η ερημιά, τηλεπαρουσιάστριες που τους στέλνουν βόμβες αντί για λουλούδια, μπαργούμαν που μοιράζουν ποτά και συμβουλές, από όλα έχει ο μπαχτσές. Οι νέοι κινηματογραφιστές επιτέλους μιλούν και κάνουν πράξη όσα διδάσκονται στο Τμήμα Κινηματογράφου.
10 Γιατί, ρε γαμώτο, δεν παίζουν σε επανάληψη εκείνο το προπέρσινο σίριαλ με τον Τότσικα, που τον κυνηγούσαν στο ποτάμι του Έβρου; Ήταν τόσο κούκλος, το νοσταλγώ.
Κούκλος ήταν κι ο Κούνδουρος στα νιάτα του. Τότε που γύρισε «Το ποτάμι», την πρώτη ελληνική ταινία που βραβεύτηκε στο πρώτο φεστιβάλ, που τότε λεγόταν «Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου». Η ταινία θα ξαναπροβληθεί φέτος στην τιμητική εκδήλωση «Από το 1 στο 50» την Τρίτη 17 Νοεμβρίου στο Ολύμπιον. Εκτός από τον Κούνδουρο, που θα τιμηθεί γιατί πάντα το έργο του είχε μια θέση στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου, θα τιμηθεί και ο Ντίνος Κατσουρίδης, επίσης τακτικός επισκέπτης τόσα χρόνια της Θεσσαλονίκης.
11 Εννοείται πως βλέπω και ΕΤ3. Ειδικά με τις ασπρόμαυρες ταινίες και Δέσποινα Στυλιανοπούλου στο ρόλο της υπηρέτριας, παραληρώ.
Αυτά ήταν τα ελληνικά 60s και τη Στυλιανοπούλου πάντα την έλεγαν Ζαμπέτα. Μετά η ελληνική αστική τάξη γνώρισε τις Φιλιππίνες, προσλαμβάνοντας φτηνό εργατικό δυναμικό να της σκουπίζει την αυλή και να της ισιώνει τις κουρτίνες. Πόσο όμως σε αγγίζει πραγματικά ο πόνος των άλλων; Και κατά πόσο μπορείς να ξεφύγεις από τα στερεότυπα που θέλουν όλους τους Φιλιππινέζους δουλοπρεπείς και ταπεινούς υπηρέτες των Ελλήνων μπουάνα; Εδώ μπαίνουν οι «Ημέρες Ανεξαρτησίας», για να φωτίσουν μια πλευρά της υφηλίου ταραχώδη και παρεξηγημένη, συνάμα όμως ανεξερεύνητα γοητευτική. Το αφιέρωμά τους στον Νέο Φιλιππινέζικο Κινηματογράφο μέσα από αντιπροσωπευτικές παραγωγές δημιουργών από τα πέριξ της Μανίλα είναι από τις ωραιότερες στιγμές του φεστιβάλ. Μπριγιάντε Μεντόζα, Λαβ Ντίαζ, Ράγια Μαρτίν, Τζον Τόρες, Πέπε Τζοκνό, που απέσπασε με το “Engkwentro” τα βραβεία Orrizonti και Lion of the Future για πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη στη Βενετία, είναι μερικοί από τους δημιουργούς που σηματοδοτούν τη χρυσή εποχή του φιλιππινέζικου σινεμά, που καλλιτεχνικά σαρώνει παγκοσμίως. Με εικόνα και θεματική που κινείται κριτικά απέναντι στη φτώχεια, την εξαθλίωση, την εγκληματικότητα και το ταραγμένο ιστορικοπολιτικό αποικιοκρατικό υπόβαθρο που έζησε η χώρα από Ισπανούς, Αμερικανούς και Ιάπωνες, οι παλιοί αλλά και οι νέοι Φιλιππινέζοι δημιουργοί δίνουν ένα άψογα ρεαλιστικό βεριτέ πορτρέτο της πατρίδας τους. Γκάνγκστερ, πορνεία, μετανάστευση, πολιτική διαφθορά, φυλακές, εγκλήματα, τοκογλυφία: η ζωή στις Φιλιππίνες είναι τόσο σκληρή όσο και οι τυφώνες που χειμώνα και καλοκαίρι σαρώνουν τη χώρα. Όσο για την ταινία “Engkwentro”, που θριάμβευσε στη Βενετία, πραγματεύεται ένα θέμα ταμπού: τάγματα θανάτου, που αιματοκυλούν τη Μανίλα σε ένα παιχνίδι κλεφτών, αστυνομικών και κυβερνητικών επιλογών περί νόμου και τάξης.
12 Ωραίο το σίριαλ «Μίλα μου βρώμικα». Εσείς που την ξέρετε την Κοντοβά, μπορείτε να τη ρωτήσετε αν τελικά το γκαβό κορίτσι και το εναλλακτικό αγόρι που κάνει μπάφους και παίζει μουσική θα ζήσουν μαζί και καλά κι εμείς καλύτερα;
Δεν προδίδουμε τη συνέχεια του σίριαλ, παρότι την ξέρουμε. Και χαιρόμαστε ιδιαίτερα που σου αρέσουν οι Post Romance ερωτικές ιστορίες των μεγαλουπόλεων. Έτσι είμαστε και σίγουροι πως δε θα χάσεις ούτε μία από το ομώνυμο αφιέρωμα του τμήματος “Focus”, που αποκωδικοποιεί έρωτες, μοναξιές και μητροπόλεις μέσα από πλάνα που προβλέπεται να συζητηθούν. Γιαπωνέζικες πλαστικές κούκλες που πωλούνται σε sex shops, όχι απλώς θα ζωντανέψουν, αλλά και θα ερωτευτούν τον ιδιοκτήτη τους. Ακατοίκητα νησιά στο κέντρο της Σεούλ, μποέμικα πάρτι στο Λονδίνο, Αυστραλοί κοινωνικώς αυτιστικοί μα πάντα τρυφεροί νέοι θα διασταυρωθούν στο πανί με καυτά φιλιά στα λουτρά Γκέλερ της Βουδαπέστης. Μεταμοντέρνα love stories με ρομαντισμό, φαντασία, θανάτους, τηλεφωνικό σεξ, φρεσκάδα, λυρισμό και πολλή μουσική, αυτά είναι τα συστατικά του “Focus: Post Romance”. Υπάρχουν αισθηματίες Ρομπέν των Δασών στις γιάπικες ουρανοξυστουπόλεις, που κλέβουν indie Σταχτοπούτες μιλώντας με διεθνείς «βρόμικους» διαλόγους; Μερικοί από τους τίτλους των ταινιών που θα δεις βοούν πως «ναι»: «Θέλει εξάσκηση», «Ξέστρωτα κρεβάτια», «Φουσκωτή κούκλα», «Δεν είμαστε φίλοι». Kisses.
13 Alternative τυπάκια, eco friendly εναλλακτική διαβίωση, παντού πλέον στα σίριαλ της σεζόν υπάρχουν οι «μουρλούτσικοι», που χαρίζουν τρέντι πινελιές στη ζωή μας. Μου αρέσει το vibe τους!
Σου αρέσει γιατί στην Ελλάδα το indie είναι το νέο mainstream και γιατί, όπως είπε και ο Μπρετ Ίστον Έλις, το να δείχνεις out είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για να είσαι in. Μην μπερδεύεις όμως τα alternative τυπάκια των σίριαλ με τις «Ημέρες Ανεξαρτησίας» του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, την ενότητα «Κάποιος Να Τους Προσέχει» και τους ήρωες της Μάρεν Άντε. Η πιο ελπιδοφόρα από τους ανεξάρτητους νέους κινηματογραφιστές της Γερμανίας, σεναριογράφος και παραγωγός ταυτόχρονα των ταινιών της, έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να μας ξεναγήσει στις 2 ταινίες-καθρέφτη της ζωής στη Γερμανία σήμερα. Με διαπιστευτήρια από Σάντανς και Βερολίνο, η Άντε κινηματογραφεί ταυτόχρονα αποστασιοποιημένη από το θέμα της, αλλά και τόσο μέσα σε αυτό. Κοινός παρονομαστής του ψυχολογικού δράματος «Το δάσος για τα δέντρα» και του ντελικάτου «Όλοι οι άλλοι» είναι κορίτσια-role models της γενιάς της, που ψάχνουν να βρουν την ευτυχία και την πλήρωση σε αφιλόξενα και δυσκίνητα τευτονικά περιβάλλοντα, τα οποία αδυνατούν να προσαρμοστούν με τους νέους καιρούς.
14 Επειδή κινδυνεύω να παρεξηγηθώ ως σιριαλόπληκτη προσωπικότητα, να πω πως βλέπω και δελτία ειδήσεων. Ειδικά τις στιγμές που η Λιάνα Κανέλλη κατακεραυνώνει τους «φονιάδες των λαών Αμερικάνοι» ριγώ από αντι-ιμπεριαλιστικό πυρετό.
Γενίκευση μήτηρ πάσης κακίας. Γιατί δεν είναι όλοι οι Αμερικάνοι ίδιοι, μωρό μου! Και γιατί στη Θεσσαλονίκη, χάρη στις «Ημέρες Ανεξαρτησίας», γνωρίζουμε σταθερά, χρόνια τώρα, κάποιους νέους Αμερικανούς ευαίσθητους και ανεπιτήδευτους, μακριά από τα στερεότυπα των μίντια. Πρέπει να τους δεις και φέτος, αρχής γενομένης με τον παλιό μας γνώριμο Άντριου Μπουτζάλσκι. Αισθητικά αλλά και αισθηματικά συγγενής με το σινεμά του Ερίκ Ρομέρ και του Τζον Κασαβέτης, στην ταινία «Δουλειά σου εσύ» διερευνά τον κόσμο και τον ταραγμένο ψυχισμό των συμπατριωτών του. Οι πολλά υποσχόμενοι αδελφοί Μπεν και Τζόσουα Σάφντι έχουν ένα ακόμα δέλεαρ για να τους τιμήσεις στην ταινία «Φέρτε και λίγο δενδρολίβανο», αφού πρωταγωνιστής της είναι ο Ρόμπερτ Μπρόντσταϊν του καλτ φιλμ “Frownland” αλλά και οι δύο γιοι του κιθαρίστα των Sonic Youth Λι Ρεϊνάλντο. Κράτα ακόμα και τα ονόματα των Μπράντλεϊ Ραστ Γκρέι και Σο Γιονγκ Κιμ και μάθε να διαβάζεις την Αμερική πέρα από τις χαριτωμενιές για τον Ομπάμα ή τα χάμπουργκερ.
15 Είμαι τηλεορασάνθρωπος, τι να κάνουμε; Και σας το ξεκαθαρίζω, όσο κι αν με κομπλάρετε, με τη σινεφιλία σας: ανάμεσα στην εκπομπή «Ο καιρός των εικόνων» και το “Mega star”, διαλέγω Κατερίνα Στικούδη, γιατί έχει ωραία τραγούδια και καθόλου πειραματισμό ή βαριά κουλτούρα.
Είσαι ένας τίμιος άνθρωπος, αλλά άκου: Δεν μπορεί όλα να είναι εύπεπτα, εύκολα, στην πεπατημένη. Ειδικά στο “Experimental Forum”, τη σχετικά καινούργια ενότητα του φεστιβάλ (ξεκίνησε πέρσι), η αποδόμηση, η εξερεύνηση και ο επαναπροσδιορισμός του πειραματικού κινηματογράφου είναι το ζητούμενο. Σου το ξεκαθαρίζουμε: θα ζοριστείς, αλλά και θα τα δεις όλα. Αβανγκάρντ ερασιτέχνες, φουλ σεινάμενη και κουνάμενη κάμερα, πειραματισμός για τον πειραματισμό. Τιμώμενη χώρα η πρώην Γιουγκοσλαβία και η νυν αχαρτογράφητη Σερβία, όπως θα τη διηγηθούν οι πρωτοπόροι του είδους. Από τον Μακαβέγιεφ έως τον Χαρούν Φαρόκι, το σινεμά “Yugo” κινούνταν πάντα με όρους ερασιτεχνικού underground, με πιο πρόσφατο δείγμα γραφής το σινεμά των Φαρόκι και Χάινζ Έμινγκχολτζ: αρχιτεκτονική, κοινωνία, ανθρώπινη ζωή, κατασκευαστικά περιβάλλοντα, αφηγήσεις βασισμένες στα τούβλα, τα μέταλλα αλλά και τις λέξεις, καθώς ο πλανήτης αναπτύσσεται βογκώντας.
16 “Mega star”, “Mega star”, “Mega star”, επιμένω! Κι εκτός από Ρέμο, παίζει και κάνα-δυο ιταλικά τραγουδάκια που πολύ με φτιάχνουν.
Ιταλία είπες, Ιταλία θα λάβεις. Amantes Sunt Amentes σημαίνει «Οι εραστές είναι παράφρονες». Και στο πλαίσιο του “Experimental Forum” και πάλι, θα έχεις την ευκαιρία να έρθεις σε επαφή με το ριζοσπαστικό, ανατρεπτικό, ιταλικό, πειραματικό σύμπαν. Ο εμβληματικός Καρμέλο Μπένε, που συνεργάστηκε με τον Παζολίνι, θα «παίξει» με δύο ταινίες, τις “Νostra Signora Dei Turchi” και “Salome”. Μειξάροντας θέατρο και σινεμά, μπαρόκ, ελευθερία και μη νατουραλιστική χρήση κάμερας και μουσικής, ο Μπένε είναι molto bene και molto experimentale.
17 Επειδή όλα τα ξέρετε, ακούστε κι αυτό: Τα επεισόδια των «Απαράδεκτων», που δίνει κάθε βδομάδα γνωστό τηλεοπτικό περιοδικό, διατρανώνουν την αίσθηση του μέσου Έλληνα τηλεθεατή περί του ότι ο Βλάσσης Μπονάτσος ήταν κυριολεκτικά ένα παράξενο λουλούδι στο μαραμένο κήπο της ελληνικής τηλεόρασης.
Όπα της! Συμφωνούμε, προσαυξάνουμε και ανταποδίδουμε: «Ο Τίμοθι Κάρεϊ διαθέτει τη συναισθηματική διάνοια του Αϊζενστάιν». Δεν το λέμε εμείς, αλλά ο Κασσαβέτης για άλλον έναν από τους τιμώμενους της ενότητας “Experimental Forum”. Παρανοϊκός, σουρεαλιστής, παράδοξος, αδάμαστος και αυτοσχεδιαστικός, όπως θα παρατηρήσεις στην ταινία “Tweet’s Ladies of Pasadena”, ο Κάρεϊ φτιάχνει δικό του σύμπαν. Αλληλούια.
18 Εντάξει, η «Πολυκατοικία» σαρώνει ως μεταμοντέρνα άποψη για τη ζωή στην Αθήνα, με περιγραφικές αναφορές που βασίζονται στο «Κλουβί με τις τρελές». Όμως δεν παύει η ανάγκη μας ως τηλεθεατές να ξαναθυμηθούμε μεγάλες στιγμές της οικογενειακής κωμωδίας, όπως τη διακόνησε το αλήστου μνήμης σίριαλ «Μεθοριακός σταθμός».
Μιλάς σαν τον Νίνο Φένεκ Μικελίδη! Κι επειδή τρένο-μάχαιρα έδωσες, τρένο-σινεμά θα λάβεις. “Expanded/Derailed” σημαίνει ταινίες που θα φιλοξενηθούν στο φουαγιέ του σιδηροδρομικού σταθμού Θεσσαλονίκης. Μια δράση που για πρωταγωνιστή έχει τα τρένα, τους περαστικούς και τους ταξιδιώτες. Από το κλασικό τρένο των αδελφών Λυμιέρ έως το εννοιολογικό “Georgetown Loop” του Κεν Τζέικομπς, το πλανόδιο σινεμά στο σιδηροδρομικό σταθμό θα τρυπώσει στην κάπνα και τα τσαφ τσουφ του Βαρδάρη.
19 Για να τελειώσουμε με τις ειρωνείες, στο «Κους Κους» της Καραβάτου, όταν έδειξε ρεπορτάζ για τη νέα παράσταση του Δημήτρη Παπαϊωάννου στο Εθνικό, δεν έκανα ζάπινγκ, αλλά κόλλησα.
Μπράβο, και άντε με το καλό στην περφόρμανς των Metamkine. Ένα τρίο από τη Γαλλία που συνδυάζει μουσική και κινηματογράφηση, προτζέκτορες, καθρέφτες, αυτοσχεδιασμό και live μοντάζ επί σκηνής. Ζήσε την εμπειρία και παρακολούθησέ τους, όπως κάνουν παντού στον κόσμο από το 1987.
20 Στο “Sex and the city” η Σάρλοτ δούλευε σε γκαλερί.
Πέρασες τα τεστ, είσαι βουτηγμένος στην τέχνη, ψυχούλα μου. Κι αν θες περισσότερη, ακολούθησε το χάρτη που σου προτείνουμε, αφού εκτός από τις αίθουσες το φεστιβάλ και η τέχνη διαχέονται παντού στη Θεσσαλονίκη. Έχουμε και λέμε: δύο εκθέσεις για τον Βέρνερ Χέρτζογκ, «Σημάδια ζωής - Ο Βέρνερ Χέρτζογκ και ο κινηματογράφος» και «Beat presser - Βέρνερ Χέρτζογκ, Το Σινεμά πρέπει να είναι σωματικό», έκθεση των φοιτητών των Ανώτατων Σχολών Καλών Τεχνών Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Φλώρινας με θέμα “Why Cinema Now?”, έκθεση με γιγαντοφωτογραφίες και video «Διονύσης Φωτόπουλος: Κινηματογράφος», ηλεκτρονική έκθεση (προβολή widescreen) «Ανατομία των φαντασιώσεων: Τα μυστικά του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο», βιντεο-εγκατάσταση «Η Πρώτη Εικόνα» στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, «Ο Μιρό της Μαγιόρκα» στο Τελλόγλειο και το ΚΜΣΤ, έκθεση φωτογραφίας «Εξωπραγματικό» του Philip Tsiaras στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, έκθεση κοσμήματος των JAW (Jewelry Art Workers) με τίτλο «50 Ερμηνείες Γυναικών - 50 Κοσμήματα».
21 Να γιατί βλέπω τηλεόραση κι όχι ταινίες: Γιατί ανάμεσα έχει διαφημίσεις και χαλαρώνω. Όσο ωραίο και να είναι το έργο, αντέχονται 90 λεπτά μονορούφι;
Χμ... Η πληροφορία που ακολουθεί μάλλον θα σε χαλάσει, αλλά μπορείς και να τη δεις σαν ένα μέσο για να βρεθείς στην κορυφή των ρεκόρ Γκίνες στην κατηγορία «Θεατής που κατάφερε να δει τη “Μελαγχολία” του Φιλιππινέζου Λαβ Ντίαζ με διάρκεια 441 λεπτά». Σχεδόν οκτώ ώρες, που σημαίνει πάρε φαΐ, παντόφλες, πιτζάμες, κινητό για να μιλάς με τους φίλους σου (στο αθόρυβο), λάπτοπ και ό,τι άλλο χρειάζεσαι για να επιβιώσεις με αξιοπρέπεια.
22 Αχ, πώς μου αρέσει το «Αλ Τσαντίρι» του Λαζόπουλου, που κάθε φορά τελειώνει και με έναν καλλιτέχνη να τραγουδά. Ειδικά τις προάλλες, με Μύρωνα Στρατή και «Θέλω να με θέλεις και συ», εκστασιάστηκα. Πώς θα τελειώσει το φεστιβάλ; Λες να ανεβεί κι εδώ ο Μύρων;
Αυτό θα συνέβαινε αν η Τελετή λήξης γινόταν στο Αθηνών Αρένα και όχι στο Ολύμπιον. Κυριακή 22 Νοεμβρίου αποχαιρέτα όσα έζησες κι όσα είδες στη Θεσσαλονίκη με τα «Αγριόχορτα» του Αλέν Ρενέ. Ένα χαμένο πορτοφόλι γίνεται η αφορμή για μια κωμωδία-σχόλιο πάνω στους ανθρώπους και την περιπέτεια της ζωής.
23 Με ψήσατε! Θα ανέβω Θεσσαλονίκη και, αντί να πιω φραπόγαλο σαν ήρωας-σφήνα στους Σαλονικιούς του Λάκη και του Σταρόβα, θα δω ταινίες.
Χαιρόμαστε για το ότι ως ιεραπόστολοι καταφέραμε να σε φέρουμε στον ίσιο δρόμο του Αγγελόπουλου. Μάθε ότι η είσοδος στις αίθουσες κοστίζει 7 ευρώ και η CineΚάρταF 10ημέρου 60 ευρώ. Καλό μάτι!
Πέρασες τα τεστ, είσαι βουτηγμένος στην τέχνη.Κι αν θες περισσότερη, ακολούθησε το χάρτη που σου προτείνουμε. Εκτός από τις αίθουσες το φεστιβάλ και η τέχνη διαχέονται παντού στη Θεσσαλονίκη.