Η κατάκτηση του Διαστήματος

Όποτε κοιτάω τα άστρα αναρωτιέμαι τι να υπάρχει εκεί έξω, μακριά από τη Γη. Να υπάρχει ζωή; Πόσο μεγάλο να είναι το σύμπαν; Μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος και πότε; Απαντήσεις σε όλα αυτά και σε πολύ περισσότερα θα μας δώσει η εξαιρετική έκθεση «Η κατάκτηση του Διαστήματος», από το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, σε συνεργασία με το Mada Tech: Εθνικό Μουσείο Επιστήμης, Τεχνολογίας και Διαστήματος του Ισραήλ, που θα παρουσιαστεί στον Ελληνικό Κόσμο.

Η έκθεση, που μοιάζει περισσότερο με ταξίδι στο Διάστημα, θα μας ξεναγήσει αρχικά στις ιστορικές πρώτες αποστολές της ανθρωπότητας. Από τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο Sputnik 1 μέχρι τη διαστημική κάψουλα Vostok 1, που έθεσε τον Γιούρι Γκαγκάριν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Επόμενη στάση η Σελήνη. Εκεί, θα «μυρίσουμε» το δορυφόρο της Γης σε ένα έκθεμα που αναπαράγει τη χαρακτηριστική μυρωδιά της πυρίτιδας και θα δούμε μια κατοικία στη Σελήνη για τέσσερις αστροναύτες, αλλά και έναν ανελκυστήρα Διαστήματος που θα εξυπηρετούσε τη μεταφορά υλικών. Θα δούμε τους αστεροειδείς και θα προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε μια «επική καταστροφή» του πλανήτη μας και, τέλος, θα εξερευνήσουμε τον Άρη, τον Κόκκινο Πλανήτη, ο οποίος έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες συγκριτικά με τους υπόλοιπους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος να φιλοξενεί ζωή. Κάποιοι επιστήμονες λένε ότι μπορεί να εποικηθεί. Εμείς, μικροί και μεγάλοι, μέσα από μια διαδραστική κονσόλα, θα μπούμε σε τροχιά γύρω του και θα περιηγηθούμε σε σπηλαιώδεις κρατήρες, τεράστια ηφαίστεια και απέραντες κοιλάδες, ό,τι θα δουν με τα μάτια τους οι επόμενοι πρωτοπόροι του Διαστήματος.

Παράλληλα, η «Θόλος» επελέγη φέτος, μαζί με 120 πλανητάρια σε όλο τον κόσμο, να προβάλει την ψηφιακή ταινία «Επιστροφή στη Σελήνη... για πάντα!» του Βραβείου Google Lunar X. Το Google Lunar X είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος διαγωνισμός που έχει διεξαχθεί ποτέ και είναι υπό εξέλιξη αυτή τη στιγμή σε όλο τον κόσμο: Με στόχο τη δημιουργία νέων ευκαιριών για την παρουσία ανθρώπων και ρομπότ στη Σελήνη, ομάδες πολιτών από όλο τον κόσμο ανταγωνίζονται για την αποστολή και προσελήνωση ενός διαστημικού ρομπότ στη Σελήνη, με κίνητρο το πιο μεγάλο βραβείο στην ιστορία: 30 εκατομμύρια δολάρια! Η ταινία «Επιστροφή στη Σελήνη... για πάντα!» περιγράφει τις προσπάθειες των ομάδων αυτών, ενώ παράλληλα παρουσιάζει τις ιστορικές εξερευνήσεις του διαστήματος καθώς και μια επιτυχημένη εκτόξευση και προσεδάφιση στην επιφάνεια της Σελήνης.

Στο πλαίσιο της έκθεσης «Η Κατάκτηση του Διαστήματος» αλλά και της νέας προβολής της «Θόλου», ο «Ελληνικός Κόσμος» αναπτύσσει συνεργασία με το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Ειδικότερα, το Αστεροσκοπείο συμμμετέχει στην έκθεση με σημαντικό οπτικοακουστικό υλικό, όπως ενημερωτικό βίντεο για την αστρονομία με πληροφορίες για το ηλιακό μας σύστημα και την αστρική εξέλιξη, έκθεση ψηφιακής φωτογραφίας στην οποία μετέχουν περίπου 20 Έλληνες αστροφωτογράφοι με φωτογραφίες αντικειμένων του νυχτερινού ουρανού αλλά και την οπτικοακουστική παρουσίαση με τίτλο «Ήχοι από το διάστημα», στην οποία παρουσιάζονται συνθέσεις σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής βασισμένες σε «ήχους» από το κοντινό αλλά και μακρινό μας διάστημα. Παράλληλα, προβάλλεται στη «Θόλο» ενημερωτική ταινία μικρής διάρκειας σχετικά με την έρευνα και τις δράσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου.

«Η κατάκτηση του Διαστήματος»

Εισαγωγή της έκθεσης

 Η έκθεση ξεκινά με μια αναδρομή σε ιστορικές αποστολές, επανδρωμένες και μη, πριν μας εισάγει στις νέες ιδέες και τεχνολογίες των μελλοντικών εξερευνήσεων. © AMNH\R. Mickens

Ανελκυστήρας διαστήματος στο Νότιο Πόλο της Σελήνης

Ο Δρ. Μαrk Garlick – εικονογράφος και αστροφυσικός- δημιούργησε αυτό το σεληνιακό τοπίο όπου απεικονίζεται ένας ανελκυστήρας διαστήματος που προσεδαφίζεται σε ένα σταθμό στο Νότιο Πόλο της Σελήνης, ένα τηλεσκόπιο με υγρό κάτοπτρο και μια μπουλντόζα που σκάβει προς αναζήτηση ηλίου-3. Αυτές είναι μερικές από τις συναρπαστικές τεχνολογίες που περιλαμβάνονται στην έκθεση. © AMNH\Mark Garlick

Το χρυσό σκιάδιο του Αστροναύτη

Ένας από τους κινδύνους της Σελήνης είναι ο Ήλιος – ιδιαίτερα, όταν πρόκειται για την αφιλτράριστη ηλιακή ακτινοβολία του. Όλο το πλήρωμα του Apollo 12 που πάτησε στο φεγγάρι φορούσε αυτές τις επίχρυσες μάσκες για να προστατευτεί από τον Ήλιο και τη θερμότητά του. Τα κράνη και τα παρμπρίζ του μέλλοντος και το υλικό από το οποίο θα αποτελούνται, πιθανώς να χρειάζονται την ίδια επίστρωση. © AMNH\D. Finnin

Από τη Γη στη Σελήνη

Το βιβλίο του Ιουλίου Βερν «Από τη Γη στη Σελήνη» του 1865 ίσως αποτελεί την πιο γνωστή ιστορία επιστημονικής φαντασίας που γράφτηκε ποτέ. Γραμμένο έναν ολόκληρο αιώνα πριν πατήσουν οι άνθρωποι στη Σελήνη, περιέχει λαμπρές επιστημονικές αποδείξεις σχετικά με τα διαστημικά ταξίδια. Σύμφωνα με την υπόθεση του βιβλίου, το μικρό διαστημόπλοιο ονόματι Columbiad εκτοξεύεται από ένα τεράστιο κανόνι στη Γη. To βελούδινο εσωτερικό του, όπως το φαντάστηκε ο Βερν μαζί με τους σκύλους συνταξιδιώτες, απεικονίζεται εδώ. © AMNH\D. Finnin

Κάψουλα Vostok

Στις 12 Απριλίου 1961, ο πρώην πιλότος της πολεμικής αεροπορίας και νυν αστροναύτης Γιούρι Γκαγκάριν, ήταν ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα. Πετώντας με ένα απλό διαστημόπλοιο, το Vostok 1, ο Γκαγκάριν μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη που διήρκεσε 108 λεπτά. «Βλέπω τη Γη!», μας είπε από το διάστημα, «είναι πανέμορφη.» © AMNH\R. Mickens

Sputnik

Μεταδίδοντας τα «μπιπ» που έμειναν στην ιστορία, από τις τέσσερις κεραίες επικοινωνίας του, ο Σοβιετικός δορυφόρος Sputnik 1 ταξίδεψε στο διάστημα για τρεις μήνες και ήταν ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, καταγράφοντας επιστημονικές μετρήσεις από το διάστημα. Μεταξύ άλλων, κατέγραψε την πυκνότητα των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας, συμπεριλαμβανομένης της ιονόσφαιρας, ενώ μέτρησε και την κατανομή των ραδιοσημάτων. © AMNH\R. Mickens

Mars rover: Διαστημικό ρόβερ στον Άρη

Το 2004 δύο πανομοιότυπα διαστημικά ρόβερ της ΝΑSΑ προσγειώθηκαν στον Άρη. Εξοπλισμένα με κάμερες, υπολογιστές και εξειδικευμένες επιστημονικές συσκευές, τα ρόβερ Spirit και Opportunity άλλαξαν ριζικά όσα ξέραμε για τον Άρη, καθώς επιβεβαίωσαν ότι στον πλανήτη υπήρχε κάποτε νερό υγρής μορφής. Το 2011 το Opportunity ανακάλυψε πέτρωμα που περιείχε ψευδάργυρο και βρώμιο. Στη Γη τέτοια στοιχεία υποδηλώνουν ότι κάποτε έρεε ζεστό νερό μέσα από το πέτρωμα. Η ανακάλυψη αυτή ενισχύει το υδάτινο παρελθόν του Άρη. © AMNH\D. Finnin

Διαστημικό Τηλεσκόπιο Ηubble

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Ηubble, που είχε σχεδιαστεί με στόχο να αναβαθμιστεί ενώ βρισκόταν στο διάστημα, διαθέτει εξαρτήματα παρόμοια με χειρολαβές που επιτρέπουν στους αστροναύτες να εκτελούν εργασίες συντήρησης. Αυτό το διόραμα αναπαριστά μια πολύ σημαντική στιγμή του 2009, όταν ο αστροναύτης John Grunsfeld εγκατέστησε τη νέα Wide Field 3 φωτογραφική μηχανή, η οποία πλέον καταγράφει τις περισσότερες από τις υπέροχες εικόνες του Ηubble. © AMNH\R. Mickens

Κατοικία στη Σελήνη της Bigelow

Φτιαγμένο με τοίχους από ενισχυμένο ύφασμα, το μοντέλο σκάφους που μπορεί να επεκταθεί –εδώ σε κλίμακα ένα προς τρία- της ιδιωτικής διαστημικής εταιρείας Bigelow Aerospace, μπορεί κάποια μέρα να αποτελέσει το σπίτι αστροναυτών στη Σελήνη. © AMNH\D. Finnin

Διαδραστικό τηλεσκόπιο με υγρό κάτοπτρο

Όπως όλα τα τηλεσκόπια με υγρό κάτοπτρο, το μοντέλο αυτό αποτελείται από ένα κάτοπτρο που σχηματίζεται με τη βοήθεια ενός ειδικού υγρού που περιστρέφεται αργά σε σταθερή ταχύτητα. Το τηλεσκόπιο αντανακλά και στέλνει το φως προς ένα στόχο, σχηματίζοντας μια εικόνα. © AMNH\D. Finnin

Ανελκυστήρας διαστήματος

Αν οι άνθρωποι δημιουργούσαν μια βάση στη Σελήνη, θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να μεταφέρονται υλικά από και προς τη Σελήνη. Ένας ανελκυστήρας διαστήματος που θα μεταφέρει τους ανθρώπους σε ένα διαστημικό σταθμό απ’ όπου θα μπορούν να ταξιδέψουν πίσω στη Γη, θα έκανε το ταξίδι ευκολότερο και λιγότερο δαπανηρό. © AMNH\D. Finnin

Mars Explorer

Οι επισκέπτες της έκθεσης μπορούν να μπουν σε τροχιά γύρω από τον Άρη και να περιηγηθούν σε σπηλαιώδεις κρατήρες, τεράστια ηφαίστεια και απέραντες κοιλάδες με τον Mars Explorer, μια διαδραστική κονσόλα που κάνει το ντεμπούτο της σε αυτήν την έκθεση. © AMNH\D. Finnin

Διαδραστικό τραπέζι

Ένα διαδραστικό «παιχνίδι» για πολλούς χρήστες δίνει στους επισκέπτες την ευκαιρία να μετατρέψουν την κρύα, λεπτή επιφάνεια του Άρη σε έναν πιο κατοικίσιμο και «γήινο» πλανήτη. Με τη βοήθεια ενός τραπεζιού πολυαφής, οι επισκέπτες συνεργάζονται προκειμένου να δημιουργήσουν συνθήκες ατμόσφαιρας στον πλανήτη, συγκρούοντας αστεροειδείς, για να απελευθερώσουν παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα που θα ενισχύσει το στρώμα της ατμόσφαιρας. Στη συνέχεια δημιουργούν τη βιόσφαιρα μαζί με διάφορες μορφές ζωής, όπως φύκια και αειθαλή φυτά. © AMNH\D. Finnin

Υποθαλάσσιο ρομπότ

Την τελευταία δεκαετία, οι μηχανικοί του Stone Aerospace στο Τέξας δουλεύουν πάνω στη δημιουργία ενός ρομπότ με τη δυνατότητα αυτόνομης κίνησης κάτω από την επιφάνεια του παγωμένου ωκεανού της Ανταρκτικής. Kάποια μέρα στο μέλλον ελπίζουν να στείλουν ένα τέτοιο ρομπότ μέσα σε διαστημόπλοιο στην «Ευρώπη», έναν από τους δορυφόρους του Δία. Τα αλμυρά νερά της «Ευρώπης» προσφέρουν τη δυνατότητα αναζήτησης για ύπαρξη ζωής. Μια γεννήτρια πυρηνικής ενέργειας θα χρησιμοποιηθεί για το λιώσιμο πολλών χιλιομέτρων πάγου, μέχρι να φτάσει στον ωκεανό που βρίσκεται από κάτω τους. Στη συνέχεια, τα όργανα του διαστημοπλοίου θα αναλάβουν την καταγραφή της χημικής σύστασης και σύνθεσης του νερού –και, ίσως, της ύπαρξης ζωής.© AMNH\D. Finnin

«Επιστροφή στη Σελήνη... για πάντα!»