Ο Δήμος Φιλοθέης - Ψυχικού αποτελεί ίσως το κοντινότερο και ομορφότερο προάστιο της Αθήνας. Αραιοκατοικημένος, γεμάτος δέντρα και πλατείες, μια πραγματική όαση από κηπουπόλεις μέσα στο τσιμεντένιο λεκανοπέδιο Αττικής, που διατηρεί ακόμα και σήμερα τον αρχικό του χαρακτήρα (με ελάχιστες διαφορές), αρνούμενος τη μέγιστη εκμετάλλευση της γης, πρεσβεύοντας την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής.
Η Φιλοθέη και το Ψυχικό είναι δύο γειτονιές του ίδιου προαστίου. Η διαφορά τους εστιάζεται «στη λίγο πιο σύγχρονη όψη της Φιλοθέης (φτιάχτηκε 20 χρόνια αργότερα) και στη συντηρητικότερη μορφή του Παλαιού Ψυχικού» σύμφωνα με το δήμαρχο κ. Παντελή Ξυριδάκη, που μας υποδέχτηκε στο δημαρχείο της Μαραθωνοδρόμου.
Το Ψυχικό δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από ιδιώτες που θέλησαν να φτιάξουν μια κηπούπολη. «Η περιοχή αυτή είναι διαφορετική. Δεν ξέρω αν είναι καλύτερη ή χειρότερη από άλλες, είναι όμως διαφορετική και αυτό είναι το δικό της πλεονέκτημα» λέει και εξηγεί πως «και το Ψυχικό και η Φιλοθέη κατασκευάστηκαν ως κηπουπόλεις. Δεν επιτρέπεται πουθενά η επαγγελματική δραστηριότητα. Οι αρχιτέκτονες που ανέλαβαν να τις κατασκευάσουν ήταν σαν να δούλευαν σε λευκό χαρτί. Δεν υπήρχε κάτι να τους εμποδίσει, καθώς στην περιοχή δεν υπήρχε τίποτα πριν παρά μόνο κάτι αμπέλια. Ήταν σαν να έδωσαν σε έναν αρχιτέκτονα ένα χωράφι 5.000 στρεμμάτων και να του είπαν ζωγράφισέ μου μια πόλη με κοινόχρηστα άλση, πνεύμονες πρασίνου και πλατείες. Όλα αυτά δημιουργήθηκαν από ανθρώπινο χέρι. Τα δέντρα τα φύτεψαν άνθρωποι, ενώ ο συντελεστής δόμησης παραμένει στο 0,6 με αποτέλεσμα η περιοχή να είναι αραιοκατοικημένη. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ανά στρέμμα υπάρχουν 25-30 σπίτια. Αν, για παράδειγμα, πρότεινα μια μέρα στο δημοτικό συμβούλιο να πέσει ο συντελεστής δόμησης κι άλλο για να καλυτερέψει ακόμα περισσότερο η ποιότητα ζωής, θα έπεφταν να με φάνε γιατί θα μειωνόταν η αξία της περιουσίας τους, αλλά αν πρότεινα να ανεβεί ο συντελεστής δόμησης πιθανότατα πολλοί να το ήθελαν σαν τρελοί γιατί θα μπορούσαν να χτίσουν περισσότερο και να εκμεταλλευτούν τη γη παραπάνω χάνοντας όμως μακροπρόθεσμα σε ποιότητα ζωής και αλλάζοντας για πάντα το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της περιοχής. Ξέρετε, πάνω σε τέτοια μικρά πράγματα παίζουν κάποιοι (κακώς) για λόγους πολιτικής καριέρας».
Το άλλο σημαντικό στοιχείο που κάνει αυτές τις δύο περιοχές ξεχωριστές προκύπτει από την τοποθεσία τους. Είναι μεν προάστια, αλλά είναι κοντά στο κέντρο. «Όταν ξεκίνησαν να έρχονται να μένουν εδώ άνθρωποι έπρεπε να κάνουν μια θυσία, καθώς ήταν πολύ μακριά από το κέντρο της Αθήνας. Τότε δεν υπήρχαν τα σημερινά ΜΜΜ και το σχέδιο πόλης ήταν διαφορετικό. Ήταν εξοχή. Αργότερα η πόλη της Αθήνας άρχισε να μεγαλώνει και να πλησιάζει προς τα εδώ. Οι τιμές των σπιτιών ήταν πολύ πιο χαμηλές από ένα πεντάρι στη Φωκίωνος Νέγρη. Ήταν μια επιλογή ζωής. Δεν σημαίνει ότι ήταν καλύτερη ή χειρότερη. Εκ του αποτελέσματος αποδείχτηκε ότι αυτό ήθελαν όλοι. Βέβαια αν υπήρχαν ακόμα 10 τέτοιες περιοχές, η συγκεκριμένη θα έχανε την “αξία” που έχει σήμερα. Επιπλέον, είναι ένας δήμος στον οποίο επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένες εκτάσεις η επαγγελματική δραστηριότητα. Ξέρετε, υπάρχει μία λανθασμένη αντίληψη που θέλει την ανάπτυξη να έρχεται αποκλειστικά από μαγαζιά που ανοίγουν σε περιοχές κι ότι τα έσοδα ενός δήμου αυξάνονται από τέτοιες επενδύσεις. Αυτό είναι ένας μύθος. Το ποσοστό που παίρνει ο δήμος από τον τζίρο των καταστημάτων είναι πλέον 0,5%. Είναι πολλές φορές μικρότερο από το ποσό που χρειάζεται για να διατηρήσει τους εξωτερικούς χώρους των καταστημάτων καθαρούς και να φροντίσει για άλλες σχετικές υποχρεώσεις».
Ρωτήσαμε για την Παλαιά Αγορά του Ψυχικού, πώς ήταν παλιά και γιατί έκλεισε. Βρισκόταν στο κέντρο του Ψυχικού από το 1930 και κάλυπτε τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων. «Πριν από 20 χρόνια έκλεισε, καθώς μπορεί ο δήμος να έχει την υψηλή κυριότητα του χώρου αλλά την επικαρπία έχει η εταιρεία Κέκροψ μετά από απόφαση του ΣΤΕ, πρόκειται καθαρά για απόφαση της εταιρείας». Η περιοχή ωστόσο εξυπηρετείται πλέον από τη Νέα Αγορά.
Στο Νέο Ψυχικό ουσιαστικά βρίσκεται «η ζωή της πόλης», καθώς εδώ βρίσκονται τα περισσότερα στέκια αλλά και η αγορά, εμπορικά καταστήματα και το μεγάλο σουπερμάρκετ του Βασιλόπουλου. Διασχίζοντας τη Δημ. Βασιλείου με κατεύθυνση την πλατεία της Αγίας Σοφίας, συναντά κανείς ορισμένα από τα πιο ιδιαίτερα cafés, ενώ δεν χορταίνει να περιδιαβαίνει στα γύρω στενά με τα υπέροχα νεοκλασικά σπίτια. Κάπου εκεί βρίσκεται και το Οικολογικό Πάρκο.
Το Εκπαιδευτικό Οικολογικό Πάρκο του Νέου Ψυχικού ιδρύθηκε το 1992 δίνοντας έμφαση στην Οικολογία, την προστασία του Περιβάλλοντος και την ανακύκλωση υλικών συσκευασίας. Βρίσκεται κοντά στο Πεντάγωνο και διαθέτει λαβύρινθο, κιόσκι, ένα παλιό σιδηροδρομικό βαγόνι και μικρό τρενάκι. «Εδώ λαμβάνουν χώρα εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές νηπιαγωγείου, δημοτικού και γυμνασίου με σκοπό την ευαισθητοποίηση των παιδιών και την ανάπτυξη σ’ αυτά περιβαλλοντικής συνείδησης» λέει η κυρία Ζαφρακοπούλου Σόφη, αντιπρόεδρος της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Φιλοθέης - Ψυχικού (ΔΗ.ΚΕ.ΦΙ.Ψ.), ενώ «5 περιβαλλοντικές ΜΚΟ παρουσιάζουν τα προγράμματά τους σε σχολεία που επισκέπτονται το πάρκο» προσθέτει ο κύριος Νεφελούδης, διευθυντής της ΔΗ.ΚΕ.ΦΙ.Ψ.
Ποιοι είναι όλοι αυτοί δίπλα στον Πετμεζά;
Μπαίνοντας στις «Πόρτες» την πρώτη φορά για καφέ δεν ήξερα ότι ανήκουν στον Θάνο Πετμεζά. Την προσοχή μας τράβηξε ένα υπέροχο κολάζ (έργο της Όλγας Εξάρχου) που βρίσκεται στα αριστερά, γεμάτο φωτογραφίες του Θάνου Πετμεζά παρέα με τη Ναστάζια Κίνσκι, τη Μονσεράτ Καμπαγιέ, τη Ζακλίν Μπισέ, τον Αλέξανδρο Ιόλα και πολλούς άλλους. Εκεί άρχισα να ψάχνω το εντυπωσιακό παρελθόν του γνωστού επιχειρηματία. Πρόκειται για τον ίδιο που είχε το «Notorious» και το «Martha’s», αλλά και το λατρεμένο «La Fenice» από το οποίο είχε περάσει όλη η αφρόκρεμα της Ευρώπης (και όχι μόνο).
Παλαιό Ψυχικό
Στο Παλαιό Ψυχικό βρίσκεται η Παλιά Αγορά, η Νέα Αγορά που βρίσκεται αρκετά ψηλά (από την Ανθέων είναι ομολογουμένως ο πιο εύκολος δρόμος), αλλά και η Σχολή Μωραΐτη που η πρόσοψή της είναι έργο του Γιάννη Μόραλη, το Κολλέγιο Αθηνών (εκεί που «Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο»), οι περίφημες εγκαταστάσεις του τένις και φυσικά τα Αρσάκεια Ψυχικού. Κατά τα άλλα δεν χορταίνεις να περπατάς και να απολαμβάνεις την ομορφιά γύρω σου. Πράσινο μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι και σπίτια για οφθαλμόλουτρα.
Φιλοθέη - Το Πέτρινο Περίπτερο
Ένα από τα ωραιότερα και πιο χαρακτηριστικά σημεία της Φιλοθέης. Ανήκει στο δήμο και βρίσκεται εκεί 83 περίπου χρόνια. Κάποτε ήταν σουβλατζίδικο, αργότερα καφενείο, ώσπου έφτασε να γίνει μίνι μάρκετ εξυπηρετώντας τις ανάγκες των κατοίκων. Στην ταινία «Τεμπελόσκυλο» (1963), του Στέφανου Φωτιάδη, υπάρχει μία σκηνή που πίνει καφέ ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ και έχει γυριστεί σε αυτό το σημείο.
Έχοντας μπροστά μας το Πέτρινο Περίπτερο, αν ακολουθήσουμε το δρόμο στα δεξιά βγαίνουμε στην πλατεία Δροσοπούλου όπου βρίσκεται το πάρκο και ένα από τα ομορφότερα σημεία του ανοιχτού Ποδονίφτη, που «έχει χαρακτηριστεί ως ρέμα μοναδικού κάλλους» όπως μας η είπε η κυρία Πετρίτση-Μουράντ Κατερίνα, αντιδήμαρχος θεμάτων Καθαριότητας στη Φιλοθέη, που μας υποδέχτηκε στο Παλιό Δημαρχείο της περιοχής, στην Παλιά Αγορά. «Εκεί υπάρχει μια μοναδική βιοποικιλότητα (χλωρίδα και πανίδα) από ευκαλύπτους, φοίνικες, κοκκινολαίμηδες, βατραχάκια, παπαγαλάκια κ.ά.», συμπληρώνοντας πως «το ρέμα του Ποδονίφτη είναι το κόσμημα της Φιλοθέης αλλά ταυτόχρονα και το μεγάλο της πρόβλημα. Δέχεται πάρα πολλά νερά λόγω της Πεντέλης με αποτέλεσμα να πλημμυρίζει μία με δύο φορές το χρόνο, δημιουργώντας το μεγαλύτερο πρόβλημα στο γήπεδο του στίβου (Κυριακίδης) που πλημμυρίζει. Ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός ότι έχουν συνδεθεί με το ρέμα παράνομα βοθρολύμματα από άλλους δήμους, με αποτέλεσμα ορισμένες μέρες του χρόνου να υπάρχει μια δυσοσμία στην περιοχή, ενώ η Περιφέρεια Αττικής, αν και ενημερωμένη για το θέμα, δεν έχει δείξει το απαραίτητο ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά μια φορά το χρόνο γίνεται εθελοντικός καθαρισμός από προσκόπους και άλλους πολίτες, ενώ έχει γίνει αυτοψία στο νερό και δεν έχει βρεθεί μολυσμένο» καταλήγει.
Θερινός Κινηματογράφος «Φιλοθέη»
Βρίσκεται λίγο πιο πάνω από την πλατεία Δροσοπούλου και συνήθως τέλη Μαΐου ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό. Ανήκει στο δήμο αλλά έχει ενοικιαστεί σε ιδιώτη κι έτσι παίζονται κανονικά πρεμιέρες, όπως σε κάθε άλλο κινηματογράφο.
Παλιά Αγορά
Η Παλιά Αγορά Φιλοθέης βρίσκεται πάντα λίγο πιο πάνω από τον ομώνυμο κινηματογράφο. Αποτελείται από φούρνους, καφέ, μίνι μάρκετ και εξυπηρετεί τους κατοίκους της γύρω περιοχής. Φυσικά ανήκει και αυτή στο δήμο.
Check
● Την εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 27 Μαρτίου στις 19.00 στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Αθλητικού Κέντρου Ν. Ψυχικού. Στο πλαίσιο των Κ.Δ.Β.Μ. του Δήμου Φιλοθέης Ψυχικού, της ΔΗ.ΚΕ.ΦΙ.Ψ. και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων θα προσφερθούν προγράμματα γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων που θα περιλαμβάνουν: ξένες γλώσσες, ιστορία της Τέχνης, social media κ.λπ.
● Τη Δημοτική Πινακοθήκη «Λέφα» (Κοκκώνη 15, Ψυχικό, 210 6717097), όπου παραδίδονται μαθήματα ζωγραφικής και γλυπτικής.
● Το Κέντρο Νεότητας Φιλοθέης, όπου παραδίδονται μαθήματα μπαλέτου, μοντέρνου & δημιουργικού χορού, χορευτικής γυμναστικής, Pilates, Yoga, Streching, μουσικοκινητικής Orff αλλά και κοπτοραπτικής.
● Στον Λωτό γίνονται τουλάχιστον τρεις εκθέσεις φωτογραφίας το μήνα.
● Την πορτοκαλόπιτα στις «Πόρτες».
● Το Κολλέγιο Αθηνών. Είναι ένα κόσμημα στη Στεφάνου Δέλτα.
● Το Cine Ψυχικό με τα υπέροχα τραπεζάκια. Βρίσκεται μεταξύ Λ. Κηφισίας & Ν. Παρίτση.
● Τις «Ομπρέλες» (γλυπτό του Ζογγολόπουλου).
● Το Άλσος Ψυχικού στην οδό Μαλακάση.
● Τα απομεινάρια του Ρωμαϊκού Υδραγωγείου στη Φιλοθέη.
11°
