Σταματήστε τις παράνομες επαναπροωθήσεις

Την περασμένη εβδομάδα ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης, Τάκης Μπαλτάκος, δήλωσε ότι δεν τον ενδιαφέρει τι λέει η Διεθνής Αμνηστία για το Φαρμακονήσι και για τις επαναπροωθήσεις προσφύγων στην Τουρκία. Για όποια/ον τον ενδιαφέρει, η ATHENS VOICE έθεσε δύο ερωτήματα στον διευθυντή του ελληνικού τμήματος της οργάνωσης, Ηλία Ααναγνωστόπουλο, ο οποίος επιμένει ότι οι ελληνικές αρχές συνεχίζουν τις επαναπροωθήσεις, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της Ε.Ε.

Σε πρόσφατη ανακοίνωσή της η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε ότι οι περιοριστικές πολιτικές ελέγχου των συνόρων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απειλούν τις ζωές και τα δικαιώματα των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων. Τι βαθμό θα βάζατε στη χώρα μας;

Η Διεθνής Αμνηστία δεν βαθμολογεί τις χώρες ως προς την έκταση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται στις επικράτειές τους. Αυτό που, όμως, τόσο εμείς, όσο και άλλες οργανώσεις και φορείς έχουμε τεκμηριώσει βάσει έρευνας είναι ότι η ελληνική συνοροφυλακή θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τις ζωές εκατοντάδων ανθρώπων, στα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, όχι μόνο στα θαλάσσια, αλλά και στα χερσαία, μέσω της παράνομης και επικίνδυνης τακτικής των απωθήσεων –δηλαδή των αναχαιτίσεων ανθρώπων που διαφεύγουν από πολέμους και συρράξεις πίσω στην Τουρκία. Οι πρακτικές αυτές, όχι μόνο θέτουν τις ζωές των ανθρώπων σε κίνδυνο, αλλά, επίσης, τους στερούν το δικαίωμα να επεξηγήσουν τις ατομικές τους συνθήκες και να ζητήσουν άσυλο. Η στέρηση του δικαιώματος αυτού αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της Ε.Ε.

Πόσο εκτεταμένες είναι αυτές οι επαναπροωθήσεις; 

Η Διεθνής Αμνηστία έχει επανειλημμένα τεκμηριώσει και καταγγείλει την παράνομη και επικίνδυνη πρακτική των απωθήσεων. Έχει καλέσει, επίσης, επανειλημμένα τις ελληνικές αρχές να σταματήσουν τις επιχειρήσεις απώθησης, όχι μόνο επειδή είναι εντελώς παράνομες, αλλά και επειδή θέτουν τις ζωές των ανθρώπων σε κίνδυνο εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο διεξάγονται. Μαρτυρίες τις οποίες έχει συγκεντρώσει η Διεθνή Αμνηστία σε πρόσφατη έκθεση τεκμηριώνουν τη σκανδαλώδη έλλειψη σεβασμού προς την ανθρώπινη ζωή την οποία δείχνουν συνοριοφύλακες κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων απώθησης που διεξάγονται στο Αιγαίο. Οι μαρτυρίες διασωθέντων έπειτα από την ανατροπή και τη βύθιση σκάφους στο οποίο επέβαιναν μετανάστες κοντά στο Φαρμακονήσι, στις 20 Ιανουαρίου, οι οποίες δόθηκαν στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μοιάζουν με μαρτυρίες που είχε συλλέξει στο παρελθόν η Διεθνής Αμνηστία αναφορικά με τις επιχειρήσεις απώθησης που διεξάγει η συνοριοφυλακή - δηλαδή, την πρακτική συλλογικής επιστροφής μεταναστών κατά μήκος των συνόρων προς την Τουρκία.

Οι πρόσφατοι θάνατοι στο Αιγαίο αποτελούν μία ακόμα υπενθύμιση των επικίνδυνων ταξιδιών τα οποία πραγματοποιούν μετανάστες και πρόσφυγες, προκειμένου να φτάσουν στην Ευρώπη. Από τον Αύγουστο του 2012 τουλάχιστον 136 πρόσφυγες, η πλειονότητα των οποίων είναι Σύροι και Αφγανοί, έχασαν τις ζωές τους σε τουλάχιστον 12 γνωστά περιστατικά προσπαθώντας να φτάσουν στην Ελλάδα με σκάφος από την Τουρκία. Η Ε.Ε. και τα κράτη μέλη της πρέπει να διασφαλίσουν αποτελεσματική έρευνα και διάσωση στη θάλασσα εστιάζοντας τις προσπάθειές τους στη διάσωση ζωών, παρά στην προστασία των συνόρων. Παράλληλα, πρέπει να διασφαλίζουν για όλους τους ανθρώπους πρόσβαση σε εξατομικευμένες διαδικασίες ασύλου, με βάση το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της Ε.Ε.