Εύα Κοτανίδη

Η παράσταση

Είναι μια παράσταση για τη γυναίκα και την ιστορία της. Αναφερόμαστε στην καταπίεση που έχει υποστεί και στον αγώνα της, αλλά δεν εστιάζουμε μόνο εκεί. Δεν είναι μια παράσταση για το φεμινιστικό κίνημα, μιλάει για την εξέλιξη της γυναίκας στην ιστορία και για το πώς διαχειρίστηκε και η ίδια την ελευθερία που διεκδίκησε και κέρδισε. Ξεκινάει από τη μητριαρχία και καταλήγει στο σήμερα. Όλα αυτά είναι ιδωμένα μέσα από σύνθεση θεατρικών κειμένων, ποίησης, ιστορικής έρευνας, τραγουδιών, κίνησης και videoart με live μπάντα επί σκηνής (οι ηθοποιοί είναι και μουσικοί). Έχει χιούμορ κι είναι ευχάριστη και ψυχαγωγική. Μαθαίνεις πράγματα απ’ αυτήν χωρίς όμως να είναι θεατρικό ντοκιμαντέρ.

Η ιδέα γεννήθηκε από την ανάγκη μου να καταλάβω πώς έφτασε η γυναίκα εδώ που είναι σήμερα. Έτσι ξεκίνησε ένα ταξίδι 2,5 χρόνων που καταλήγει σ’ αυτό που θα παρουσιάσουμε στις 5 Φεβρουαρίου. Ένας χρόνος έρευνας για το υλικό, ένας χρόνος συρραφής-συγγραφής κι άλλος μισός για την προετοιμασία της παράστασης και τη διαμόρφωση του τελικού κειμένου μέσα από τις πρόβες απ’ όλη την ομάδα των συνεργατών.

Είναι μια παράσταση για τη γυναίκα και την ιστορία της φτιαγμένη από άντρες και γυναίκες για άντρες και γυναίκες! Πιστεύω πως η παράσταση θα βοηθήσει τους άνδρες –όπως και τις γυναίκες– να καταλάβουν καλύτερα τη γυναίκα. Λίγο είναι αυτό; Αλλά το κύριο είναι ότι θα περάσουν και καλά παρακολουθώντας την.

Γυναικείοι αγώνες χειραφέτησης

Θεωρώ πως μέσα από κάθε αγώνα υπάρχουν νίκες, αλλά υπάρχουν και απώλειες. Φτάνοντας στην αλλαγή από τον 19ο στον 20ό αιώνα, που ξεκινάει ο αγώνας της για να διεκδικήσει τα δικαιώματά της και προχωρώντας σιγά-σιγά μέχρι σήμερα, συνειδητοποιεί κανείς πως αμέτρητα πράγματα έχουν κερδηθεί αλλά αναπόφευκτα υπάρχουν και πράγματα που έχουν χαθεί. Αυτό που έχει σημασία είναι να γνωρίζουμε τι έχει συμβεί στην ιστορία για να καταλάβουμε, γυναίκες και άνδρες, γιατί η γυναίκα είναι όπως είναι σήμερα και, αν έχει κερδίσει πράγματα, τι μπορεί επίσης να έχει χάσει.

Η θέση της γυναίκας στην Ελλάδα

Τα πράγματα είναι πολύ σχετικά. Στην ελληνική κοινωνία υπάρχει ένα μπέρδεμα. Οι γυναίκες της γενιάς των μανάδων μας, στον απόηχο του φεμινισμού που ερχόταν από τη Δύση, άργησαν να χειραφετηθούν και να εγκαθιδρύσουν τη φεμινιστική τους στάση στην ελληνική κοινωνία. Μεγάλωσαν τις κόρες τους για να είναι ανεξάρτητες και χειραφετημένες, αλλά τους γιους τους για να είναι πασάδες. Οπότε υπάρχει χάσμα γιατί στο επίπεδο των προσωπικών σχέσεων, αυτοί οι άντρες ψάχνουν γυναίκες πιο πολύ σαν τη μαμά τους και όχι σαν την αδερφή τους και στο επαγγελματικό επίπεδο, η νοοτροπία των ανδρών είναι άλλη από αυτή των γυναικών. Έχει κυριαρχήσει η ιδέα ότι είμαστε ίσοι, αλλά από κει και πέρα σκοντάφτουμε στη νοοτροπία του καθενός και στο πόσο ανοιχτό μυαλό έχει ο άντρας ή η γυναίκα.

© Bruno Ruffini

Το μεγαλύτερο πρόβλημα ανδρών-γυναικών

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε. Εκείνοι είναι μπερδεμένοι σε σχέση με τον ποιο ρόλο μπορούν να πάρουν πλάι σε μια γυναίκα, αλλά και οι γυναίκες δεν ξέρουν ποιο ρόλο ακριβώς θέλουν να έχουν. Έχουν μπερδευτεί οι ρόλοι εκ των πραγμάτων, αλλά γι’ αυτό δεν φταίνε οι γυναίκες μόνο ούτε οι άνδρες, αλλά αμφότεροι. Και το σύστημα, φυσικά. Η κοινωνία δίνει πολύ αντιφατικά μηνύματα και στις γυναίκες και στους άνδρες. Είναι όμως και θέμα επικοινωνίας. Δεν υπάρχει διάθεση για επικοινωνία, να καταλάβει και να δώσει συναισθηματικά ο ένας στον άλλον. Ο άνδρας δεν έχει διάθεση να δώσει γιατί έχει θυμώσει, ούτε η γυναίκα έχει διάθεση γιατί κι εκείνη είναι πολύ θυμωμένη. Αλλά όλα αυτά είναι κοινωνικές καταβολές. Αν δούμε ο ένας τον άλλο ως άνθρωπο, θα καταλάβουμε πως δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα και πως χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο περισσότερο από ποτέ.

«Δεν γεννιόμαστε γυναίκες. Γινόμαστε γυναίκες», Σιμόν ντε Μποβουάρ

Είχε δίκιο. Αυτό ισχύει για τη γυναίκα όσο και για τον άνδρα. Αναπαράγουμε τα κοινωνικά πρότυπα που καταχωρούνται στον εγκέφαλό μας μεγαλώνοντας. Τι γυναίκα όμως θέλεις να είσαι, τι άνδρας, τι άνθρωπος; Αυτό έγκειται στην επιλογή του καθενός.

Αγαπάω στο ότι είμαι γυναίκα

Η θηλυκή ενέργεια στη φύση κυοφορεί όλα τα στοιχεία για τη γέννηση του καινούργιου. Αυτό είναι η Γυναίκα και αυτό αγαπάω στη γυναικεία φύση. Η θηλυκή ενέργεια, όμως, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την αρσενική, γιατί η αρσενική είναι αυτή που δομεί και υλοποιεί στο φυσικό επίπεδο.

Ζηλεύω στους άνδρες

Ζηλεύω στους άνδρες το ότι σκέφτονται πολύ πιο απλά από μας. Πολλές φορές σκέφτομαι «Θεέ μου, γιατί με κουράζω τόσο»; Το γεγονός ότι η σκέψη των ανδρών είναι πιο απλή και πιο λογική είναι ανακουφιστικό, γιατί οι γυναίκες χρειαζόμαστε αυτόν τον τρόπο σκέψης. Αντίστοιχα, εκείνοι χρειάζονται τη δική μας συναισθηματική προσέγγιση στα πράγματα. Ο συνδυασμός αυτών των δύο κάνει τη δημιουργία εποικοδομητική και όχι καταστροφική. Λογική και συναίσθημα.

Ο εαυτός μου σε 5 χρόνια

Αφήνω τα πράγματα να κυλάνε και για να το κάνω αυτό υπερνικάω κάθε φορά φόβους. Η αίσθηση του να έχω τον έλεγχο πάντα υπερισχύει, οπότε είναι ένας συνεχής αγώνας, γιατί το να έχεις τον έλεγχο σημαίνει ότι πάντα προγραμματίζεις τι θα γίνει. Οπότε είμαι συνέχεια σε διαπραγμάτευση με τον εαυτό μου σε σχέση με αυτό, δεν προγραμματίζω, λέω τι θέλω, κάνω ό,τι χρειάζεται να κάνω και μετά το αφήνω να γίνει. Επειδή αυτό δεν είναι εύκολο, παίρνει κάποιο χρόνο. Δεν είναι ότι κυλάνε τα πράγματα από τη μία μέρα στην άλλη. Φαντάζομαι σίγουρα ότι σε πέντε χρόνια από τώρα θα εξακολουθώ να κάνω θέατρο, να τραγουδάω, κατά πάσα πιθανότητα θα έχουν γεννηθεί κι άλλα πρότζεκτ ως τότε και ίσως να τριγυρνάει και κανένα πιτσιρίκι ανάμεσα στα πόδια μου ενώ θα δίνω συνεντεύξεις γι’ αυτά από το τηλέφωνο. Κατά πάσα πιθανότητα. Ίσως. Για να δούμε. Ποιος ξέρει ως τότε τι θα συμβεί;

Info: Κείμενα: Μάνος Καρατζογιάννης, Εύα Κοτανίδη. Σκην.: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης. Ηθοποιοί - μουσικοί: Εύα Κοτανίδη, Κατερίνα Μαούτσου (ακορντεόν), Θεοδοσία Σαββάκη (σαξόφωνο), Γιώργος Τζαβάρας (μπάσο), Γιάννης Παπαγιάννης (πιάνο), Ευαγγελία Τσιάρα (κιθάρα). Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», Φρυνίχου 14, Πλάκα, 210 3222464