Αρχειο

Η αρρώστια, ο γιατρός και οι παρατρεχάμενοι

Ο Δημήτρης Φύσσας επιχειρεί μια ανάλυση της σημερινής πραγματικότητας   

Δημήτρης Φύσσας
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ένας άνθρωπος αρχίζει να χοντραίνει, να πίνει, να καπνίζει, να ξενυχτάει, να μην ασκείται. Μην έχοντας χρήματα, ζητάει δανεικά για θεραπεία, τα παίρνει, αλλά αντί να τα χρησιμοποιήσει σε εξετάσεις, γιατρούς και φάρμακα, τα ξοδεύει σε διασκεδάσεις, τα χαρίζει στους φίλους του, τα χρησιμοποιεί για αγορές καταναλωτικών ειδών και, κυρίως, προσλαμβάνει και  χρηματοδοτεί φίλους του. Στο μεταξύ η υγεία του χειροτερεύει συνεχώς, διάφορες ασθένειες σκάνε η μια μετά την άλλη. Αυτός συνεχίζει να δανείζεται και να ξοδεύει στο βρόντο. Επειδή η υγεία του χειροτερεύει τόσο, ώστε πλέον η κακή του κατάσταση είναι και εξωτερικά αντιληπτή, πολλοί και διάφοροι τού επισημαίνουν τον κίνδυνο όχι μόνο να μη μπορεί να ξαναδανειστεί, όχι μόνο να μη μπορεί να ξεπληρώσει τα δανεικά, μα και να πεθάνει. 

Κάποια στιγμή, που τα πράγματα έχουνε φτάσει στο απροχώρητο και οι ζωτικοί του δείκτες πάνε κατά διαόλου,  οι δανειστές του παύουν να του δανείζουν. Τότε αυτός προστρέχει για βοήθεια σε άλλους, που τον δανείζουν μεν, αλλά, πρώτον, οι όροι του δανεισμού είναι επαχθείς, δεύτερο, θέλουν να επιβλέψουν οι ίδιοι τη θεραπεία του διορίζοντας δικό τους γιατρό και, τρίτο, του απαγορεύουν να ξοδεύει αλόγιστα σε δοσίματα (στους φίλους και φίλους των φίλων). Ο γιατρός παρουσιάζει την κατάσταση όπως πράγματι έχει και αναλαμβάνει την επιβολή των νέων ιατρικών μέτρων. Τότε οι φίλοι, που κινδυνεύουν να χάσουνε τα φράγκα,  ξεσηκώνονται και στρέφονται εναντίον του γιατρού. «Ο γιατρός φταίει, καλά περνούσαμε μέχρι τώρα»: αυτά λένε. Και ζητάνε να επανέλθει το παλιό καθεστώς. Οι φίλοι των φίλων, επίσης εν κινδύνω, συμφωνούν: ο γιατρός φταίει, όχι η αρρώστια, ούτε ο άρρωστος. 

Η αναλογία είναι προφανής. Το «βαθύ ελληνικό δημόσιο» με την ευρεία έννοια (πολεοδομίες, εφοριακοί, πολιτικοί, διορισμένοι και διοριζόμενοι, άχρηστες ΔΕΚΟ, μπιζναδόροι με το κράτος, ορθόδοξη εκκλησία, ΝΔ, ποικίλοι παρατρεχάμενοι, ΠΑΣΟΚ, διαμοιραστές κοινοτικών επιδοτήσεων, συνδικαλιστές, κρατικές τράπεζες, κλειστά επαγγέλματα, αποζημιούμενοι αγρότες, πρόωροι συνταξιούχοι και «εφαπαξίες», σούμπιτη η ΕΡΤ, μεσολαβητές εξοπλισμών, κρατικά νοσοκομεία, νομικοί σύμβουλοι δήμων και υπουργείων, «Τυποεκδοτική» και γενικώς ΚΚΕ, ποικίλοι αεριτζήδες, ΟΠΑΠ, δήμαρχοι, ΣΥΝ, κλητήρες, Βουλή και Προεδρία της Δημοκρατίας, κρατικοδίαιτοι δημοσιογράφοι, στρατιωτικοί κλπ κλπ κλπ ) έχει καταφέρει να μη λειτουργεί σχεδόν ποτέ και για τίποτα (με τη γνωστή εξαίρεση τού 1 στους 10 φιλότιμου ανθρώπου που δουλεύει και για τους άλλους 9). Φακελάκια, μίζες, ρουσφέτια, παρανομίες, παρατυπίες, μη εξυπηρέτηση των πολιτών. Όλοι το ξέρουμε, τι κάνουμε όμως; 

Πιο συγκεκριμένα, στην πορεία το «βαθύ ελληνικό δημόσιο»:

1. Εξασφαλίζοντας το μονοπώλιο σε πολλούς τομείς (αστικές συγκοινωνίες, ηλεκτρενέργεια, ύδρευση, σιδηρόδρομοι κλπ), ταύτισε τον εαυτό του με τη χώρα. Στους άλλους τομείς ή έχει κυριαρχική παρουσία (τράπεζες, τηλεφωνία κλπ) ή ευνόησε την ιδιωτική «μπίζνα» με τον εαυτό του (υπεραστικές συγκοινωνίες, ακτοπλοϊα, κατασκευές κλπ) ή χτύπησε και συκοφάντησε όσο μπορούσε την εξωκρατική επιχειρηματικότητα (π.χ. γραφειοκρατία)      

2. Εξανεμίζοντας το πλεονέκτημα του ευρώ, αυτοδιογκώθηκε και χρεώθηκε τόσο, ώστε  να κωφεύει στις κραυγές όσων έβλεπαν πού πάει το πράγμα, ιδίως όσων πραγματικά εργάζονταν (ιδιωτικοί υπάλληλοι και εργάτες, αυτοαπασχολούμενοι, όσοι επιχειρηματίες δεν είχανε μπίζνες με το δημόσιο), οι φόροι των οποίων διανέμονταν υπέρ των δημοσίων 

3. Μην έχοντας πλέον χρήματα και φέρνοντας τη στάση πληρωμών του κράτους όσο ποτέ κοντά, συμπαρέσυρε και συμπαρασύρει την Ελλάδα στο θάνατό του. Να μην αλλάξει τίποτα, «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλλων».   

Τώρα που η νέα κυβέρνηση πάει να κάνει κάτι ελάχιστο, το «βαθύ ελληνικό δημόσιο» εγκαλεί το γιατρό (Ευρωπαϊκή Ένωση, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Γερμανία κλπ): όλοι είναι κακοί, ανθέλληνες, ανάλγητοι, νεοφιλελεύθεροι κλπ. Φέρνουν τα παραδείγματα άλλων χωρών (Ρουμανία, Αργεντινή κλπ), όπου οι «νεοφιλελεύθερες συνταγές» απέτυχαν. Μπορεί να είναι κι έτσι, δεν το ξέρω, όμως εδώ στην Ελλάδα το ξέρουμε καλά πως το πρόβλημα δεν το δημιούργησε ο νεοφιλελευθερισμός, μα ο κρατισμός.  

Το «βαθύ ελληνικό δημόσιο» εγκαλεί επίσης τον αντιπρόσωπο του γιατρού, τον Παπανδρέου, που ούτως η άλλως είναι άτολμος (δεν είναι γιατρός ο ίδιος, είναι τεχνικός, χειριστής μηχανημάτων και μόνο, κι επιπλέον είναι μέρος του δημόσιου και ο ίδιος ), αλλά εμφανίζει κάποια ίχνη ρεαλισμού, σε σύγκριση με τους προηγούμενους. Η κυβέρνηση Παπανδρέου αργεί, πάει με μισά βήματα στις απαραίτητες κατευθύνσεις, ξοδεύει και η ίδια υπερβολικά πολλά, δε βάζει χέρι στην ορθόδοξη εκκλησία, στους εξοπλισμούς, στους άπειρους υπαλλήλους της Βουλής ή της ΕΡΤ. Κι όμως, και γι΄ αυτά τα λίγα που κάνει, την κατηγορούν για νεοφιλελευθερισμό. 

Ν΄ απαγορευτεί η έξοδος του Παπανδρέου και του Παπακωνσταντίνου από τη χώρα, γιατί όσο ταξιδεύουν έξω και κλείνουν συμφωνίες, τόσο χειροτερεύει η κατάσταση, φωνάζει ο παλιός μου φίλος Αλέκος Αλαβάνος. https://www.inews.gr/60/apagorefsi-exodou-apo-ti-chora-gia-papandreou-papakonstantinou-zita-o-alavanos.htm

Τα ταξίδια και οι συμφωνίες είναι το πρόβλημα, όχι το πώς και γιατί διογκώθηκε το μαγαζί και χρεωκοπεί. (Είναι άλλωστε προφανές ότι για την καταστροφή της Τροίας έφταιγε η  Κασσάνδρα που τα έλεγε, όχι ο Πάρις, ούτε η Ελένη, ούτε οι Τρώες που υποστήριξαν το ζεύγος). Το ΚΚΕ ετοιμάζεται για την κατάληψη της εξουσίας, αφού «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», οξύνοντας όσο μπορεί ακριβώς την αναμπουμπούλα αυτή. Ενώ στη μείζονα αντιπολίτευση τα πράγματα  έχουν ξεφύγει: αφενός ο σημερινός αρχηγός είναι ένας αποστάτης (Σαμαράς) που είχε γκρεμίσει την κυβέρνηση του κόμματός του (με δεξί του χέρι άλλον παλιό φίλο, το Χρύσανθο Λαζαρίδη),  αφετέρου ουδείς καταλαβαίνει γιατί ο παλιός αρχηγός, ο Καραμανλής, δεν αυτοκτονεί. Κυριολεκτώ. Μπορεί βεβαίως να περιμένει καμιά δεκαριά χρόνια στο ψυγείο να τον φωνάξουν «να σώσει τη χώρα». Αλλά όπως δε «γίνεται ο Κλικλής Λευτέρης», δε γίνεται ούτε ο  Κωστάκης, Κώτσος. Το τι οικονομία είχε παραδώσει  ο γέρος το  ΄81 το ξέρουμε, το τι παρέδωσε τούτος εδώ το 2009 το είδαμε. Δυστυχώς.     

Μια πολύ μεγάλη επιτυχία που είχε το «βαθύ δημόσιο» είναι ότι, προκειμένου να παραμένει το ίδιο στο απυρόβλητο, έχει επιβάλει γενική απώλεια επαφής  με την πραγματικότητα, όχι μόνο στον οικονομικό τομέα. Αυτό συνίσταται στο εξής πολύ απλό: δεν έχει σημασία τι ισχύει ή τι πρέπει να ισχύει, σημασία έχει τι λέμε εμείς μεταξύ μας, να κοιταζόμαστε αυτάρεσκα και να  επιβεβαιώνουμε ο ένας τον άλλο.  Παραδείγματα πολλά. Ενδεικτικά:  

1. Οι κατηγορούμενοι ως  τρομοκράτες συλλαμβάνονται τώρα βάσει σχεδίου, ώστε να μην προσέξει ο λαός τα μέτρα. Γι΄ αυτό και η «Ελευθεροτυπία», αποκαλύπτοντας το σατανικό σχέδιο,  δεν έβαλε  καν την είδηση. https://www.i-reportergr.com/2010/04/blog-post_6448.html Τι σημασία έχει ότι τώρα έγινε η συμπλοκή και σκοτώθηκε ο Φούντας, άρα τώρα συνεχίζεται το ζήτημα; Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι πάντα καλύτερες.

2. Να μη θιχτεί το άβατο του λεγόμενου «Αγίου Όρους». Οι φεμινίστριες είναι γελοίες. Οι Φράγκοι είναι ανθέλληνες (αλλά τα κοινοτικά κονδύλια για τα μοναστήρια τα παίρνουμε). Σ΄ όλα αυτά πρωτοστατεί το απίθανο υβρίδιο που λέγεται Λιάνα Κανέλλη και που αυτή τη φορά ξεπέρασε και τον εαυτό της: Πλάκα πλάκα όμως, η Κανέλλη κυβερνάει σήμερα το ΚΚΕ. Και η  Κανέλλη είναι το μέτρο για το πώς διαμορφώνονται οι πολιτικοί στη σύγχρονη Ελλάδα: ορθοδοξία, θρησκοληψία, ειδικά με επίκληση στην Παναγίτσα, εθνικισμός, σταλινισμός, παράδοση, γεμάτες αγένεια εμφανίσεις στην τηλεόραση, επιδεικτικό κάπνισμα κλπ (δε σώζεται που είναι Παναθηναϊκός -δυστυχώς, θα έλεγα-  όπως δε σώζονται ούτε η Αλέκα Παπαρήγα, ο Αλέξης Τσίπρας ή ο Χρήστος Παπουτσής, άλλος παλιός μου φίλος).    

3. Στη βόρεια  Κύπρο δεν υπάρχει απλά, «ψευδοκράτος» που κάνει «ψευδοεκλογές», αλλά και «ψευδοϋποψήφιοι» που μαπίνουν σε «ψευδοπροεδρικό  ψευδομέγαρο». Ενδεικτικά: https://www.philenews.com/main/1,1,22,0,34302-.aspx 

4. Η Ελλάδα είναι η καλύτερη, ανώτερη, χώρα του κόσμου. Η γλώσσα μας είναι η αρχαιότερη, πλουσιότερη, σημαντικότερη κλπ του κόσμου, ο πολιτισμός μας το ίδιο. Η ανθρωπότητα μάς χρωστάει. «Η Μακεδονία είναι μόνο μία και είναι ελληνική», οι άλλοι είναι γυφτοσκοπιανοί. Οι Τούρκοι είναι βάρβαροι. Οι Αλβανοί είναι εγκληματίες. Οι Έλληνες βατραχάνθρωποι που χυδαιολογούσανε τραγουδιστά  προχτές δεν κάνανε και τίποτα σπουδαίο, έλα μωρέ τώρα. https://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=145379 Σκεφτείτε μόνο να είχε γίνει κάτι ανάλογο στην Αλβανία, την Τουρκία ή τη Δημοκρατία της Μακεδονίας, πώς θ΄ αντιδρούσανε μερικοί μερικοί εδώ.  

5. Το κάπνισμα απαγορεύεται, αλλά κανείς δεν τολμάει να επιβάλει την απαγόρευση (εκτός από την «Άθενς Βόις» και τα «Στάρμπακς»). Τα σχέδια των ξενέρωτων Φράγκων δεν περνάνε . Εδώ είναι η αιωνία Ελλάς, «του Έλληνος ο τράχηλος» κλπ κλπ. 

6. Καταλήψεις, χειροδικίες, αναίτια αστυνομική βία, απεργίες (πότε ακριβώς δουλεύουν οι συγκοινωνίες;)  κλεισίματα δρόμων, διακοπές πανεπιστημιακών συνεδριάσεων, μέχρι και χτίσιμο εισόδου με τούβλα (!) μπορεί να κάνει όποιος θέλει, όποτε θέλει, όπου θέλει: αυτή είναι η ελληνική ιδιαιτερότητα, τι να κάνουμε τώρα;  (Αν μάλιστα δε θέλεις ν΄ απεργήσεις, έρχεται ο στρατός του ΠΑΜΕ και σε υποχρεώνει, εμποδίζοντας την είσοδό σου στο χώρο εργασίας σου: Λιντλ, Κοσκινίδης, Μ. Βρετάνια κλπ). Έτσι η απεργία έχει πάψει αν είναι δικαίωμα κι έχει γίνει υποχρέωση. Προσθέτουμε και το «ιερή» κι είμαστε μέσα. Θα πληρώσει όμως το ΠΑΜΕ το χαμένο μεροκάματο εκείνου που δεν ήθελε να απεργήσει; Όχι βέβαια. Ούτε και θ΄ ασκηθεί ποτέ καμιά δίωξη εναντίον των αργόσχολων μελών του). Οι αναρχοαυτόνομοι - αριστεριστές που τα κάνουνε λίμπα είναι άλλη ιδιαιτερότητα. Το ίδιο και οι ακροδεξιοί. Η βία αυξάνεται ανεξέλεγκτα πανταχόθεν, αλλά κι αυτό είναι ελληνική ιδιαιτερότητα. Έτσι είναι η Ελλάδα. Οποιανού δεν του αρέσει, ας φύγει. (Μια εικόνα αυτής της πραγματικότητας, δίνουν τα καταπληκτικά άρθα του φίλου μου του  Διονύση Γουσέτη, που μπορείτε να τα δείτε συγκεντρωμένα εδώ: https://www.ananeotiki.gr/el/readAuthors.asp?authorID=11)

Όμως η  μεγαλύτερη επιτυχία που κατήγαγε το «βαθύ ελληνικό δημόσιο» και συλλήβδην οι κρατιστές είναι ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που τα συμφέροντά τους είναι άσχετα ή και αντίθετα  με το δημόσιο, αναμασούν επίσης τα περί νεοφιλελευθερισμού, κακού ΔΝΤ, ανθελλήνων κλπ. Ενώ κανονικά τα υπαλληλάκια με το ΙΚΑ, οι απολυμένοι του ΟΑΕΔ, οι μικρομεσαίοι του ΤΕΒΕ (που έφτασε αισίως τα 818 €!), οι αληθινά φτωχοί συνταξιούχοι, οι υγιείς επιχειρηματίες, η «γενιά των 700 €»,  όλοι εμείς δηλαδή, θα έπρεπε να σαρώσουμε το κρατικιστικό σκηνικό,  ν΄ απαιτήσουμε άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων, μειώσεις μισθών και απολύσεις στο δημόσιο, μείωση των εξοπλισμών, παύση της χρηματοδότησης των παπάδων κλπ. Αυτοί μας κλέβουν τους φόρους.  

Θα έπρεπε να ξαναφτιάξουμε το μαγαζί απ΄ την αρχή. Αφού το κράτος είναι φτωχό, οι μισθοί που μπορεί να δίνει είναι χαμηλοί. 1.000, 1.500, 2.000 € το πολύ. Δεν είναι καθόλου λίγα χρήματα αυτά.  Σε δωδεκάμηνη βάση και μόνο εφόσον δουλεύεις. Με ετήσιες συμφωνίες, όπως είναι στον ιδιωτικό τομέα. Το δημόσιο τόσα μπορεί να δώσει και πολλά είναι. Αν αράζεις, απολύεσαι. Τέλος. Αυτό είναι. Όπως γίνεται σε οποιοδήποτε μαγαζί, σε οποιαδήποτε εταιρία. Σ΄ αρέσει; Έλα στο δημόσιο. Δε σ΄ αρέσει; Άντε να  γίνεις πωλήτρια, εργάτης, επιχειρηματίας, δικηγόρος με δικό σου γραφείο, κούριερ, σουβλατζής, οδηγός, βιοτέχνης, κομμώτρια, αγρότης, εφευρέτης. Δε μπορούμε να σε πληρώνουμε άλλο. Δεν είσαι κάτι ξεχωριστό από μας που δουλεύουμε.  Πώς θα σου φαινόταν να μας πληρώνεις εσύ να καθόμαστε, να απεργούμε, να μη δουλεύουμε και ν΄ απαιτούμε κι άλλα;

Φυσικά, κανείς από τους κρατικοτραφείς δεν το δέχεται αυτό. Όλοι ζητάνε να εξαιρεθούν. Όλοι έχουν κάτι το ειδικό να προβάλλουν, προκειμένου να τους πληρώνουμε. Οι διπλωμάτες, γιατί εκτελούν κρίσιμο εθνικό έργο. https://www.zoomnews.gr/?tag=%CE%B5%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7-%CE%B4%CE%B9%CF%80%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-%CF%85%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AE%CE%BB%CF%89%CE%BD

Οι πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας το ίδιο. Μάλιστα άλλος παλιός φίλος, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, συνδυάζοντας εθνικισμό και σταλινισμό, σα να ήταν η Λιάνα Κανέλλη, τους υπερασπίζεται ευθέως. Είναι ειδική κατηγορία κι αυτοί:  https://yened.blogspot.com/2010/04/blog-post_758.html

Οι ταξιτζήδες και οι φορτηγατζήδες επίσης. Είναι πλέον πολλοί και δε χωράνε άλλοι (τώρα που οι ίδιοι μετέχουν βεβαίως στο προνόμιο του κλειστού επαγγέλματος). Οι  ανάπηροι συνταξιούχοι, όσοι δεν είναι διόλου ανάπηροι (υπολογίζονται στο 80%), γιατί τώρα πια πρόλαβαν και γίνανε συνταξιούχοι- στα 25, στα 30 ή στα 40 τους. Οι εκπαιδευτικοί, γιατί ασκούν λειτούργημα και όχι επάγγελμα (που και 500 € το μήνα να παίρνουν, πάλι καλά θα είναι, αν λογαριάσουμε πόσο χρόνο πραγματικής εργασίας προσφέρουν). Οι υπάλληλοι της Βουλής γιατί η Βουλή είναι η Βουλή (στην ουσία γιατί είναι μαγαζί γωνία και οι βουλευτές όλων των κομμάτων διορίζουν εκεί γιούς και κόρες- και οι μισθοί είναι 17, 18 το χρόνο, δεν ξέρω πόσοι ακριβώς, θα σας γελάσω, οι δε υπάλληλοι ως ουκ έστιν αριθμός). Οι δικαστές, γιατί θέλουν να συνεχίσουν να δίνουν - απονέμουν στον εαυτό τους, με δικαστικές αποφάσεις, τεράστιες αποδοχές, εφάπαξ και αναδρομικές αυξήσεις - δουλεύοντας κι αυτοί, εννοείται, ελάχιστα.  Οι … Οι… 

Ο αντίλογος: είναι, λέει, τα προκλητικά κέρδη των τραπεζών και των ιδιωτικών επιχειρήσεων, των στελεχών, των ιδιοκτητών και των διευθυντών τους. Αυτοί γιατί να βγάζουν τόσα; Αλλά εμένα ποσώς μ΄ ενδιαφέρει τι κάνουν οι ιδιωτικές τράπεζες και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, αν μοιράζουν πολλά χρήματα στους μετόχους τους, αν δίνουν μεγάλα μπόνους στα στελέχη τους. Ιδιωτικός τομέας είναι, δικά τους λεφτά είναι, ό,τι θέλουν ας τα κάνουν. Αν πάνε καλά κι έχουν κέρδη, ας μοιράζουν. Αλλά το δημόσιο, που ό,τι πιάνει το κάνει σαν τα μούτρα του, πρέπει να δίνει τόσα μόνο, όσα έχει. Όχι περισσότερα. Όποιος όμως λέει τέτοια πράγματα είναι νεοφιλελεύθερος, Στέφανος Μάνος, Νίκος Δήμου, Τάκης Μίχας, μητσοτακικός, σημιτικός και αμερικανόφιλος, αν όχι και πράκτορας του διεθνούς σιωνισμού και της λέσχης Μπίλντεμπεργκ. Όπερ έδει δείξαι, ξεμεπερδεύουμε με τον άνθρωπο κακοχαρακτηρίζοντάς τον (ad argumentum hominem), σιγά μην ασχοληθούμε με το τι λέει

Η πραγματική διαχωριστική γραμμή στην ελληνική κοινωνία είναι «βαθύ δημόσιο» από τη μία - όλοι οι άλλοι από την άλλη. Η γραμμή αυτή συμπίπτει σε γενικές γραμμές, με τη γραμμή εργαζόμενοι - μη εργαζόμενοι και παράγοντες - μη παράγοντες αγαθά. Όσο δεν το συνειδητοποιούμε αυτό,  τόσο θα μας κάθονται στο σβέρκο οι κρατικοδίαιτοι, θα συνεχίσουμε να τους ταϊζουμε, αυτοί θα πίνουν το κρασί τους εις υγείαν ημών των κορόιδων και θα συνεχίσουν να καταγγέλλουν το ανάλγητο ΔΝΤ και τη νεοφιλελεύθερη ΕΕ. Μα αν  αύριο αρχίσουν οι γενικευμένες ταραχές (γιατί ο συνδυασμός βίας και οικονομικής κρίσης είναι πάρα πολύ πιθανό να μας φέρει εκεί), δε θα φταίνε ούτε η Γερμανία, ούτε οι μετανάστες, ούτε οι Τούρκοι, ούτε ο νεοφιλελευθερισμός: θα φταίει το τεράστιο, πελατειακό, χρεοκοπημένο, άχρηστο, βαθύ ελληνικό δημόσιο, από τον Πετσάλνικο μέχρι τον τελευταίο δημοσιογραφίσκο της ΕΡΤ.