Η αφηρημένη οδήγηση «κοστίζει» ζωές

Την πρώτη εβδομάδα του 2014 έχουν κιόλας σημειωθεί πάνω από 20 τροχαία ατυχήματα με νεκρούς ή σοβαρά τραυματίες, γεγονός που επιβεβαιώνει τις έρευνες που θέλουν την Ελλάδα να είναι πρώτη σε οδικά δυστυχήματα στην Ευρώπη. Δυστυχώς 6 άνθρωποι καθημερινά κατά μέσο όρο χάνουν τη ζωή τους στους ελληνικούς δρόμους, καθιστώντας τα τροχαία την τρίτη αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο.

Αυτό που προκαλεί μεγαλύτερη εντύπωση όμως, είναι ότι η μεγαλύτερη αιτία των οδικών ατυχημάτων δεν είναι ούτε η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, ούτε η παραβίαση κόκκινου σηματοδότη, ούτε οι αυτοσχέδιοι αγώνες ταχύτητας. Η απόσπαση προσοχής φαίνεται πως είναι ο νούμερο ένα λόγος ατυχημάτων στην Ευρώπη και στην Αμερική. Αυτή οφείλεται συνήθως στην ομιλία στο κινητό τηλέφωνο, στο κάπνισμα, στην αποστολή γραπτών μηνυμάτων, στην κατανάλωση φαγητού ή καφέ, στη δυνατή μουσική, στην έντονη συζήτηση με συνεπιβάτες, στην αλληλεπίδραση με παιδιά εντός του οχήματος όπως και στη συνήθεια των γυναικών να μακιγιάρονται κατά τη διάρκεια της οδήγησης.

Στην Ελλάδα, η «αφηρημένη» οδήγηση ευθύνεται για το 35% των ατυχημάτων, ενώ τα θύματα των θανατηφόρων οδικών ατυχημάτων είναι κυρίως άτομα νεαρής ηλικίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, οι νέοι ηλικίας μεταξύ 18 και 25 ετών εμφανίζουν πολύ μεγάλο ποσοστό στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα. Συγκεκριμένα:

- 31 000 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα αφορούσαν νέους ηλικίας μεταξύ 18 και 25 ετών - 80% αγόρια και 20% κορίτσια.

- Στο 40% των θανατηφόρων ατυχημάτων εμπλεκόταν ένας νεαρός οδηγός.

- Το 25% των νεκρών οδηγών είναι νέοι άνθρωποι - 81% αγόρια και 19% κορίτσια.

Αξιοσημείωτα βέβαια, είναι και τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης μελέτης, που έδειξε υψηλή συχνότητα τροχαίων ατυχημάτων μεταξύ των μεταναστών που ζουν στη χώρα μας, δίνοντας ως πιθανή εξήγηση την αδυναμία προσαρμογής στους κανόνες οδικής κυκλοφορίας καθώς και στο υπάρχον οδικό δίκτυο. Παρομοίως, σε παλαιότερη μελέτη στη χώρα μας βρέθηκε ότι οι ξένοι τουρίστες εμπλέκονται συχνότερα και μάλιστα σε σοβαρότερα τροχαία ατυχήματα σε σύγκριση με τους Έλληνες τουρίστες.

Ωστόσο, έρευνα του Cohen Children’s Medical Center της Ν. Υόρκης έδειξε ότι και στις ΗΠΑ η πρώτη αιτία θανάτου σε τροχαία ατυχήματα εφήβων είναι η πληκτρολόγηση SMS κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Η έρευνα εξέτασε 8.947 εφήβους ηλικίας 15-18 ετών, με το 49% των αγοριών και το 45% των κοριτσιών να παραδέχονται ότι στέλνουν μηνύματα την ώρα που οδηγούν.

Μόλις χτες αφαιρέθηκε για ένα χρόνο το δίπλωμα ενός οδηγού στο Whitby, του βόρειου Yorkshire, ο οποίος καταγράφηκε από τις κάμερες κυκλοφορίας να οδηγεί με ταχύτητα έχοντας τα χέρια του πίσω από το κεφάλι του και όχι στο τιμόνι.

Eρευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Ανθρώπινης Ανάπτυξης και Υγείας του Παιδιού των ΗΠΑ, χρησιμοποίησαν κρυφές βιντεοκάμερες και ενσωματωμένους στα αυτοκίνητα αισθητήρες για την παρακολούθηση των οδηγών και δημοσίευσαν τα αποτελέσματα στο ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine». Οι οδηγοί απασχολούνται με κάτι άλλο περίπου το ένα δέκατο χρόνο (10%) του χρόνου που οδηγούν αυξάνοντας τις πιθανότητες τροχαίου ατυχήματος.

Η έρευνα δείχνει ότι ο κίνδυνος ατυχήματος δεν αυξάνεται ιδιαίτερα όταν ο οδηγός απλώς μιλάει στο τηλέφωνο αλλά επειδή για να μιλήσει στο κινητό του, προηγουμένως είτε πληκτρολογούσε, είτε είχε σκύψει για να το πιάσει και να απαντήσει κάποια κλήση. Αυτός είναι ο λόγος που θα πρέπει να απαγορεύεται η χρήση κάθε είδους ηλεκτρονικών συσκευών από τους οδηγούς, ιδίως τους νέους.

Επιπλέον, η έρευνα αναφέρει μικρό, αλλά σαφώς αυξημένο κίνδυνο ατυχήματος, όταν ο οδηγός τρώει.

Ένα ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Telegraph αναφέρει ως βασική αιτία 500.000 τροχαίων ατυχημάτων στην Αγγλία το συνήθειο των νεαρών κυρίως γυναικών να ανανεώνουν το μακιγιάζ τους καθώς οδηγούν, αφού λόγω έλλειψης χρόνου αφήνουν τη διαδικασία μακιγιαρίσματος για τις «χαμένες ώρες» της αναμονής στο φανάρι. Το γεγονός συγκλόνισε μια 17χρονη μακιγιέζ από την Ολλανδία η οποία ένιωσε την ανάγκη να οργανώσει εκστρατεία καταπολέμησης του φαινομένου, ανεβάζοντας στο youtube ένα σοκαριστικό βίντεο.

Το φαινόμενο βέβαια, των οδικών ατυχημάτων, είναι παγκόσμιο. Γι’ αυτό και ο ΟΗΕ καθιέρωσε το 2005 την τρίτη Κυριακή του Νοεμβρίου ως την «Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης για τα θύματα των Τροχαίων Δυστυχημάτων». Στόχος της ημέρας είναι να φέρουμε στη μνήμη μας και να τιμήσουμε τα εκατομμύρια νεκρών και τραυματιών από τροχαία δυστυχήματα και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την μελλοντική αποφυγή θανάτων και τραυματισμών. Kαθημερινά, σχεδόν 4.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους παγκοσμίως σε τροχαία δυστυχήματα και ετησίως πάνω από ένα εκατομμύριο.

Ο αριθμός των οδηγών που εκνευρίζονται και εκφράζουν το θυμό και την επιθετικότητά τους όταν βρίσκονται στο τιμόνι, φαίνεται πως εμφανίζει επίσης αύξουσα πορεία. Οι περισσότεροι οδηγοί που εμπλέκονται σε επιθετική οδήγηση είναι άνδρες ηλικίας μεταξύ 18 και 26 ετών. Όμως το πρόβλημα μπορεί να παρουσιαστεί σε οδηγούς (άνδρες ή γυναίκες) οποιασδήποτε ηλικίας, εάν βρεθούν σε ορισμένες καταστάσεις ή είναι σε κακή ψυχολογική διάθεση. Η επιθετική οδήγηση αποτελεί επίσης μία από τις πρώτες αιτίες πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων. 

Ένα μότο που απευθύνεται στους επιθετικούς οδηγούς είναι: «Μην προκαλείτε, μην εμπλέκεστε, προσαρμοστείτε».

Η Βραζιλία θέλοντας να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο στο θέμα της βίας στους δρόμους και των τροχαίων ατυχημάτων επινόησε μία έξυπνη εκστρατεία δραματοποιημένων εικόνων με τον τίτλο «Stop the violence».

Έχοντας στόχο την πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων, έχουν δημιουργηθεί πολλοί σύλλογοι όπως ο ΕΣΥΠΡΟΤΑ ή ο Σύλλογος Πρόληψης τροχαίων Ατυχημάτων Ανηλίκων, Αγάπη για Ζωή όπου μπορεί κανείς να ενημερωθεί ή να μοιραστεί ιδέες και εμπειρίες του.

Να που καμιά φορά τα ανέκδοτα δεν είναι εντελώς αποκυήματα φαντασίας:

Βλέπω μια τύπισσα, με πατημένα 120χλμ, να κοιτάζεται στον πλαϊνό καθρέφτη και να βάζει κραγιόν. Και φυσικά, έτσι αφηρημένη όπως ήταν, είχε αρχίσει να μπαίνει στη λωρίδα μου! Τρόμαξα τόσο που μου έπεσε η ξυριστική μηχανή απ' το ένα χέρι και το σάντουιτς από το άλλο. Προσπάθησα να κουμαντάρω το τιμόνι με τα γόνατα, μου φεύγει και το κινητό όπως το κρατούσα με τον ωμό και μιλούσα, πέφτει μέσα στον καφέ που είχα ανάμεσα στα πόδια μου, έγιναν τα πλήκτρα του laptop χάλια... Πάλι καλά που δε βράχηκε η εφημερίδα που είχα πάνω στο τιμόνι!!Γυναίκες οδηγοί, σου λέει μετά...