Ημερίδα με τίτλο «Ηθικός πανικός, κοινωνία και δικαιώματα» διοργανώνει το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου στην Τεχνόπολη η ανεξάρτητη Αρχή Συνήγορος του Πολίτη, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου στη μνήμη του καθηγητή Stanley Cohen, που εισήγαγε τον όρο και πέθανε φέτος.
Μια ημερίδα που έχει ως χρονική αφετηρία τον φόβο για τους ρόκερ στη Βρετανία της δεκαετίας του 1960 μέχρι τη δαιμονοποίηση των μεταναστών στην Ελλάδα του 2013. «Για ποιο λόγο μια κοινωνία δαιμονοποιεί ξαφνικά συμπεριφορές και κοινωνικές ομάδες; Πώς κατασκευάζονται θύτες και θύματα; Ποια είναι η ευθύνη των μέσων ενημέρωσης στη δημιουργία αποδιοπομπαίων τράγων; Ποιες είναι οι συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου; Είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που εξετάζει και προσπαθεί να απαντήσει η ημερίδα, στο αμφιθέατρο του “Αθήνα 9,84”.
Λίγα λόγια για τον ηθικό πανικό: Την έννοια και το περιεχόμενο του κοινωνικού ηθικού πανικού εισήγαγε ο καθηγητής Stanley (Stan) Cohen, με το εμβληματικό βιβλίο του “Folk Devils and Moral Panics” (1972), μελετώντας την υπερβολική φοβική αντίδραση της βρετανικής κοινωνίας έναντι των δραστηριοτήτων των νεανικών ομάδων Mods και Rockers και της μεταξύ τους αντιπαλότητας με υποτιθέμενες βίαιες συγκρούσεις. Ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης γι’ αυτή την κοινωνική κατασκευή και την φοβική κοινωνική υπερ-αντίδραση αναλύεται διεξοδικά με εξαιρετική γλαφυρότητα από τον Cohen.
Η θεωρία και το ερμηνευτικό σχήμα των ηθικών πανικών θα απασχολήσει την πρώτη συνεδρία της ημερίδας, ενώ η συζήτηση και ο προβληματισμός θα εστιάσει στην πλούσια πλέον ελληνική κοινωνική εμπειρία στο πεδίο αυτό, που σχετίζεται ιδίως με την παρουσία των μεταναστών στη χώρα.
Το ζήτημα των δικαιωμάτων του ανθρώπου, στη διεθνή του διάσταση, μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στους Δίδυμους Πύργους, θα απασχολήσει τη δεύτερη συνεδρία της ημερίδας. Με αφετηρία το επίσης εμβληματικό βιβλίο του Cohen “States of Denial: Knowing about Atrocities and Suffering” (2001) η ημερίδα θα εξετάσει τους τρόπους με τους οποίους τα κράτη αρνούνται, υποβαθμίζουν ή ακόμη και έμμεσα δικαιολογούν την σοβαρή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως τη χρήση βασανιστηρίων έναντι αντιπάλων τους, πρακτική την οποία συχνά ανέχονται σημαντικά τμήματα της κοινής γνώμης.
Στην τρίτη συνεδρία, ο προβληματισμός θα περιστραφεί γύρω από το ρόλο των μέσων ενημέρωσης στη δημιουργία στερεοτύπων, την επίδρασή τους στο
πώς η κοινή γνώμη αντιλαμβάνεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διακρίσεις, καθώς και την ίδια τη λειτουργία τους στη σημερινή οικονομική και κοινωνική κρίση. Η ημερίδα εντάσσεται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων για την παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, 10 Δεκεμβρίου.
