Περιστασιακή απασχόληση: ενίσχυση εργασιακών δικαιωμάτων από το ΕΚ

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν ελάχιστα δικαιώματα για τους εργαζόμενους κατά παραγγελία, βάσει δελτίου ή σε δουλειές πλατφόρμας (π.χ. Uber ή Deliveroo) σε ψηφοφορία την Τρίτη. Η νομοθεσία, η οποία έχει ήδη συμφωνηθεί με τους υπουργούς της ΕΕ ορίζει ότι όσοι έχουν συμβάσεις εργασίας ή σχέσεις εργοδότη-εργαζομένου όπως τις ορίζει ο νόμος, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή τις επικρατούσες πρακτικές που ισχύουν σε κάθε κράτος μέλος, θα πρέπει να καλύπτονται από τα νέα δικαιώματα.

Η νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ, η οποία ορίζει ότι ένας εργαζόμενος προσφέρει υπηρεσίες για κάποιο χρονικό διάστημα προς όφελος και υπό τις εντολές τρίτου προσώπου με αντάλλαγμα αμοιβή, θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη.

Αυτό σημαίνει ότι όσοι εργάζονται περιστασιακά ή με συμβάσεις βραχείας απασχόλησης, κατά παραγγελία, διακοπτόμενα, βάσει δελτίου, σε διαδικτυακές πλατφόρμες, καθώς και οι ασκούμενοι και εκπαιδευόμενοι με αμοιβή, καλύπτονται κατ’ ελάχιστο από αυτή τη δέσμη δικαιωμάτων, στο βαθμό που πληρούν αυτά τα κριτήρια και βρίσκονται πάνω από το όριο των τριών ωρών την εβδομάδα και των δώδεκα στις τέσσερις εβδομάδες κατά μέσο όρο.

Όσοι είναι όντως αυτοαπασχολούμενοι εξαιρούνται από τους νέους κανόνες.

Αυξημένη διαφάνεια
Όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να ενημερώνονται από την πρώτη μέρα κανονικά, αλλά σε κάθε περίπτωση όχι αργότερα από επτά ημέρες όταν υπάρχει λόγος, για τις κύριες πτυχές της σύμβασης εργασίας τους, όπως για παράδειγμα την περιγραφή των καθηκόντων τους, την ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης, τη διάρκειά της, τις αποδοχές και τις εργάσιμες ώρες, ή τις ώρες αναφοράς για όσους εργάζονται με απρόβλεπτα ωράρια.

Καλύτερη προστασία για τις νέες μορφές απασχόλησης

Η δέσμη συγκεκριμένων δικαιωμάτων που αφορούν τις νέες μορφές απασχόλησης περιλαμβάνει:

• Το δικαίωμα για τους εργαζόμενους κατά παραγγελία ή σε παρόμοιες μορφές εργασίας να έχουν ένα ελάχιστο βαθμό προβλεψιμότητας για την απασχόλησή τους, όπως για παράδειγμα προκαθορισμένες μέρες και ώρες αναφοράς. Θα πρέπει επίσης να μπορούν να αρνηθούν, χωρίς επιπτώσεις, δουλειά που τους ανατίθεται εκτός προκαθορισμένων ωρών εργασίας και να αμείβονται αν η εργασία τους δεν ακυρωθεί αρκετά έγκαιρα.
• Τα κράτη μέλη θα υιοθετήσουν μέτρα για την πρόληψη των καταχρηστικών πρακτικών, όπως για παράδειγμα όρια στη χρήση και τη διάρκεια μιας σύμβασης.
• Ο εργοδότης δε θα πρέπει να απαγορεύει, να τιμωρεί ή να παρεμποδίζει τους εργαζόμενους από το να αναλαμβάνουν δουλειές από άλλες εταιρείες αν αυτές είναι εκτός του πλαισίου της απασχόλησης που έχει συμφωνηθεί με τον εργοδότη.

Νέοι κανόνες για τις δοκιμαστικές περιόδους και την άσκηση
Οι δοκιμαστικές περίοδοι δε θα είναι μεγαλύτερες από έξι μήνες ή διάρκειας ανάλογης με την προβλεπόμενη διάρκεια της σύμβασης σε περίπτωση απασχόλησης ορισμένου χρόνου. Δε θα υπάρχουν δοκιμαστικές περίοδοι για συμβάσεις που ανανεώνονται για τις ίδιες εργασίες.

Τέλος, ο εργοδότης θα παρέχει υποχρεωτική κατάρτιση, η οποία θα προσμετράται στο χρόνο εργασίας, χωρίς κόστος για τον εργαζόμενο. Όπου αυτό είναι εφικτό, αυτή η κατάρτιση θα πρέπει να ολοκληρώνεται κατά τη διάρκεια των εργάσιμων ωρών.

Δήλωση
Ο εισηγητής Enrique Calvet Chambon(Φιλελεύθεροι, Ισπανία), δήλωσε: «Η οδηγία αυτή είναι το πρώτο μεγάλο βήμα για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα ευρωπαϊκών δικαιωμάτων, ο οποίος αφορά τους εργαζόμενους στην ΕΕ. Όλοι οι εργαζόμενοι που βρίσκονταν σε ασαφές καθεστώς έχουν πλέον κάποια ελάχιστα δικαιώματα χάρη σε αυτή την οδηγία και στις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο εξής, κανένας εργοδότης δε θα μπορεί να κάνει κατάχρηση της ευελιξίας που προσφέρει η αγορά εργασίας».

Επόμενα βήματα
Το τελικό κείμενο υιοθετήθηκε με 466 ψήφους υπέρ, 145 κατά και 37 αποχές. Τα κράτη μέλη θα έχουν τρία χρόνια για να εφαρμόσουν τους νέους κανόνες.